«Πολλοί από αυτούς που ζουν αξίζει να πεθάνουν. Πολλοί που πεθαίνουν αξίζει να ζουν. Μπορείς να τους δώσεις τη ζωή; Γι’ αυτό μην είσαι τόσο πρόθυμος να κρίνεις ποιος πρέπει να ζει και ποιος να πεθαίνει. Γιατί ακόμη και οι πολύ σοφοί δεν μπορούν να προβλέψουν τα πάντα». Το συγκεκριμένο απόσπασμα προέρχεται από το πρώτο βιβλίο της τριλογίας του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, του μεγαλειώδους έργου του Βρετανού συγγραφέα, ποιητή, φιλολόγου και ακαδημαϊκού Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν. Πρόκειται για ένα από τα πολλά σημεία των έργων του που ο Τόλκιν θίγει ευαίσθητα θέματα συζήτησης στις σύγχρονες κοινωνίες. Βαθύτατα ρομαντικός και υπέρμαχος της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, επισημαίνει ουκ ολίγες φορές τον κίνδυνο εκφυλισμού του ανθρώπου μέσα στο αστικοποιημένο περιβάλλον, στο οποίο περνά τον περισσότερο χρόνο από τη ζωή του.
Ο Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στο Μπλουμφοντέιν της Νοτίου Αφρικής, πρωτεύουσας τότε του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Άρθουρ Τόλκιν και της Μέιμπελ Σάφιλντ, οι οποίοι άφησαν την Αγγλία και εγκαταστάθηκαν στη Νότιο Αφρική όταν ο Άρθουρ προήχθη στη θέση του διευθυντή του Γραφείου της τράπεζας στην οποία εργαζόταν στο Μπλουμφοντέιν. Το 1894 η οικογένεια Τόλκιν απέκτησε ένα ακόμα μέλος, τον Χίλαρι Άρθουρ. Έναν χρόνο αργότερα η Μέιμπελ με τα δύο της παιδιά ταξίδεψαν στην Αγγλία για διακοπές. Ο Άρθουρ επρόκειτο να τους ακολουθήσει στη συνέχεια. Προτού προλάβει, όμως, να πραγματοποιήσει το ταξίδι για την Αγγλία, πέθανε από ρευματικό πυρετό, αφήνοντας την οικογένειά του δίχως ένα σταθερό εισόδημα.
Η Μέιμπελ αναγκάστηκε να μείνει για ένα διάστημα με τους γονείς της στο Μπέρμιγχαμ. Το 1896 η Μέιμπελ μετακόμισε Σέρχομ έξω από το Μπέρμιγχαμ, όπου ο μικρός Τζον πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Του άρεσε να περνά πολύ χρόνο στην εξοχή γύρω από την αγγλική μεγαλούπολη, η οποία υπήρξε σημαντικό κέντρο της Βιομηχανικής Επανάστασης. Πολλές σκηνές από τα μεταγενέστερα έργα του είναι εμπνευσμένες από τα φυσικά τοπία που συναντούσε στις περιηγήσεις του, όπως το αγρόκτημα της θείας του, το οποίο ονομαζόταν «Μπαγκ Εντ». Η μητέρα του πέθανε το 1904, αφήνοντας την ανατροφή των παιδιών της στον ρωμαιοκαθολικό ιερέα Φράνσις Μόργκαν. Στη συνέχεια, όμως, την επιμέλεια των παιδιών ανέλαβε ο θείος τους, Λόρενς Τόλκιν
Ο Τόλκιν ήταν καλός μαθητής επιδεικνύοντας από μικρός έντονο ενδιαφέρον για τις γλώσσες. Τον ενδιέφεραν κυρίως οι αρχές βάσει των οποίων λειτουργούσαν οι γλώσσες. Επόμενο ήταν να ξεκινήσει τη φοίτησή του το 1911 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με αντικείμενο τις Κλασικές Σπουδές. Το 1913, όμως, άλλαξε αντικείμενο και επικεντρώθηκε στην Αγγλική Φιλολογία. Έλαβε το πτυχίο του με άριστα το 1915 και στη συνέχεια κατατάχθηκε στον βρετανικό στρατό. Έπειτα από πολύμηνη εκπαίδευση, εστάλη ως ανθυπολοχαγός στη μονάδα Τυφεκιοφόρων του Λάνκανσαϊρ στη Γαλλία για να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι εμπειρίες από τον πόλεμο χαράχτηκαν στη μνήμη του και τον επηρέασαν στο συγγραφικό του έργο. Ο Τόλκιν εμπνεύστηκε τον υπηρέτη του Φρόντο Μπάγκινς, Σαμ Γκάμτζι, από την αφοσίωση που επιδείκνυαν οι απλοί στρατιώτες στους αξιωματικούς τους κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, ο Τόλκιν αφοσιώθηκε στη μελέτη της αγγλικής γλώσσας, υπηρετώντας ως καθηγητής στα Πανεπιστήμια του Λιντς και της Οξφόρδης. Παράλληλα, ανέπτυξε το ταλέντο του στη δημιουργία νέων γλωσσών, τις οποίες χρησιμοποίησε ως βάση για τον νέο κόσμο τον οποίο επιχειρούσε να συνθέσει. Το 1937 δημοσίευσε το πρώτο βιβλίο του «νέου κόσμου» του, το Χόμπιτ, ενώ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1954-1955, δημοσίευσε την τριλογία του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Όταν έφυγε από τη ζωή τον Σεπτέμβριο του 1973, ο Τόλκιν είχε προλάβει να δει το έργο του να γνωρίζει τεράστια επιτυχία.
Μεγάλο μέρος του έργου του δεν εκδόθηκε από τον ίδιο αλλά από τον γιο του, Κρίστοφερ. Εκείνος συγκέντρωσε τις σημειώσεις και τα ανολοκλήρωτα έργα του πατέρα του και τα εξέδωσε, προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό μια ευρύτερη εικόνα του κόσμου, τον οποίο έπλασε ο Τζον Τόλκιν. Ξεχωρίζουν τα βιβλία Το Σιλμαρίλλιον και Μπέρεν και Λούθιεν, το οποίο είναι εμπνευσμένο από τον έρωτα του ίδιου του Τόλκιν με τη σύντροφο της ζωής του, Ίντιθ.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
