Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της Καθημερινής
Ο Γεώργιος Α. Βλάχος, γιος του διπλωμάτη και συγγραφέα Άγγελου Βλάχου, εκδίδει μια νέα εφημερίδα. Η πρώτη συζήτηση για την έκδοσή της έγινε το 1918, ανάμεσα στον Βλάχο και στους συνεξόριστούς του στη Σκόπελο. Η κυκλοφορία του πρώτου φύλλου ήταν 6.700.
«Εμφανιζόμενοι εν ημέραις πλήρους αργίας των συνταγματικών ελευθεριών έχομεν σαφή την επίγνωσιν των δυσχερειών προς ας έχομεν να παλαίσωμεν. Θα διατηρήσωμεν το δικαίωμα του ελέγχου των κυβερνητικών πράξεων, εφ’ όσον η εξάσκησις του δικαιώματος αυτού είναι δυνατή και θ’ αποφύγωμεν κατά δύναμιν την διαρκή και τόσω συνήθη παράταξιν των λευκών στηλών, αι οποίαι αντιπροσωπεύουν εις τα όμματα ενθουσιώντος κοινού το θάρρος των προς την Κυβέρνησιν αντιφρονούντων. […] Και θα προτιμήσωμεν μάλλον, υποβάλλοντες εαυτούς εις δυσβάστακτον μαρτύριον υπομονής, να παρουσιάζωμεν την εφημερίδα ταύτην αρτίαν.»
1919: Γεννιέται «Η Καθημερινή»
του Μιχάλη Ν. Κατσίγερα
Το 1919 ο Γεώργιος Α. Βλάχος ήταν 33 ετών. Γιος του διπλωμάτη και συγγραφέα Άγγελου Βλάχου, είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αθήνα. Η μόρφωσή του ήταν εκείνη ενός φιλομαθούς νέου που έλαβε –κατά τη συνήθεια ευπόρων οικογενειών της εποχής- μαθήματα κατ’ οίκον, χωρίς να σπουδάσει, παρά τα μετέπειτα γραφέντα, σε Πανεπιστήμιο. Όντας δημόσιος υπάλληλος, άρχισε να στέλνει άρθρα σε εφημερίδες, ενώ το 1914 ανέλαβε για λίγο την έκδοση του περιοδικού Παναθήναια. Δύο χρόνια αργότερα, πεπεισμένος βασιλόφρων, εντυπωσίασε με την ανοικτή επιστολή του, από την εφημερίδα Χρόνος, προς τον Γάλλο ναύαρχο Φουρνέ (ο οποίος ζητούσε από την κυβέρνηση των Αθηνών να του παραδοθεί ο βαρύς οπλισμός)· τίτλος της επιστολής: «Μολών λαβέ!». Όταν οι Αγγλογάλλοι κατέλυσαν το κράτος των Αθηνών και επεκράτησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Βλάχος εξορίστηκε στη Σκόπελο. Η εξορία του έληξε δύο χρόνια αργότερα και στις 15 Σεπτεμβρίου 1919, ενώ κυριαρχούσε ο Βενιζέλος και ίσχυε ο στρατιωτικός νόμος, μια νέα εφημερίδα γεννιόταν, «Η Καθημερινή». Ο τίτλος δεν ήταν καινούργιος, ήταν όμως εμπορικός. Μια βραχύβια εφημερίδα με τίτλο «Καθημερινή» (χωρίς το άρθρο) είχε προϋπάρξει στην Αθήνα το 1887-88. Ευτυχώς για τη νέα εφημερίδα, ο Βλάχος επέλεξε τελικά αυτόν τον ουδέτερο τίτλο και όχι τον ιδεολογικά βεβαρυμένο Δικέφαλος αετός, τον οποίο σκεπτόταν αρχικά να της δώσει.
Στο πρώτο φύλλο της νέας εφημερίδας δημοσιεύεται κύριο άρθρο, το οποίο ο Βλάχος υπογράφει με τα καταστάντα θρυλικά αρχικά Γ.Α.Β. Τίτλος του άρθρου: «Ενώ αργούν αι συνταγματικαί ελευθερίαι». Το περιεχόμενο του άρθρου εκείνου δεν ορίζεται μόνο από όσα γράφει, αλλά και από τα λευκά κενά αράδων που αφαίρεσε η λογοκρισία. Ρεαλιστής δημοσιογράφος ο Βλάχος και με πολιτική κρίση, γνώριζε ότι σε κάθε αυταρχικό καθεστώς πάντοτε θα υπάρχουν ρωγμές ή μεταπτώσεις στη χαλαρότητα, οι οποίες θα επιτρέπουν σε μια εφημερίδα να δώσει τη μάχη και να επηρεάσει τις εξελίξεις· άλλωστε, μια εφημερίδα αντιπαλεύει τον αυταρχισμό και με την ποιότητα του λόγου της, αλλά και με την ποιότητα του μη καθαρά πολιτικού περιεχομένου της· κάτι που δεν φαίνεται να υπολόγισε η κόρη του Ελένη Βλάχου όταν έκλεισε τις εφημερίδες της το 1967, καθώς την εξουσία κατέλαβαν οι «άξεστοι επαρχιώται συνταγματάρχαι».
Γράφει, λοιπόν, ο Γεώργιος Α. Βλάχος σ' εκείνο το υπόδειγμα ρεαλισμού πρώτο άρθρο της «Καθημερινής»: «Εμφανιζόμενοι εν ημέραις πλήρους αργίας των συνταγματικών ελευθεριών έχομεν σαφή την επίγνωσιν των δυσχερειών προς ας έχομεν να παλαίσωμεν. Θα διατηρήσωμεν το δικαίωμα του ελέγχου των κυβερνητικών πράξεων, εφ’ όσον η εξάσκησις του δικαιώματος αυτού είναι δυνατή και θ’ αποφύγωμεν κατά δύναμιν την διαρκή και τόσω συνήθη παράταξιν των λευκών στηλών, αι οποίαι αντιπροσωπεύουν εις τα όμματα ενθουσιώντος κοινού το θάρρος των προς την Κυβέρνησιν αντιφρονούντων. […] Και θα προτιμήσωμεν μάλλον, υποβάλλοντες εαυτούς εις δυσβάστακτον μαρτύριον υπομονής να παρουσιάζωμεν την εφημερίδα ταύτην αρτίαν». Και καταλήγει, αναφέροντας ότι πρόγραμμα της εφημερίδας του θα ήταν η Αλήθεια. «Αλλ’ η Αλήθεια, αφ’ ότου έγινεν υπάλληλος του Κράτους, δεν επιτρέπεται να δημοσιογραφή. Άνευ προγράμματος λοιπόν, και εν αναμονή ημερών περισσοτέρας ελευθερίας και ολιγωτέρων φιλελευθέρων θα ζήση, μίαν έχουσα την Ελπίδα και έν διατηρούσα το Ονειρον: Να συμβάλη κάποτε, με όσας δημιουργήση δυνάμεις εις την ευτυχίαν της Ελλάδος».
