«Διηπειρωτικόν βλήμα ισχυρίζεται ότι εδοκίμασεν η Σοβ. Ένωσις», γράφει η «Καθημερινή» της 27ης Αυγούστου 1957. Η ανακοίνωση αυτή αφορούσε βαλλιστικό πύραυλο (ICBM) ικανό να εκτοξευτεί «σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου». Όπως ήταν φυσικό, η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες και ξεκίνησε μια εθνική συζήτηση σχετικά με το «χάσμα πυραύλων» μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ. Σύμφωνα με την «Καθημερινή», «ζωηραί ανησυχίαι προεκλήθησαν εις τους επισήμους κύκλους της Αμερικής».
Για χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Σοβιετική Ένωση προσπαθούσαν να τελειοποιήσουν έναν πύραυλο μεγάλου βεληνεκούς ικανό να φέρει πυρηνικές κεφαλές. Με βάση τις επιτυχίες της ναζιστικής Γερμανίας στην ανάπτυξη των πυραύλων V-1 και V-2 που έπληξαν τη Μεγάλη Βρετανία κατά τους τελευταίους μήνες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο Αμερικανοί όσο και Ρώσοι επιστήμονες προσπαθούσαν να βελτιώσουν το βεληνεκές και την ακρίβεια τέτοιων πυραύλων. Τον Ιούλιο του 1957, οι Ηνωμένες Πολιτείες φάνηκε να αποκτούν προβάδισμα, όταν ο Atlas, ένας ICBM με ταχύτητα έως και 20.000 μίλια την ώρα και εμβέλεια 5.000 μίλια, ήταν έτοιμος για δοκιμή. Το τεστ, ωστόσο, ήταν μια καταστροφή. Ο πύραυλος υψώθηκε μόνο περίπου 5.000 πόδια στον αέρα και έπεσε στη γη. Μόλις έναν μήνα αργότερα, οι Σοβιετικοί ανακοίνωσαν ότι το δικό τους ICBM είχε δοκιμαστεί, είχε «καλύψει τεράστια απόσταση σε σύντομο χρονικό διάστημα» και «προσγειώθηκε στην περιοχή στόχο».
Η «Καθημερινή» της 27ης Αυγούστου αναφέρει ότι, «ενώ οι Δυτικοί παρασκευάζονται διά την υποβολήν των σχεδίων των, ο ραδιοσταθμός της Μόσχας προέβη σήμερον εις νέαν προπαγανδιστικήν ανακοίνωσιν επί του θέματος των διηπειρωτικών βλημάτων. Τα γενόμενα εν Ρωσία πειράματα, συμφώνως προς το πρόγραμμα ερευνών της Σοβ. Ενώσεως, είπεν ο εκφωνητής, απέδειξαν πλήρως την ακρίβειαν των υπολογισμών ως και το εξαίρετον των ρωσικών σχεδίων. Ο εκσφενδονισθείς, πράγματι, πύραυλος προσεγειώθη εις τον στόχον του, αποδειχθέντος ότι τοιαύτα βλήματα δύνανται να ριφθούν εις οιοδήποτε σημείον της υδρογείου. Ούτω, αι κατευθυνόμεναι ρουκέτται θα φθάνουν οπουδήποτε χωρίς να παρίσταται ανάγκη χρησιμοποιήσεως της στρατηγικής αεροπορίας, η οποία είναι ευπρόσβλητος».
Ωστόσο, επειδή δεν δόθηκαν λεπτομέρειες στη ρωσική ανακοίνωση, ορισμένοι Αμερικανοί αμφέβαλλαν ότι η δοκιμή ήταν τόσο επιτυχημένη όσο ισχυρίστηκε η άλλη πλευρά. Σύμφωνα με την «Καθημερινή», ένα τέτοιο παράδειγμα αποτέλεσε ο γερουσιαστής Λέβερετ Σάλτονσταλ, της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων, ο οποίος «εδήλωσεν ότι η ρωσική διαβεβαίωσις δεν δύναται να ληφθή τοις μετρητοίς», ενώ «και ο γερουσιαστής Πρεσκότ, μέλος της ίδιας επιτροπής, είπεν ότι το ρωσικόν ανακοινωθέν αφίνει πολλάς αμφιβολίας και κενά». Ωστόσο, η σοβιετική κατοχή αυτού του «απόλυτου όπλου», σε συνδυασμό με την πρόσφατη επιτυχημένη δοκιμή ατομικών βομβών και βομβών υδρογόνου από τους Σοβιετικούς, προκάλεσε ανησυχίες στις ΗΠΑ. Εάν οι Σοβιετικοί τελειοποιούσαν όντως τοους ICBM τους, κανένα μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν θα ήταν απολύτως ασφαλές από πιθανή πυρηνική επίθεση.
Λιγότερο από δύο μήνες αργότερα, οι Σοβιετικοί θα έστελναν τον δορυφόρο Sputnik στο διάστημα. Η ανησυχία γρήγορα μετατράπηκε σε φόβο στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς φαινόταν ότι η ΕΣΣΔ αποκτούσε υπεροχή στον ανταγωνισμό των εξοπλισμών και του διαστήματος, με αποτέλεσμα η αμερικανική κυβέρνηση να επιταχύνει τα δικά της πυραυλικά και διαστημικά προγράμματα. Η κατάσταση αυτή θα χειροτέρευε μέχρι το 1962 και την κρίση των πυραύλων της Κούβας.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
