«Με την έπαρση της γερμανικής σημαίας από το ιστορικό κτίριο του γερμανικού κοινοβουλίου, το Ράιχσταγκ, χαιρετίστηκε τα μεσάνυχτα χθες η γέννηση του ενιαίου γερμανικού κράτους», έγραφε στο πρωτοσέλιδό της η «Καθημερινή» στις 3 Οκτωβρίου 1990. Μετά από 41 χρόνια, οι δύο Γερμανίες, οι οποίες είχαν προκύψει μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επανενώθηκαν, καθώς η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας προσχώρησε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
«Σε χθεσινοβραδινό τηλεοπτικό του μήνυμα, ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ ευχαρίστησε τους τρεις δυτικούς νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για την υποστήριξη που έδωσαν στην προοπτική ενοποίησης της χώρας. Ο Δυτικογερμανός ηγέτης έκανε ιδιαίτερη μνεία στον Σοβιετικό πρόεδρο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και στον ρόλο που διαδραμάτισε στη γερμανική ενοποίηση. “Αναγνώρισε το δικαίωμα κάθε έθνους να προχωρεί στο δρόμο του”, τόνισε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας “χωρίς τη συμβολή του Γκορμπατσόφ, η ημέρα της ενοποίησης δεν θα είχε έρθει τόσο σύντομα”», συνέχιζε η εφημερίδα.
Ο δρόμος για την ενοποίηση άνοιξε με την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Ανατολικής Γερμανίας, σύμφωνα με την οποία επιτρεπόταν πλέον η ελεύθερη μετάβαση των Ανατολικογερμανών στις χώρες της δυτικής Ευρώπης χωρίς ειδική άδεια των Αρχών. Είχε προηγηθεί, στις 10 Σεπτεμβρίου 1989, το άνοιγμα των συνόρων της Ουγγαρίας προς την Αυστρία, δίνοντας έτσι το έναυσμα για τη μαζική έξοδο Ανατολικογερμανών στη Δύση, που αποτέλεσε το πρώτο σοβαρό πλήγμα κατά του καθεστώτος του Έριχ Χόνεκερ. Μετά από μαζικές διαδηλώσεις και πιέσεις, το καθεστώς Χόνεκερ κατέρρευσε.
Λίγο αργότερα, ακολούθησε η πτώση του Τείχους του Βερολίνου, του συμβόλου του Ψυχρού Πολέμου. Δύο εβδομάδες μετά, ο Χέλμουτ Κολ ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα 10 σημείων που στόχευε στην επέκταση της συνεργασίας των δύο Γερμανιών με προοπτική την επανένωση. Τον Φεβρουάριο του 1990, στο περιθώριο της διάσκεψης «Ανοιχτοί Ουρανοί» στην Οτάβα του Καναδά, οι τέσσερις νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποδέχθηκαν την προοπτική αυτή. Τον επόμενο μήνα, έλαβαν χώρα οι πρώτες ελεύθερες ανατολικογερμανικές εκλογές, ενώ το καλοκαίρι αποφασίστηκε ότι το δυτικογερμανικό μάρκο θα ήταν το επίσημο νόμισμα των δύο κρατών.
Τελικώς, στις 23 Αυγούστου, μετά από έντονες κομματικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις, με επίκεντρο τον εκλογικό νόμο, οι δύο Γερμανίες συμφώνησαν στο να οριστεί η 3η Δεκεμβρίου 1990 η ημερομηνία των πρώτων παγγερμανικών εκλογών. Έπειτα από λίγες ημέρες, οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, η Σοβιετική Ένωση και η Γαλλία υπέγραψαν στη Μόσχα συμφωνία με τα δύο γερμανικά κράτη, με την οποία αποκαταστάθηκε πλήρως η εθνική κυριαρχία της Γερμανίας.
«Η χώρα μας θα εργασθεί για την παγκόσμια ειρήνη και για την ευρωπαϊκή ενότητα», δήλωνε ο Χέλμουτ Κολ την ημέρα της επανένωσης. «Στο μέλλον, μόνο η ειρήνη θα ξεκινήσει από το γερμανικό έδαφος. Κατανοούμε ότι το απαραβίαστο των συνόρων στην Ευρώπη είναι μια θεμελιώδης προϋπόθεση της ειρήνης και ουδέποτε στο μέλλον θα προβάλουμε εδαφικές διεκδικήσεις εναντίον οποιουδήποτε κράτους», κατέληγε ο Γερμανός καγκελάριος.
Όπως έγραφε η «Καθημερινή» στις 4 Οκτωβρίου, «φόρο τιμής σε όλους όσοι δεν ενέδωσαν στις προκαταλήψεις και στους φόβους στη Γερμανία και στην ΕΣΣΔ και εργάσθηκαν βλέποντας προς το μέλλον και πέτυχαν τη λύση του γερμανικού προβλήματος, αποτίει στο μήνυμα που απέστειλε στον καγκελάριο Κολ, ο πρόεδρος της ΕΣΣΔ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ», ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους τόνιζε στο σχετικό μήνυμά του «Κανένα τείχος δεν μπορεί να συντρίψει την ψυχή ενός λαού».
Από το 1990 μέχρι και σήμερα, η 3η Οκτωβρίου είναι η εθνική εορτή της Γερμανίας, που έχει μείνει γνωστή ως Ημέρα Γερμανικής Ενότητας (Tag der Deutschen Einheit).
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
