Σαν Σήμερα: 11 Οκτωβρίου 1899 – Ξεσπά ο Δεύτερος Πόλεμος των Μπόερς

Σαν Σήμερα: 11 Οκτωβρίου 1899 – Ξεσπά ο Δεύτερος Πόλεμος των Μπόερς

Σχεδόν 100.000 ζωές χάθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, από τις οποίες πάνω από το ένα τέταρτο εκτιμάται ότι ήταν γυναίκες και παιδιά

2' 35" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το 1899 η Νότια Αφρική χωρίστηκε εδαφικά: το Cape Colony και το Natal ήταν υπό βρετανική ιδιοκτησία, ενώ το Orange Free State και το Transvaal ανήκαν στους Μπόερς. Οι τελευταίοι κατάγονταν από Ολλανδούς αποίκους οι οποίοι είχαν φτάσει στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας ήδη από το 1652 και είχαν δημιουργήσει αγροτικές κοινότητες σε εκτάσεις που διαχειριζόταν η Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών.

Ο βρετανικός αποικισμός του Cape Colony, το 1806, αποτέλεσε την αρχή των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ Βρετανών και Μπόερς. Μέχρι το 1867, η ανακάλυψη χρυσού και διαμαντιών στις περιοχές των τελευταίων ώθησε τους Βρετανούς να επεκτείνουν περαιτέρω τα εδάφη που έλεγχε η Αυτοκρατορία, ώστε να συμπεριλάβουν το Orange Free State και το Transvaal. Αφορμή για την επιδείνωση της κατάστασης υπήρξε η απαίτηση των Βρετανών, το 1899, να δοθεί δικαίωμα ψήφου σε όλους τους ξένους που κατοικούσαν στο Transvaal. Οι Μπόερς αρνήθηκαν να το αποδεχθούν. Τα πράγματα θα οδηγούνταν σε πλήρες αδιέξοδο όταν απορρίφθηκε το τελεσίγραφο της 9ης Οκτωβρίου, το οποίο απαιτούσε τον τερματισμό της βρετανικής παρουσίας στη Νότια Αφρική. Ο Δεύτερος Πόλεμος των Μπόερς ξεκίνησε επίσημα στις 11 Οκτωβρίου 1899.

Σχεδόν δέκα μέρες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου 1899, οι Seaforth Highlanders, σύνταγμα Πεζικού του βρετανικού στρατού που συνδεόταν κυρίως με μεγάλες περιοχές των βόρειων Highlands της Σκοτίας, ξεκίνησαν από τη Γλασκόβη με προορισμό το Κέιπ Τάουν. Ωστόσο, τα πράγματα στη Νότια Αφρική δεν εξελίχθηκαν όπως περίμεναν. Στις 11 Δεκεμβρίου, οι Seaforth Highlanders αιφνιδιάστηκαν από τους Μπόερς, οι οποίοι είχαν σκάψει χαρακώματα περίπου 137 μέτρα μπροστά από τους λόφους, σε αντίθεση με τις προβλέψεις του λόρδου Methuen. Εκείνη την ημέρα σκοτώθηκαν συνολικά 69 στρατιώτες. Αυτό αποτέλεσε ένα από τα συμβάντα της λεγόμενης «Μαύρης Εβδομάδας», κατά τη διάρκεια της οποίας οι Βρετανοί ηττήθηκαν στο Magersfontein, στο Colesberg καθώς και στο Stormberg.

Οι Βρετανοί δεν δίστασαν να τοποθετήσουν τους αμάχους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στα οποία οι συνθήκες ήταν πραγματικά άθλιες

Μετά την αρχική επιτυχία των Μπόερς, όμως, η τεράστια αριθμητική διαφορά (88.000 Μπόερς έναντι 500.000 Βρετανών) θα οδηγούσε σταδιακά σε αντιστροφή της κατάστασης. Μέχρι τα τέλη του 1900, οι Μπόερς είχαν πλέον καταφύγει στον ανταρτοπόλεμο. Ως απάντηση στην τακτική αυτή, οι Βρετανοί υιοθέτησαν την «πολιτική της καμένης γης», η οποία περιελάμβανε την καταστροφή οτιδήποτε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς όφελος των Μπόερς – από αγροκτήματα μέχρι καλλιέργειες. Επιπλέον, οι Βρετανοί δεν δίστασαν να τοποθετήσουν τους αμάχους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στα οποία οι συνθήκες ήταν πραγματικά άθλιες. Οι εν λόγω τακτικές προκάλεσαν σημαντικές αντιδράσεις στη Βρετανία, ιδίως από τις ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Τελικά, στις 31 Μαΐου 1902 υπογράφτηκε συνθήκη ειρήνης από τους Μπόερς. Παρότι αρχικά ήταν απρόθυμοι να παραδοθούν, οι τεράστιες απώλειες ζωών (και από τις δύο πλευρές) οδήγησαν στο τέλος του πολέμου. Η συνθήκη υποσχόταν ότι η τοπική αυτοδιοίκηση στα εδάφη των Μπόερς θα παρέμενε στα χέρια τους, προέβλεπε όμως ταυτόχρονα τη βρετανική ιδιοκτησία ορυχείων χρυσού και διαμαντιών και, κυρίως, τη συμμαχία των Μπόερς και των Βρετανών κατά των μαύρων Αφρικανών.

Σχεδόν 100.000 ζωές χάθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, από τις οποίες πάνω από το ένα τέταρτο εκτιμάται ότι ήταν γυναίκες και παιδιά, που πέθαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης από υποσιτισμό και ασθένειες.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT