Στις 6 Αυγούστου 1951 ο Αλέξανδρος Παπάγος ανακοίνωσε την ίδρυση του κόμματός του, του Ελληνικού Συναγερμού (ΕΣ). Η κάθοδος του Παπάγου στην πολιτική τέθηκε στη δημόσια συζήτηση σχεδόν ταυτόχρονα με τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, το 1949. Το γόητρο του στρατάρχη ήταν τέτοιο, ώστε μεγάλη μερίδα της κοινωνίας υποστήριζε την ιδέα της εμπλοκής του στην πολιτική ως ηγέτη ενός νέου κόμματος. Ο Παπάγος είχε συν τοις άλλοις την υποστήριξη μεγάλου μέρους του σώματος των αξιωματικών των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Άμεσα προσχώρησαν στον ΕΣ το Λαϊκό Ενωτικό Κόμμα των Στέφανου Στεφανόπουλου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου και το Νέον Κόμμα του Σπύρου Μαρκεζίνη. Ανάμεσα σε εκείνους που προσχώρησαν στον ΕΣ συμπεριλαμβάνονταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Γεώργιος Ράλλης, οι οποίοι ανήκαν έως τότε στο Λαϊκό Ενωτικό Κόμμα. Στον ΕΣ εντάχθηκαν ακόμη πολιτευτές και άλλων μικρότερων κομμάτων.
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 1951 ο ΕΣ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα συγκεντρώνοντας ποσοστό της τάξεως 36,5% και εκλέγοντας 114 βουλευτές. Δεν κατάφερε, όμως, να σχηματίσει κυβέρνηση, κυρίως διότι δεν μπόρεσε να προσελκύσει τους ψηφοφόρους του Κέντρου, οι οποίοι ακόμη σε μεγάλο βαθμό έβλεπαν τον Παπάγο ως έναν από τους ανθρώπους της μεσοπολεμικής αντιβενιζελικής παράταξης. Το άνοιγμα που πραγματοποίησε ο Παπάγος προς τον κεντρώο χώρο έφερε και την προσχώρηση στον ΕΣ φιλελεύθερων πολιτευτών, όπως ο Εμμανουήλ Τσουδερός.
Στις 10 Οκτωβρίου 1952 η κυβέρνηση Πλαστήρα προκήρυξε τη διεξαγωγή εκλογών για τις 16 Νοεμβρίου. Οι εκλογές έλαβαν από τη στιγμή της εξαγγελίας τους χαρακτήρα μετωπικής αναμέτρησης ανάμεσα στους δύο κυρίαρχους σχηματισμούς, τον ΕΣ και την Ένωση κομμάτων Εθνικής Προοδευτικής Ενώσεως Κέντρου και Φιλελευθέρων (ΕΠΕΚ-ΚΦ), επικεφαλής της οποίας βρίσκονταν ο Νικόλαος Πλαστήρας και ο Σοφοκλής Βενιζέλος. Το γεγονός ότι των δύο παρατάξεων ηγούνταν μορφές του μεσοπολεμικού Διχασμού, ο Παπάγος και ο Πλαστήρας, έδωσε την αίσθηση μιας αναχρονιστικής αναμέτρησης. Ο προεκλογικός αγώνας ήταν ιδιαίτερα σκληρός.
Το αποτέλεσμα των εκλογών δεν άφησε περιθώρια αμφισβήτησής του. Πρώτο κόμμα αναδείχθηκε ο ΕΣ, ο οποίος συγκέντρωσε ποσοστό 49,22% καταλαμβάνοντας 247 έδρες από το σύνολο των 300. Η Ένωση ΕΠΕΚ-ΚΦ κατέλαβε 51 έδρες στη νέα Βουλή, ενώ τις εναπομείνασες 2 έδρες κατέλαβαν κεντρώοι υποψήφιοι, οι οποίοι στη συνέχεια προσχώρησαν στα δύο κόμματα του Κέντρου. Ο ΕΣ κατάφερε να συγκεντρώσει τόσο μεγάλο ποσοστό, καθότι συσπείρωσε την εκλογική βάση της Δεξιάς, η οποία εμφανίστηκε στις εκλογές εκπροσωπούμενη από ένα και μόνο κόμμα. Ταυτόχρονα, ο ΕΣ κατόρθωσε να διευρύνει την επιρροή του στον χώρο του Κέντρου, κάτι το οποίο δεν είχε πραγματοποιήσει στις προηγούμενες εκλογές.
Η σαρωτική νίκη του Παπάγου στις εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 αποτέλεσε το κύριο θέμα της «Καθημερινής» στο πρωτοσέλιδο της επομένης. «Ο ελληνικός λαός εψήφισε χθες, κατά πλειονότητα επιβλητικήν, τον Ελληνικόν Συναγερμόν. Εψήφισε τον Στρατάρχην, ο οποίος του υπεσχέθη την ανόρθωσιν, την νέαν ζωήν. Δεν διέψευσε τας προσδοκίας που εστήριξαν εις αυτόν οι φίλοι του, δεν παρεσύρθη από την ταπεινοτέραν, την απρεπεστέραν δημαγωγίαν που ενεφάνισε ποτέ πολιτικός αγών εις την Ελλάδα. […] Και από αύριον αρχίζει υπό κατεύθυνσιν υγιά και με χείρας στιβαράς το έργον της οικοδομής. Θα το συντρέξουν όλοι οι Έλληνες. Ακόμη και αυτοί, των οποίων η σκέψις εθολώθη μέσα εις τον κονιορτόν του πάθους και έδωσαν την ψήφον των υπέρ των αντιπάλων. Διότι το έργον το οποίον αναλαμβάνεται δεν αφορά μόνον μίαν μερίδα –οσονδήποτε μεγάλην– του έθνους. Αφορά το σύνολον. Δεν επεκράτησε χθες ένα κόμμα. Επεκράτησε μία θέλησις εθνική και η πίστις επί την αύριον. […] Αι εκλογαί της 16ης Νοεμβρίου υψώνουν ήδη εις την πολιτικήν ιστορίαν του τόπου το επιβλητικόν ορόσημον της μεταβολής».
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
