Ημέρα της Γης. Εταιρείες κάθε λογής βομβάρδιζαν όλη μέρα με διαφημίσεις και φωτογραφίες το feed μας, με πληροφορίες και σλόγκαν για το κατά πόσο περιβαλλοντικά ευσυνείδητες είναι. Έμοιαζε περισσότερο με κονταρομαχία για το ποιος θα καταφέρει να φτάσει τελικά στις οθόνες μας, παρά με κάποια πραγματική δέσμευση απέναντι στο περιβάλλον. Βρισκόμαστε στην εποχή που ένα καλοφτιαγμένο post στο Instagram είναι αρκετό για να πείσει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Από την άλλη, η Google μάς έδειχνε φωτογραφίες με την πραγματική καταστροφή του περιβάλλοντος. Οι πάγοι έχουν υποχωρήσει ανησυχητικά και τα ζωηρά χρώματα των υφάλων είχαν δώσει τη θέση τους στο μαύρο. Πραγματικές αποδείξεις της καταστροφής. Έχουμε φτάσει σε σημείο όπου τα λόγια και τα likes κάτω από τα posts είναι τόσο εκτός θέματος όσο το γέλιο σε κηδεία. Μέσα από το πρότζεκτ του The End of Trash – Circular Economy Solutions, το οποίο απέσπασε και βραβείο World Press Photo 2020, ο φωτογράφος Λούκα Λοκατέλι απαθανατίζει με τον φακό του κτίρια αλλά και την καθημερινή ζωή εταιρειών που δεσμεύονται πραγματικά απέναντι στο περιβάλλον. Από το 2013, ο κύριος στόχος του είναι να ανακαλύψει και να καταγράψει τους πιο ελπιδοφόρους τρόπους ζωής στη Γη, την ίδια στιγμή που ο πλανήτης μας βάλλεται καθημερινά. Η δουλειά του έχει στόχο να ανοίξει συζητήσεις, ενώ επικεντρώνεται κυρίως στο πώς θα διαμορφωθεί το μέλλον του πλανήτη. Ίσως αυτό που ψάχνουμε είναι η ελπίδα. Ακόμα και ψήγματα της ύπαρξής της μας οπλίζουν με κουράγιο ώστε να συνεχίσουμε να μαχόμαστε.
AMAGER BAKKE
ΔΑΝΙΑ
Σκι πάνω από τον αποτεφρωτήρα αποβλήτων
Τι είναι Μια πρωτοποριακή κατασκευή στην Κοπεγχάγη που μετατρέπει τα απόβλητα σε καθαρή, ηλεκτρική ενέργεια φιλοξενώντας ταυτόχρονα στη στέγη του τη μεγαλύτερη τεχνητή πίστα σκι της Δανίας (!).
Τι ακριβώς κάνει Επεξεργάζεται (δηλαδή καίει) 400.000 τόνους σκουπιδιών και αποβλήτων ετησίως για να τροφοδοτεί 62.500 σπίτια με ρεύμα και άλλα 160.000 με θέρμανση. Υπολογίζεται ότι περίπου 500 έως 700 χιλιάδες κάτοικοι εξασφαλίζουν ηλεκτρικό και θέρμανση από το Amager Bakke, καθώς το εργοστάσιο είναι διπλάσια αποδοτικό σε σχέση με την προηγούμενη, παλαιότερης τεχνολογίας, κατασκευή.
Τι θέλει να πετύχει Η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής είναι μία από τις πιο επαναστατικές κατασκευές στον κλάδο της αποτέφρωσης αποβλήτων και ταυτόχρονα αρχιτεκτονικό αξιοθέατο, καθώς το υπογράφει ο πιο διάσημος αυτή τη στιγμή Δανός αρχιτέκτονας (Bjarke Ingels). Απελευθερώνει περίπου 100 εκατ. λίτρα καθαρού νερού τον χρόνο, ενώ «παράγει» 10.000 τόνους μετάλλων ετησίως, τους οποίους συλλέγει από τα σκουπίδια. Δ.Ρ.
AMARG
ΗΠΑ
Ανακυκλώνοντας αεροπλάνα
Τι είναι Η AMARG, συχνά γνωστή και ως «The Boneyard», είναι μια εμβληματική εγκατάσταση αποθήκευσης και συντήρησης αεροσκαφών και πυραύλων της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Οι εγκαταστάσεις της, οι οποίες βρίσκονται στην Τουσόν της Αριζόνα, προορίζονταν αρχικά για την αποθήκευση πλεοναζόντων αεροσκαφών του Υπουργείου Άμυνας και της Ακτοφυλακής, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν οριστεί ως ο μοναδικός χώρος αποθήκευσης των εκτός υπηρεσίας αεροσκαφών όλων των κλάδων της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Τι ακριβώς κάνει Η φιλοσοφία της AMARG αντιμετωπίζει τα παροπλισμένα αεροπλάνα με μια εντελώς νέα φιλοσοφία, πολύ μακριά από αυτό που υπονοεί το παρατσούκλι της στα αγγλικά (σκουπιδότοπος). Μέρη των αεροσκαφών ανακυκλώνονται ή επαναχρησιμοποιούνται με τελικό στόχο τα περισσότερα από αυτά να είναι σε θέση να πετάξουν ξανά.
Τι θέλει να πετύχει Αν και η AMARG δεν εντάσσει τις πρακτικές της σε ένα πλαίσιο ξεκάθαρης περιβαλλοντικής στρατηγικής, η low-waste προσέγγισή της έχει προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ.
Και κάτι ακόμα Οι ιδιαίτερες μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, με πιο χαρακτηριστική την ελάχιστη υγρασία, καθιστούν πολύ δύσκολη τη διάβρωση του μετάλλου, επομένως ευνοούν τους στόχους συντήρησης και επαναχρησιμοποίησης ενός τεράστιου στόλου αεροσκαφών. Δ.Ρ.
NOVO NORDISK
ΔΑΝΙΑ
Λίπασμα από ινσουλίνη
Τι εταιρεία είναι Η Novo Nordisk είναι μια φαρμακευτική εταιρεία, που παράγει το 50% ινσουλίνης του πλανήτη – μια ουσία ζωτικής σημασίας για την επιβίωση περίπου 70 εκατομμύρια ανθρώπων στον πλανήτη.
Τι ακριβώς κάνει Η Novo Nordisk, μέσω μιας διαδικασίας ζύμωσης, μετατρέπει τα υπολείμματα της ινσουλίνης σε λίπασμα και ενέργεια σε μορφή βιοαερίου, που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο ενός συμβιωτικού μοντέλου από άλλες εννέα εταιρείες του ομίλου. Με άλλα λόγια, οι εννέα εταιρείες συνεργάζονται και χρησιμοποιούν η μία τα παραπροϊόντα της άλλης, έτσι ώστε να μοιράζονται πόρους όπως ενέργεια, θερμότητα και νερό.
Τι θέλει να πετύχει Μέσω αυτής της διαδικασίας η εταιρεία αντικαθιστά το φυσικό αέριο, μειώνοντας τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα κατά 17.000 τόνους ετησίως, μετατρέποντας το μοντέλο λειτουργίας της εταιρείας σε πιο φιλικό για το περιβάλλον. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που παράγεται χρησιμοποιείται για τη λειτουργία του εργοστασίου, το μέγεθός της είναι ικανό να τροφοδοτήσει ενεργειακά πέντε χιλιάδες σπίτια. Σ.Κ.
HELLISHEIDI POWER STATION
ΙΣΛΑΝΔΙΑ
Eνέργεια από τα έγκατα της Γης
Τι είναι O μεγαλύτερος σταθμός γεωθερμικής ενέργειας της Ισλανδίας και ο τρίτος μεγαλύτερος στον κόσμο, με δυνατότητα παραγωγής 303 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας και 650 λίτρων ζεστού νερού ανά δευτερόλεπτο για την ευρύτερη περιοχή του Ρέικιαβικ.
Τι ακριβώς κάνει Πρακτικά, ο σταθμός αντλεί την ηφαιστειακή ενέργεια του ηφαιστείου Hengill στη νοτιοδυτική Ισλανδία, που παραμένει ενεργό, παρόλο που η τελευταία του έκρηξη καταγράφηκε πριν από 2.000 χρόνια. Εκατό γεωθερμικά «πηγάδια» που φθάνουν σε βάθος 2-3 χιλιάδων μέτρων διοχετεύουν προς την επιφάνεια καυτό, υπό πίεση νερό, που μπορεί να ξεπερνά σε θερμοκρασία τους 300 βαθμούς Κελσίου. Μέρος του γίνεται ατμός τροφοδοτώντας επτά τουρμπίνες ηλεκτροπαραγωγής, ενώ άλλο αξιοποιείται για την παραγωγή ζεστού νερού που διοχετεύεται στην πρωτεύουσα μέσω αγωγών μήκους 26 χιλιομέτρων.
Τι θέλει να πετύχει Την «καθαρότερη» δυνατή ενέργεια. Ακόμα και ο ατμός που αποβάλλεται από τη διαδικασία καθαρίζεται από το διοξείδιο του άνθρακα και το υδρόθειο, χημικά που αξιοποιούνται στη συνέχεια για βιομηχανική χρήση.
Και κάτι ακόμα Aπό τη διάταξη και τον χρωματισμό των επιφανειακών αγωγών μέχρι το σχήμα των γεωδαιτικών θόλων, η όλη εγκατάσταση είναι σχεδιασμένη ώστε να εναρμονίζεται με το ηφαιστειακό τοπίο. Γ.Τ.
AERO FARMS
ΗΠΑ
Τα μπρόκολα του μέλλοντος
Τι είναι Εταιρεία κάθετης καλλιέργειας λαχανικών σε ελεγχόμενες συνθήκες σε εσωτερικό χώρο.
Τι ακριβώς κάνει Καλλιεργεί λαχανικά, όπως μαρούλια, ντομάτες, μούρα, μπρόκολα, κέιλ, ρόκα σε υποστρώματα κατασκευασμένα από 100% ανακυκλώσιμα πλαστικά μπουκάλια, τα οποία βρίσκονται σε ράφια τοποθετημένα το ένα πάνω από το άλλο. Αυτός ο τρόπος καλλιέργειας επιτρέπει την εξοικονόμηση νερού σε ποσοστό 95% σε σύγκριση με την καλλιέργεια σε γεωργικές εκτάσεις, καθώς το πότισμα γίνεται με την απελευθέρωση μιας ομίχλης από τη βάση προς την κορυφή. Δεν γίνεται χρήση φυτοφαρμάκων, ενώ τα λιπάσματα χορηγούνται στοχευμένα και όπου είναι απολύτως απαραίτητα. Όλη η παραγωγή γίνεται στον κλειστό χώρο ενός παλιού χαλυβουργείου, κατά συνέπεια δεν επηρεάζεται από καιρικές συνθήκες.
Τι θέλει να πετύχει Την καλλιέργεια φρέσκων λαχανικών με βιώσιμες μεθόδους και ελάχιστα απορρίμματα, στην καρδιά των σύγχρονων μεγαλουπόλεων.
Δυο λόγια ακόμα Στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση του συστήματος καλλιέργειας που εφαρμόζουν έχουν αξιοποιήσει συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και τις τελευταίες εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο της βιολογίας των φυτών. Το σύνθημά τους είναι καλλιεργούμε περισσότερα χρησιμοποιώντας λιγότερους πόρους, προς όφελος των μελλοντικών γενεών. μ.α.
ORF GENETICS
ΙΣΛΑΝΔΙΑ
Τα κύτταρα χορεύουν το κριθάρι
Τι είναι Μια εταιρεία βιοτεχνολογίας με έδρα ένα θερμοκήπιο στη «μέση του πουθενά», έκτασης 2.000 τ.μ., στο νοτιοδυτικό άκρο της χώρας.
Τι ακριβώς κάνει Το μότο της ORF Genetics είναι το εξής: «Σχεδιάζουμε φυτά για να φέρουμε ποιότητα στη ζωή». Μέσα από μια μεγάλης έκτασης καλλιέργεια κριθαριού (μπορούν να φυτρώσουν συγχρόνως ακόμα και 130.000 φυτά) παράγονται Επιδερμικοί Αυξητικοί Παράγοντες (EGF), δηλαδή πρωτεΐνες που σχετίζονται με την ανάπτυξη των κυττάρων.
Τι θέλει να πετύχει Να δώσει λύσεις χωρίς κανένα οικολογικό κόστος σε τομείς όπως αυτός της ιατρικής και της έρευνας (βλαστοκύτταρα), της αισθητικής και της πλαστικής (προϊόντα περιποίησης δέρματος), ακόμα και της διατροφής (πρωτεϊνούχες τροφές, π.χ. κρέας εργαστηριακής προέλευσης).
Δυο λόγια ακόμα Η ORF Genetics εκμεταλλεύεται τη γεωθερμική ενέργεια της περιοχής, την ηφαιστειακή ελαφρόπετρα και το καθαρό νερό των πηγών για μια συνολικά «πράσινη» προσέγγιση στη λειτουργία της. α.δ.
BOER TEXTILE
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Ανακύκλωση υφασμάτων
Τι εταιρεία είναι Η Boer Textile είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανακύκλωσης υφασμάτων στην Ευρώπη.
Τι ακριβώς κάνει Η Boer Textile ασχολείται με 80 τόνους υφασμάτων την ημέρα, τα οποία προέρχονται κυρίως από κάδους φιλανθρωπικών οργανώσεων της Ολλανδίας, της Δανίας και της βόρειας Γερμανίας και τα ταξινομεί σε 350 κατηγορίες. Μέρος των συλλεγόμενων υφασμάτων αποστέλλεται σε συνεργαζόμενες εταιρείες που ασχολούνται με vintage και μεταχειρισμένα ρούχα, ενώ το υπόλοιπο ταξινομείται ανάλογα με το είδος του υλικού και το χρώμα, αν είναι ανακυκλώσιμο, ή αποστέλλεται για αποτέφρωση.
Τι θέλει να πετύχει Μετά το πετρέλαιο, η βιομηχανία ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας είναι η μεγαλύτερη αιτία ρύπανσης στον κόσμο. Η βιομηχανία της μόδας συμβάλλει στο 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και αντιπροσωπεύει σχεδόν το 20% των λυμάτων του κόσμου. Η Boer Textile στοχεύει να δώσει νέα ζωή σε υφάσματα, που διαφορετικά θα κατέληγαν να είναι επιζήμια για τον πλανήτη. Σ.Κ.
ENTOCYCLE
ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Η πρωτεΐνη του μέλλοντος
Τι είναι Ένα από τα μεγαλύτερα εκτροφεία εντόμων της Μεγάλης Βρετανίας, με τεχνολογικά ανεπτυγμένες εγκαταστάσεις που μετρούν τον πληθυσμό οικιακών μυγών με ακρίβεια, για την αποτελεσματικότερη εκτροφή τους.
Τι ακριβώς κάνει Βλέποντας πως για την παραγωγή τροφών που είναι πλούσιες σε πρωτεϊνική αξία, όπως το ρυζάλευρο και η σόγια, χρειάζονται τεράστιες ποσότητες καλλιεργήσιμης γης, οι οποίες συμβάλλουν στην αποψίλωση των δασών, η Entocycle βρήκε την «πράσινη» πρωτεΐνη που θα σώσει τον πλανήτη. Η βρετανική start-up εκτρέφει μύγες με τα απορρίμματα της ανθρώπινης και ζωικής τροφής (από πεταμένα φρούτα των σούπερ μάρκετ μέχρι κατακάθια του καφέ). Στη σύντομη, επταήμερη ζωή τους, οι προνύμφες τους εκκολάπτονται σε δοχεία με οργανικά υπολείμματα, μετατρέπονται σε ζωοτροφές υψηλής πρωτεϊνικής και διατροφικής αξίας και γίνονται λίπασμα χωρίς βλαβερές συνέπειες για το περιβάλλον.
Τι θέλει να πετύχει Να δημιουργήσει την αντίληψη πως η πρωτεΐνη των εντόμων είναι μια πηγή θρεπτικών συστατικών που θα γίνει η νόρμα για τις ζωοτροφές και τις υδατοκαλλιέργειες.
Κάτι ακόμα Οι προνύμφες των οικιακών μυγών έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και είναι πλούσιες σε αμινοξέα, λιπαρά και άλατα. Π.ΤΣ.
