Σαν σήμερα: 23 Νοεμβρίου 1940 – Η προσχώρηση της Ρουμανίας στον Άξονα

Σαν σήμερα: 23 Νοεμβρίου 1940 – Η προσχώρηση της Ρουμανίας στον Άξονα

3' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τη δεκαετία του 1930, η Ρουμανία βίωνε μια μεγάλη πολιτική κρίση. Κυρίαρχη προσωπικότητα στην πολιτική ζωή της χώρας αναδείχθηκε ο βασιλιάς Κάρολος Β΄. Σταδιακά τα πολιτικά κόμματα περιθωριοποιήθηκαν και η Ρουμανία πέρασε σε μια περίοδο χρεοκοπίας του κοινοβουλευτισμού. Μόνο την περίοδο Ιανουαρίου 1934-Δεκεμβρίου 1937 επιτεύχθηκε προς ώρας πολιτική σταθερότητα, όταν τη διακυβέρνηση ανέλαβε ο φιλελεύθερος Γκεόργκε Ταταρέσκου. 

Την περίοδο του Μεσοπολέμου, φαινόμενα αντισημιτισμού ήταν πολύ συνηθισμένα. Μια οργάνωση, η οποία είχε υιοθετήσει αντισημιτικές θέσεις ήταν η Σιδηρά Φρουρά με επικεφαλής τον Κορνέλιου Ζελέα Κοντρεάνου. Κατακεραυνώνοντας το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα και προβάλλοντας τις αξίες της θυσίας και της προσφοράς ο Κοντρεάνου προσέλκυσε στην οργάνωσή του αγρότες, εργάτες, διανοούμενους, δημοσίους υπαλλήλους και νέους, οι οποίοι δεν μετείχαν στη νομή της εξουσίας. Η οργάνωση καλλιεργούσε έναν θρησκευτικό μυστικισμό, έχοντας ως προστάτη της τον Αρχάγγελο Μιχαήλ.

Ο Κάρολος Β΄ δεν συμμεριζόταν τις πεποιθήσεις των μελών της «Λεγεώνας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ», όπως ονομαζόταν συχνά η Σιδηρά Φρουρά, αλλά επέτρεπε τη λειτουργία της. Το 1938 επέβαλε βασιλική δικτατορία στη χώρα. Ως αιτιολογία για την επιβολή της δικτατορίας ο Κάρολος πρόβαλε την ανώμαλη εσωτερική πολιτική κατάσταση και την αύξηση των εξωτερικών κινδύνων. Φοβούμενος την ενδυνάμωση της Σιδηράς Φρουράς, έλαβε την απόφαση να τη διαλύσει. Τον Απρίλιο του 1938 συνελήφθη και καταδικάστηκε σε δέκα χρόνια κάθειρξης ο Κοντρεάνου έπειτα από συγχαρητήρια δήλωση της οργάνωσης προς τον Χίτλερ για την προσάρτηση της Αυστρίας. Τον Νοέμβριο του ίδιους έτους, ο Κοντρεάνου και άλλα μέλη της οργάνωσης εκτελέστηκαν. Επίσημα ανακοινώθηκε ότι πυροβολήθηκαν στην προσπάθειά τους να δραπετεύσουν. Τα ηνία τότε ανέλαβε ο Χόρια Σίμα.

Έπειτα από την ήττα της Γαλλίας από τις δυνάμεις του Άξονα, η Ρουμανία απώλεσε τον μεγάλο της σύμμαχο. Η ρουμανική ηγεσία στράφηκε τότε προς τη Γερμανία, ελπίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα εξασφάλιζε την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Απελευθέρωσε ακόμη και μέλη της Σιδηράς Φρουράς προκειμένου να εξευμενίσει τον Χίτλερ. Όμως, οι ελπίδες της διαψεύστηκαν. Στις 28 Ιουνίου 1940 η Σοβιετική Ένωση προσάρτησε τη Βεσσαραβία και τη Βόρεια Μπουκοβίνα, στις 30 Αυγούστου η Ουγγαρία τη Βόρεια Τρανσυλβανία και στις 7 Σεπτεμβρίου η Βουλγαρία τη Νότια Δοβρουτσά και τη Σιλίστρια. Ο ακρωτηριασμός της Μεγάλης Ρουμανίας του Μεσοπολέμου είχε ολοκληρωθεί.

Η λαϊκή δυσαρέσκεια κατά του Καρόλου Β΄ και της ερωμένης και μετέπειτα συζύγου του Μάγδας Λουπέσκου κορυφώθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου. Στις 4 του μήνα ανέθεσε την πρωθυπουργία στον Ίον Αντονέσκου και λίγο αργότερα αποχώρησε από τη χώρα. Ο Αντονέσκου ήταν ένας στρατηγός, ο οποίος είχε περιπέσει σε δυσμένεια τα προηγούμενα χρόνια εξαιτίας των διαφωνιών του με τον Κάρολο. Διαπνεόταν από εθνικιστικές ιδέες, τις οποίες δεν έκρυβε. Κατά τον ίδιο, η Ρουμανία όφειλε να έρθει σε σύγκρουση με τη Σοβιετική Ένωση, καθότι πίστευε ότι με αυτόν τον τρόπο θα ανακαταλάμβανε τη Βεσσαραβία. Πεπεισμένος ότι η σύμπλευση με τη Γερμανία εξυπηρετούσε τα ρουμανικά συμφέροντα, στις 23 Νοεμβρίου 1940 ο Αντονέσκου υπέγραψε την πράξη προσχώρησης της Ρουμανίας στο Τριμερές Σύμφωνο Γερμανίας, Ιταλίας και Ιαπωνίας, το οποίο οι τρεις χώρες είχαν συνομολογήσει τον προηγούμενο Σεπτέμβριο. Το ίδιο έκαναν η Ουγγαρία και η Σλοβακία.

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, η «Καθημερινή» ανέφερε στο φύλλο της 24ης Νοεμβρίου 1940: «Η Ρουμανία προσεχώρησεν εις το Τριμερές σύμφωνον. Το πρωτόκολλον υπέγραψαν ο φον Ρίμπεντροπ, ο κ. Αντωνέσκο, ο πρεσβευτής της Ιαπωνίας και αντιπρόσωπος της εν Βερολίνω ιταλικής πρεσβείας». Παραθέτοντας πληροφορίες από το «Reuters», η εφημερίδα σημείωσε ότι «ο λόγος, τον οποίον εξεφώνησεν ο κ. Αντωνέσκο κατά την υπογραφήν του πρωτοκόλλου, δεικνύει ότι εξέλιπον τελείως εκ της ρουμανικής πολιτικής και τα τελευταία υπολείμματα οιασδήποτε ανεξαρτησίας σκέψεως λόγου. Η Ρουμανία, όχι μόνον ανεγνώρισε την ηγεσίαν της Γερμανίας, Ιταλίας και Ιαπωνίας, αλλ’ όπως και η Ουγγαρία, εδέχθη να λέγη την γνώμην της μόνον οσάκις πρόκειται να συζητηθούν ζητήματα θίγοντα τα ρουμανικά συμφέροντα».

Κατά το πρώτο διάστημα της πρωθυπουργίας του ο Αντονέσκου συνεργάστηκε με τη Σιδηρά Φρουρά. Η οργάνωση, εκμεταλλευόμενη αυτήν τη συγκυρία, εξαπέλυσε μια σειρά από βίαιες ενέργειες κατά πολιτικών της αντιπάλων. Θύμα των βιαιοπραγιών των Λεγεωνάριων ήταν ο ιστορικός και πολιτικός Νικολάε Ιόργκα. Τον Ιανουάριο του 1941 ο ρουμανικός στρατός με τη βοήθεια των Γερμανών επενέβη δυναμικά διαλύοντας οριστικά την οργάνωση, η οποία είχε βλέψεις για την κατάληψη της εξουσίας στη χώρα.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Σαν σήμερα: 23 Νοεμβρίου 1940 – Η προσχώρηση της Ρουμανίας στον Άξονα-1

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT