Σαν σήμερα: 4 Σεπτεμβρίου 1888 – Κατοχυρώνεται το όνομα Kodak για την πρώτη κάμερα με ρολό φιλμ

Σαν σήμερα: 4 Σεπτεμβρίου 1888 – Κατοχυρώνεται το όνομα Kodak για την πρώτη κάμερα με ρολό φιλμ

3' 59" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

To 1878, ένας 24χρονος τραπεζικός υπάλληλος από το Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης, ο Τζορτζ Ίστμαν, ετοιμαζόταν να ταξιδέψει για διακοπές στο Σάντο Ντομίνγκο. Ένας συνάδελφός του του πρότεινε να καταγράψει με κάποιον τρόπο το ταξίδι κι έτσι ο Ίστμαν αγόρασε ένα πλήρες σετ με φωτογραφικά σύνεργα για να απαθανατίσουν τις διακοπές τους. 

Εκείνη την εποχή, οι φωτογραφίες εμφανίζονταν με τη μέθοδο των υγρών πλακών· έτσι, για να εμφανίσει κανείς φωτογραφίες κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού χρειαζόταν μια κάμερα η οποία ζύγιζε όσο ένας φούρνος μικροκυμάτων και στηριζόταν πάνω σε ένα βαρύ τρίποδο, μια σκηνή εν είδει φορητού σκοτεινού θαλάμου, διάφορα χημικά για τη δημιουργία του διαλύματος εμουλσιόν, νερό, θήκες-βάσεις για τις γυάλινες πλάκες κ.ά. Σε καμία περίπτωση δεν ήταν βολικό να ταξιδεύει κανείς με όλα αυτά.

Τελικά, ο Ίστμαν δεν έκανε το ταξίδι στο Σάντο Ντομίνγκο, αλλά η πρώτη του επαφή με τη φωτογραφία τον συνάρπασε. Διάβασε διάφορα βρετανικά περιοδικά τα οποία ανέφεραν ότι πολλοί φωτογράφοι κατασκεύαζαν τα δικά τους διαλύματα εμουλσιόν από ζελατίνη, κάτι που τους επέτρεπε να εμφανίζουν τις φωτογραφίες όποτε ήθελαν, αφού οι πλάκες με το διάλυμα είχαν στεγνώσει. Έτσι, ο Ίστμαν, όταν επέστρεφε από τη δουλειά του στην τράπεζα, πειραματιζόταν με τις ώρες στην κουζίνα της μητέρας του φτιάχνοντας το δικό του διάλυμα ζελατίνης. Μάλιστα, όπως ανέφερε η μητέρα του, περνούσε τόσον πολύ χρόνο ψάχνοντας τον τέλειο συνδυασμό χημικών ώστε πολλές φορές δεν προλάβαινε καν να βγάλει τα ρούχα της δουλειάς του και κατέληγε να κοιμάται στο πάτωμα της κουζίνας, δίπλα από τον φούρνο.

Μετά από τρία χρόνια συνεχών πειραμάτων, ο Ίστμαν όχι μόνο είχε βρει την ιδανική φόρμουλα  για στεγνές πλάκες (dry plate formula), αλλά είχε κατασκευάσει και κατοχυρώσει με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ένα μηχάνημα το οποίο μπορούσε να προετοιμάσει μεγάλο αριθμό πλακών και άρα θα φαινόταν ιδιαίτερα χρήσιμο και σε άλλους φωτογράφους. Τον Απρίλιο του 1880, ο Ίστμαν νοίκιασε τον τρίτο όροφο ενός κτιρίου στη Στέιτ Στριτ στο Ρότσεστερ και ξεκίνησε να κατασκευάζει στεγνές πλάκες. Πρώτη επένδυση στο επιχειρηματικό του εγχείρημα ήταν η αγορά μιας μεταχειρισμένης μηχανής έναντι 125 δολαρίων. Η επιτυχία των στεγνών πλακών προκάλεσε το ενδιαφέρον του επιχειρηματία Χένρι Στρονγκ, ο οποίος αφού επένδυσε χρήματα στο προϊόν του Ίστμαν, έγινε συνέταιρός του. Τον Ιανουάριο του 1881, ίδρυσαν την Eastman Dry Plate Company (αργότερα Eastman Dry Plate and Film Company). Ο Ίστμαν παραιτήθηκε από τη θέση του στην τράπεζα για να αφιερωθεί πλήρως στη διοίκηση της νέας επιχείρησης. Πέρα όμως από την επίβλεψη όλων των δραστηριοτήτων της εταιρείας, συνέχισε την έρευνά του με στόχο να απλοποιήσει τη φωτογραφία.

To καλοκαίρι του 1888, κατάφερε να πραγματοποιήσει τον ρηξικέλευθο στόχο του. Κυκλοφόρησε επισήμως η πρώτη κάμερα χειρός που χρησιμοποιούσε ρολό φιλμ, η οποία ονομάστηκε από τον εφευρέτη της «Kodak» (όπως παραδέχτηκε αργότερα ο Ίστμαν, το όνομα δεν είχε καμία ετυμολογική σημασία, ήταν απλώς κάτι που έβγαλε από το μυαλό του). Η πρώτη Kodak, πέρα από ορόσημο για την επιτυχία του Ίστμαν και της εταιρείας του, θεωρείται και το σημαντικότερο γεγονός στην ιστορία της ερασιτεχνικής φωτογραφίας. Ήταν μια απλή κάμερα σε σχήμα κουτιού η οποία αγοραζόταν εξοπλισμένη με ένα ρολό φιλμ. Δεν χρειαζόταν καμία έξτρα ρύθμιση ή γνώση φωτογραφίας. Για να τη χρησιμοποιήσει κανείς, το μόνο που έπρεπε να κάνει ήταν να «οπλίσει» το κλείστρο της, τραβώντας το νήμα που βρισκόταν στο δεξί μπροστινό μέρος της κάμερας, να την στρέψει προς ό,τι ήθελε να φωτογραφίσει και να πατήσει το κουμπί για την απελευθέρωση του κλείστρου. Τα βήματα αυτά περιλαμβάνονταν λεπτομερώς στις οδηγίες χρήσης της φωτογραφικής μηχανής και επιβεβαίωναν το διαφημιστικό της σλόγκαν (το οποίο εμπνεύστηκε ο ίδιος ο Ίστμαν): «Εσείς πατάτε το κουμπί, εμείς κάνουμε τα υπόλοιπα».

Πράγματι, όταν το ρολό φιλμ τελείωνε, οι κάτοχοι της μηχανής την έστελναν πίσω στο εργοστάσιο στο Ρότσεστερ, όπου γεμιζόταν με καινούργιο φιλμ και επιστρεφόταν στον πελάτη, όσο η  Kodak (Eastman Kodak Company) εμφάνιζε τις φωτογραφίες του πρώτου ρολού. Η απλοποίηση των εξαρτημάτων και η επεξεργασία του φιλμ για τον καταναλωτή καθιστούσε τη φωτογραφία προσβάσιμη σε εκατομμύρια ερασιτέχνες που δεν διέθεταν ιδιαίτερη επαγγελματική εκπαίδευση, τεχνική ειδίκευση ή καλλιτεχνικό μάτι. 

Μέχρι το 1898, δέκα μόλις χρόνια μετά την κυκλοφορία της Kodak, στα χέρια των ερασιτεχνών φωτογράφων είχαν φτάσει πάνω από 1,5 εκατομμύριο κάμερες με ρολό φιλμ. Οι πρώτες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν με τις Kodak, εμφανίζονταν και εκτυπώνονταν αρχικά σε στρογγυλό σχήμα, αλλά τα επόμενα μοντέλα παρήγαγαν ορθογώνιες εικόνες, που συνήθως εκτυπώνονταν σε μέγεθος αρκετά μικρό ώστε να μπορούν να κρατηθούν στην παλάμη του χεριού. 

Αυτές οι φωτογραφίες αποτελούν το περιεχόμενο των πρώτων οικογενειακών άλμπουμ, μερικά από τα οποία σώζονται ακόμα και σήμερα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ο ιδρυτής της Eastman Kodak Company (που μετέπειτα μετατράπηκε σε παγκόσμιο κολοσσό), ένας από τους πιο εμβληματικούς Αμερικανούς βιομήχανους με τεράστια φιλανθρωπική δράση, είχε πετύχει τον στόχο του: «να κάνει την κάμερα τόσο πρακτική και εύχρηστη όσο το μολύβι».

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT