Εως 168,8% ακριβότερα πωλούνται οι κατοικίες στο κέντρο της Αθήνας, συγκριτικά με την περιφέρεια. Πρόκειται για ένα δείγμα της πολύ μεγάλης απόστασης που χωρίζει πλέον το «κλεινόν άστυ» με την υπόλοιπη χώρα, η οποία δεν ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό. Εξαίρεση αποτελεί η αγορά της Θεσσαλονίκης, που ακολουθεί «κατά πόδας» την Αθήνα.
Πριν την οικονομική κρίση, οι τιμές των κατοικιών στην περιφέρεια ναι μεν ήταν φθηνότερες, πλην όμως η μέση απόκλιση δεν ξεπερνούσε το 20-25%. Αντίστοιχα, οι αυξήσεις των τιμών που γίνονταν στην Αθήνα, κατά κανόνα αποτυπώνονταν και στην υπόλοιπη χώρα, με μια μικρή καθυστέρηση μερικών μηνών.
Οι ξένοι επενδυτές πυροδότησαν την σημαντική αύξηση των τιμών, κυρίως στην Αττική, καθώς εκεί διοχετεύτηκε το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που εισέρρευσαν στην Ελλάδα για επενδύσεις στη βραχυχρόνια μίσθωση και το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα»
Σήμερα, η εικόνα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Ο λόγος είναι προφανής και αφορά στους ξένους επενδυτές, που ήταν εκείνοι που πυροδότησαν τη σημαντική αύξηση των τιμών, κυρίως στην Αττική, όπου διοχετεύτηκε ο μεγαλύτερος όγκος των αγοραπωλησιών με κεφάλαια από το εξωτερικό. Με άξονα την απήχηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα», μόνο κατά τη διετία 2022-2023, υπολογίζεται ότι εισέρρευσαν στην Ελλάδα πάνω από 6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων πάνω από το 85% διοχετεύτηκε στην Αττική, με τα υπόλοιπα κεφάλαια να κατευθύνονται προς δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς.
Αυτή η ανισορροπία έχει αποτυπωθεί και στις τιμές πώλησης, αλλά και ενοικίασης κατοικιών. Περιοχές που δεν έχουν τουριστικό χαρακτήρα και λειτουργούν αποκλειστικά με την εγχώρια ζήτηση, απέχουν «έτη φωτός» από τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, παρότι και εκεί η πορεία των αξιών είναι ανοδική τα τελευταία χρόνια. Ενδεχομένως, το γεγονός αυτό να λειτουργεί και υπέρ της αποκέντρωσης, ενθαρρύνοντας κάποιους κατοίκους των δύο μεγάλων πόλεων να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές, όπου το κόστος ζωής είναι σαφώς χαμηλότερο.
Η αύξηση των θέσεων εργασίας στην περιφέρεια θα έπρεπε να συγκαταλέγεται μεταξύ των προτεραιοτήτων της Πολιτείας, αφενός μεν για να αποσυμφορηθούν τα μεγάλα αστικά κέντρα και ιδίως η Αττική, και αφετέρου για να αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση που απειλεί την κοινωνική συνοχή.
Η Λαμία αποτελεί σήμερα τη φθηνότερη μεγάλη πόλη της χώρας, με τις τιμές πώλησης κατοικιών να απέχουν 168,8% από τις αντίστοιχες του κέντρου της Αθήνας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Spitogatos.gr, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης διαμορφώνεται σε 866 ευρώ/τ.μ., έναντι 2.327 ευρώ/τ.μ. που ήταν η αντίστοιχη τιμή στο κέντρο της Αθήνας την ίδια περίοδο, δηλαδή 63% πιο φθηνά. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τα ίδια χρήματα που μπορεί να αγοράσει κανείς ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στην Αθήνα, μπορεί να αποκτήσει σχεδόν τρία (!) διαμερίσματα των 100 τ.μ. έκαστο στην πόλη της Λαμίας.
Στην αμέσως επόμενη θέση βρίσκεται η πόλη της Κομοτηνής, όπου παρά την ύπαρξη πανεπιστημίου, οι τιμές έχουν «ξεφουσκώσει» σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν. Συγκεκριμένα, η μέση τιμή πώλησης διαμορφώνεται σε 957 ευρώ/τ.μ., με αποτέλεσμα οι κατοικίες να είναι κατά μέσο όρο περίπου 59% φθηνότερες σε σχέση με την Αθήνα. Την πρώτη τριάδα συμπληρώνει η Τρίπολη, όπου το κόστος αγοράς κατοικίας δεν ξεπερνά τα 1.023 ευρώ/τ.μ. κατά μέσο όρο, με αποτέλεσμα να είναι 56% φθηνότερη από την Αθήνα.
Η πόλη των Χανίων όμως αποτελεί πλέον εξαίρεση, καθώς αναδεικνύεται ως η ακριβότερη πόλη της χώρας, ξεπερνώντας ακόμα και το κέντρο της Αθήνας. Η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ανέρχεται σε 2.436 ευρώ/τ.μ., όντας 4,5% υψηλότερη από την αντίστοιχη της πρωτεύουσας.
Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, τα Χανιά αποτελούν μια ιδιαίτερη περίπτωση, όπου αφενός μεν υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση για καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης την περίοδο από το τέλος Μαΐου έως το τέλος Σεπτεμβρίου, αφετέρου καταγράφεται και πολύ μεγάλη ζήτηση από φοιτητές. Πρόκειται δηλαδή για μια πόλη, όπου οι επενδυτές μπορούν να προσδοκούν σε σημαντικές αποδόσεις, με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί και το αγοραστικό ενδιαφέρον. Την ίδια στιγμή, οι νέες οικοδομές που ανεγείρονται δεν αρκούν για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση, με αποτέλεσμα να έχει σημειωθεί και πολύ σημαντική άνοδος των τιμών.
Η Χαλκίδα, η οποία δεν απέχει ιδιαίτερα από την Αθήνα, αποτελεί μια ιδιαίτερα ελκυστική περίπτωση πόλης, για κάποιους που εργάζονται σε περιοχές των βορείων προαστίων
Αντίστοιχα, η δεύτερη ακριβότερη πόλη της περιφέρειας, εξαιρώντας τη Θεσσαλονίκη, όπου οι τιμές απέχουν μόλις κατά 5,5% από την Αθήνα, είναι η Ρόδος. Οπως και στα Χανιά, έτσι και στη Ρόδο, λειτουργούν οι ίδιες «δυνάμεις» που ωθούν τις τιμές προς τα πάνω, δηλαδή η υψηλή ζήτηση λόγω τουρισμού, η ύπαρξη σημαντικού αριθμού φοιτητών λόγω της φιλοξενίας τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αλλά και η χαμηλή προσφορά κατοικιών προς πώληση. Ετσι, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης διαμορφώνεται πλέον σε 1.800 ευρώ/τ.μ.
Ακόμα και η Χαλκίδα, η οποία δεν απέχει ιδιαίτερα από την Αθήνα, αποτελεί μια ιδιαίτερα ελκυστική περίπτωση πόλης, για κάποιους που εργάζονται σε περιοχές των βορείων προαστίων. Κάποιος εργαζόμενος που σήμερα χρειάζεται 300.000 ευρώ για να αγοράσει ένα παλιό διαμέρισμα 100 τ.μ., π.χ. στο Μαρούσι, μπορεί να αγοράσει 100 τ.μ. αντί μόλις 130.000 ευρώ στην πόλη της Χαλκίδας. Με δεδομένο ότι πολλές επιχειρήσεις προσφέρουν πλέον τηλεργασία με ένα υβριδικό μοντέλο, περιστασιακής παρουσίας στο γραφείο, μια τέτοια επιλογή φαντάζει ιδιαίτερα ελκυστική. Η απόκλιση τιμών ανάμεσα στη Χαλκίδα και το κέντρο της Αθήνας αγγίζει το 74,5%.
