Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Μαζί της είχε ταξιδέψει για τον ίδιο λόγο ένας ακόμη Ελληνας νεφροπαθής. Με την επιστροφή του στην Αθήνα οι συγγενείς του τον οδήγησαν αμέσως από το αεροδρόμιο σε νοσοκομείο της Αττικής. Παρουσίαζε μετεγχειρητικές επιπλοκές εμπύρετου οξέος πνευμονικού οιδήματος. Στις 25 Ιουλίου 2007 πέθανε. Ως αιτία θανάτου αναφερόταν στα σχετικά έγγραφα: «σηψαιμικό σοκ από μικρόβια που εισήλθαν στον οργανισμό κατά τη διάρκεια μεταμόσχευσης που έκανε στην Ινδία».

Η έφοδος

Λίγους μήνες αργότερα, στην ίδια κλινική από την οποία είχαν περάσει αυτοί οι ασθενείς, οι αστυνομικές αρχές της Ινδίας εντόπισαν σε έφοδό τους άλλους τέσσερις Ελληνες. Όπως προκύπτει από μαρτυρικές καταθέσεις και δικαστικά έγγραφα κάποιοι εξ αυτών επρόκειτο να υποβληθούν σε μεταμόσχευση νεφρού πληρώνοντας έως και 40.000 ευρώ στον ίδιο γιατρό. Για να καλύψουν το κόστος μάλιστα ορισμένοι ασθενείς είχαν πάρει δάνεια από ελληνικές τράπεζες. Οι δότες ήταν φτωχοί Ινδοί που λάμβαναν ως αμοιβή από 500 έως και 1.500 ευρώ.

Η Ιντερπόλ εξέδωσε ερυθρά αγγελία για τη σύλληψη του Αμίτ Κουμάρ, του Ινδού γιατρού που ηγείτο του κυκλώματος εμπορίας νεφρών. Για την ελληνική δικαιοσύνη, όμως, χρειάστηκε να περάσει σχεδόν μια δεκαετία μέχρι να κλείσει το πρώτο κεφάλαιο της υπόθεσης.

Στις 17 Ιουλίου 2017 το Ε΄ Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών επέβαλε ποινή φυλάκισης εννέα ετών σε 50χρονη Ελληνίδα που κατηγορείται ότι λειτουργούσε ως μεσάζουσα με το κύκλωμα της Ινδίας. Άλλοι κατηγορούμενοι για την ίδια υπόθεση, μεταξύ των οποίων και μία γιατρός, αθωώθηκαν. Η 50χρονη παραμένει ελεύθερη υπό όρους, καθώς η έφεση που άσκησε έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα.

Μέχρι να φτάσει, πάντως, το ελληνικό σκέλος της υπόθεσης στο ακροατήριο και να ολοκληρωθεί σε πρώτο βαθμό, τουλάχιστον τέσσερις από τους 17 μάρτυρες πέθαναν από λόγους υγείας. Σήμερα, η «Κ» παρουσιάζει για πρώτη φορά άγνωστες πτυχές της ιστορίας τους και τους λόγους που τους οδήγησαν στα χέρια του Αμίτ Κουμάρ, του γιατρού που αποκαλείται από συμπατριώτες του «Δρ Τρόμος».

Καριέρα στο Μπόλιγουντ

Δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο Κουμάρ κατείχε όντως πανεπιστημιακό πτυχίο ιατρικής ή βασιζόταν σε εμπειρικές γνώσεις. Στο παρελθόν, πάντως, είχε συλληφθεί τουλάχιστον δύο φορές για παράνομες μεταμοσχεύσεις. Συνήθως έμενε ελεύθερος καταβάλλοντας χρηματική εγγύηση, άλλαζε το όνομά του και έστηνε σε άλλο μέρος της Ινδίας νέα κλινική. Πέρα από το χειρουργείο, ο κινηματογράφος ήταν το μεγάλο πάθος του.

Το 1991 υπό το ψευδώνυμο Σαντός Ραούτ έπαιξε τον ρόλο του αστυνομικού στην ταινία τρίτης διαλογής «Khooni Raat» («Ματωμένη Νύχτα»). Τρία χρόνια αργότερα φέρεται να πραγματοποίησε ως χειρουργός την πρώτη του μεταμόσχευση.

Στην Ελλάδα, όμως, σταδιακά ο Κουμάρ απέκτησε καλή φήμη. Όπως αναφέρθηκε και από μάρτυρες κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, ο Ινδός επισκεπτόταν την Αθήνα και συναντούσε ασθενείς στο ξενοδοχείο «Τιτάνια».

Η γνωριμία

Τον Οκτώβριο του 2005 μια έμπορος, ιδιοκτήτρια καταστήματος λευκών ειδών και επίπλων στη Δυτική Αττική, ταξίδεψε στο Νέο Δελχί μαζί με τη νεφροπαθή μητέρα της. Υποστήριξε ότι η μακρά λίστα αναμονής στην Ελλάδα δεν της άφηνε άλλη επιλογή. Επί χρόνια, η μητέρα της υποβαλλόταν στην πολύωρη αιμοκάθαρση, μια διαδικασία που περιέγραφε ως «καθημερινό θάνατο». Ώσπου χειρουργήθηκε από τον Κουμάρ και δεν εμφάνισε επιπλοκές.

Έκτοτε, όποτε δεχόταν σχετικές ερωτήσεις από άλλους ασθενείς ή συγγενείς τους, η έμπορος περιέγραφε στον στενό κύκλο των νεφροπαθών την εμπειρία της. Όπως ισχυρίστηκε αργότερα στις ελληνικές δικαστικές αρχές, ο Ινδός γιατρός είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη της και δεν είχε υποπέσει στην αντίληψή της κάποια παρανομία του. Υποστήριξε ότι στα μάτια της φάνταζε «σωτήρας» και «υπεράνθρωπος».

Οι συνοδείες

Συνόδευσε άλλες τρεις φορές τέσσερις Έλληνες ασθενείς σε ταξίδια για μεταμόσχευση. Αργότερα ισχυρίστηκε ότι το έκανε για δύο λόγους: αφενός γιατί ως εισαγωγέας υφασμάτων από την Ινδία είχε επαγγελματικό ενδιαφέρον στην περιοχή και αφετέρου γιατί βοηθούσε τους Έλληνες νεφροπαθείς ως διερμηνέας αγγλικών. Υποστήριζε ότι η διαμονή της εκεί ξεπερνούσε τις 20 ημέρες κάθε φορά και ότι τα χρήματα που λάμβανε από τους ασθενείς (σύμφωνα με μαρτυρίες 5.000 ευρώ ή περισσότερα) κάλυπταν μόνο τα εισιτήρια και τα έξοδα διαβίωσης και δεν προορίζονταν για προσωπικό όφελος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του ελληνικού δικαστηρίου, από το 1994 έως και το 2008 συνολικά 114 Έλληνες νεφροπαθείς πραγματοποίησαν μεταμόσχευση στο εξωτερικό. Εξ αυτών οι 48 επέλεξαν την Ινδία. Οι εννέα πέθαναν μετά την επέμβαση και στους τέσσερις απορρίφθηκε το μόσχευμα.

Τα ταξίδια των Ελλήνων όμως στην Ινδία (με δική τους πρωτοβουλία και χωρίς σχετική άδεια) έχουν την αφετηρία τους τουλάχιστον στο 1990. Όπως είχε καταθέσει στις ελληνικές αρχές, με αφορμή την υπόθεση του Κουμάρ, ο πρώην πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Νεφροπαθών Γιώργος Καστρινάκης (ο οποίος πέθανε πέρυσι) το 1990 ένας τυπογράφος μεταμοσχεύθηκε στην Ινδία και «απεβίωσε στην Ελλάδα λίγες εβδομάδες μετά την επιστροφή του προσβληθείς από μικρόβιο».

Δεν πρόλαβε

Τη μετάβαση στο Νέο Δελχί είδε ως μόνη λύση το 2008 και η Ε.Δ. Δεν πρόλαβε όμως να μπει στο χειρουργείο. Τον Ιανουάριο εκείνου του έτους δέκα αστυνομικοί εισέβαλαν στην κλινική του Κουμάρ. Την εντόπισαν εκεί, μαζί με τον σύζυγό της, μία ακόμη Ελληνίδα και την έμπορο λευκών ειδών από τη Δυτική Αττική.

Λόγω της εύθραυστης κατάστασής της οι ινδικές αρχές της επέτρεψαν να επιστρέψει στην Ελλάδα. Αργότερα, κατέθεσε στην αστυνομία ότι η έμπορος ζήτησε 2.700 ευρώ για να μεταφράσει τις εξετάσεις ιστοσυμβατότητας από τα ελληνικά στα αγγλικά. Ακόμη δήλωσε ότι θα πλήρωνε 10.000 ευρώ για να δει ο Ινδός γιατρός τα χαρτιά της και 40.000 ευρώ για τη μεταμόσχευση.

Άνθρωπος που τη γνώριζε λέει στην «Κ» ότι η υγεία της ήταν ήδη αρκετά επιβαρυμένη. Είχε βασίσει σε αυτό το ταξίδι τις ελπίδες της για επιβίωση. Τελικά πέθανε χωρίς να βρει μόσχευμα στην Ελλάδα, προτού προλάβει να εμφανιστεί και ως μάρτυρας στο δικαστήριο.