Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τη σταδιακή κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη, κατέστη εμφανές πως ο Ψυχρός Πόλεμος όδευε προς το τέλος του. Τον Φεβρουάριο του 1991, ο αμυντικός συνασπισμός των σοσιαλιστικών κρατών υπό την κηδεμονία της Σοβιετικής Ενωσης, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, διαλύθηκε. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1991, ο Κόκκινος Στρατός αποχώρησε από την Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία. Εμελλε να φανεί στην πράξη αν ο πλανήτης θα βίωνε πιο ειρηνικές ημέρες ύστερα από την πτώση του ενός από τους δύο μείζονες αντιπάλους του Ψυχρού Πολέμου.
Η κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, όμως, δεν απέτρεψε τη δημιουργία μιας μείζονος κρίσης στη Μέση Ανατολή. Τον Αύγουστο του 1990 το Ιράκ υπό την ηγεσία του Σαντάμ Χουσεΐν εισέβαλε στο Κουβέιτ προκαλώντας την αντίδραση της Δύσης. Η αμερικανική κυβέρνηση του προέδρου Τζορτζ Μπους (1989-1993) αντέδρασε αμέσως καταδικάζοντας την εισβολή. Τον Ιανουάριο του 1991 οι δυτικές δυνάμεις ξεκίνησαν τον βομβαρδισμό των ιρακινών θέσεων στο Κουβέιτ και το Ιράκ και στη συνέχεια οι δυνάμεις του ΟΗΕ πραγματοποίησαν χερσαίες επιχειρήσεις προελαύνοντας έως έξω από τη Βαγδάτη. Στις επιχειρήσεις του Πρώτου Πολέμου του Κόλπου πρωταγωνίστησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Τζορτζ Μπους ανέπτυξε στενές σχέσεις με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας την περίοδο 1990-1993, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Η βάση στη Σούδα, άλλωστε, αποδείχθηκε πολύτιμη για τις αμερικανικές δυνάμεις το διάστημα που μαίνονταν οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Το θετικό κλίμα μεταξύ των δύο ανδρών συνετέλεσε στον ορισμό διήμερης επίσκεψης του προέδρου Μπους στην Ελλάδα για τις 18 και 19 Ιουλίου 1991. Επρόκειτο για την πρώτη επίσκεψη Αμερικανού προέδρου μετά το 1959 και τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.
«Αυτά τα 32 χρόνια που μεσολάβησαν ασφαλώς πρέπει να συνδυαστούν με τις διακυμάνσεις που σημειώθηκαν στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις κατά την περίοδο αυτή. Δεν είναι του παρόντος να επιχειρηθεί ένας απολογισμός των διμερών σχέσεων, ούτε να αναζητηθούν τα αίτια που προκάλεσαν τις διακυμάνσεις τους. Και τούτο διότι η σημερινή άφιξη του κ. Μπους στην Αθήνα συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα για να τερματίσει ένα όχι ιδανικό παρελθόν· και να αποτελέσει αφετηρία για ένα θετικό και αποδοτικότερο μέλλον στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις», έγραψε η «Καθημερινή» στο κύριο άρθρο της στις 18 Ιουλίου.
Τον Αμερικανό πρόεδρο υποδέχθηκαν στο αεροδρόμιο του Ελληνικού ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος είχε υποδεχθεί τον πρόεδρο Αϊζενχάουερ ως πρωθυπουργός το 1959. Τον Καραμανλή συνόδευαν ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Βουλής Θανάσης Τσαλδάρης, ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς, ο δήμαρχος Αθηναίων Αντώνης Τρίτσης και άλλοι υπουργοί και βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας καθώς και οι κεφαλές των ενόπλων δυνάμεων. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, ο πρόεδρος Μπους προσκάλεσε τόσο τον Καραμανλή όσο και τον Μητσοτάκη να επισκεφθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες στο άμεσο μέλλον «ώστε ο αμερικανικός λαός να έχει την ευκαιρία να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς εσάς, τον θαυμασμό του προς εσάς και τον θαυμασμό του προς την Ελλάδα. […] Μ’ αυτό το ταξίδι, ολόκληρος ο κόσμος θα μάθει ότι η φιλία μας, όπως και τα ιδανικά που μας ενώνουν, θα διαρκέσουν».
Ο πρόεδρος Μπους αναφέρθηκε στη διάρκειας 22 λεπτών ομιλία του στα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούσαν τη διεθνή κοινότητα εκείνη την περίοδο. Τα Βαλκάνια, η μείωση των εξοπλισμών με τη Σοβιετική Ενωση, το Κυπριακό καθώς και η διεθνής νέα τάξη πραγμάτων βρέθηκαν στο επίκεντρο της ομιλίας του. Κλείνοντας, είπε: «Βρίσκομαι εδώ περιβαλλόμενος από το μεγαλείο και την αντήχηση των αιώνων, ένας περήφανος γιος των ιδανικών που η χώρα σας έδωσε στον κόσμο. Οπως κάθε φίλος της ελευθερίας, πρέπει να πω τώρα: “Ζήτω η Ελλάς”».
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
