Πριν κερδίσει την εμπιστοσύνη ενός καχύποπτου λαού, κέρδιζε την αγάπη των καχύποπτων φοιτητών του. Δύο εκτοετείς φοιτήτριες της Ιατρικής Αθηνών, που γνώρισαν από πολύ κοντά τον Σωτήρη Τσιόδρα κατά τη διάρκεια της κλινικής τους άσκησης, μιλούν στο «Κ» για τον δάσκαλό τους.
#1
Η πρώτη φορά που γνώρισα τον καθηγητή ήταν στο πλαίσιο της κλινικής άσκησης στην Παθολογία. Ήταν αυτός που μας καλωσόρισε την πρώτη μέρα στην κλινική με ένα εγκάρδιο χαμόγελο. Στο άκουσμα του ονόματός του, γνωρίζοντας ότι έχει κάνει ειδικότητα στην Αμερική, με υποτροφία στο Harvard, περιμένεις να δεις έναν φιλόδοξο καριερίστα, έναν αλαζόνα, με ελάχιστο ενδιαφέρον για τους φοιτητές του. Και όμως! Η εικόνα που αντικρίζεις με το «καλημέρα σας» είναι ενός ανθρώπου εξαιρετικά σεμνού και ταπεινού, χωρίς καμία διάθεση επίδειξης των γνώσεών του. Θυμάμαι, σε κάθε του μάθημα ήταν άμεσος και μεταδοτικός, κάνοντας συχνά αστεία για να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον και να σπάσει τον πάγο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μέρα που μας έδωσε τον προσωπικό αριθμό του κινητού του τηλεφώνου, για να επικοινωνήσουμε μαζί του σε περίπτωση που αντιμετωπίσουμε κάποιο πρόβλημα, όχι μόνο εκπαιδευτικό, αλλά ακόμα και προσωπικό!
Τότε κατάλαβα ότι δεν ήθελε να είναι μόνο ο δάσκαλός μας, αλλά κάτι σαν μέλος της οικογένειάς μας. Το πρώτο πράγμα που μας δίδαξε, άλλωστε, ήταν να σεβόμαστε τους ασθενείς μας και στα μάτια τους να βλέπουμε τους γονείς μας. Δεν ήταν μόνο λόγια, αφού στις επισκέψεις που κάναμε μαζί του σε ασθενείς έβλεπες έμπρακτα ένα πρότυπο επιστήμονα και ανθρώπου. Είναι μεγάλη υπόθεση όταν είσαι στο κρεβάτι του πόνου να έχεις απέναντί σου μια αγνή προσωπικότητα, που νιώθεις ότι χειρίζεται σωστά την κατάσταση της υγείας σου, με ανθρωπιά. Αυτό που νιώθουν τώρα όλοι οι Έλληνες, ότι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση, το νιώθουν όλοι οι φοιτητές και οι ασθενείς του. Δεν θα λυγίσει ποτέ, δεν θα κάνει πίσω, αλλά θα σου δείξει πώς μπορείς να βγεις μέσα από μια κρίσιμη κατάσταση καλύτερος άνθρωπος. — Αναστασία Πολίτη
#2
Τον γνώρισα στο τέταρτο έτος, τότε που ξεκινήσαμε την κλινική μας άσκηση. Ήταν η πρώτη φορά που μπήκαμε σε νοσοκομείο και ήρθαμε σε επαφή με ασθενείς. Από την πρώτη στιγμή που τον γνωρίζεις, καταλαβαίνεις ότι έχεις να κάνεις με έναν άνθρωπο που σου εμπνέει τον σεβασμό με έναν ιδιαίτερα ταπεινό τρόπο. Μιλάμε για έναν επιστήμονα με πολυετή κλινική άσκηση στο εξωτερικό και υψηλή κατάρτιση, που όμως ποτέ δεν εστίασε σε αυτά για να κερδίσει τον σεβασμό μας. Κάθε φορά που ξεκινούσε τη διάλεξη, καταλάβαινες αμέσως ότι είχες να κάνεις με ένα λαμπερό μυαλό. Και το σημαντικότερο; Οι γνώσεις του βρίσκονταν πάντα στο σήμερα, ακολουθούσαν την τελευταία επιστημονική πρόοδο. Ήμουν τυχερή, καθώς ξαναβρέθηκα μαζί του στην ίδια κλινική ως εκτοετής φοιτήτρια για την άσκηση του τριμήνου της Παθολογίας.
Το έκτο έτος είναι πιο διαδραστικό και ειδικά το τρίμηνο της Παθολογίας είναι αυτό που μας δίνει τα εφόδια για την εργασία μας στο αγροτικό ιατρείο. Εκείνος ήταν πάλι εκεί, ακούραστος, να μας προετοιμάσει για κάθε κλινικό σενάριο, να μας μεταφέρει με τον πιο απλό τρόπο τα πιο σύνθετα ζητήματα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στην ιατρική μας πορεία. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μια εικόνα: Μια μέρα, μας πήρε μαζί, όλους τους ειδικευομένους, στην επίσκεψη κάποιου ασθενούς του. Ήταν ένας πολύ νέος άνθρωπος που εμφάνιζε φλεγμονή της καρδιάς, δυστυχώς άγνωστης αιτίας. Θυμάμαι να κάθεται για ώρα στο πλάι του και να του εξηγεί με την παραμικρή λεπτομέρεια όλες τις πιθανές θεραπείες, με άμεσο και ταπεινό βλέμμα, απαλλαγμένος από το αυστηρό προφίλ που θα μπορούσε να του προσδίδει η αυθεντία του. Αυτή είναι η ιατρική που μας δίδαξε ο Τσιόδρας. Μια ιατρική που σε τοποθετεί στο ίδιο επίπεδο με τον ασθενή σου και σε καλεί να δώσεις τα πάντα, όπως θα έκανες για το παιδί ή τους γονείς σου. «Μία και μοναδική υποχρέωση έχετε», μας είχε πει κάποτε. «Να είστε πλήρως καταρτισμένοι. Όχι για το κύρος ή τις οικονομικές απολαβές, αλλά για να συντηρήσετε την αξία της ανθρωπιάς». Τώρα που όλοι νιώθουμε αβέβαιο το αύριο, ειδικά στην Ελλάδα με τις τεράστιες ελλείψεις στο σύστημα υγείας, αυτός ο άνθρωπος είναι ο πλέον κατάλληλος για να κρατήσει το τιμόνι. – Φαίη Δημήτρουλα