Η πολιτική κρίση που προέκυψε έπειτα από την ανατροπή της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου τον Ιούλιο του 1965 έφερε στο προσκήνιο τη συζήτηση για τη διεξαγωγή νέων εθνικών εκλογών. Παρότι μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου επιθυμούσε τη διενέργεια εκλογών μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, διαφωνούσαν εκείνοι που είχαν στηρίξει την παρέμβαση του βασιλιά Κωνσταντίνου. Ακόμη και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, θεωρούσε ως πιθανή διέξοδο από την πολιτική κρίση τις εκλογές, θέτοντας ως όρο, όμως, τη διεξαγωγή τους από κυβέρνηση της ΕΡΕ.
Το επόμενο διάστημα, πραγματοποιήθηκαν πολλές διαβουλεύσεις μεταξύ των μείζονων πολιτικών προσωπικοτήτων για την εξεύρεση μιας ευρύτερα αποδεκτής λύσης για την έξοδο από την κρίση. Το καλοκαίρι του 1966 φαίνεται πως αυξάνονταν σε αριθμό οι υποστηρικτές της συγκρότησης ενός εθνικού μετώπου υπό την ηγεσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Τα Ανάκτορα έκαναν το πρώτο βήμα με την αποστολή του Δημήτριου Μπίτσιου στο Παρίσι προκειμένου να συζητήσει με τον Καραμανλή το ενδεχόμενο επιστροφής του στην Ελλάδα. Την ιδέα για τη συγκρότηση εθνικού μετώπου υποστήριξαν ο Σπύρος Μαρκεζίνης και ο Στέφανος Στεφανόπουλος, ενώ αρνητική στάση σε αυτήν την προοπτική τήρησαν τόσο η ομάδα γύρω από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη όσο και ο Κανελλόπουλος, η επικοινωνία του οποίου με τον Καραμανλή είχε σχεδόν διακοπεί ήδη από την άνοιξη του 1965.
Γενικότερα, το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα ήταν τεταμένο. Δεν έλειψαν οι φορές που πολιτικά πρόσωπα εξαπέλυσαν κατηγορίες εις βάρος των πολιτικών τους αντιπάλων αλλά και των Ανακτόρων. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1966 σε ομιλία του στο Κιλκίς ο Ανδρέας Παπανδρέου κατηγόρησε τον βασιλιά ότι η εμπλοκή του στα πολιτικά πράγματα τον έχει καταστήσει ως «ουσιαστικόν πρωθυπουργόν της χώρας». Όπως ανέφερε η «Καθημερινή» της 11ης Σεπτεμβρίου, «πολιτικούς, πολιτειακούς και κομματικούς λόγους απεριγράπτου ακρότητος εξεφώνησε χθες εις το Κιλκίς ο κ. Α. Παπανδρέου, επιτεθείς εναντίον του προσώπου του Βασιλέως με πρωτοφανή βιαιότητα, διακηρύξας ότι “ωλοκληρώθη” ο εκμοναρχισμός του Κράτους, εκθέσας πλήρες σχέδιον επαναστάσεως το οποίον υποτίθεται ότι θα εφαρμοσθή δια την περίπτωσιν που δήθεν θα επεβάλλετο ανοικτή δικτατορία και αποκαλύψας δια πρώτην φοράν απεριφράστως ότι προτίθεται αυτός ο ίδιος να διασπάση την Ένωσιν Κέντρου εάν ο “αγών δια την αναγέννησιν της Ελλάδος” ετίθετο εν κινδύνω από τυχόν μετριοπαθείς τάσεις».
Τη δική της εκδοχή στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στον χώρο του Κέντρου, έδωσε η «Καθημερινή» στο κύριο άρθρο της, επίσης στο φύλλο της 11ης Σεπτεμβρίου. «Δεν θ’ αργήσουν ν’ αντιληφθούν οι κ.κ. Γ. Παπανδρέου και Υιός –και είμεθα τούτου βέβαιοι– ότι ο δρόμος του νεοανενδότου οδηγεί ταχύτερον παρ’ όσον και οι πλέον σώφρονες εκ της ιδικής των παρατάξεως ανέμενον, προς το αδιέξοδον. Ήδη, το θέμα της νέας διασπάσεως της Ενώσεως Κέντρου αποτελεί αντικείμενον καθημερινής συζητήσεως. Οι τριγμοί είναι περισσότερον ή ευκρινείς. Σπασμωδικά μέτρα, ως αι αποκηρύξεις δυστροπούντων ή απλώς νουνεχών ανθρώπων που είναι εις θέσιν να βλέπουν καθαρώτερα παρ’ όσον οι καστροφύλακες και σπεύδουν να διαχωρίσουν τας ευθύνας των, εις ουδέν άλλο συμβάλλουν παρά εις το να καθιστούν το επερχόμενον ξήλωμα βεβαιότερον.
»Η διαφοροποίησις μέσα εις τας τάξεις του λεγομένου Κέντρου προχωρεί με ρυθμόν γοργόν, ίσως δεν τούτο ν’ αντιλαμβάνεται ο Υιός ο οποίος και επισπεύδει την διαφημιζομένην “εκκαθάρισιν”. Και εκκαθάρισις ουδέν άλλο σημαίνει παρά διαπίστωσιν των υφισταμένων ενδοκομματικών αντιθέσεων που αποτελούν εξ άλλου πρόσκομμα εις τας ηγετικάς φιλοδοξίας του υποκαίσαρος, παραλλήλως δε δημιουργούν την ανασχετικήν αντίδρασιν εις την αριστεράν απόκλισιν της ακολουθουμένης κομματικής πολιτικής. […] Διότι υπό την πρόσοψιν της δημοκρατίας κρύπτονται αι αντικαθεστωτικαί διαθέσεις του Δελφίνου και η φιλοδοξία δια την ηγεσίαν ενός ευρυτέρου κινήματος ανατροπής της υφισταμένης συνταγματικής τάξεως».
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
