Στις 3 Μαΐου 1715 έγινε ολική έκλειψη Ηλίου, η οποία ήταν ορατή σε μια ευρεία ζώνη της Αγγλίας και διήρκησε, τουλάχιστον στο Λονδίνο, τρία λεπτά και τριάντα τρία δευτερόλεπτα. Το καινοτόμο, όμως, στοιχείο εν προκειμένω ήταν ότι είχε προβλεφθεί με μεγάλη ακρίβεια με βάση τη θεωρία του Νεύτωνα και ότι, ταυτοχρόνως, η διαδρομή της είχε χαρτογραφηθεί και «διαφημιστεί» εκ των προτέρων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι επιστήμονες αλλά και οι απλοί πολίτες που την είδαν εντυπωσιάστηκαν από την προγνωστική ικανότητα των νέων θεωριών της αστρονομίας. Το γεγονός αυτό οδήγησε και σε ένα ακόμα φαινόμενο: αυτό της εμπορευματοποίησης οργάνων και διάφορων χαρτών και κειμένων της αστρονομικής επιστήμης, η οποία είχε καταφέρει να γοητεύσει το πλήθος.
Η έκλειψη Ηλίου του 1715 είναι γνωστή και ως έκλειψη του Χάλεϊ, προς τιμήν του Έντμοντ Χάλεϊ, του επιστήμονα που διατύπωσε ακριβείς προβλέψεις για τον χρόνο που θα συνέβαινε, καθώς κι έναν ευανάγνωστο χάρτη της διαδρομής της, με ιδιαίτερρη έμφαση στο ευρύ κοινό. Ο αρχικός χάρτης, ο οποίος δημοσιεύτηκε λίγο πριν λάβει χώρα το γεγονός, παρά το γεγονός ότι παρέκκλινε περίπου 20 μίλια από τη πραγματική διαδρομή, χρησιμοποιήθηκε ως μέσο ενημέρωσης όσων δεν είχαν ειδικές γνώσεις και παράλληλης προώθησης των νέων αστρονομικών θεωριών. Μετά την παρατήρηση της έκλειψης, ο Χάλεϊ προχώρησε στις απαραίτητες διορθώσεις, ενώ προστέθηκε η διαδρομή και η περιγραφή της ολικής έκλειψης Ηλίου του 1724.
Παρά το γεγονός ότι ήδη από την αρχαιότητα υπήρχε η δυνατότητα πρόβλεψης των εκλείψεων, συνήθως αυτές ήταν σεληνιακές παρά ηλιακές. Με την ανάπτυξη των φυσικών επιστημών κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, δόθηκε μεγάλη βαρύτητα στη δυνατότητα ακριβούς πρόβλεψης και των ηλιακών εκλείψεων. Χάρτες ειδικά αφιερωμένοι στην έκλειψη ηλίου είχαν κάνει την εμφάνισή τους ήδη από τον 17ο αιώνα. Ο Τζον Φλάμστιντ, για παράδειγμα, ο πρώτος βασιλικός αστρονόμος είχε αναπτύξει τη δική του θεωρία βασισμένος στις σεληνιακές παρατηρήσεις που είχε κάνει και είχε δημοσιεύσει.
Ωστόσο, η πρόβλεψή του για τη συγκεκριμένη έκλειψη δεν ήταν ιδιαίτερα ακριβής λόγω του ότι βασιζόταν στο Ιουλιανό και όχι στο Γρηγοριανό ημερολόγιο – το Γρηγοριανό θα το υιοθετούσε η Βρετανία το 1752. Αντιθέτως, ο Χάλεϊ ήταν εκείνος που πέτυχε ιδιαίτερα ακριβή πρόβλεψη –με μια απόκλιση μόλις τεσσάρων λεπτών– βασισμένος στη θεωρία του Νεύτωνα. Από την άλλη πλευρά, ο Ουίλιαμ Γουίστον, δημοσίευσε και εκείνος τον δικό του προγνωστικό χάρτη, τον Μάρτιο του 1715, βασισμένο στους σεληνιακούς πίνακες του Φλάμστιντ, οι οποίοι όμως πρώτα είχαν διορθωθεί με βάση τη θεωρία του Νεύτωνα.
Η βασική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στους δύο τελευταίους δημοσιευμένους χάρτες έγκειται στο ότι το κείμενο του Γουίστον ήταν πιο τεχνικό από εκείνο του Χάλεϊ και ο χάρτης του λιγότερο ελκυστικός για το ευρύ κοινό. Ο Χάλεϊ κατάφερε να έχει σημαντική δημοσιότητα και οι πωλήσεις του χάρτη του υπήρξαν σημαντικές. Και ο Γουίστον, όμως, επωφελήθηκε εξίσου από το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον του κόσμου. Όντας κάτοικος Λονδίνου, αναζητούσε και εκείνος τρόπους να αξιοποιήσει τις δεξιότητές του: δημοσίευε κείμενα, έδινε διαλέξεις, πουλούσε αστρονομικά όργανα και σχέδια.
Η έκλειψη του 1715 αποτέλεσε, με άλλα λόγια, εκτός από μια περίπτωση ακριβούς πρόβλεψης, που αποδείκνυε την εγκυρότητα των νέων θεωριών, και την αφετηρία για νέους τρόπους χρηματικού κέρδους για τους επιστήμονες.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
