Σαν Σήμερα: 25 Σεπτεμβρίου 1932 – Οι βουλευτικές εκλογές του 1932

Σαν Σήμερα: 25 Σεπτεμβρίου 1932 – Οι βουλευτικές εκλογές του 1932

Μόλις στις 4 Νοεμβρίου 1932, ο Τσαλδάρης κατάφερε να σχηματίσει την πρώτη κυβέρνηση των Αντιβενιζελικών, λαμβάνοντας ψήφο ανοχής από τους Φιλελεύθερους

2' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η τετραετής διακυβέρνηση της Ελλάδας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο (1928-1932) χαρακτηρίστηκε ως μια περίοδος σημαντικών μεταρρυθμίσεων, εκσυγχρονισμού και προσπαθειών οικονομικής ανάπτυξης. Σημαδεύτηκε, όμως, από σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, ιδιαίτερα προς το τέλος της, εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 1929, η οποία επηρέασε και την Ελλάδα. Την άνοιξη του 1932 η χώρα οδηγήθηκε σε χρεοκοπία και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει με τη σειρά της τον κανόνα του χρυσού, υποτιμώντας το νόμισμά της, τη δραχμή.

Ο Βενιζέλος παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία τον Μάιο, προσπαθώντας να εκβιάσει τον σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης. Την εξουσία ανέλαβε ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο οποίος σχημάτισε βραχύβια κυβέρνηση. Μερικές ημέρες αργότερα, ο Βενιζέλος επανήλθε στην πρωθυπουργία, στηριζόμενος αποκλειστικά από το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Καθότι, όμως, η βουλευτική περίοδος έληγε σύντομα, ούτε αυτή η κυβέρνηση θα άντεχε στον χρόνο.

Οι τελευταίες εκλογές είχαν διεξαχθεί στις 19 Αυγούστου 1928. Προκηρύχθηκαν νέες εκλογές με το σύστημα της απλής αναλογικής για τις 25 Σεπτεμβρίου 1932. Στην έναρξη του προεκλογικού αγώνα του Λαϊκού Κόμματος, ο Παναγής Τσαλδάρης εκφώνησε στις 24 Ιουλίου στη Θεσσαλονίκη έναν λόγο, στον οποίο καθόρισε τη στάση της παράταξής του έναντι του πολιτειακού ζητήματος. Εάν πλειοψηφούσε το Λαϊκό Κόμμα και σχημάτιζε κυβέρνηση, δεν θα επιδίωκε να μεταβάλει πραξικοπηματικά την Αβασίλευτη Δημοκρατία, η οποία είχε εγκαθιδρυθεί το 1924. Από την άλλη, ο Βενιζέλος, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, μετέτρεψε το πολιτειακό σε κυρίαρχο ζήτημα. Φοβούμενα ότι θα συνθλίβονταν μεταξύ των δύο κυρίαρχων κομμάτων, τα μικρότερα βενιζελικά κόμματα υπό τον Ζαβιτσάνο, τον Παπαναστασίου και τον Καφαντάρη, επέκριναν τον Βενιζέλο για αυτήν του τη στάση.

Ο φόβος τους έγινε πραγματικότητα στις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου, στις οποίες τα μικρά βενιζελικά κόμματα δεν συγκέντρωσαν υψηλά ποσοστά. Πρώτο αναδείχθηκε το Κόμμα των Φιλελευθέρων καταλαμβάνοντας 98 έδρες στη νέα Βουλή, ενώ το Λαϊκό Κόμμα κατέλαβε 95 έδρες. Ευρισκόμενος αντιμέτωπος με μια μείζονα πολιτική κρίση, ο Τσαλδάρης δέχθηκε να υποχωρήσει στις θέσεις του και να αναγνωρίσει την Αβασίλευτη Δημοκρατία στις 3 Οκτωβρίου, προκειμένου να αφαιρεθεί το τελευταίο πρόσκομμα για την άνοδο του κόμματός του στην εξουσία. Ακολούθησαν μακρές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυρίαρχων πολιτικών προσώπων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, καθώς κανένα κόμμα δεν διέθετε την απαιτούμενη πλειοψηφία στη Βουλή.

Μόλις στις 4 Νοεμβρίου 1932, ο Τσαλδάρης κατάφερε να σχηματίσει την πρώτη κυβέρνηση των Αντιβενιζελικών, λαμβάνοντας ψήφο ανοχής από τους Φιλελεύθερους. Η περίοδος της κυβέρνησης Τσαλδάρη, βέβαια, δεν διήρκεσε πολύ. Τον Ιανουάριο οι Φιλελεύθεροι απέσυραν τη στήριξή τους και ο Βενιζέλος σχημάτισε την τελευταία του κυβέρνηση, η οποία διήρκεσε έως τον Μάρτιο.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT