«Με την ύπαρξη ενός φωτιστικού δημιουργείται ένα σκηνικό», μου λέει η Τζόη Σταθοπούλου, δημιουργός των φωτιστικών εγκαταστάσεων REYWAL. «Tο φωτιστικό είναι ένα πολύ καθοριστικό στοιχείο, το κόσμημα ενός χώρου». Και είναι αλήθεια. Όχι μόνο από αισθητική άποψη, αλλά και ως προς τον κεντρικό ρόλο που παίζει στη διαμόρφωση της ατμόσφαιρας. Το φως κατευθύνει την προσοχή μας, αποτελεί το πρίσμα μέσα από το οποίο αντιλαμβανόμαστε τον χώρο και επιδρά στο πώς αισθανόμαστε μέσα σε αυτόν. Αυτό είναι κάτι που γίνεται αντιληπτό διαισθητικά, αλλά και πρόσφατες ψυχολογικές έρευνες υποστηρίζουν πως το φως μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματα, τη φυσιολογία, αλλά ακόμα και τη συμπεριφορά μας. Πολλές φορές, όμως, παρά τον κομβικό ρόλο του φωτός, τείνουμε να μη δίνουμε μεγάλη σημασία όταν πρόκειται για τη διακόσμηση του χώρου μας. Συχνά επιλέγουμε κάτι απλό ή διαδικαστικό, γιατί σε μεγάλο βαθμό δεν είμαστε εξοικειωμένοι με το διαφορετικό. Ή τουλάχιστον, όσον αφορά τα φωτιστικά, δεν έχουμε μάθει να τα αντιμετωπίζουμε ως πρωταγωνιστές ενός χώρου. Μια αντίληψη που η κ. Σταθοπούλου μάς καλεί να επανεξετάσουμε μέσω των φωτεινών της δημιουργιών. Όλα ξεκίνησαν από την αναζήτηση του φωτός, ενός φωτός ιδιαίτερου, που θα διαχέεται άμεσα, αλλά και με διακριτικότητα. «Αυτό το φως δεν το έβρισκα κι έτσι είπα πως θα το φτιάξω μόνη μου, με μια ανεξήγητη σιγουριά. Τότε ξεκίνησα, σαν να το γνώριζα από παλιά», μου εξηγεί. «Τα φώτα μου με επέλεξαν μόνα τους και σιγά σιγά εξελίχθηκαν. Η αφετηρία ήταν η έκθεση Satori στην γκαλερί Μαρνέρη το 2018. Τότε κατάλαβα ότι μπορώ να εξελίξω αυτό που έκανα σε ένα νέο επαγγελματικό μονοπάτι». O σημαντικότερος σταθμός στην καλλιτεχνική της πορεία, μέχρι στιγμής, αποτελεί η περσινή της συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη για την επέτειο της Επανάστασης, με την τοποθέτηση δύο φωτιστικών στο πωλητήριο του μουσείου με ελληνικές παραδοσιακές ενδυμασίες.
Η συνεργασία αυτή, όμως, δεν αποτελεί το μοναδικό παράδειγμα ανθρωπόμορφων φωτιστικών από τη δημιουργό. Ο Μικρός Ναύτης, ο Άντρας με καφέ παλτό και το Κορίτσι με κόκκινα τακούνια είναι μερικά έργα ακόμα που φανερώνουν τη ροπή της δημιουργού να αποκλίνει από το συμβατικό αντικείμενο, γοητευμένη από τις ανθρώπινες μορφές. «Η έμπνευση είναι μια συλλογή από εικόνες, εμπειρίες, ταξίδια, πολιτισμούς και μορφές από την καθημερινότητα, αλλά και πράγματα έξω από τη ρουτίνα. Όλα αυτά τα ερεθίσματα επωάζονται στο μυαλό και βγαίνουν προς τα έξω, εκφράζοντας τρισδιάστατα αυτό που θέλω να επικοινωνήσω», μου εξηγεί.
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΚΛΩΣΤΗΣ
Το όραμά της είναι να συνδέσει τις πηγές φωτισμού με την τέχνη, να φτιάξει δηλαδή φωτιστικά που η αξία τους θα είναι αντίστοιχη με αυτήν των έργων τέχνης. Πράγματι, δεν θα μπορούσε κανείς να τα χαρακτηρίσει με διαφορετικό τρόπο. Εντυπωσιακά αγάλματα, φτιαγμένα περίτεχνα από εκατοντάδες πολύχρωμες κλωστές και με σκελετό ένα σιδερένιο γλυπτό. Δύο εντελώς διαφορετικά ανατομικά χαρακτηριστικά ενώνονται για να δώσουν ένα αισθητικό αποτέλεσμα που θα μπορούσε να αποκοπεί εντελώς από τη χρηστική του αξία.
Όπως λέει και η δημιουργός, «πίσω από το φως κρύβεται το αντικείμενο και πίσω από το αντικείμενο κρύβεται το φως». Είναι όντως μια ιδιαίτερη σχέση. Η «ρευστή» φύση της κλωστής δεν εγκλωβίζει το φως, ούτε το κατευθύνει βιαίως, όπως θα έκανε ένα συμπαγές υλικό, αλλά το αγκαλιάζει ευγενικά. «Η κλωστή μπορεί να βγει από τα καλούπια της, να δημιουργήσει κυματισμούς και πτυχώσεις και να δώσει πολύ ιδιαίτερες μορφές. Την επέλεξα γιατί συνεργάζεται άψογα με τη φαντασία μου». Η κλωστή ως υλικό, όμως, έχει και έναν αρχέγονο χαρακτήρα και μας συνδέει με ένα συλλογικό παρελθόν. Η μετουσίωσή της σε κάτι σύγχρονο, αλλά και ως εργαλείο ντιζάιν, δημιουργεί μια μη αναμενόμενη κατεύθυνση. «Η κλωστή είναι ένα στοιχείο της παράδοσης. Κατά την άποψή μου, η παράδοση είναι η ύψιστη μορφή ντιζάιν και πηγή έμπνευσης για οτιδήποτε καινούργιο», λέει η κ. Σταθοπούλου. Στην παράδοση ενυπάρχει και η έννοια του χειροποίητου, μια προσέγγιση που έχει επιλέξει και η ίδια για τα φωτιστικά της. «Είναι μια έκφραση γεμάτη ατέλειες, που δίνει όμως και μια ξεχωριστή υπόσταση σε κάθε αντικείμενο. Είναι το αποτέλεσμα ενός ψυχικού και σωματικού παιδέματος».
Το όνομα του καλλιτεχνικού αυτού εγχειρήματος, REYWAL, αποτελεί μία ακόμα αναφορά στο παρελθόν. Αυτή τη φορά όμως ένα πιο προσωπικό παρελθόν. Προέρχεται από τον αναγραμματισμό της αγγλικής λέξης lawyer (δικηγόρος). Ένας φόρος τιμής στον πρότερο επαγγελματικό βίο της κ. Σταθοπούλου, αλλά και ένα λογοπαίγνιο εμπνευσμένο από τη διαφορετική οπτική που μπορεί να δει κανείς τα πράγματα. Μια σκέψη που αποτέλεσε και έμπνευση για τη δουλειά της REYWAL TOTEMS. Πρόκειται για φώτα, αποτελούμενα από δύο κομμάτια, που, ενωμένα σαν σύνολο, δημιουργούν μια μορφή, αλλά αποσπώμενα το ένα από το άλλο δημιουργούν δύο διαφορετικά φώτα ή αντικείμενα με εντελώς άλλη θεματική. «Μέσα από την εναλλαγή τους, παίρνουν άλλο σχήμα, άλλη οπτική. Μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να δούμε τα ίδια πράγματα από διαφορετική ματιά. Πράγματα όπως τα αντικείμενα, τα φώτα, το επάγγελμά μας, αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό. Αρκεί να ανάψουμε το φως».
ΙΝFO → Για να προμηθευτείτε τα Reywal, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη δημιουργό μέσω του site reywal.gr ή μέσω του προσωπικού της λογαριασμού στο Instagram @reywal_
