Ανοιξιάτικα φέτος ήταν σειρά μου να νοσήσω. Δεν θα έλεγα βαριά, βήχας μόνο και ρινική συμφόρηση με ταλαιπώρησαν για μία εβδομάδα. Τα χειρότερα ήρθαν μετά, όταν κάποια μέρα ένιωσα πως αντί για πρωινό έτρωγα βραστά άχυρα. Υποψιασμένος όπως ήμουν, έξυσα τη φλούδα του λεμονιού που είχα στο τραπέζι, για να ελέγξω την όσφρησή μου. Η αυτοδιάγνωση ήταν καταπέλτης: πλήρης ανοσμία. Αναστατώθηκα αρκετά, καθώς έχω ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αυτή την αίσθηση, που παίζει μάλιστα κυρίαρχο ρόλο στην εργασία μου, και έτσι, χάνοντάς την, οι όποιες δεξιότητές μου θα πήγαιναν περίπατο. Αφού μελέτησα διεξοδικά το ζήτημα, αποφάσισα να ξεκινήσω άμεσα μια προσπάθεια οσφρητικής επανεκπαίδευσης – έτσι βαρύγδουπα τη βάφτισαν οι ειδικοί. Ενημέρωσα τους συνεργάτες μου για την προσωρινή, όπως ευχόμουν, αναπηρία μου και τη μέθοδο που θα ακολουθούσα για τη θεραπεία της. Αλλιώς, βλέποντάς με ολημερίς να οσφραίνομαι εμμονικώς λουλούδια και καρυκεύματα, θα φαντάζονταν ότι τρελάθηκα.
Ύστερα από δέκα μέρες, φάνηκε, ευτυχώς, το πρώτο σημάδι βελτίωσης. Ενώ βοηθούσα κάποιους φίλους σε μεταφυτεύσεις, έτριψα ένα ανθισμένο δεντρολίβανο και μηχανικά έφερα τα δάχτυλα στη μύτη. Κάτι αιχμηρό και απολαυστικά ρητινώδες ξεδιπλώθηκε στη ρίζα της και με γέμισε αμέσως χαρά. Το αισθητήριο ήταν ακόμα αρκετά αδύναμο, διαπίστωσα για παράδειγμα ότι τα γαρίφαλα δεν τα αντιλαμβανόταν καθόλου. Όταν όμως έσκυψα πάνω από το παρτέρι με τις βιολέτες (Matthiola incana), η συγκλονιστική τους μοσχοβολιά με υποχρέωσε να κλείσω τα μάτια. Ρουφώντας ακόρεστα την εαρινή γλύκα τους, ταξίδεψα πάνω στον λώρο που συνδέει την όσφρηση με τη μνήμη. Εικόνες από το απώτατο παρελθόν, ολότελα ξεχασμένες και όμως ολοζώντανες, άρχισαν να προβάλλονται στον νου. Είδα τα μπουκέτα από τα κομμένα τους λουλούδια να προσφέρονται τυλιγμένα σε βρεγμένη πετσέτα, θυμήθηκα το παιδικό παιχνίδι στους νησιώτικους κήπους, αλλά και το κοπιαστικό κυριακάτικο πότισμα των βραγιών από τη στέρνα. Όλα αυτά, μαζί φυσικά με την αγαλλίαση για την ανάνηψή μου, πυροδότησαν τον έρωτα για ένα φυτό που διαθέτει πολύ ισχυρότερες δυνάμεις από όσες μας επιτρέπει να φανταστούμε η καθιερωμένη κατάταξή του στα καλλωπιστικά.
Διαθέτει φυσικά σε περίσσεια την ιδιότητά του να στολίζει μικρούς και μεγάλους κήπους, χάρη στην πλούσια κόκκινη, λευκή, μοβ ή κίτρινη ανθοφορία του, η οποία γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή στις διπλανθείς ποικιλίες. Έπρεπε όμως να στερηθώ πρόσκαιρα την όσφρησή μου για να αντιληφθώ ότι ο κυριότερος λόγος που η μεσογειακή τούτη πόα καλλιεργείτο ήδη επί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας είναι η αρωματική της ένταση και υπεροχή. Αρωματοποιοί και ζαχαροπλάστες εξακολουθούν να αξιοποιούν τα χαρίσματά της, παράλληλα πάντως είναι γεγονός πως τις τελευταίες δεκαετίες δεν φυτεύεται τόσο συχνά στους κήπους όπως άλλοτε. Ένας λόγος είναι πως στην αγορά βρίσκει πια κανείς εκατοντάδες είδη και ποικιλίες φυτών που ψηλώνουν περισσότερο από αυτήν και προσφέρουν ομορφότερη ανθοφορία. Υπάρχει όμως και άλλη αιτία, έτσι τουλάχιστον μου υπαγορεύει η πρόσφατη περιπέτειά μου, ότι δηλαδή η δυτική κηπουρική μοιάζει να πάσχει από δυσθεράπευτη ανοσμία και εστιάζεται πια σχεδόν αποκλειστικά στη μορφή και στο χρώμα. Θα ήταν σίγουρα επωφελής μια μεταστροφή, επειδή όμως με τα κηρύγματα και την επιχειρηματολογία δεν αλλάζει ποτέ κάτι, προκρίνω τις αθρόες φυτεύσεις, που ελπίζω σύντομα να βρουν μιμητές.
Οδηγίες φροντίδας
→ Η βιολέτα, για να ευδοκιμήσει στον κήπο ή σε γλάστρα, χρειάζεται ηλιόλουστες θέσεις και γόνιμο χώμα που στραγγίζει ικανοποιητικά. Απαιτεί τακτικό πότισμα, όχι όμως υπερβολικό, αλλιώς κινδυνεύει από σηψιρριζία. Συστήνεται η προσεκτική υποστύλωσή της, μία μηνιαία λίπανση καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθοφορίας της και η τακτική αφαίρεση των μαραμένων λουλουδιών της, ώστε να την παρατείνουμε αρκετά.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
