Στις 8 Νοεμβρίου 1923, ένας πρώην λοχίας και ανερχόμενος πολιτικός οργάνωνε ένα παρακινδυνευμένο πραξικόπημα. Εμπνεόμενος από την Πορεία προς τη Ρώμη του Μπενίτο Μουσολίνι και των Μελανοχιτώνων, ο Αδόλφος Χίτλερ μαζί με μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος της Γερμανίας (NSDAP), του οποίου ήταν επικεφαλής, και της παραστρατιωτικής οργάνωσής του (SA), κατευθύνθηκαν στο Μόναχο και συγκεκριμένα σε μια μπυραρία. Εκεί, είχε προγραμματιστεί μια συγκέντρωση 3.000 επιχειρηματιών, στην οποία θα παρευρισκόταν και ο Βαυαρός πρωθυπουργός καθώς και άλλα ηγετικά στελέχη της βαυαρικής κυβέρνησης. Σκοπός του Χίτλερ ήταν να απαγάγει τη βαυαρική κυβέρνηση, να καταλάβει την εξουσία στο Μόναχο και στη συνέχεια να βαδίσει εναντίον του Βερολίνου με τους υπόλοιπους Εθνικοσοσιαλιστές.
Ωστόσο, το λεγόμενο «Πραξικόπημα της Μπυραρίας» απέτυχε, καθώς οι περίπου 2.000 εθνικοσοσιαλιστές συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από τις κυβερνητικές δυνάμεις σε ολόκληρη την πόλη. Οι άνδρες του Χίτλερ προσπάθησαν να καταλάβουν, μεταξύ άλλων, το βαυαρικό υπουργείο Άμυνας και κατά τη διάρκεια της συμπλοκής έχασαν τη ζωή τους 16 πραξικοπηματίες και 4 στρατιώτες. Ο Χίτλερ και ο Χέρμαν Γκαίριγκ τραυματίστηκαν ελαφρά και επιχείρησαν να διαφύγουν. Εν τέλει, στις 12 Νοεμβρίου ο Χίτλερ και οι άλλοι υπαίτιοι για το πραξικόπημα συνελήφθησαν. Η δίκη τους, η οποία προσέλκυσε μεγάλο ενδιαφέρον, ξεκίνησε στις 26 Φεβρουαρίου του επόμενου χρόνου και διήρκεσε μέχρι την 1η Απριλίου. Η ετυμηγορία για τον Χίτλερ ήταν πενταετής φυλάκιση με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.
Ενώ εξέτιε αυτή την ποινή, στη φυλακή Λάντσμπεργκ, ο Χίτλερ αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο για «τους στόχους του Κινήματός μας αλλά και για την ανάπτυξή του». Αρχικά, ήθελε να το ονομάσει Τεσσεράμισι χρόνια [αγώνα] ενάντια στο ψέμα, τη βλακεία και τη δειλία. Ωστόσο, ο συνεργάτης, ομοϊδεάτης και εκδότης του, Μαξ Άμαν, τον έπεισε να αλλάξει τον τίτλο σε δύο απλές λέξεις: Mein Kampf ή αλλιώς Ο Αγών μου.
Αφιερωμένο στους 16 νεκρούς του αποτυχημένου πραξικοπήματος, το βιβλίο αποτελεί το μανιφέστο του ναζισμού. Σε αυτό, ο ηγέτης των Εθνικοσοσιαλιστών εκτός από αυτοβιογραφικές πληροφορίες και λεπτομέρειες για τη δημιουργία του κινήματός του, εξέθεσε τις αντισημιτικές του θέσεις, κάνοντας λόγο για μια εβραϊκή συνωμοσία που αποσκοπούσε στην απόκτηση του παγκόσμιου ελέγχου. Για τον Χίτλερ, όλοι οι θεσμοί, ακόμη και η ίδια η κοινοβουλευτική κυβέρνηση, εξυπηρετούν τα συμφέροντα των Εβραίων. Στο κείμενο αναφέρονται επίσης έννοιες όπως ο «ζωτικός χώρος», ο απαραίτητος δηλαδή χώρος που εκτείνεται στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη και θα επέτρεπε στους Γερμανούς να μεγαλουργήσουν, ο παγγερμανισμός, η «υποδούλωση των κατώτερων φυλών», η πίστη στον Φύρερ και άλλες κεντρικές ιδέες του εθνικοσοσιαλισμού. Στην ουσία, ο Χίτλερ εντόπιζε τους δύο κύριους εχθρούς της «αρίας φυλής» στον ιουδαϊσμό και τον κομμουνισμό και έθετε τις ιδεολογικές βάσεις για τη συντέλεση του Ολοκαυτώματος.
Όμως, πώς έφτασε το έργο αυτό να εκδοθεί; Αρχικά, ο Χίτλερ υπαγόρευε το κείμενο στον στενό συνεργάτη και συγκρατούμενό του Ρούντολφ Ες. Στη συνέχεια, μέρη του χειρογράφου μεταφέρονταν λαθραία έξω από τη φυλακή από την κυρία Μπέχσταϊν, η οποία επισκεπτόταν τον Χίτλερ με την πρόφαση ότι του έφερνε δίσκους γραμμοφώνου. Στην πραγματικότητα, η Χελένε Μπέχσταϊν ήταν σύζυγος ενός πλούσιου κατασκευαστή πιάνων που είχε υποστηρίξει οικονομικά το εθνικοσοσιαλιστικό κίνημα, και αντιμετώπιζε τον Χίτλερ σαν να ήταν γιος της.
Στις 18 Ιουλίου 1925, κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση του Mein Kampf σε 10.000 αντίτυπα από τον εκδοτικό οίκο του NSDAP. Πωλούνταν στην τιμή των 12 μάρκων (που τότε αντιστοιχούσε σε σχεδόν 3 δολάρια) και περιλάμβανε ένα παράρτημα με αφίσες που διαφήμιζαν 27 εθνικοσοσιαλιστικές συναντήσεις στο Μόναχο στις οποίες αγόρευσε ο Χίτλερ, μεταξύ του Νοεμβρίου του 1920 και του Ιανουαρίου του 1923. Έξι μήνες αργότερα, το βιβλίο επανεκδόθηκε ανεβάζοντας τη συνολική κυκλοφορία σε 18.000 αντίτυπα. Το δεύτερο μέρος του Mein Kampf, που αργότερα συμπτύχθηκε σε έναν τόμο, κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1926.
Τελικώς, ο Χίτλερ εξέτισε μόνον οκτώ μήνες από την ποινή του. Μετά την αποφυλάκισή του, έθεσε αμέσως σε εφαρμογή το σχέδιό του για την κατάληψη της εξουσίας – αυτή τη φορά όχι μέσω πραξικοπήματος, αλλά διά της κοινοβουλευτικής οδού. Κατάφερε να εξασφαλίσει την άρση της απαγόρευσης λειτουργίας του ναζιστικού κόμματος και της εφημερίδας του. Μετά από σχεδόν δέκα χρόνια, ο Χίτλερ έμελλε να γίνει καγκελάριος του Ράιχ και να υλοποιήσει το «όραμά» του.
Με την άνοδό του στην εξουσία το 1933, εκτοξεύθηκαν και οι πωλήσεις του Mein Kampf, τόσο εντός όσο και εκτός Γερμανίας. Μάλιστα, ήταν συνηθισμένο στο Γ΄ Ράιχ να δίνεται δωρεάν ένα αντίτυπο της «βίβλου του λαού» σε όλα τα νιόπαντρα ζευγάρια (το οποίο κυκλοφορούσε σε ειδική έκδοση με υπόλευκο εξώφυλλο που έμοιαζε με περγαμηνή), ή να δωρίζεται σε όλους τους αποφοίτους του γερμανικού λυκείου από τις οικογένειές τους. Όλοι οι δημόσιοι λειτουργοί καθώς και όλοι οι Γερμανοί πολίτες «ενθαρρύνονταν» να το διαβάσουν. Το 1939, προς τιμήν των πεντηκοστών γενεθλίων του Χίτλερ κυκλοφόρησε μια επετειακή έκδοση του Mein Kampf (Jubiläumsausgabe), ενώ το 1940 δημιουργήθηκε από το γερμανικό ταχυδρομείο μια ειδική έκδοση μικρού μεγέθους, προκειμένου να μπορεί να σταλεί στους στρατιώτες που πολεμούσαν στο μέτωπο από τους αγαπημένους τους.
Πάντως, φαίνεται ότι το Mein Kampf δεν ήταν το ίδιο θελκτικό για τα υψηλόβαθμα στελέχη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Ότο Στράσερ, που διετέλεσε μέλος του κόμματος πριν αποσχιστεί από αυτό, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στο ετήσιο συνέδριο του κόμματος στη Νυρεμβέργη το 1927, παρουσίασε την αναφορά του για εκείνο το έτος, στην οποία συμπεριέλαβε ορισμένα αποσπάσματα από το Mein Kampf. Αργότερα, αρκετοί συνάδελφοί του, συμπεριλαμβανομένων και μερικών γκαουλάιτερ (περιφερειάρχες), τον ρώτησαν αν είχε πράγματι διαβάσει το βιβλίο «με το οποίο κανείς τους δεν φαινόταν να είναι εξοικειωμένος». Μετά από επιμέρους ερωτήσεις, ο «Γκαίμπελς κούνησε το κεφάλι του ένοχα, ο Γκαίριγκ ξέσπασε σε δυνατά γέλια και ο κόμης Ρέβεντλοβ έφυγε λέγοντας ότι δεν είχε χρόνο». Ακόμα και ο Στράιχερ, ένας από τους λίγους φίλους τους οποίους ο Χίτλερ ανέφερε ονομαστικά στο βιβλίο του, είχε διαβάσει «μόνο ό,τι αφορούσε στο εβραϊκό ζήτημα» και τίποτε άλλο.
Μετά την ήττα του Χίτλερ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σύμμαχοι απέσυραν το Mein Kampf και άλλα ναζιστικά κείμενα από την κυκλοφορία και απαογόρευσαν την αναδημοσίευσή τους. Οι αμερικανικές αρχές μετέφεραν στη συνέχεια τα πνευματικά δικαιώματα για το βιβλίο στη βαυαρική κυβέρνηση, που απέτρεψε την επανέκδοσή του στη Γερμανία και αλλού, με εξαίρεση τις εκδόσεις στην αγγλική γλώσσα. Ο περιορισμός αυτός έληξε το 2015.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
