Η ίδρυση του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης έχει τις ρίζες της στη Συμφωνία Buttonwood, η οποία υπογράφηκε από 24 χρηματιστές στις 17 Μαΐου 1792, ως απάντηση στην πρώτη περίπτωση «οικονομικού κραχ» στις νεοσύστατες Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η εν λόγω συμφωνία, η οποία έθεσε κανόνες στον τρόπο διαπραγμάτευσης των μετοχών και ταυτόχρονα καθόρισε τις προμήθειες, είχε ως στόχο να προωθήσει την εμπιστοσύνη του κοινού στις αγορές και να διασφαλίσει ότι οι αγοραπωλησίες θα πραγματοποιούνταν μεταξύ αξιόπιστων μερών.
Αν και η Συμφωνία Buttonwood σηματοδότησε την απαρχή της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, οι ρίζες του βρίσκονται ακόμη πιο πίσω, στο 1600 και στην ίδρυση των πρώτων κεφαλαιαγορών. Το 1624, όταν οι Ολλανδοί ίδρυσαν το Νέο Άμστερνταμ στο νότιο άκρο του Μανχάταν, κατασκεύασαν σε εκείνη την περιοχή έναν αποθηκευτικό χώρο. Από αυτόν πήρε το όνομα Wall Street ο δρόμος που κινείται με κατεύθυνση από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά, ξεκινώντας από το Μπρόντγουεϊ και καταλήγοντας στη Σάουθ Στριτ. Ο Συμβιβασμός του 1790 ήταν, όμως, αυτός που εδραίωσε τον ρόλο της Wall Street ως του χρηματοοικονομικού κέντρου του κράτους.
Η συμφωνία Buttonwood επέτρεψε στον Αλεξάντερ Χάμιλτον, πρώτο υπουργό Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, να εφαρμόσει τη δημοσιονομική του πολιτική για την πληρωμή του χρέους του πολέμου της Ανεξαρτησίας χρησιμοποιώντας ομοσπονδιακά ομόλογα. Πιο συγκεκριμένα, το οικονομικό και χρηματοοικονομικό όραμα του Χάμιλτον περιλάμβανε την ομοσπονδιακή ανάληψη του χρέους από τον πόλεμο, τη δημιουργία μιας κεντρικής τράπεζας και την υποστήριξη της εγχώριας μεταποίησης. Στο σύνολό τους και ως ενότητα, αυτά έθεσαν το πλαίσιο για μια ισχυρή οικονομία που διευκόλυνε την ελεύθερη αγορά, την επιχειρηματικότητα και την πίστωση, και επέτρεψε σε αγορές και ιδιωτικούς οργανισμούς, όπως το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, να ανθήσουν.
Στα πρώτα χρόνια του χρηματιστηρίου, οι συναλλαγές μετοχών συνεχίζονταν σε άτυπη βάση σε κοντινά καφενεία, όπου συνήθως συγκεντρώνονταν οι έμποροι. Μέχρι το 1817, το Χρηματιστήριο ήταν αρκετά ενεργό για να ενθαρρύνει τους μεσίτες να δημιουργήσουν έναν επίσημο οργανισμό. Υπό αυτές τις συνθήκες, στις 8 Μαρτίου 1817, εγκρίθηκε σχετικό καταστατικό, δημιουργώντας τον πρόδρομο του σημερινού Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης. Από την αρχή υπήρχαν συγκεκριμένοι κανονισμοί που διείπαν τις συναλλαγές. Το καταστατικό καθόριζε λεπτομερείς κανόνες για τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και επέβαλε πρόστιμα ώστε να παραμένουν υπό έλεγχο όσοι μεσίτες δεν συμμορφώνονταν. Το νέο χρηματιστήριο νοίκιασε ένα δωμάτιο στο νούμερο 40 της Wall Street, όπου οι χρηματιστές συγκεντρώνονταν δύο φορές την ημέρα για να διαπραγματευτούν μια λίστα 30 μετοχών και ομολόγων. Από το βήμα, ο πρόεδρος φώναζε με τη σειρά το όνομα κάθε τίτλου, ενώ οι μεσίτες έκαναν φωναχτά προσφορές από τις καρέκλες που τους είχαν ανατεθεί. Από εκεί πηγάζει και ο όρος «έδρα», ο οποίος, έκτοτε σηματοδοτεί την ένταξη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Ο αριθμός και η ποικιλία των τίτλων που διαπραγματεύονταν στο χρηματιστήριο της αμερικανικής μεγαλούπολης εξελισσόταν σταθερά, παράλληλα με την πορεία του κράτους, της εδαφικής αύξησης και της οικονομικής ανάπτυξής του. Οι πολιτείες και οι δήμοι εξέδιδαν ομόλογα για να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή καναλιών και γεφυρών. Οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι σιδηρόδρομοι εξέδιδαν μετοχές για να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια για περαιτέρω ανάπτυξη και επέκταση. Μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, περισσότερες από 300 διαφορετικές μετοχές και ομόλογα διαπραγματεύονταν στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Η σημασία του θα μεγάλωνε με το πέρασμα του χρόνου, με την επιρροή του, ήδη από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, να είναι παγκόσμια.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
