Μπουχτήσαμε με τις υπερβολές στους συνδυασμούς, τα ακραία δημιουργικά πιάτα και τις ξενόφερτες επιρροές που εκτελούνται ανεπαρκώς. Φτάσαμε στο σημείο να ψάχνουμε μια ταβέρνα της προκοπής στο μικροσκόπιο ανάμεσα σε εκατοντάδες φαγάδικα που ξεφυτρώνουν παντού. Φαινόμενο που είναι ακόμα πιο μεγεθυμένο στον τουριστικό πυρήνα της χώρας, στις Κυκλάδες. Έχουμε φτιάξει μια μικρή λίστα που την προωθούμε όποτε κάποιος ζητήσει να του προτείνουμε καλές ταβέρνες στις Κυκλάδες και την εμπλουτίζουμε κάθε χρόνο, αλλά μεγαλώνει με απελπιστικά αργούς ρυθμούς, ειδικά αν κάνεις τη σύγκριση με τα δημιουργικά εστιατόρια που αυξάνονται και πληθύνονται ραγδαία. Στις παρακάτω επιλογές μας, που είναι μόνο μερικές από τις πιο αγαπημένες μας, ανήκουν μικροί ήρωες της καθημερινότητας που νοστιμίζουν τα καλοκαίρια μας, πολλοί εκ των οποίων, αρκετά ανθεκτικοί, κρατούν ανοιχτά τα κονάκια τους και στη διάρκεια του χειμώνα. Διαλέγουν την πρώτη ύλη από τον τόπο τους, κάποιοι δε την παράγουν και οι ίδιοι, μαγειρεύουν απλά και νόστιμα αυτά που έμαθαν από τους προγόνους τους, και μεταλαμπαδεύουν τη γεύση της παράδοσης σε όσους ενδιαφέρονται να τη μάθουν και σε εκείνους που δε θέλουν να την ξεχάσουν.
Μπούκλα, Φολέγανδρος
 |
 |
Από το ‘52 πλάθουν τα ματσάτα, τα παραδοσιακά ζυμαρικά του νησιού στην πιο ινσταγκραμική μπακαλοταβέρνα στην Άνω Μεριά της Φολεγάνδρου. Η οικογένεια της Ειρήνης Ψαρομηλίγκου έχει το μαγαζί από το ‘52 που το άνοιξε ο παππούς της Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ο Τζουάνης, και θα συνεχίσει να το έχει όσο θα το κρατάει η εγγονή της η συνονόματη. Δεν έχουν πολλά φαγιά, μπακαλοταβερνίσια πράγματα, λίγα και καλά. Τα κεφτεδάκια τους είναι ονειρικά, τραγανά και πεντανόστιμα και σερβίρονται μαζί με τηγανιτές πατάτες ξεροψημένες με μαλακιά ψίχα, το κοκκινιστό κατσικάκι με τα χοντρουλά ματσάτα είναι έξοχο, με πλούσια ντοματένια σάλτσα, και οι μπάμιες, αν και παραμαγειρεμένες, είναι μέλι. Τα καλοτηγανισμένα τυροπιτάκια τους, με δικό τους τραγανό και λεπτό φύλλο γεμισμένο με σουρωτό τυρί και μια τσιμπιά δυόσμο είναι μούρλια, και το γαλακτομπούρεκο της μικρής Ειρήνης είναι σιροπιασμένο ωραία, απαλό και νόστιμο. Ν.Μ.
Άνω Μεριά, Φολέγανδρος, Τ/22860-41.436
Ρούκουνας, Ανάφη
 |
 |
Στην ταβέρνα της κυρά παπαδιάς, η οικογένεια Αλεξοπούλου μαγειρεύει με ζαρζαβατικά από το παραθαλάσσιο περιβόλι τους, σε ένα άκρως καλοκαιρινό σκηνικό. Ρομαντικό ταξίδι στον χρόνο, σε μια ταβερνούλα που περιβάλλεται από τους κήπους της, από καλαμιές, παχύφυτα, φραγκόσυκα, αμπελιές και συκιές, ακριβώς μπροστά στο μονοπάτι που οδηγεί πεζή στην αφράτη παραλία του Ρούκουνα. Η κυρά Ζαμπέτα, η περίφημη παπαδιά, είναι η αρχιμαγείρισσα εδώ από το 1990 που άνοιξαν την ταβέρνα, ενώ πλέον μοιράζεται την κουζίνα με τον γιο της Αναστάση, και τα της υποδοχής με τον άλλο της γιο, τον Στάθη. Η αυλή τους είναι χαρά θεού, όλο δροσιά και χαδιάρικα γατιά. Όσοι ξέρουν μπαίνουν στο μαγαζί για να διαλέξουν από τη βιτρίνα τα μαγειρευτά ημέρας. Την τελευταία φορά που πήγαμε, την προηγούμενη μέρα είχαν κόψει από τον κήπο άσπρες μελιτζάνες, τις έκαναν χαρακωτές με σκόρδο και λίγη κανέλα, κι είχαν ένα μέλωμα πληθωρικό. Πήραμε φάβα στολισμένη με γούστο και φρεσκάδα με ολίγα καππαρόφυλλα, κρεμμυδάκια λεπτοκομμένα, ντοματίνια, πιπερίτσες, ελιές κι αγγουράκια, ένα ωραίο απαλό τζατζίκι λουσμένο με καλό λάδι και καππαρόφυλλα, χωριάτικη με ντομάτες ζουμερές, την τελευταία μερίδα παστίτσιο που είχε μείνει, αγκινάρες με φρέσκα κουκιά και μια λεμονάτη χοιρινή μπριζόλα με πατάτες στον φούρνο που κοντέψαμε να φάμε και το πιάτο. Άλλες μέρες έχει άλλα φαγιά: μακαρόνια με κιμά, κεφτέδες, κόκορα φρικασέ, κόκορα κρασάτο… «Σήμερα θα κόψουμε ανθούς, το βράδυ θα τους γεμίσουμε, κι αύριο θα τους κάνουμε τηγανητούς» ενημερώνουν τους τακτικούς πελάτες. Όταν ανάψουν ξυλόφουρνο κάνουν κατσικάκι με πατάτες και ρεβυθάδα, και κάποιες βραδιές ανάβουν και κάρβουνα και ψήνουν ντόπια κατσικάκι αναφιώτικο. Ν.Μ.
Παραλία Ρούκουνας, Ανάφη, Τ/22861-12.000
Οδός Αράξαμε, Μύκονος
Σοβαρούς μεζέδες και εξαιρετικά γλυκάκια βρίσκουμε εδώ, σε αυτό το δροσερό μαγαζάκι στις σκιές κάτω από πέργκολες και κληματαριές. Λειτουργεί εδώ και 39 χρόνια από τον Τάκη και την Ειρήνη Σκουλάξινου, και τον γιο τους Αντώνη, και μαζεύει από τους Ανωμερίτες που έρχονται για τα τσιπουράκια τους και κάνουν παρέες, μέχρι τον Gordon Ramsey που τους ξετρύπωσε σε ένα από τα ταξίδια του στη Μύκονο. Σερβίρουν από νωρίς το πρωί ελληνικό καφέ με τηγανίτες της γριάς με μέλι και κανέλα, αργότερα βγάζουν τσιπουράκι ή ούζο μαζί με λακέρδα, λουκάνικο ντόπιο, κεφτεδάκια και τζατζίκι, κι αργότερα μεσημεριανό φαΐ απλό, τίμιο, ταβερνίσιο – μόστρα, παστίτσιο, μουσακά και ψητά της ώρας. Κλείσιμο με τα περιποιημένα γλυκά της κυρίας Ειρήνης, που δε λυπάται την ποικιλία, και πάντα βρίσκουμε κάμποσα, από ρεβανί με καρύδα και εκμέκ, μέχρι γλυκό περγαμόντο, μπακλαβάδες και πορτοκαλόπιτες. Ν.Μ.
Άνω Μερά, Μύκονος, Τ/22890-71.918
Κατσουνάς, Πάρος
«Κατσουνάς ήταν το παρατσούκλι του παππού του άντρα μου, Σταμάτη Αναγνωστόπουλου, που είχε εδώ το σπίτι και την εκκλησιά τον Άη Γιώργη, και μετά τα έδωσε σε εμάς», μας έλεγε η κυρία Μαρία Κατσουνά για την μικρή ταβέρνα τους που βρίσκεται στην άκρη της Πάρου, δύο βήματα από την όμορφη παραλία Σάντα Μαρία. Το όνομα της ταβέρνας δόθηκε τιμής ένεκεν προς τον παππού, όταν το 1994 αποφάσισαν να κάνουν το σπίτι επιχείρηση για να ζήσουν την οικογένειά τους. Επειδή ήταν ψηλός και βαστούσε ένα κατσούνι πήρε το προσωνύμιό του ο γέρο Γιαννάκης ο Κατσουνάς, που όπως λένε ήταν ένας αξιαγάπητος άνθρωπος. «Στο μαγαζί μαγειρεύω εγώ με τον σύζυγο και τα παιδιά μου, τον Γιάννη, τη Βαγγελίτσα και την Ουρανία, και ξένος μάγειρας δεν έχει μπει στην κουζίνα μας. Ό,τι κάνουμε το κάνουμε με την οικογένειά μας, με πάρα πολλη αγάπη και μεράκι. Έχουμε δικό μας καΐκι ψαράδικο, ο Σταμάτης θα φέρει τα ψάρια, τα χταπόδια, όχι βέβαια όλα, παίρνουμε κι από τους ντόπιους ψαράδες. Έχουμε διχτύσια ψάρια, όπως σκορπίνες, μπαρμπούνια, πέρκες, χάνους, σκάρους… η Παροναξία είναι πλούσιο ψαρομέρος. Κι έχουμε και τα κατσίκια μας που κάνουμε τη μυζήθρα μας, το ανθότυρο, τη γαλατόπιτά μας, τα γλυκά μας, όλα αυτά είναι δικά μας. Και τα μπαξεβανικά όλα τα παίρνουμε από το περιβόλι του γαμπρού μου του Βασίλη Γαβαλά, της Βαγγελίτσας μου τον άντρα. Με αυτά δουλεύουμε. Προσπαθούμε ό,τι πιο αγνό, ό,τι πιο καλό, ό,τι πιο φρέσκο να προσφέρουμε στον κόσμο», λέει η κυρία Μαρία. Στα 13 τραπεζάκια του μαγαζιού σερβίρει λίγα και καλά. Τη διάσημη σκορπινομακαρονάδα της, αλλά και αστακομακαρονάδα, διάφορα σαλατικά από τον μπαχτσέ τους, τριμμένη ντομάτα σαλάτα με κάππαρη, κριθαροκουλούρα και ξινομυζήθρα, γιουβέτσι θαλασσινών, ουσιαστική κακαβιά. Ανάλογα με την ημέρα ή και κατόπιν παραγγελίας ετοιμάζουν ρεβυθάδα στον ξυλόφουρνο, ψητά ή μαγειρευτά κρέατα στη γάστρα κοκκινιστά, γιουβέτσια και λεμονάτα και ανάλογα με την ψαριά έχουν και ψαράκι ψητό ή τηγανητό. Ν.Μ.
Σάντα Μαρία, Πάρος, Τ/22840-51.246
Τσιτσάνης, Πάρος
 |
 |
Η παλιά οικογενειακή ταβέρνα «Ο Τσιτσάνης» λειτουργεί από το ‘69 στον Πρόδρομο της Πάρου, και η οικογένεια Ρούσσου βαστάει τα μπόσικα σε ένα από τα πιο τουριστικά νησιά μας. Η ταβέρνα τους βρίσκεται στο έμπα του χωριού, εκεί μπροστά που σήμερα έχει ένα πάρκινγκ. Λειτουργεί μισό αιώνα και βάλε, από τότε που την άνοιξε ο Γιάννης Ρούσσος, αρχικά ως ταβέρνα-οπωροπωλείο, και είναι πλέον μια από τις παλαιότερες του νησιού. Οι τρεις γενιές της οικογένειας παραδίδουν και παραλαμβάνουν τα ηνία, όχι μόνο στην ταβέρνα, αλλά και στη φάρμα και τα περιβόλια στις Λεύκες και στον Μόλο. Εκτός από τη βαριά τουριστική σεζόν του Ιουλίου και του Αυγούστου, τον υπόλοιπο καιρό είναι σχεδόν αυτάρκεις, όπως μου λένε. Κάνουν ακόμη και τα δικά τους τυριά. Από γάλα ανάμεικτο, αγελαδινό και γίδινο, παράγουν παραδοσιακή ξινομυζήθρα και παριανό κεφαλοτύρι, δύο μικρά γαστρονομικά διαμαντάκια που μας κεράσανε αντί άλλου ορεκτικού μαζί με κρύα σούμα.
Στη δροσερή αυλή με την πέργκολα δοκιμάζουμε αμπελοφάσουλα καλά λαδολεμονιασμένα, χωριάτικη με υπέροχες ντομάτες γινωμένες και ξινομυζήθρα. Σχεδόν πάντα βγάζουν και λίγες μερίδες ντόπια ρεβύθια στον ξυλόφουρνο, που γίνονται μελωμένα και νόστιμα σαν κρέας. Στην εποχή τους έχουν λαδερά αγγιναροκούκια, κι ύστερα έχουν τα κλασικά ταβερνίσια, καλοφτιαγμένους κεφτέδες και κολοκυθοκεφτέδες, κι ανάλογα με τη μέρα φτιάχνουν κουνέλι ή κόκορα κοκκινιστό με πατάτες τηγανιτές ή με μακαρόνια και μπόλικο τριμμένο κεφαλοτύρι. Κάποιες εποχές έχουν και δικά τους πιτσούνια που τα κάνουν κοκκινιστά ή ψητά στα κάρβουνα. Στον Τσιτσάνη θα βρούμε και μερικά από τα εμφιαλωμένα κρασιά του νησιού. Ν.Μ.
Πρόδρομος, Πάρος, Τ/22840-41.375
Πλακόστρωτο, Σύρος
Στο Σαν Μιχάλη, στην Απάνω Μεριά, είναι οι εξοχές της Σύρου. Οι ντόπιοι πηγαίνουν εκεί εκδρομή (στο δεκάλεπτο από την Ερμούπολη) τα Σαββατοκύριακα, τα μεσημέρια, και κυρίως στα ηλιοβασιλέματα, που τα προτιμούν και οι επισκέπτες του νησιού. Έχω συνδυάσει φαγητό, κρασί και ρομαντικά ηλιοβασιλέματα δεκάδες φορές στη ζωή μου εκεί πάνω στην ταβέρνα Πλακόστρωτο, όπου η θέα σου κόβει την ανάσα. Η ταβέρνα λειτουργεί από το 2001, και το 2016 άλλαξε χέρια και την ανέλαβαν η Λίτσα Μαρκέλλου, ο Γιώργος και ο Πέτρος Παλαιολόγος, εκ καταγωγής Συριανοί. Η Λίτσα κάνει κουμάντο στις κατσαρόλες κι ο Γιώργος αναλαμβάνει τα ψησίματα. Η κατάρτιση του μενού ανατέθηκε στον σεφ Νικόλα Μπραγουδάκη, έναν Κρητικό μάγειρα, που θητεύει ως private chef στο εξωτερικό. Με έμπνευση από τη θέα, τον τόπο και τις εποχές, η ομάδα του Πλακόστρωτου έστησε ένα νοικοκυρεμένο, μικρό μενού, έτσι όπως ταιριάζει σε μια ταβέρνα του σήμερα. Το φαγητό συνδυάζει στοιχεία από τη Σύρο και τις Κυκλάδες με κατιτίς από την Κρήτη του Νικόλα, βασίζεται σε όσες καλές πρώτες ύλες μπορεί να τους τροφοδοτεί το νησί, και είναι σύγχρονο με σεβασμό στην έννοια της παραδοσιακής ταβέρνας. Το αποτέλεσμα είναι νόστιμο και λιμπιστικό. «Η φέτα είναι φέτα, το ελαιόλαδο διαλεχτό από την Κόρινθο, τα κοκόρια είναι συριανά, το ψωμί προζυμένιο ή χωριάτικο, ψημένο ή και όχι. Τα μάραθα είναι άγρια, εδώ από τη γειτονιά μας, τα άνηθα και τα μαϊντανά είναι από τον κήπο μας, και χόρτα μαζεύουμε από το βουνό όταν υπάρχουν και όταν μπορούμε», μου εξηγούν. Στη λίστα τους διαθέτουν όλα τα τοπικά κρασιά της Σύρου και λίγα ακόμα από την υπόλοιπη Ελλάδα. Να δοκιμάσετε ντόπιο Σεριφιώτικο μαζί με μαρουλοσαλάτα φρικασέ, φέτα λαδορίγανη, παντζαροσαλάτα με καρύδια, καππαροσαλάτα και ψωμί ξεροψημένο για αρχή, και ύστερα πατάτες τηγανιτές με σκοτύρι και ωραιότατους πρασοκεφτέδες με πλιγούρι. Αγαπημένα μου από τα κυρίως είναι το αρνάκι στη γάστρα με μαντζουράνα, σύζουμο και σερβιρισμένο με ντόπιες χυλοπίτες, το μοσχαράκι λεμονάτο με άγρια ρίγανη, και ο κόκορας κρασάτος με πατάτες τηγανιτές και τριμμένο κεφαλοτύρι. Τα μαγειρευτά τους είναι μελωμένα και ουσιαστικά, με μπόλικη νοστιμιά μέσα τους, ενώ και τα κρεατικά ψήνονται στη σχάρα όπως πρέπει, με μαεστρία. Ν.Μ.
Σαν Μιχάλης, Απάνω Μεριά, Σύρος, Τ/697-39.80.248
Κουναριά, Τήνος
 |
 |
Στην καρδιά της Τήνου βρίσκεται το χωριό Αετοφωλιά, και στην καρδιά της Αετοφωλιάς βρίσκεται η Κουναριά, η ταβέρνα της οικογένειας της Ζωζεφίνας Ρουγγέρη. Πρόκειται για το παλιό σπίτι του Σιφνιού κεραμοποιού Σίμου Εξιλζέ, πεθερού της Ζωζεφίνας, που μετατράπηκε σε ταβέρνα το 2013, όταν η ίδια μαζί με τον σύζυγό της Χρήστο αποφάσισαν να ασχοληθούν σοβαρά με το ταλέντο της Ζωζεφίνας στη μαγειρική. Και κάπως έτσι ο στάβλος στο κάτω μέρος του σπιτιού έγινε κουζίνα, και η επιμέρους κατοικία στον πρώτο όροφο στολίστηκε καλόγουστα διατηρώντας τα παραδοσιακά στοιχεία, όπως τα στεγάδια και τα υπέρθυρα. Η ίδια μαγειρεύει όπως ξέρει, όπως τα κάνει και στο σπίτι της. Ετοιμάζει τη δική της κοπανιστή και λούζα, και άγριες ντόπιες αγκινάρες που τις κάνει του λαδιού. Τα προαναφερθέντα είναι τα φανταστικά ορντέβρ, που ταιριάζουν απείρως με τηνιακό τσίπουρο με μάραθο για την όρεξη. Κάνει επίσης μαραθοτηγανίτες με λιαστή ντομάτα, καππαροσαλάτα με ξερή κάπαρη, μπουρεκάκια με τυρί πέτρωμα και μαϊντανό, κρεμμυδόπιτα και ομελέτα με αγκινάρες, που είναι ιδανικά για τη μέση του τραπεζιού, μαζί με λευκά δροσερά, εμφιαλωμένα κρασιά από το νησί. Φανταστικό μοσχαράκι στιφάδο, χοιρινό μελωμένο με λιαστές ντομάτες, κατσικάκι κατσαρόλας λεμονάτο δωρικά μαγειρεμένο μόνο με αλατοπίπερο και στη σάλτσα του να κολυμπούν πατάτες χρυσοτηγανητές, μπιφτεκάκια και άλλα λίγα φαγητά που χορταίνουν το στομάχι και καταπραΰνουν την ψυχή. «Δεν έχω τίποτα στην κατάψυξη, τα περισσότερα υλικά είναι ντόπια, ό,τι μπορώ το παίρνω από παραγωγούς από εδώ από τα μέρη μας», λέει η ίδια, εξηγώντας ότι αναλόγως με τα βρισκούμενα υλικά δεν έχει κάθε μέρα τα ίδια φαγητά. Ν.Μ.
Αετοφωλιά, Τήνος, Τ/22830-51.777
Το στέκι του Ψαρά, Σαντορίνη
 |
 |
 |
 |
Ταβερνάκι «κρυμμένο» σε κοινή θέα, μπροστά στη μαρίνα της Βλυχάδας, από όπου ξεκινούν δεκάδες καταμαράν καθημερινά για να κάνουν τον γύρο του νησιού στους εκατοντάδες τουρίστες. Το μαγαζί το δουλεύει η οικογένεια της κυρίας Ρούλας Πρέκα από το Εμπορειό τα τελευταία 16 χρόνια. Είναι ανοιχτά όλο τον χρόνο, γιατί αρέσει στους ντόπιους αυτή η ταβέρνα που έχει το προνόμιο να τσιμπά τα ψαράκια κατευθείαν μέσα από τα δίχτυα των καϊκιών. Τη μέρα που πήγαμε είχανε γόπες, σαρδέλες, σκάρους, σαφρίδια και σαχλόγιαννους, όπως λένε εκεί τα προσφυγάκια. «Σαρδέλα και γαύρο φέρνουμε από την Αθήνα, όλα τα άλλα είναι από εδώ». Το καλαμάρι ολόφρεσκο, γλυκό, κομμένο με αναπάντεχο τρόπο σε μεγάλες λωρίδες, τηγανίζεται στην εντέλεια, κι ήταν ό,τι πιο νόστιμο δοκίμασα στο νησί, σετ με μια μερίδα εξίσου καλοτηγανισμένες πατάτες. Στην πίσω μεριά του μαγαζιού έχουν μια μικρή ψησταριά, όπου ξεροψήνουν τα πιο μεγάλα ψαράκια, ενώ τα μικρότερα μαζί με σουπιές και καλαμάρια περνούν από υποδειγματικό τηγάνι. Πήραμε και ωραία βλίτα, καλοβρασμένα και πράσινα, γίγαντες πλακί και γόπες τηγανητές. Ο κατάλογος είναι σε στυλ άλμπουμ, με φωτογραφίες των φαγητών, έχει και τα τουριστικά, βλ. χοιρινή, μπιφτέκι και φιλέτο κοτόπουλου, αλλά αν ψαχουλέψεις και ρωτήσεις θα βρεις και καλομαγειρεμένες εκδοχές από τις τοπικές σπεσιαλιτέ, όπως φάβα, ντοματοκεφτέδες και μπακαλιάρο ξελουριστό. Ν.Μ.
Βλυχάδα, Σαντορίνη, Τ/22860-82.774
Το Αγκίστρι, Θηρασιά
 |
 |
Το ταβερνάκι της Θηρασιάς έχει μια και μοναδική πολυτέλεια, την ωραιότερη θέα στην καλντέρα της Σαντορίνης, απ’ άκρη σ’ άκρη. Είναι ένα ταβερνείο παλαιάς κοπής, ρομαντικό, από αυτά που μας λείπουν και τα νοσταλγούμε. Στην κουζίνα κυρίως μαγειρεύει η κυρία Άννα, αλλά ομολογουμένως, ο σταρ του μαγαζιού είναι ο κυρ Νίκος, ο άντρας της. Πρώτα μας έφεραν την ντόπια φάβα με φρεσκοκομμένα φύλλα κάππαρης ζεματισμένα και κρεμμύδι λεπτοκομμένο σαν ρυζάκι, και μια καταπράσινη ομελέτα με σποράγκα (σπαράγγια) και αυγά. Σε λίγο ήρθε μια μερίδα παπουτσάκια γλύκα, μελωμένα, από τα πιο πεντανόστιμα που έχω φάει ποτέ – «κάνουμε ένα ταψάκι με 8 μερίδες όλες κι όλες, για να μην περισσεύουν και να μην τα πετάμε» μας εξηγεί. Στο τέλος μας σέρβιρε στιφάδο με αγριοκούνελο από τα Χριστιανά (ηφαιστειογενείς βραχονησίδες). Γλείψαμε και τα κόκαλα. «Εμείς πάντα κοιτούσαμε να ξανάρθει ο κόσμος στο μαγαζί μας, γι’ αυτό και φροντίζαμε την ποιότητα. Δεν είμαστε μαγαζί τουριστικό, δουλεύουμε κυρίως με παλιούς πελάτες, φίλους πια, που έρχονται με τις λάντζες από τη Σαντορίνη». «Δες εδώ», μας δείχνει πριν φύγουμε μια λεκάνη γεμάτη με γόπες σπαρταριστές που τις είχε πιάσει «εδώ μπροστά από το μαγαζί». Τις ζηλέψαμε. Φορτωθήκαμε με τα back pack και όπως ήμασταν όρθιοι μας μπούκωσαν με μελιτίνια ψημένα στο φουρνάκι, στα ξύλα της αμπελιάς. Ν.Μ.
Ρίβα, Θηρασιά, Τ/22860-29.084
Ματίνα και Σταύρος, Νάξος
 |
 |
Η ταβέρνα Ματίνα και Σταύρος δίνει φιλί ζωής στην ορεινή Κόρωνο, ένα από τα όμορφα, παραδοσιακά χωριά της Νάξου. Εκεί η οικογένεια του Σταύρου και της Ματίνας Κουμερτά λειτουργεί από το 1976 την οικογενειακή ταβέρνα, πάλαι ποτέ καφενείο-χασαποταβέρνα που πρωτάνοιξε το 1956 ο παππούς τους. Αγροκτηνοτροφική οικογένεια, με τα κτήματά τους και τα ζώα τους, έχουν λίγα από όλα, από τα κοκοράκια και τις πουλάδες, μέχρι τα κατσικάκια και την αγελάδα τους. Στο μαγαζί τους έρχονται τρεις γενιές πελάτες, που ξέρουν τι μαγειρεύει η κυρία Ματίνα και τι να περιμένουν. Απλές είναι οι μαγειρικές τους, δίχως περισπούδαστες τεχνικές. Ανάλογα την εποχή μπορεί να πετύχουμε κορφομελέτα και τζιμπητό ποριχάκι, ένα χόρτο που το κάνουν σαλάτα, μοσχαράκι, χοιρινό, προβατίνα, κουνέλι και κατσίκι, ό,τι τους βρίσκεται διαθέσιμο το κάνουν κοκκινιστό ή λεμονάτο τρυφερό και ζουμερό και μοσχοβολά η γειτονιά, και τα σερβίρουν με ρυζάκι, μακαρόνια ή χρυσαφένιες πατάτες τηγανητές ντόπιες. Άλλες φορές κάνουν και μουσακάδες και πίτες, και το βράδυ ψήνουν και κρέατα στη θράκα. Κατόπιν παραγγελίας ετοιμάζουν κατσίκι γεμιστό με μπάτουδο, κουνέλι γεμιστό, κόκορα κοκκινιστό με χονδρό μακαρόνι και πίτα σεφουκλωτή (με σέσκουλα). Σερβίρουν δικό τους κρασί χωριάτικο, από ποταμίσια και ροζακιά. Ν.Μ.
Πλάτσα, Κόρωνος, Νάξος, Τ/22850-51.243
Το Γεφυράκι, Νάξος
 |
 |
Κάτω στον Δανακό, εμπρός στο ρέμα, το φαγητό έχει τη γεύση του τόπου και του χρόνου. Στο τελευταίο σκαλοπάτι του αμφιθεατρικά χτισμένου χωριού πριν από την κατάφυτη ρεματιά βρίσκεται εδώ και 27 χρόνια το ταβερνάκι της οικογένειας της Μαρίας Αμοργιανού και του Νίκου Τσάφου, που το δουλεύουν μαζί με τα παιδιά τους Δημήτρη και Ελένη. Έχουν μια μικρή φάρμα με έναν χοίρο, 300 κατσικοπρόβατα και μποστάνια με κηπευτικά της εποχής στα οποία κανονίζουν τις σπορές ώστε να έχουν πάντα στην ταβέρνα τα δικά τους προϊόντα. Φτιάχνουν αφρουδένια μυζήθρα και ξινομυζήθρα, απαλό ανθότυρο και μανούρι, και από το χοιρινό της χρονιάς ξεχωρίζουν ένα μπούτι για να κάνουν ζαμπόνι για το μαγαζί. Δοκιμάζουμε σαλάτα με γινωμένες ντομάτες και ξινομυζήθρα πούπουλο, ένα μανούρι σαγανάκι εκπληκτικό, μελωμένο κατσικάκι κοκκινιστό με μακαρόνια και τριμμένο αρσενικό, και ένα κατσικάκι λεμονάτο, μύθος, με τηγανητές πατάτες βουτηγμένες μέσα στα παχιά ζουμιά του. Τελευταία και καλύτερα ήρθαν τα περιβόητα παταταύγουλά τους, με κάτι αυγά χρυσόκροκα σαν ήλιοι. Ν.Μ.
Δανακός, Νάξος, Τ/22850-61.109
Αμμουδιά, Σίφνος
 |
 |
Στην ταβέρνα Αμμουδιά στη Χερρόνησο τρως με τα πόδια στην άμμο. Εδώ θα ερχόμουν ξανά, ακόμα και μόνο για τους πρασινωπούς ρεβυθοκεφτέδες τους, που τρώγονται καυτοί και τραγανοί κατευθείαν από το τηγάνι. Με το μαγιό ακόμα να στάζει, ξελιγωμένες καθίσαμε σε ένα από τα τραπεζάκια που ισορροπούσαν μπροστά στη θάλασσα κάτω από τα αρμυρίκια, παραγγείλαμε βλίτα, χωριάτικη με ντόπιο τυρί, μελιτζάνες ιμάμ μελωμένες και αρνάκι μαστέλο λουκούμι με καταπληκτικά τραγανές και ροδοκόκκινες τηγανητές πατάτες που έκαναν μπλουμ στα ζουμιά του κρέατος. Ήπιαμε ούζο, κι αν δεν είχαμε φάει του σκασμού θα ρίχναμε άλλη μια βουτιά στα δροσερά νερά της Χερρονήσου. Ν.Μ.
Χερρόνησος, Σίφνος, Τ/22840-33.118
Πύργος, Αμοργός
Στα Κάτω μέρη της Αμοργού, στον Πύργο μεταξύ Ραχούλας κι Αρκεσίνης, γεύεσαι τον τόπο και την παραγωγή του. Εκεί η νεαρή Βαγγελίτσα μαγειρεύει το φάβα, το μικρόσπερμο ρεβύθι και τ’ αλμυρό κατσίκι στη μέση ενός υπέροχου πουθενά. Μαζί με τους γονείς της, Μαρία Πατινιώτη και Γιώργο Ρούσσο, τον Αύγουστο του 2015 έκαναν το σπίτι τους ταβέρνα και την ταβέρνα σπίτι τους. Είναι όλο τον χρόνο ανοιχτά, κι έρχονται εδώ οι ντόπιοι για την κυριακάτικη εκδρομή τους. Οικοδεσπότες χαμογελαστοί που κάνουν τα καλύτερα κουμάντα, καλοδέχονται τον κόσμο και ταΐζουν τους επισκέπτες απ’ τα δικά τους κατσίκια και πρόβατα, κι απ’ τα σπιτίσια αιγοπρόβεια τυριά τους: ξινομυζήθρα, μελίπαστο ντούρο, κοπανιστή, μυτζήθρα ή μαλάκα και ξινοτύρι γινωμένο. Έχουν και τα γουρούνια τους και κάνουν κιμά και καβουρμά διατηρημένο στο λίπος, μαζεύουν χοντρό αλάτι από τις ακτές της Καλοταρίτισσας κι έχουν και καΐκι που βγάζει μαλάματα. Σπέρνουν άνυδρα χωράφια με φάβα, με ξυλάγγουρα, κολοκύθια, φασολάκια και ρεβύθι μικρόσπερμο. Η ρεβυθάδα με δυόσμο, δάφνη, κρεμμύδια και ντομάτα στη γάστρα είναι πιο νόστιμη κι από κρέας, μια μαγεριά πυκνή, με βάθος και τη γεύση της γης. Είναι συνεπείς με τις εποχές. Το χειμώνα που έχει αρτηκίτες (μανιτάρια) τους κάνει η Βαγγελίτσα τηγανητούς ή ψητούς στον φούρνο. Τότε μαζεύουν χόρτα άγρια και την άνοιξη τα σταμναγκάθια. Ό,τι δοκιμάσαμε είχε νοιάξιμο και φροντίδα, ήταν καρυκευμένο με νοστιμιά. Μια ομελέτα θαύμα με καβουρμά, κεφτεδάκια τραγανά, πουλάκια μελωμένα (κολοκυθανθούς γεμιστούς), γιαπράκια τρυφερά, σαρδέλες παστές με σπιρτάδα και μικρόψαρα παστά και λιόκαυτα που ξεραίνονται εντελώς κι ύστερα τα ψήνουν με λάδι και ξύδι – ω τι μεζές! Δυο λογιών τηγανητά πιτάκια κάνουν: με σέσκουλα, σπανάκι και μάραθο, ολόγλυκα και ζουμερά, και με μπόλικη ξινομυζήθρα και μια τσιμπιά κανέλα, αμφότερα με χοντρούτσικο, χορταστικό φύλλο. Το Πάσχα μαγειρεύουν γεμιστό αρνάκι με ρύζι, εντόσθια, μυζήθρα, αυγά και κανέλα, κι ενίοτε το κάνουν και τα καλοκαίρια που στο μαγαζί έχουν πολύ κίνηση. Ν.Μ.
Πύργος, Αγ. Τριάδας, Αρκεσίνη, Αμοργός, Τ/22850-72.258
Ω! Χαμός!, Μήλος
Οικογενειακή ταβέρνα που εξελίχθηκε σε θεσμό στη Μήλο και σε προορισμό εκ των ων ουκ άνευ για όσους θέλουν να πάρουν μια γεύση από την παραδοσιακή κουζίνα του νησιού. Τόσο που μπορεί να περιμένετε και 1 ώρα για να βρείτε τραπέζι το καλοκαίρι, μιας και δεν κάνουν κρατήσεις και δεν απαντούν καν στο τηλέφωνο. Βρίσκεται λίγο έξω από τον Αρτεμώνα, με ξαπλώστρες πάνω στην παραλία Παπικινού και την ταβέρνα με τη μεγάλη αυλή ακριβώς απέναντι. Μαγειρεύει η κυρία Αθηνά και η κόρη της Ειρήνη με πολλά ιδιοπαραγόμενα υλικά, όπως το κρέας και τα τυριά. Εδώ θα δοκιμάσετε τα περίφημα μηλέικα τηγανητά πιταράκια γεμιστά με ξερό τυρί και κρεμμύδι ή με μανούρα σπιτική και μαύρο πιπέρι, σκοτυροκολόκυθα (κολοκυθάκια τηγανισμένα με σκοτύρι), κατσικίσια συκωταριά στο τηγάνι με αυγά και κρεμμύδια, μαυρομάτικα γιαχνί με κριθαράκι (ένα γλύκισμα), κατσίκι από το τσουκάλι μαγειρεμένο με ντομάτα και κρασί και σερβιρισμένο με χειροποίητες μακαρούνες (το ντόπιο σπιτικό ζυμαρικό που μοιάζει με χοντρό σπαγγέτι) και άλλα πολλά. Για το τέλος, πάρτε το γλυκό κουφέτο που σερβίρουν παραδοσιακά στους γάμους κι είναι γλυκό κουταλιού από λευκή κολοκύθα. Χ.Τ.
Παραλία Παπικινού, Αδάμαντας, Μήλος, Τ/22870-21672
Τερέζα, Τήνος
Δεν έχω φάει ωραιότερο μοσχάρι κοκκινιστό. Με μια σάλτσα γλυκιά, κρασάτη και με κάτι λίγο πικάντικο στο τέλος. Το ότι καταφέρνει το κρέας να μένει ζουμερό παρά το ότι το κομμάτι είναι ατόφιο, χωρίς λίπος, δείχνει σπουδή και κατακτημένη τεχνική και βέβαια εξαιρετική πρώτη ύλη. Σημειωτέον ότι όλα τα κρέατα είναι ντόπια. Στα της κατσαρόλας γενικώς είναι άσος η κυρία Τερέζα και έχει δικαίως αποκτήσει φήμη. Δύσκολο πια να βρεις τραπέζι στο μαγαζί της τον Αύγουστο. Έχουμε ακούσει ότι χρειάζεται κράτηση πολλές μέρες πριν. Ό,τι δοκιμάσαμε μάς ενθουσίασε, από το χοιρινό ριγανάτο που συνοδευόταν από ένα καταπληκτικό πιλάφι που νόμιζες ότι είναι γαμοπίλαφο, μέχρι την αγκιναρόπιτα που την κάνει με φύλλο, όχι γυμνή, και τους λουκουμαδένιους μαραθοκεφτέδες που σήκωναν μπόλικη από τη σπιτική ρακή με μάραθο. Από τα τυράκια τους δοκιμάστε την κοπανιστή (την παίρνουν από τον Συνεταιρισμό), και πάρτε οπωσδήποτε και γίγαντες που είναι μελωμένοι αλλά και τραγανοί. Μέλι σκέτο. Κι οι χρυσές τηγανητές πατατούλες της δίπλα στα κοκκινιστά, οι κομμένες στο χέρι και φρέσκοτηγανισμένες, σύντροφοι ιδανικοί για κάθε σαλτσάτο φαγητό. Στην κουζίνα βοηθάει και ο γιος της Τερέζας, στο σέρβις είναι ο σύζυγος και η κόρη της. Όλη η οικογένεια απίκο σε αυτό το φιλότιμο λαϊκό ταβερνάκι-μπακάλικο που βρίσκεται σε ένα από τα όμορφα χωριά της τηνιακής ενδοχώρας. Χ.Τ.
Χωριό Μυρσίνη, Τ/22830-41320
Μήτσος, Σύρος
Ψηλά, στην περιοχή Αληθινή, με φανταστική θέα σε όλη την Ερμούπολη και τα νησιά, αυτή η κλασική οικογενειακή ταβέρνα διαθέτει μεγάλη σάλα και ευρύχωρα τραπέζια που τα γεμίζουν κυρίως ντόπιοι που συνωστίζονται στο μαγαζί και το ζωντανεύουν με τρανταχτές φωνές και βροντερά γέλια. Η ταβέρνα του Μήτσου, κατά κόσμον Δημήτρη Μπουντούρη, λειτουργεί από το 1976. Ο ίδιος ανέλαβε το μαγαζί από τον πατέρα του, το 2003. Με την τελευταία ανακαίνιση το διακοσμητικό στιλ θυμίζει περισσότερο νεοταβέρνα, ωστόσο το φαγητό παραμένει νόστιμο και άκρως ταβερνίσιο, ενώ αυτό που άλλαξε σημαντικά είναι η λίστα με τα κρασιά, που μεγάλωσε πολύ και εμπλουτίστηκε με ποικιλία από ετικέτες του νησιού και της Ελλάδας. Εδώ χρησιμοποιούν τοπικά υλικά, για όσο η διαθεσιμότητά τους το επιτρέπει. Για παράδειγμα, μαγειρεύουν με πατάτες, κηπευτικά και κιμά συριανό, ναξιώτικα αμνοερίφια και τα υπόλοιπα κρεατικά τα φέρνουν από Γιάννενα, Όλυμπο, Γαλαξίδι – «δεν επιλέγω αυτά τα κρέατα γιατί είναι πιο νόστιμα από τα δικά μας τα αρμυρά, τα στιβαρά νησιώτικα, αλλά γιατί είναι πιο τρυφερά και κυρίως υπάρχουν πάντα σε διαθεσιμότητα» λέει ο ίδιος ο Δημήτρης. Εκείνος κόβει, μαγειρεύει και καλοψήνει το κρέας, να είναι χυμώδες, ζουμερό και μαλακό. Ειδικά για τα μοσχαρίσια κρέατα επιμένει στο μέτριο ψήσιμο και κόβει τις μπριζόλες την ώρα της παραγγελίας για να μη χάσουν την υγρασία τους. Θεϊκές είναι οι μπριζόλες του, απόλαυση το λεπτοκομμένο παϊδάκι από κατσίκι ή αρνί, χυμώδες το κοτόπουλο, και το συκώτι ένα όνειρο. Πριν επιδοθείτε στην κρεατοφαγία δοκιμάστε κι ωραιότατα μεζεκλίκια όπως λιαστές ντομάτες στο κουρκούτι, τηγανητή μαραθόπιτα, καππαροσαλάτα, σαγανάκι Σαν Μιχάλη. Έχει και έξοχα μαγειρευτά, όπως κουνέλι στιφάδο, αρνάκι ριγανάτο και κόκορα κρασάτο. Ν.Μ.
Αληθινή, Σύρος, Τ/22810-88.253
Καλαμίτσι, Κίμωλος
Μια αγγουροντομάτα με τη ρίγανη, μια χωριάτικη με κρίταμο κι ελιές, φάβα με ωμό ξερό κρεμμύδι, βλίτα, χταποδάκι βραστό, καλαμάρια και γαριδάκια τηγανητά, πατάτες χρυσοτηγανισμένες, μπάμιες, κολοκυθάκια τηγανητά και τέλος. Αυτό είναι όλο κι όλο το μενού. Ωδή στην απλότητα είναι αυτή η ψαροταβέρνα που ο χρόνος δεν την αγγίζει. Οι ιδιοκτήτες αξιοποιούν τη δική τους ψαριά, συνήθως μικρόψαρα, από το καΐκι απευθείας στο τηγάνι, σερβίρουν ντόπια ζαρζαβατικά και τυριά. Εδώ βασιλεύει η λογική του kilometre zero, πριν καν εφευρεθεί ο όρος. Ευγενική εξυπηρέτηση, ευγενικές και οι τιμές, τραπεζάκια στην άμμο, αρμυρίκια που λικνίζονται. Στο Καλαμίτσι η παλιά Ελλάδα ζει ακόμα. Ν.Μ.
Παραλία Καλαμίτσι, Κίμωλος, Τ/697-46.06.086
Αγνάντι, Τήνος
 |
 |
Τι άλλο χρειάζεται κανείς στις διακοπές του από ένα ταβερνάκι με φαΐ σαν σπιτικό και ένα ασβεστωμένο μπαλκόνι που χαζεύει από ψηλά τη θάλασσα; Ο κυρ Γιάννης θα φέρει στο τραπέζι τα αμπελοφάσουλα τα τρυφερά, το πιάτο με το βολάκι (το ντόπιο τυρί), τους τέλειους κεφτέδες και εκείνη τη χοντρουλή φουρτάλια με πατάτες και τηνιακό λουκάνικο που σε στυλώνει όπως πρέπει μετά τις βουτιές. Μαζί με τη γυναίκα του την κυρά Λένη φέρνουν βόλτα το Αγνάντι στο Κτικάδο, που είναι όχι μόνο μία από τις παλιότερες ταβέρνες της Τήνου (λειτουργεί από το 1931) αλλά και μία από τις πιο ωραίες. Ανάλογα τη μέρα και την περίοδο της σεζόν, θα πετύχετε και μοσχαράκι κοκκινιστό ή λεμονάτο, γεμιστά, μπακαλιάρο σκορδαλιά και άλλα απλά και περιποιημένα. Στο διπλανό αποθηκάκι έχουν και μερικά τοπικά προϊόντα προς πώληση, όπως φύλλα κάππαρης και άγριες τηνιακές αγκινάρες στο λάδι για να πάρετε για σουβερνίρ. Γ.Π.
Κτικάδος, Τήνος, Τ/ 22830-21.095
Τα πουλαράκια, Κέα
Η οικογένεια του Ντίνου Βρεττού και της Ελένης Ρουσουνέλου άνοιξαν το 2016 μια ταβέρνα σε σημείο πέρασμα, στην Κάτω Μεριά της Κέας. Ο Ντίνος, από κτηνοτροφική φαμίλια, θυμάται τον εαυτό του να συμμετέχει στα χοιροσφάγια και να φτιάχνει αλλαντικά από παιδί. Για τις ανάγκες του μαγαζιού εκτρέφει σήμερα 160 αιγοπρόβατα, αλλά και ελληνικό μαύρο χοίρο και λευκό χοίρο. Από τα χοιρινά φτιάχνει τριών ειδών αλλαντικά. Τη λόζα του την βάζω πολύ ψηλά στη λίστα με τις κυκλαδίτικες, έχει αδρή νοστιμιά, μοιάζει 100% σπιτική – επειδή είναι. Φτιάχνει ακόμα και δυο λουκάνικα, ένα με πολλά μπαχαρικά ζυμωμένο με κρασί και φρέσκια θρούμπη, αλλά και ένα που το λέει Αλλαντίν, μακράς ωρίμανσης, με πάπρικα και σκόρδο. Εκτός από τα αλλαντικά, φάγαμε υπέροχα ψητά της ώρας, μεταξύ των οποίων παϊδάκια αλλά και μια μπριζόλα από μαυροχοιρινό, τέλειες τηγανητές πατάτες, ντόπιο τυρί και ωραία χωριάτικη σαλάτα. Σέρβις σβέλτο. Ν.Δ.
Κάτω Μεριά, Κέα,Τ/ 22880-24.351
Του Ζοζέφ – Άνδρος
 |
 |
Η Κατερίνα Ρεμούνδου έκανε ένα τεράστιο δώρο τόσο στους μόνιμους κατοίκους όσο και στους επισκέπτες της Άνδρου όταν αποφάσισε να εγκατασταθεί στα πατρογονικά της και να λειτουργήσει ένα μικρό καφενείο-εστιατόριο. Μαγειρεύει αυστηρά εποχικά και αξιοποιεί σχεδόν όλα τα προϊόντα της γης, μην σας πω και του μικροκλίματος – από πράσινα αμύγδαλα και αμπελοβλάσταρα της Άνοιξης, μέχρι τις κολοκύθες και τα πιο όψιμα λαχανικά που βγαίνουν το χειμώνα. Δεν μπορούμε να σας πούμε ακριβώς τι θα φάτε, καθώς το μενού της αλλάζει μέρα με τη μέρα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα υλικά αλλά και το κέφι και την έμπνευσή της. Σταθερά πιάτα δεν υπάρχουν, αλλά εδώ σερβίρεται σταθερά καλό φαγητό. Φρουτάλιες, φρικασέ, λυροκεφτέδες, μουσακάς με μια ωραία κρέμα αντί μπεσαμέλ, μπριαμάκι με όλα τα λαχανικά του μπαξέ της. Έχει τραπεζάκια σε μια ωραία αυλή με χαλίκι, ένα γεύμα εδώ είναι καλοκαιρινό όνειρο. Ν.Δ.
Πιτροφός, Άνδρος, Τ/ 22820-51050, 6944 392672.
Διαβάστε περισσότερα στο gastronomos.gr
