Σαν σήμερα: 22 Μαΐου 1825 – Πεθαίνει η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Σαν σήμερα: 22 Μαΐου 1825 – Πεθαίνει η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

3' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μία από τις πιο διακεκριμένες γυναικείες φυσιογνωμίες της Ελληνικής Επανάστασης είναι η Υδραία στην καταγωγή Λασκαρίνα Πινότση, μετέπειτα γνωστή ως Μπουμπουλίνα. Η Λασκαρίνα γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 στις φυλακές του Γεντί Κουλέ (Επταπύργιο) στην Κωνσταντινούπολη. Τις ημέρες εκείνες, η μητέρα της Σκεύω βρισκόταν εκεί για να επισκεφθεί τον σύζυγό της Σταύρο Πινότση, ο οποίος είχε συλληφθεί από τις οθωμανικές αρχές για τη συμμετοχή του στην εξέγερση των Ορλωφικών (1770). 

Οι συνθήκες που επικρατούσαν στο Γεντί Κουλέ ήταν άθλιες. Ωστόσο, αυτό δεν πτόησε τη δυναμική Σκεύω. Αφού πρώτα ξεπέρασε κάθε γραφειοκρατικό κώλυμα που ανέκυπτε, δωροδοκώντας τους κατάλληλους Οθωμανούς αξιωματούχους, εξασφάλισε άδεια εισόδου στις φυλακές. Ο Πινότσης μοιραζόταν το ίδιο κελί με τον Μανιάτη προύχοντα Παναγιώτη Τρουπάκη-Μούρτζινο. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πηγές, η ζοφερή εικόνα του συζύγου της που αντίκρισε η Σκεύω προκάλεσε τον πρόωρο τοκετό «στο βρώμικο πάτωμα ενός κελλιού και έχοντας για μαμές έναν Μανιάτη οπλαρχηγό και έναν Τούρκο φρουρό». Λίγο αργότερα, ο πατέρας του νεογέννητου κοριτσιού άφησε την τελευταία του πνοή, εξουθενωμένος από τις κακουχίες και τα βασανιστήρια.

Μετά τον θάνατο του Πινότση, η Σκεύω με τη νεογέννητη Λασκαρίνα εγκαταστάθηκαν στις Σπέτσες. Εκεί η Σκεύω παντρεύτηκε τον Δημήτριο Λαζάρου, με τον οποίο απέκτησε άλλα οκτώ παιδιά. Μεγαλώνοντας σε ένα ναυτικό περιβάλλον, ήταν φυσιολογικό η Λασκαρίνα να επιδείξει ιδιαίτερη αγάπη για τη θάλασσα. Γαλουχημένη με ιστορίες των διαφόρων εξεγέρσεων των Ελλήνων έναντι του οθωμανικού ζυγού, στις οποίες συμμετείχαν ως επικεφαλής και συγγενικά της πρόσωπα, στην καρδιά της Λασκαρίνας άναψε η φλόγα της προσμονής για την ελευθερία.

Σε ηλικία δεκαεπτά ετών ενώθηκε με τα δεσμά του γάμου με τον Σπετσιώτη Δημήτριο Γιάννουζα, με τον οποίο απέκτησε δύο γιους και μία κόρη, τη Μάρω. Ο γάμος της, όμως, δεν έμελλε να μακροημερεύσει, καθότι ο Γιάννουζας έχασε τη ζωή του στη θάλασσα έπειτα από επίθεση Αλγερινών πειρατών στο πλοίο του. Τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του, η Λασκαρίνα παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, τον Δημήτριο Μπούμπουλη, το επώνυμο του οποίου υιοθέτησε, επίσης Σπετσιώτη καπετάνιο και φίλο του πρώτου συζύγου της. Με τον Μπούμπουλη απέκτησε ακόμη τρία παιδιά.

Ο Μπούμπουλης περιγράφεται στις πηγές ως ένας πολύ ικανός καπετάνιος, ο οποίος είχε συμμετάσχει στο πλευρό των Ρώσων στις επιχειρήσεις του ρωσο-οθωμανικού πολέμου των ετών 1806-1807. Έλαβε, μάλιστα, τον μεγαλόσταυρο του Ρωσικού Τάγματος της Αγίας Άννας και τον βαθμό του πλοιάρχου του αυτοκρατορικού στόλου για τις ηρωικές πράξεις του εν καιρώ πολέμου. Η μοίρα, όμως, χτύπησε για ακόμη μία φορά την πόρτα της Λασκαρίνας, καθώς ο Μπούμπουλης σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια συμπλοκής του πλοίου του με γαλλικές γαλέρες τον Μάιο του 1811.
Ανταποκρινόμενη στο κάλεσμα για τον ξεσηκωμό των Ελλήνων, η Μπουμπουλίνα μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία στην Κωνσταντινούπολη, παρότι το όνομά της δεν συναντάται στον κατάλογο των 1.093 ονομάτων των Φιλικών. Γυρνώντας στις Σπέτσες, ξεκίνησε τις προετοιμασίες για την κήρυξη της Επανάστασης, προμηθευόμενη όπλα και εφόδια και ναυπηγώντας το πλοίο «Αγαμέμνων». Διαθέτοντας πενήντα περίπου πλοία, οι Σπέτσες ήταν από τα πρώτα νησιά που κήρυξαν την Επανάσταση την άνοιξη του 1821.

Στη διάρκεια της Επανάστασης, ανέλαβε τη στελέχωση και συντήρηση των πλοίων της με δικά της έξοδα. «Η Λασκαρίνα ήτο φαινόμενον τι κατά τον αγώνα και προϊόν της φύσεως έκτακτον. […] Ενώπιον ταύτης ο άνανδρος ανήρ ησχύνετο, και ο ανδρείος υπεχώρει. Ούτω και εν τω προσώπω της γυναικός ταύτης απεδείχθη, ότι το γυνακείον φύλον, όπερ “ο Θεός παρεσκεύασεν επί τα ένδον έργα” κατά τον Ξενοφώντα, άξιόν εστιν εργασιών ανωτέρων, καθ’ α επί διαφόρων εποχών έδοσε παραδείγματα», έγραψε ο ιστορικός της Επανάστασης Ιωάννης Φιλήμων (Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, Τόμος Γ΄, Αθήνα 1860, σελ. 155-156).

Όντας μία από τις προβεβλημένες προσωπικότητες της Επανάστασης, η Μπουμπουλίνα έπεσε και εκείνη θύμα του εμφύλιου σπαραγμού, ζώντας τον τελευταίο χρόνο της ζωής της στις Σπέτσες, αποτραβηγμένη από το κέντρο λήψεως των αποφάσεων στο Ναύπλιο. Στις 22 Μαΐου 1825 κόπηκε άδοξα το νήμα της ζωής της, όταν προκλήθηκε συμπλοκή στην αυλή της οικίας της για μια υπόθεση που αφορούσε τον γιο της Γεώργιο Γιάννουζα, ο οποίος είχε κλεφτεί με την Ευγενία Κούτση, κόρη του καραβοκύρη Χριστόδουλου Κούτση. Ο θάνατός της προκάλεσε θλίψη τους οικείους και υποστηρικτές του έργου της. Η κηδεία της έγινε την επόμενη ή μεθεπόμενη ημέρα (οι πηγές είναι ασαφείς) στον ιδιόκτητο ναό του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο κτήμα του Γιάννουζα στην Κουνουπίτσα.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT