Σαν σήμερα: 12 Μαρτίου 1894 – Η Coca-Cola πωλείται για πρώτη φορά σε γυάλινα μπουκάλια

Σαν σήμερα: 12 Μαρτίου 1894 – Η Coca-Cola πωλείται για πρώτη φορά σε γυάλινα μπουκάλια

3' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στις 8 Μαΐου 1886 ένας φαρμακοποιός στην Ατλάντα της Αμερικής, ονόματι Τζον Στιθ Πέμπερτον, ετοιμαζόταν να πάει στο Φαρμακείο Τζέικομπς και να παρουσιάσει τη νέα του εφεύρεση: ένα σιρόπι το οποίο προοριζόταν να αναμειγνύεται με ανθρακούχο νερό και υποσχόταν ότι μπορούσε να θεραπεύσει πολλές ασθένειες, όπως ο εθισμός στη μορφίνη, η δυσπεψία, οι νευρικές διαταραχές, οι πονοκέφαλοι και η ανικανότητα. Το σιρόπι αυτό έμελλε να γίνει η γνωστή σε όλους Coca-Cola.

Παρά τη διαφήμισή του ως φαρμάκου, το διάσημο πλέον αναψυκτικό είχε κάποια αναπάντεχα, για τα δεδομένα της σημερινής εποχής, συστατικά: κοκαΐνη από το φύλλο κόκα και καρπό κόλα, μία από τις φυσικές πηγές καφεΐνης (αργότερα η κοκαΐνη αφαιρέθηκε από τη φόρμουλα). Εξ ου και το όνομά του, το οποίο δημιούργησε ο συνέταιρος και λογιστής του Πέμπερτον, Φρανκ Μ. Ρόμπινσον. Μάλιστα, ο γραφικός του χαρακτήρας σώζεται ακόμα και σήμερα στον λογότυπο του ποτού. 

Αρχικά, ένα ποτήρι Coca-Cola πωλούνταν έναντι 5 σεντς στον πάγκο αναψυκτικών των φαρμακείων. Από εννέα πωλήσεις την ημέρα, σύντομα η Coca-Cola έγινε ανάρπαστη και έφτασε να πωλείται σε όλες τις πολιτείες της Αμερικής. Στο μεταξύ, το 1888, ο Πέμπερτον, υποφέροντας από καρκίνο του στομάχου αλλά και από τον εθισμό του στη μορφίνη (μετά από τραυματισμό του κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο) είχε πτωχεύσει και πούλησε την εταιρεία σε έναν άλλο φαρμακοποιό από την Ατλάντα ονόματι Άζα Γκριγκς Κάντλερ. 

Υπό την ηγεσία του Κάντλερ η Coca-Cola έγινε ένα από τα πιο πετυχημένα προϊόντα της εποχής. Το 1894, ο Τζόζεφ Μπίεντενχαρν, ένας καταστηματάρχης στο Μισισίπι, αντιλαμβανόμενος τη δημοτικότητα του αναψυκτικού και το χρηματικό όφελος που θα προέκυπτε αν ο κόσμος μπορούσε να πάρει την Coca-Cola σπίτι του, άρχισε να πουλάει το αναψυκτικό σε απλά γυάλινα μπουκάλια – με την πρώτη πώληση να γίνεται στις 12 Μαρτίου. Μάλιστα, έστειλε ένα κιβώτιο και στον Κάντλερ, προτείνοντας να αρχίσουν να εμφιαλώνουν το αναψυκτικό. Ο Κάντλερ, όμως, ήταν αντίθετος, θεωρώντας ότι έπρεπε να επικεντρωθεί στις πωλήσεις της Coca-Cola στα πολύ δημοφιλή soda fountains της εποχής. 

Βέβαια, το 1899 πούλησε τα δικαιώματα εμφιάλωσης σε δύο αδελφούς από την Τσατανούγκα έναντι, όμως, μόλις ενός δολαρίου, καθώς εξακολουθούσε να πιστεύει ότι η εμφιάλωση δεν θα έκανε μεγάλη διαφορά. Ο Κάντλερ σίγουρα δεν φανταζόταν ότι μέχρι το 1920 θα λειτουργούσαν πάνω από 1.200 εργοστάσια εμφιάλωσης και ότι το 1928 οι πωλήσεις των γυάλινων μπουκαλιών θα ξεπερνούσαν εκείνες στα μπαρ αναψυκτικών.

Φυσικά, αυτό δεν έγινε χωρίς προσπάθεια. Η επιτυχία του αναψυκτικού οδήγησε πολλούς ανταγωνιστές στο να λανσάρουν παρόμοια προϊόντα, αντιγράφοντας ακόμα και τις ετικέτες, τις γραμματοσειρές και το σχήμα των μπουκαλιών. Εκείνη την εποχή, τα μπουκάλια που χρησιμοποιούνταν ήταν απλά, με ίσιες πλευρές και ήταν συνήθως καφέ ή διαφανή. Η εκδίκαση των μηνύσεων εναντίον των αντιγραφέων ήταν χρονοβόρες και στην πραγματικότητα όχι και τόσο αποτελεσματικές, δεδομένου του πλήθους των ανταγωνιστών. 

Έτσι, το 1912, η Εταιρεία Εμφιάλωσης της Coca-Cola (The Coca-Cola Bottling Company) ζήτησε από την Coca-Cola Company και συγκεκριμένα από τον νομικό εκπρόσωπο της εταιρείας Χάρολντ Χιρς να φτιαχτεί ένα μπουκάλι που θα ξεχώριζε από όλα τα υπόλοιπα και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μόνο από την Coca-Cola. 

Το 1914, ο Χιρς έκανε μια έκκληση στη συγκέντρωση των μετόχων και των εμφιαλωτών: «Δεν φτιάχνουμε την Coca-Cola μόνο για το σήμερα. Χτίζουμε την Coca-Cola για πάντα, και ελπίζουμε ότι η Coca-Cola θα παραμείνει το εθνικό ποτό μέχρι το τέλος του κόσμου. Οι επικεφαλής των εταιρειών σας κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους με σημαντικά έξοδα για να δημιουργήσουν ένα μπουκάλι που θα μπορούμε να υιοθετήσουμε και να το ονομάσουμε δικό μας παιδί, και όταν αυτό το μπουκάλι υιοθετηθεί, ζητώ από κάθε μέλος αυτής της συνάντησης να μην αναλογιστεί το άμεσο κόστος που θα συνεπάγεται η αλλαγή του μπουκαλιού σας, αλλά να θυμάται το εξής: ότι με τη δημιουργία αυτού του μπουκαλιού, οι μητρικές εταιρείες καθιερώνουν τα δικά σας δικαιώματα. Είστε σε θέση να αποκτήσετε τα δικά σας δικαιώματα και είναι θέμα συνεργασίας».

Με την οδηγία να κατασκευάσουν ένα μπουκάλι «τόσο χαρακτηριστικό που θα μπορούσε κάποιος να το αναγνωρίσει ψηλαφίζοντάς το στο σκοτάδι ή βλέποντάς το σπασμένο στο πάτωμα», περίπου δέκα εταιρείες παραγωγής γυαλιού ξεκίνησαν να σχεδιάζουν. Μία εταιρεία, η Root Glass Company στην Ιντιάνα κατέληξε σε ένα σχέδιο μπουκαλιού, εμπνευσμένο από το σχήμα και τις αυλακώσεις του κόκκου κακάο. Το 1916 επιλέχθηκε από στελέχη της Coca-Cola Company και τους εμφιαλωτές ως το νέο μπουκάλι, το οποίο είναι ακόμα τόσο αναγνωρίσιμο όσο και το περιεχόμενό του.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT