Σκέψεις, παρατηρήσεις και ειδήσεις από την παγκόσμια κουλτούρα την εποχή του κορονοϊού.
Ότι η καραντίνα ευνοεί το διάβασμα είναι μια φράση που λέγαμε τον τελευταίο καιρό περισσότερο θεωρητικά, ως μια λογική σκέψη, την ώρα βέβαια που ο κόσμος του βιβλίου βυθιζόταν στη δίνη του κορονοϊού. Από τους βιβλιοπώλες μέχρι τους εκδοτικούς oίκους, το πλήγμα είναι τεράστιο. Τα μεγάλα βιβλιοπωλεία πάντως φαίνεται ότι λειτουργούν καλά, για την ώρα, μέσω ηλεκτρονικών παραγγελιών. Δεν έχω στοιχεία για την Ελλάδα, αλλά από την Αγγλία τα μηνύματα είναι παραδόξως ενθαρρυντικά. Η αλυσίδα Waterstones ανακοίνωσε ότι είχε αύξηση 400% στις online πωλήσεις την τελευταία εβδομάδα. Ο κόσμος φαίνεται ότι προτιμά τα κλασικά αναγνώσματα, ωστόσο το πλέον ευπώλητο μυθιστόρημα είναι καινούργιο: το «The Mirror and the Light» της Χίλαρι Μάντελ, το 900 σελίδων τρίτο μέρος μιας τριλογίας σχετικά με τη ζωή του Τόμας Κρόμγουελ και την αυλή του Ερρίκου Η΄.
Η Μάντελ κέρδισε το βραβείο Booker για το πρώτο μέρος της τριλογίας («Γουλφ Χολ», 2009), αλλά και για το δεύτερο («Τα γεράκια», 2012) – στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πάπυρος. Επίσης, το «Γουλφ Χολ» τοποθετήθηκε από τον Guardian στην κορυφή της λίστας με τα 100 καλύτερα βιβλία του τρέχοντος αιώνα που δημοσίευσε η εφημερίδα το φθινόπωρο. Κάπως υπερβολικό θεωρώ, αλλά οι Βρετανοί έχουν μια εμμονή με τη Μάντελ. Να προσθέσω πάντως ότι τα δύο βιβλία μεταφέρθηκαν από το BBC στην τηλεόραση, σε μια μίνι σειρά έξι επεισοδίων με τον ενιαίο τίτλο «Γουλφ Χολ», και το αποτέλεσμα ήταν σπουδαίο. Αν τη βρείτε κάπου, σας την προτείνω χωρίς δεύτερη σκέψη.
Στην προαναφερθείσα λίστα του Guardian βρισκόταν και ένα (μόνο ένα!) μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ, στη δωδέκατη θέση, με τίτλο «Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής» (εκδ. Πόλις), το οποίο επίσης μεταφέρθηκε προσφάτως στην τηλεόραση από το ΗΒΟ και διατίθεται στην Ελλάδα μέσω της Vodafone TV. Είναι μια υπόθεση «εναλλακτικής ιστορίας», όπου εξετάζεται το σενάριο στις αμερικανικές εκλογές του 1940 ο Ρούζβελτ να είχε χάσει από τον αντισημίτη και φιλοναζιστή Τσαρλς Λίντμπεργκ. Εφιάλτης. Ως παράλληλη ανάγνωση/θέαση προτείνω μία ακόμα ιστορία αντίστοιχης λογικής (αν και εντελώς διαφορετικού ύφους), το «Ο άνθρωπος στο απόρθητο κάστρο» (εκδ. Χίμαιρα) του Φίλιπ Ντικ, που αντιστοιχεί στην τεσσάρων κύκλων ομώνυμη σειρά της Amazon. Ο Ντικ περιγράφει την Αμερική ως ηττημένη του πολέμου, διαιρεμένη ως ιαπωνική και γερμανική επικράτεια. Αναρωτιέμαι τι είδους εναλλακτικές ιστορίες θα γεννήσει η δική μας «καφκική» εποχή, που έτσι κι αλλιώς έχει τα δικά της, αυθεντικά δυστοπικά χαρακτηριστικά.
ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
Σκηνή από την καινούργια σειρά του Netflix «The English Game». ©Alamy Stock Photo/visualhellas.gr
Αν κάποιος δεν παρακολουθεί το πρωτάθλημα Λευκορωσίας, το οποίο για μια σειρά από απίθανους λόγους είναι το μοναδικό που εξακολουθεί να παίζεται ακόμα στην Ευρώπη, υποθέτω ότι αντιμετωπίζει ένα μικρό σύνδρομο ποδοσφαιρικής στέρησης. Όσα θαυμάσια αθλητικά ντοκιμαντέρ κι αν δει κανείς, και όσες ταινίες (που σπανιότατα είναι θαυμάσιες), η αληθινή αθλητική δράση και η επαφή με την επικαιρότητα δεν αναπληρώνονται. Τα λέω αυτά για να ξεκαθαρίσω ότι η έλευση της νέας μίνι σειράς του Netflix, «The English Game», δεν γεμίζει καθόλου αυτό το κενό που έχει δημιουργηθεί, ωστόσο βλέπεται ευχάριστα. Πρόκειται για μια μυθοπλαστική προσέγγιση των πρώτων χρόνων του ποδοσφαίρου, προς το τέλος του 19ου αιώνα, όταν το άθλημα ήταν ακόμα ένα χόμπι κυρίως της καλής κοινωνίας. Η σειρά παρακολουθεί πώς η εργατική τάξη σταδιακά συνδέεται με τις τοπικές ομάδες, μέσα από το παράδειγμα της Ντάργουιν, μια λεπτομέρεια που κατέστησε αργότερα το ποδόσφαιρο το πλέον λαοφιλές άθλημα. Εμφανίζονται διάφορα αληθινά πρόσωπα, κάποιοι από τους πρώτους αστέρες της ιστορίας του ποδοσφαίρου, με φόντο το χαριτωμένο τοπίο της βικτωριανής Αγγλίας. Δεν πρόκειται για κάποιο αριστούργημα, αλλά αξίζει τον κόπο να τη δει ακόμα και κάποιος που δεν έχει δει ποτέ του ποδόσφαιρο. Έτσι νομίζω τουλάχιστον, γιατί, κοιτώντας αυτά τα πράσινα λιβάδια όπου παίζονταν τότε οι αγώνες, ένιωσα λίγο σαν να υπάρχει στ’ αλήθεια η άνοιξη. ■
