Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης όπου ανακοινώθηκαν επιδοτήσεις για την ηλεκτροκίνηση υπάρχει ισχυρή ζήτηση. Η χώρα μας δεν αποτέλεσε εξαίρεση, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αναλογεί στα ηλεκτρικά ποδήλατα.
Το πρόγραμμα «Κινούμαι ηλεκτρικά» του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος που ξεκίνησε στα τέλη Αυγούστου γνωρίζει μεγάλη ανταπόκριση, καθώς οι αιτήσεις επιδότησης στο σύνολό τους έχουν ξεπεράσει τις 6.500. Το πιο μεγάλο ποσοστό τους (πάνω από 90%!) αφορά τα ηλεκτρικά ποδήλατα, δίκυκλα και τρίκυκλα αν και η ζήτηση για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχει επίσης αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο χρονικό διάστημα, με περισσότερες από 400 αιτήσεις για αγορά αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων (BEV ή Battery Electric Vehicle). Η γεωγραφική κατανομή δείχνει πως σχεδόν το 37% των αιτήσεων αφορούν το λεκανοπέδιο της Αττικής και το 11,5% τη Θεσσαλονίκη (σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Σεπτεμβρίου).
Στο σημείο αυτό να πούμε πως η επιδότηση δίνεται μόνο γι’ αυτού του τύπου τα αυτοκίνητα, καθώς δεν υπάγονται σε αυτήν τα plug-in υβριδικά (PHEV ή Plug-in Electric Hybrid Vehicle) που έχουν περιορισμένη δυνατότητα ηλεκτροκίνησης. Παρά ταύτα το μειωμένο κόστος εταιρικής χρήσης έχει βοηθήσει στην αύξηση των πωλήσεων και των PHEV.
Από το γκάζι στα πεντάλ
Όπως θα έχετε παρατηρήσει, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε στους δρόμους να κυκλοφορούν όλο και περισσότερα ποδήλατα. Και πιο πρόσφατα τα ηλεκτρικά scooters (ας τα λέμε πατίνια), για τα οποία προβλέπεται η χρήση τους βάσει της μέγιστης ταχύτητας που μπορούν να αναπτύξουν. Για παράδειγμα, μέχρι τα 6 χλμ./ώρα αντιμετωπίζονται ως πεζοί, έως τα 25 χλμ./ώρα ως μηχανοκίνητα ποδήλατα και πάνω από αυτή την ταχύτητα υπάγονται σε αυστηρότερο πλαίσιο. Ανάμεσα στα ποδήλατα και στα ηλεκτρικά πατίνια υπάρχει μια σημαντική διαφορά. Ενώ τα πρώτα χρησιμοποιούνται κυρίως για αερόβια άθληση, τα δεύτερα εντάσσονται στη νέα τάση της αστικής (και όχι μόνο) κινητικότητας. Αν προτιμάτε στη νέα τάση του «last mile», μιας και ένα πατίνι μπορεί εύκολα κανείς να το κουβαλά π.χ. για να φτάσει από το μετρό στο γραφείο ή στο σπίτι του.
Και κάπου ανάμεσα σε συλλογιστική έρχονται να μπουν τα ηλεκτρικά ποδήλατα, που μετά την ανακοίνωση του προγράμματος επιδότησης γνωρίζουν τεράστια ζήτηση. Σε ποιους απευθύνονται;
Κατά κύριο λόγο σε αυτούς που κάνουν ποδήλατο αλλά αποθαρρύνονται σχετικά γρήγορα π.χ. όταν δεν έχουν την αντοχή να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη ανηφόρα. Ή όταν θέλουν να κινούνται ξεκούραστα και να ιδρώνουν λιγότερο πηγαίνοντας για ψώνια ή στο γραφείο. Κατά δεύτερον, σε όσους θέλουν να συνδυάσουν και τα κοντινά τους δρομολόγια αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσουν το αυτοκίνητό τους ή κάποιο μέσο μαζικής μεταφοράς.
Εξηλεκτρισμένες βόλτες
Τα ηλεκτρικά ποδήλατα είναι κανονικά ποδήλατα, με τη διαφορά πως έχουν ενσωματωμένη μια μικρή μπαταρία και έναν ηλεκτροκινητήρα που υποβοηθά την κίνηση. Ουσιαστικά ο τελευταίος δεν προσφέρει άμεση κίνηση, αλλά πολλαπλασιάζει τη δύναμη που ασκούμε στα πεντάλ έως και 4-5 φορές. Γι’ αυτό και τα ηλεκτρικά ποδήλατα δεν έχουν κάποιο γκάζι στο τιμόνι, όπως ισχύει στα ηλεκτρικά πατίνια. Για τη χρήση ενός ηλεκτρικού ποδήλατου δεν απαιτείται άδεια οδήγησης και κυκλοφορίας (ή καταβολή τελών), απλώς και μόνο σεβασμός στον ΚΟΚ και κράνος (για να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο!). Από εκεί και πέρα υπάρχουν διάφορα επίπεδα υποβοήθησης από τον ηλεκτροκινητήρα για πολλούς λόγους. Ο βασικός είναι για την οικονομία της μπαταρίας. Όσο πιο μικρή είναι η υποβοήθηση, τόσο λιγότερη ενέργεια καταναλώνεται για μετέπειτα χρήση της σε μια ανηφόρα (αντίο, ορθοπεταλιά!). Όσο για την ταχύτητα που μπορεί να αναπτύξει κανείς, το μόνο όριο που υπάρχει αφορά την υποβοήθηση, που παύει να είναι διαθέσιμη μετά τα 25 χλμ./ώρα (βάσει ευρωπαϊκής νομοθεσίας).
Φυσικά υπάρχει και η επιλογή της μηδενικής υποβοήθησης για όσους θέλουν να αθλούνται κάνοντας απλώς ποδήλατο. Λάβετε μόνο υπόψη πως, σε σχέση με ένα κανονικό ποδήλατο, θα κουβαλάτε μαζί και το έξτρα βάρος του εξοπλισμού (μπαταρία, μοτέρ). Κάτι που ισχύει και όταν αδειάσει η μπαταρία (γι’ αυτό υπάρχει και ένδειξη για το υπολειπόμενο ποσοστό της). Σχετικά με τη φόρτιση της μπαταρίας, αυτή εξαρτάται από τη χωρητικότητά της.
Για παράδειγμα, ένα ηλεκτρικό ποδήλατο με μπαταρία χωρητικότητας 500 Wh υποβοηθά για περίπου 70-100 χλμ. και, αν υποθέσουμε πως κάποιος κάνει 10 χλμ./ημέρα, τότε θα πρέπει να τη φορτίζει περίπου μία φορά την εβδομάδα. Η διαδικασία φόρτισης είναι πολύ απλή με τη χρήση ενός φορτιστή σε μια οικιακή πρίζα και διαρκεί 3-4 ώρες. Όσο για το κόστος, δεν έχετε να ανησυχείτε, αφού κάθε πλήρης φόρτιση στοιχίζει όσο λιγότερο από ένα… γλειφιτζούρι (ναι, τόσο γλυκιά είναι η χρήση του). Ωστόσο, κάτι που πρέπει κανείς να έχει υπόψη είναι ο κύκλος ζωής μιας μπαταρίας, η οποία εξαρτάται και από την ποιότητα φόρτισης/εκφόρτισης (συνήθως διαρκεί πάνω από 1.000 κύκλους φόρτισης). Αν χρειαστεί μετά από μερικά χρόνια να την αλλάξετε και σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα, το κόστος της είναι περίπου στα 600-800 ευρώ. Λογικό ακούγεται όταν ένα μέσο ηλεκτρικό ποδήλατο κοστίζει περίπου 1.500-2.000 ευρώ, υπάρχουν και κάτω από το «χιλιάρικο» και φυσικά πιο high-tech επιλογές, που φτάνουν ακόμα και το «δεκάρικο». Βέβαια, με αυτά τα χρήματα μπορεί κανείς να αποκτήσει μια μοτοσικλέτα, αλλά το ηλεκτρικό ποδήλατο εκφράζει μια εντελώς διαφορετική κινητικότητα και παράλληλα έναν τρόπο ζωής.
Τώρα, αν ενδιαφέρεστε για την αγορά ενός ηλεκτρικού ποδήλατου, θα πρέπει να γνωρίζετε πως υπάρχουν ευέλικτα προγράμματα χρηματοδότησης και φυσικά η κρατική επιδότηση. Η αγορά βρίθει από όλους τους τύπους ηλεκτρικών ποδηλάτων (city, trekking, crosstrail, mountain κ.ά.). Και μιας και αναφερθήκαμε στα μηχανάκια και αν θέλετε να είστε απόλυτα νόμιμοι, είναι πολύ σημαντικό κατά την επιλογή ενός ηλεκτρικού ποδηλάτου να προσέξετε το μοτέρ να μην υπερβαίνει σε ισχύ τα 250 W, να μην υπάρχει αποκλειστική ηλεκτρική κίνηση και, όπως είπαμε, η ταχύτητα να μην ξεπερνά τα 25 χλμ./ώρα. Ειδάλλως το εν λόγω ποδήλατο μεταπηδά στην κατηγορία των μοτοποδηλάτων (σε αυτή την περίπτωση απαιτείται άδεια οδήγησης, πινακίδες κ.ά.).
