Ο Μάρτιν Ντόλαρντ είχε πετύχει όλους τους στόχους της ζωής του: ζούσε στο Άμστερνταμ, είχε μια δουλειά σε μεγάλη εταιρεία ως σχεδιαστής γραφικών και στον ελεύθερο χρόνο του έπαιζε μουσική με τους φίλους του. Σύντομα όμως συνειδητοποίησε πως τίποτε από όλα αυτά δεν τον έκανε ευτυχισμένο. Έτσι, μια μέρα ανέβηκε στο ποδήλατό του και δεν σταμάτησε παρά μόνο έναν χρόνο αργότερα. Είχε φτάσει στη Σιγκαπούρη. Διέσχισε δεκαοκτώ χώρες και έκανε πετάλι για πάνω από δεκαεπτά χιλιάδες χιλιόμετρα. Δύο χρόνια αργότερα, αποφάσισε να πάρει ξανά το ποδήλατό του και να διασχίσει αυτή τη φορά τη Δυτική Ακτή της αμερικανικής ηπείρου, από το Βανκούβερ του Καναδά μέχρι την Παταγονία, ενώ, παράλληλα, σταματούσε σε πόλεις για να δουλέψει ως freelancer και να εξασφαλίσει κάποια χρήματα που θα του επέτρεπαν να συνεχίσει να ταξιδεύει. Η πορεία του κράτησε 816 ημέρες και χώρεσε στο λεύκωμα Two Years On A Bike: From Vancouver to Patagonia, που επιμελήθηκε ο ίδιος, με φωτογραφίες και ημερολογιακά κείμενα (εκδόσεις Gestalten).
Στο Βανκούβερ εξόπλισε το ποδήλατό του με τα κατάλληλα μπαγάζια και εξαρτήματα που θα τον διευκόλυναν στα 19.778 χιλιόμετρα που θα ακολουθούσαν. Πρώτα διάλεξε προσεκτικά το είδος του ποδηλάτου, το οποίο θα έπρεπε να είναι ανθεκτικό στον καύσωνα της ερήμου και στον παγωμένο αέρα των Άνδεων, ύστερα τον φωτογραφικό του εξοπλισμό και τέλος, τα απαραίτητα σύνεργα για το κάμπινγκ (στο λεύκωμα δίνει συμβουλές για το πώς να εξοπλιστεί κανείς κατάλληλα και πώς να πακετάρει σωστά). Είχε σημειώσει στη λίστα τα μέρη που ήθελε να επισκεφθεί έστω και μία φορά στη ζωή του: το Σαν Φρανσίσκο, την έρημο της Γιούτα και της Νεβάδα, τις αλυκές της Βολιβίας και τις Άνδεις – όλα στη Δυτική Ακτή της Αμερικής.
Δεν ήταν εύκολο να οργανώσει ένα λεπτομερές πλάνο για το ταξίδι του. Απέφευγε τους αυτοκινητόδρομους, έπαιρνε τα μονοπάτια των βουνών του Όρεγκον και προχωρούσε στο πλάι των παραλιών, χαζεύοντας στα δεξιά του τα κύματα του Ειρηνικού Ωκεανού. Ακολουθούσε τη φύση, έχοντας ως πυξίδα την περιέργεια (και σπανιότερα τους χάρτες).
«Νομίζω ότι το στοιχείο της έκπληξης και του απροσδόκητου είναι μέρος της περιπέτειας και αυτού που κάνει ένα τέτοιο ταξίδι πιο ενδιαφέρον. Όσον αφορά την επιλογή των διαδρομών, ο καλύτερος τρόπος για να δεις μια χώρα είναι να αφήσεις τις μεγάλες οδούς. Αυτές υπάρχουν μόνο για την ταχύτητα», μου είπε ο Μάρτιν όταν επικοινωνήσαμε. «Γνωρίζεις τους ανθρώπους όταν πηγαίνεις στα χωριά και σε απομακρυσμένα τοπία, εκεί όπου η κίνηση [σ.σ. των οχημάτων] δεν αποσπά την προσοχή. Γι’ αυτό, το ποδήλατο είναι ο τέλειος τρόπος ταξιδιού».
«ΕΝΑ ΥΠΕΡΟΧΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ»
Χάρη στο ποδήλατο, ο Μάρτιν συναντήθηκε με μια παγκόσμια κοινότητα ποδηλατών. Έμεινε σε ένα φιλόξενο χόστελ κάπου κοντά στον Εθνικό Δρυμό Ολύμπικ στην πολιτεία της Ουάσιγκτον, ακούγοντας ιστορίες ανθρώπων από την άλλη άκρη του κόσμου. Κοιμήθηκε ανάμεσα στις καταιγίδες της Άγριας Δύσης, που κάνουν τον έναστρο ουρανό κατακόκκινο. Ανακάλυψε τι σημαίνει σεισμός στο Μεξικό και πόσος πλούτος κρύβεται στην Αντίγουα και στην παρθένα φύση της Γουατεμάλα. Σκαρφάλωσε σε απότομες ανηφόρες δύο χιλιάδες μέτρα πάνω από τη θάλασσα και κατέβηκε σε κοιλάδες μέσα σε λίγα λεπτά, με δάχτυλα τόσο παγωμένα, που είχαν αγκυλωθεί στο φρένο. Καλύφθηκε από λάσπες στο ποδηλατικό μονοπάτι του Ισημερινού, γευμάτισε μαζί με τους Αργεντίνους συνοριοφύλακες στην Παταγονία.
Σε κάποιο σημείο ο Ντόλαρντ γράφει πως, όταν έστηνε τη σκηνή του σε κάποιο μέρος, πολλές φορές ένιωθε σαν παιδί που κάνει κάτι εξαιρετικά παράνομο, καθώς ανακάλυπτε από την αρχή τον πλανήτη. «Ως παιδί τρέχεις και ιδρώνεις, νιώθεις ζωντανός. Ως ενήλικες ζούμε με πολύ ελεγχόμενο τρόπο, δεν νιώθουμε πια έτσι. Αλλά όταν ζεις με ένα ποδήλατο και πρέπει να βρεις ένα μέρος για να κοιμηθείς στην άγρια φύση, ένα μέρος του παιδιού που θέλει να παίξει επιστρέφει. Είναι ένα υπέροχο συναίσθημα».
Στην πορεία του ταξιδιού γνώρισε ανθρώπους, έκανε φίλους, συνήψε δεσμούς. «Συνδέεσαι, αγκαλιάζεσαι, μοιράζεσαι, εμπνέεις και όταν έρθει η ώρα, πρέπει όλα αυτά να τα αφήσεις πίσω σου», λέει. «Όπως και στην πραγματική ζωή. Κοιτάζεις πίσω στις αναμνήσεις και παίρνεις διδάγματα από αυτές. Ήθελα να διηγηθώ την ιστορία λεπτομερώς, να δείξω τις δυνατότητες και τα οφέλη ενός τρόπου ταξιδιού που βασίζεται στον άνθρωπο». Επιστρέφοντας στο Άμστερνταμ έπειτα από δύο χρόνια απουσίας και 19.778 χιλιόμετρα ορθοπεταλιάς, νιώθει πιο ανθεκτικός στην ψυχή και στο σώμα, αλλά και σίγουρος πως αυτό που ορίζουμε ως καλή ζωή είναι μια ευμετάβλητη ιδέα που διαμορφώνεται από μικρές, γενναίες επιλογές, οι οποίες μπορεί να τρομάζουν, αλλά φανερώνουν ότι τα καλύτερα έρχονται. Έστω και πάνω σε δύο τροχούς.
