Ένα ξημέρωμα Σαββάτου, ένας μηχανικός της Inversion Space, μιας startup που δεν έχει κλείσει καλά-καλά έναν χρόνο λειτουργίας, πέταξε μια κάψουλα που έμοιαζε με ιπτάμενο πιατάκι του καφέ από την πόρτα ενός αεροσκάφους που πετούσε στα 3.000 πόδια. Η κάψουλα, με διάμετρο 20 ιντσών, περιστράφηκε για λίγα δευτερόλεπτα στον αέρα προτού ανοίξει το αλεξίπτωτο που συνέβαλε στην ομαλή της κάθοδο. «Άργησε να ανοίξει», είπε ο Justin Fiaschetti, ο 23χρονος διευθύνων σύμβουλος της Inversion, που παρακολουθούσε με αγωνία το αλεξίπτωτο μέσα από την οθόνη μίας κάμερας με μεγάλο φακό.
Η άσκηση μπορεί να θύμισε το έργο των φαν των ερασιτεχνικών πυραύλων-μινιατούρα, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια δοκιμή για κάτι πιο συγκλονιστικό. Η εταιρεία Inversion δημιουργεί κάψουλες που θα μπαίνουν σε τροχιά γύρω από τη Γη, για να παραδίδουν αγαθά οπουδήποτε στον κόσμο από το διάστημα. Προκειμένου να γίνει κάτι τέτοιο, η κάψουλα της Inversion θα εισέλθει στην ατμόσφαιρα της Γης με ταχύτητα 25 φορές πιο γρήγορη από την ταχύτητα του ήχου, καθιστώντας το αλεξίπτωτο απαραίτητο για μια ομαλή προσγείωση χωρίς να κινδυνεύσει το φορτίο. Η Inversion ποντάρει στο γεγονός ότι, καθώς θα γίνεται όλο και πιο οικονομικό το να πετά κανείς στο διάστημα, με τον καιρό οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες θα θέλουν, όχι μόνο να στέλνουν πράγματα σε τροχιά, αλλά και να φέρνουν αντικείμενα πίσω στη Γη.
Αιωρούμενες αποσκευές στο διάστημα
Στόχος της εταιρείας είναι να αναπτύξει μια κάψουλα διαμέτρου ενός μέτρου και είκοσι εκατοστών που θα κουβαλά ωφέλιμο φορτίο ανάλογο του μεγέθους μερικών χειραποσκευών μέχρι το 2025. Η εταιρεία ελπίζει πως, αφού η κάψουλα μπει σε τροχιά, θα μπορεί να οδηγηθεί σε έναν ιδιωτικό εμπορικό διαστημικό σταθμό ή να μείνει σε τροχιά με τη βοήθεια ηλιακών πάνελ μέχρι να επιστρέψει στη Γη. Όταν έρθει η ώρα να γυρίσει, η κάψουλα θα μπορεί να βγει από την τροχιά και να ξαναμπεί στην ατμόσφαιρα. Η κάψουλα θα χρησιμοποιεί ένα αλεξίπτωτο για να επιβραδύνει την κάθοδό της και να προσγειωθεί σε μια ακτίνα 15 χιλιομέτρων από τον στόχο της. Η εταιρεία σχεδιάζει να έχει έτοιμη μια μικρότερη κάψουλα διαμέτρου 20 ιντσών μέχρι το 2023 για δοκιμές. Αν το εγχείρημα της Inversion πετύχει, μπορούμε να φανταστούμε χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια να αιωρούνται στο διάστημα για πέντε χρόνια σαν (πολύ) μακρινά ντουλαπάκια φύλαξης πραγμάτων.
Νοσοκομεία σε τροχιά
Οι ιδρυτές της εταιρείας οραματίζονται πως οι κάψουλες θα μπορούν να μεταφέρουν τεχνητά όργανα που θα παραδίδονται στα χειρουργεία μέσα σε λίγες μόλις ώρες ή θα λειτουργούν σαν κινητά νοσοκομεία, που θα αιωρούνται σε τροχιά και θα μπορούν να σταλούν σε απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη. Και πως κάποια μέρα, με μια παράκαμψη μέσα από το διάστημα, θα μπορούν να γίνονται απίστευτα γρήγορες παραδόσεις. Για παράδειγμα, θα μπορεί να φτάνει μία πίτσα από τη Νέα Υόρκη στο Σαν Φρανσίσκο σε 45 λεπτά.
Οι ιδρυτές της Inversion πιστεύουν πως αυτό που τώρα φαντάζει σαν όνειρο θερινής νυκτός μπορεί να γίνει πιο ρεαλιστικό, όταν το κόστος της εκτόξευσης, που αυτήν τη στιγμή ξεκινά από ένα εκατομμύριο δολάρια (και αυξάνεται ανάλογα με το βάρος) και πραγματοποιείται με πυραύλους της SpaceX, αρχίσει να μειώνεται. Η Inversion αρνήθηκε να προσφέρει μια εκτίμηση του κόστους των καψουλών της.
«Ο μεγάλος σκόπελος που προσπαθούν να ξεπεράσουν όλοι όσοι ασχολούνται με τον συγκεκριμένο τομέα είναι το γεγονός ότι, λόγω του μεγάλου κόστους, δεν υπάρχει μεγάλη ζήτηση για εργασίες στο διάστημα», δήλωσε ο Matthew C. Weinzierl, καθηγητής του Harvard Business School, που έχει δημοσιεύσει έρευνες για τις οικονομικές δυνατότητες του διαστήματος.
Μείωση του κόστους εκτόξευσης
Επί δεκαετίες, οι άνθρωποι φαντάζονταν πως το να ζουν και να εργάζονται στο διάστημα θα ήταν σαν μια προέκταση της ζωής τους στη Γη. Το όραμα αυτό έμοιαζε με χολιγουντιανή φαντασίωση, μέχρι που η εμφάνιση πλήθους ιδιωτικών διαστημικών εταιρειών μείωσε τρομερά το κόστος των επισκέψεων στο διάστημα, καθιστώντας εφικτή την εμπορική δραστηριότητα πέραν των συνόρων της Γης.
Το κόστος εκτόξευσης ενός κιλού ωφέλιμου φορτίου στο απώτερο διάστημα έχει μειωθεί κατά 90% μέσα στα τελευταία 30 χρόνια. Η SpaceX αναμένεται να ρίξει κι άλλο το κόστος με το Starship, έναν πύραυλο νέας γενιάς που κατασκευάζεται αυτήν τη στιγμή. Ο Elon Musk, ο διευθύνων σύμβουλος της Space X, έχει δηλώσει πως αναμένει το κόστος για τον νέο πύραυλο να μην ξεπεράσει τα 10 εκατομμύρια δολάρια μέσα τρία χρόνια, ενώ το κόστος για την εκτόξευση του Falcon 9, του πυραύλου που χρησιμοποιούσε ευρέως η εταιρεία έως τώρα, άγγιξε τα 62 εκατ. δολάρια.
Προκειμένου να γίνει το διάστημα πιο εύκολα προσβάσιμο από ό,τι είναι σήμερα, η μείωση του κόστους των πυραύλων είναι ένα μόνο μέρος της εξίσωσης. Άλλος ένας σημαντικός παράγοντας είναι οι εγκαταστάσεις του διαστήματος. Πέρυσι, η NASA προσέφερε χρηματοδότηση σε τρεις εταιρείες, προκειμένου να δημιουργήσουν εμπορικούς διαστημικούς σταθμούς, με σκοπό να αντικατασταθεί κάποια στιγμή ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Μια τέταρτη εταιρεία, η Axiom Space, έλαβε συμβόλαιο αξίας 140 εκατ. δολαρίων, το 2020, για να κατασκευάσει μια κατοικήσιμη μονάδα που θα αποτελεί παρακλάδι του ΔΔΣ.
Ο Fiaschetti, που έκανε την πρακτική του στη SpaceX προτού παρατήσει το κολέγιο για να κυνηγήσει το όνειρο της δικής του startup, πιστεύει πως από το διάστημα μπορούν να αποσταλούν υλικά αγαθά, και όχι μόνο δορυφορικά δεδομένα. Σήμερα, το βασικό φορτίο των πυραύλων είναι δορυφόροι που μένουν στο διάστημα. Τα οχήματα που μεταφέρουν ανθρώπους ή πειράματα από το διάστημα είναι μεγάλα, κοστίζουν πάνω από 100 εκατ. δολάρια και συνήθως λειτουργούν μαζί με κάποιον συγκεκριμένο πύραυλο. Η Inversion δήλωσε πως σχεδίασε μικρότερες κάψουλες, προκειμένου να μπορούν να χωρέσουν μέσα σε εμπορικούς πυραύλους, έτσι ώστε να μπορούν να ταξιδεύουν στο διάστημα πιο συχνά και πιο οικονομικά. Αυτό που προσπαθεί να κάνει η Inversion δεν είναι εύκολο. Ο σχεδιασμός ενός οχήματος για επανείσοδο στην ατμόσφαιρα αποτελεί μια διαφορετική πρόκληση από αυτή της αποστολής αντικειμένων στο διάστημα. Όταν μια κάψουλα εισέλθει στην ατμόσφαιρα από το διάστημα, ταξιδεύει με τόσο υψηλή ταχύτητα που υπάρχει κίνδυνος να καεί, γεγονός που αποτελεί τεράστιο ρίσκο τόσο για ανθρώπους ταξιδιώτες όσο και για το πολύτιμο υλικό φορτίο.
Μποτιλιάρισμα στο φεγγάρι;
Το σχέδιο της Inversion για κάψουλες σε τροχιά εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν θα συμβάλει στην κυκλοφοριακή συμφόρηση στο διάστημα, κάτι που αποτελεί ήδη πρόβλημα με τη μεγάλη συσσώρευση δορυφόρων. Επιπλέον, συχνά οι αστρονόμοι διαμαρτύρονται, διότι το πλήθος των δορυφόρων του διαστήματος εμποδίζει την παρατήρηση πλανητών, άστρων και άλλων ουράνιων σωμάτων.
Εκπρόσωποι της Inversion, ωστόσο, δήλωσαν πως χρησιμοποιούν συγκεκριμένα υλικά, προκειμένου οι κάψουλες να δημιουργούν λιγότερες αντανακλάσεις, έτσι ώστε να μειωθεί η οπτική ρύπανση. Επιπρόσθετα, οι κάψουλες θα συνοδεύονται από συστήματα που θα συμβάλουν στην αποφυγή συγκρούσεων με διαστημικά σκουπίδια ενόσω θα βρίσκονται σε τροχιά.
Ο Austin Briggs, 23 ετών, ένας εκ των ιδρυτών της Inversion και υπεύθυνος του τεχνολογικού τομέα της εταιρείας, γνώρισε τον Fiaschetti σε μια τελετή εγγραφής πρωτοετών στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Συμμετείχαν και οι δύο στον Όμιλο Πρόωσης Πυραύλων της σχολής και δούλευαν πάνω σε σχέδια για πυραύλους. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μεταφέρθηκαν στο Λος Άντζελες. Ένα βράδυ, συζητούσαν για το μέλλον της διαστημικής βιομηχανίας και αποφάσισαν να επιχειρήσουν να δημιουργήσουν πιο οικονομικά οχήματα επανεισόδου στην ατμόσφαιρα που θα μεταφέρουν φορτίο απ’ το διάστημα.
7,7 δισ. επενδύσεις στο διάστημα
Τα επιχειρηματικά κεφάλαια έχουν αρχίσει να βλέπουν τις δυνατότητες που προσφέρει το διάστημα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου επένδυσαν 7,7 δισ. δολάρια σε τεχνολογία που αφορά το διάστημα κατά το τελευταίο έτος, σημειώνοντας άνοδο της τάξεως του 50% συγκριτικά με έναν χρόνο πριν, σύμφωνα με στοιχεία του PitchBook.
Η Inversion μεταφέρθηκε σε μια αποθήκη 540 τ.μ. στην πόλη Τόρανς της Καλιφόρνια, που μετατράπηκε σε εργαστήριο, και αποτελεί παράδεισο για όσους εργάζονται σε αυτό, με μηχανήματα και εργαλεία για την κατασκευή εξαρτημάτων, εξοπλισμό για συγκολλήσεις, καθώς και ένα υδραυλικό πιεστήριο βάρους 20 τόνων, για να μπορούν τα αλεξίπτωτα να τοποθετούνται στις κάψουλες πιάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο.
Το στοίχημα του αλεξίπτωτου
Ενώ οι περισσότερες εταιρείες που κατασκευάζουν πυραύλους αναθέτουν τον σχεδιασμό και την κατασκευή των αλεξίπτωτων σε τρίτους, η Inversion θεωρεί πως είναι μεγάλο πλεονέκτημα να φτιάχνει τα δικά της. Σε μια δοκιμή, οι άνθρωποι της Inversion παρατήρησαν πως η κάψουλα ταλαντευόταν έντονα. Εκείνη την ημέρα, ο Fiaschetti, ο Briggs και δύο μηχανικοί είχαν βρεθεί σε έναν διάδρομο που χρησιμοποιούν πολλοί αλεξιπτωτιστές, για να τεστάρουν ένα νέο σχέδιο.
Ο Connor Kelsay, μηχανικός που είναι υπεύθυνος για τον σχεδιασμών των αλεξίπτωτων της Inversion, ανέβηκε στο αεροπλάνο με την κάψουλα, στην οποία είχε τοποθετηθεί μια κάμερα GoPro και μια αδρανειακή μονάδα μέτρησης για να εκτιμήσει τις κινήσεις της. Αφού πέταξε την κάψουλα από το αεροπλάνο, περίμενε κάποια δευτερόλεπτα και πήδηξε και ο ίδιος πίσω της. Έχοντας εμπειρία στις ελεύθερες πτώσεις, κινήθηκε γύρω από την κάψουλα, τραβώντας σε βίντεο τις κινήσεις της με μία άλλη κάμερα στο κράνος του. Όταν προσγειώθηκε, έκανε την ίδια παρατήρηση με τους υπόλοιπους. Το αλεξίπτωτο είχε αργήσει να ανοίξει. Η ομάδα κάθισε αμέσως να αναλύσει το βίντεο και έφτιαξε μια λίστα με πιθανούς παράγοντες που συνέβαλαν στην καθυστέρηση. Πέταξε ο Kelsay πολύ απότομα την κάψουλα; Υπήρχαν έντονες αναταράξεις όταν σημειώθηκε η πτώση; Έφταιγε το γεγονός ότι την προηγούμενη φορά είχαν χρησιμοποιήσει κάψουλα με διαφορετικό σχήμα;
Στη δεύτερη δοκιμή, το αλεξίπτωτο άνοιξε όπως έπρεπε. Ωστόσο, η κάμερα GoPro που ήταν κολλημένη στην κάψουλα έπεσε κατά την κάθοδο, με αποτέλεσμα τα μέλη της ομάδας να την ψάχνουν εναγωνίως. (Τελικά τη βρήκαν.) Μετά τη δεύτερη δοκιμή, η ομάδα θεώρησε πως είχε εντοπίσει το πρόβλημα. Ένα κομμάτι υφασμάτινης κολλητικής ταινίας, που είχε χρησιμοποιηθεί για να μπαλώσει μια τρύπα, ευθυνόταν που το αλεξίπτωτο κόλλησε και άργησε να ανοίξει. Ο Fiaschetti δήλωσε πως δεν απογοητεύτηκε που άργησε να ανοίξει το αλεξίπτωτο, γιατί αποτελούσε κι αυτό μέρος της διαδικασίας. «Στο ξεκίνημα της διαδικασίας ανάπτυξης, περιμένεις ότι δεν θα πάνε όλα όπως θα ήθελες», είπε. «Υποθέτω πως γι’ αυτό ό,τι έχει σχέση με εξοπλισμό έχει τις δυσκολίες του».
