Η Παρασκευή, 10 Μαΐου 1940, υπήρξε μία από τις πιο κρίσιμες ημέρες στην ιστορία του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου. Το πρωί της 10ης Μαΐου τα γερμανικά στρατεύματα ξεκίνησαν την επίθεσή τους εναντίον της Ολλανδίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Γαλλίας. Το βράδυ της ίδιας ημέρας, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ ανέλαβε τα καθήκοντα του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου σε ηλικία 65 ετών.
«Η επικρατούσα μετά την ψήφον της αγγλικής Βουλής κυβερνητική εκκρεμότης έληξε χθες διά της αναλήψεως της πρωθυπουργία υπό του κ. Ουίνστον Τσώρτσιλ. Σήμερον μετά την 6 ην μ.μ. (ελληνική ώρα) ο Βασιλεύς εδέχθη την ακρόασιν εις τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ τον κ. Τσάμπερλαιν ο οποίος τω υπέβαλε την παραίτησίν του δια να διευκολύνη τον σχηματισμόν Κυβερνήσεως Εθνικής Ενώσεως υπό άλλον πρωθυπουργόν δοθέντος ότι το Εργατικό κόμμα και το των Φιλελευθέρων εδήλωσαν ήδη ότι δεν θα ηδύναντο να μετάσχουν Κυβερνήσεως υπό τον κ. Τσάμπερλαιν. Ολίγα λεπτά μετά την κάθοδον του κ. Τσάμπερλαιν εκ των Ανακτόρων ο Βασιλεύς εδέχετον τον Ουίνστον Τσώρτσιλ», έγραψε η «Καθημερινή» αναφορικά με το γεγονός στο πρωτοσέλιδο της 11 ης Μαΐου.
Τις προηγούμενες ημέρες, είχε πραγματοποιηθεί έντονη συζήτηση στο βρετανικό Κοινοβούλιο σχετικά με την αποτυχία της αγγλογαλλικής επιχείρησης στη Νορβηγία. Όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής της «Καθημερινής» στο Λονδίνο, στο φύλλο της 8ης Μαΐου, στην εισήγησή του ο πρωθυπουργός Νέβιλ Τσάμπερλεν απέδωσε την αποτυχία της συμμαχικής επιχείρησης σε δύο παράγοντες: «Πρώτον εις την αδυναμίαν ημών να εξασφαλίσωμεν αεροδρόμια, από τα οποία θα ήτο δυνατόν να δράσουν τα αεροπλάνα μας, και δεύτερον, εις την ταχείαν άφιξιν των γερμανικών ενισχύσεων».
Η κυβέρνηση Τσάμπερλεν δέχθηκε δριμύτατη κριτική από σύσσωμη την αντιπολίτευση. Υπό το βάρος της αποτυχίας στη Νορβηγία και της εκδήλωσης της γερμανικής επίθεσης στις Κάτω Χώρες και τη Γαλλία, ο Τσάμπερλεν παραιτήθηκε. Σχηματίστηκε τότε κυβέρνηση συνασπισμού με πρωθυπουργό τον αμφιλεγόμενο για τις πολιτικές του αποφάσεις στο παρελθόν αλλά βαθύτατα πιστό στη νίκη των
Συμμάχων Ουίνστον Τσώρτσιλ.
Όπως μετέδωσε η «Καθημερινή» στις 14 Μαΐου, την προηγούμενη ημέρα ο Τσώρτσιλ παρέστη για πρώτη φορά στη Βουλή ως πρωθυπουργός. Στην ομιλία του ο Βρετανός ηγέτης τόνισε την προσήλωσή του στη συνέχιση του αγώνα κατά του Χίτλερ. Ανέφερε μάλιστα: «Λέγω εις την Βουλήν, όπως είπον και εις τους υπουργούς, οι οποίοι μετέσχον της Κυβερνήσεως, ότι ουδέν έχω να προσφέρω ειμή εργασίαν μέχρις αίματος, δάκρυα και ιδρώτα. Έχομεν ενώπιόν μας την μάλλον σκληράν δοκιμασίαν. Έχομεν ενώπιόν μας πολλών μηνών αγώνας και δοκιμασίας. Αν ερωτηθώ ποία είναι η πολιτική μας, λέγω ότι είναι να διεξαγάγωμεν τον πόλεμον, (επευφημίαι), τον πόλεμον κατά ξηράν, κατά θάλασσαν και εις τον αέρα, τον πόλεμον με όλα τα μέσα τα οποία διαθέτομεν και με όλην την δύναμιν την οποίαν ο Θεός μας έδωσε, και να διεξαγάγωμεν τον πόλεμον κατά μιας τερατώδους τυραννίας, η οποία υπερέβη τον κατάλογον όλων των σκοτεινών και αξιοθρηνήτων ανθρωπίνων εγκλημάτων. (Επευφημίαι). Αυτή είναι η πολιτική μας. Αν ερωτηθώ ποίος είναι ο σκοπός μας, δύναμαι να δώσω την απάντησιν με μίαν λέξιν: Είναι η Νίκη, (επευφημίαι), η νίκη αντί πάσης θυσίας, η νίκη παρά πάντα κίνδυνον, η νίκη, όσον δήποτε μακρά και σκληρά αν είναι η οδός προς επίτευξίν της, διότι άνευ της νίκης η αγγλική αυτοκρατορία και τα ιδεώδη επί των οποίων αύτη βασίζεται δεν δύνανται να επιζήσουν».
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης
