Στα χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια εποχή όπου κυριαρχούσαν ο Ψυχρός Πόλεμος και ο Μακαρθισμός στις ΗΠΑ, η Επιτροπή Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων της Βουλής των ΗΠΑ επιφορτίστηκε με τη διερεύνηση της ύπαρξης στοιχείων της ανατρεπτικής ιδεολογίας στην οθόνη, καθώς έπρεπε να σταματήσει τη διοχέτευση των σοσιαλιστικών απόψεων στους αμερικανικούς κινηματογράφους. Πάνω από 40 ηθοποιοί, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες και παραγωγοί διατάχθηκαν να παρουσιαστούν ενώπιον της επιτροπής για ανάκριση.
Ωστόσο, 10 αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τις Αρχές στις ακροάσεις, αρνούμενοι να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με το εάν ήταν ή είχαν υπάρξει ποτέ μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Οι καλλιτέχνες κατήγγειλαν τις ερωτήσεις αυτές ως παραβίαση των δικαιωμάτων τους σύμφωνα με την Πρώτη Τροποποίηση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών (First Amendment), η οποία μεταξύ άλλων προστατεύει την ελευθερία του λόγου. Ως συνέπεια της στάσης τους αυτής, οι Albert Maltz, Dalton Trumbo, John Howard Lawson, Samuel Ornitz, Ring Lardner Jr., Lester Cole, Alvah Bessie, Herbert Biberman, Edward Dmytryk και Robert Adrian Scott κατηγορήθηκαν για περιφρόνηση του Κογκρέσου.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων, J. Parnell Thomas, απέρριψε τα επιχειρήματα που είχαν προβληθεί, υποστηρίζοντας ότι το Κογκρέσο είχε κάθε δικαίωμα να απευθύνει ερωτήσεις που αφορούσαν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, καθότι το Σύνταγμα δεν είχε ποτέ σκοπό να καλύψει ή να θωρακίσει αυτούς που θα το κατέστρεφαν. Η αναφορά αυτή, η οποία αποτελούσε ποινική κατηγορία, οδήγησε τελικά σε δίκη, ύστερα από την επικύρωση των κατηγοριών από το Ανώτατο Δικαστήριο, η οποία απέκτησε μεγάλη δημοσιότητα. Οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε φυλάκιση μέχρι ενός έτους, καθώς και σε πρόστιμο των 1.000 δολαρίων.
Οι 10 κατηγορούμενοι, οι οποίοι έμειναν γνωστοί «οι 10 του Χόλιγουντ» («Hollywood 10»), θα είχαν όμως και άλλες επιπτώσεις. Πιο συγκεκριμένα, η στοχοποίησή τους ώθησε μια ομάδα στελεχών των στούντιο, τα οποία ενεργούσαν υπό την αιγίδα της Ένωσης Παραγωγών Κινηματογράφου, να απολύσουν τους συγκεκριμένους καλλιτέχνες, προχωρώντας σε αυτό που έμεινε γνωστό ως «Δήλωση Waldorf»- καθότι η ανακοίνωση πραγματοποιήθηκε μέσω ενός δελτίου ειδήσεων στο τέλος της συνάντησης των μεγάλων κινηματογραφικών παραγωγών στο ξενοδοχείο Waldorf-Astoria. Με τη συγκεκριμένη δήλωση, οι παραγωγοί όχι μόνο καταδίκασαν όσους καλλιτέχνες εμπλέκονταν στην συγκεκριμένη υπόθεση, εξοστρακίζοντας τους ουσιαστικά από τη βιομηχανία του σινεμά, αλλά, παράλληλα, καθιέρωσαν υποχρεωτικούς όρκους πίστης από τους υπαλλήλους τους.
Ο αντίκτυπος των κατηγοριών αυτών, επομένως, υπήρξε όχι μόνον άμεσος αλλά και μακροχρόνιος. Το Χόλιγουντ δημιούργησε πολύ γρήγορα τη λεγόμενη «μαύρη λίστα», έναν κατάλογο ονομάτων από προσωπικότητες του Χόλιγουντ, για τις οποίες υπήρχε η υποψία ότι είχαν κομμουνιστικούς δεσμούς. Η «μαύρη λίστα» λειτουργούσε ως μέσο απειλής για την προστασία από τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Όσοι βρίσκονταν στη λίστα αυτή, σπάνια μπορούσαν να βρουν δουλειά στις ταινίες. Με αυτόν τον τρόπο, όμως, δημιουργήθηκε επίσης ένα ακόμα αρνητικό αποτέλεσμα στην κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλιγουντ, αφού παραγωγοί, σκηνοθέτες και συγγραφείς απέφευγαν να αναφερθούν σε οποιοδήποτε θέμα δυνητικά θα μπορούσε να θεωρηθεί αμφιλεγόμενο ή να τους εκθέσει σε κατηγορίες ότι κρατούν «ήπια» στάση απέναντι στον κομμουνισμό – με αποτέλεσμα μια έντονη εσωστρέφεια.
Η περίπτωση της «μαύρης λίστας» του 1947 θα ήταν μόνο η πρώτη. Θα ακολουθούσαν και άλλα παραδείγματα στη δεκαετία του 1950 αλλά και στη δεκαετία του 1960, οπότε πια και θα έπαυε να υπάρχει κάτι αντίστοιχο.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
