Το φως από το παράθυρο φαίνεται να μην είναι τόσο έντονο. Σύννεφα. Καμία όρεξη να σηκωθώ από το κρεβάτι. Αποσυνδέω το κινητό από τον φορτιστή. Πάω κατευθείαν στην εφαρμογή της μουσικής. Με ποιο κομμάτι θέλω να ξεκινήσω την ημέρα μου; Θέλω να «εισπνεύσω» τα σύννεφα; Ή μήπως να τα ξορκίσω; Θέλω να αφεθώ σε μια γνώριμη μελωδία, που θα με «τυλίξει» στοργικά σαν ένα απαλό πάπλωμα; Ή θέλω να εξερευνήσω νέα μουσικά «ύδατα»; Η πρωινή επιλογή της μουσικής δίνει τον τόνο της ημέρας. Είναι σαν μια πνευματική τελετουργία, σαν προσευχή ή σαν ένας πρωινός χαιρετισμός στον ήλιο. Σαν να κάνεις μια ανεπίσημη συζήτηση με τον εαυτό σου, για το που βρίσκεσαι συναισθηματικά κάθε πρωί, αλλά και που θέλεις να πας. Οι μουσικόφιλοι ανάμεσά μας καταλαβαίνουν ακριβώς όλον αυτόν τον συλλογισμό. Και δεν είναι οι μόνοι. Πριν από λίγες ημέρες, η πλατφόρμα μουσικής Spotify κυκλοφόρησε μια νέα λειτουργία που σε βοηθάει να επιλέξεις την πρωινή σου μουσική με βάση τα ρούχα που έχεις σκοπό να φορέσεις στο ξεκίνημα μιας νέας ημέρας! Μέσα από ένα σύντομο κουίζ ερωτήσεων για τα χρώματα, τις υφές, αλλά και το συνολικό στιλ των ρούχων σας, το GetReadyWithMusic δημιουργεί μια προσωπική playlist κομμένη και ραμμένη στα μέτρα σας. Από προσωπική εμπειρία βέβαια, η επιλογή των τραγουδιών θέλει λίγη δουλειά ακόμα.
Μουσικό άλμπουμ αναμνήσεων
Φυσικά η εξατομικευμένη επιλογή τραγουδιών δεν είναι κάτι καινούργιο για την συγκεκριμένη πλατφόρμα μουσικής. Όσοι από εμάς την χρησιμοποιούμε τακτικά, περιμένουμε σαν Χριστουγεννιάτικο δώρο κοντά στο τέλος του έτους την λίστα με τα τραγούδια που έχουμε ακούσει περισσότερο μέσα στον χρόνο. Όλα τα κομμάτια που μας «άγγιξαν» τακτοποιημένα σε ένα σημείο. Σαν ένα μουσικό άλμπουμ αναμνήσεων. Είναι ίσως και ένα βαρόμετρο για τον χρόνο που πέρασε. Τι τραγούδια ακούσαμε και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για εμάς, αλλά και για την χρονιά που αφήνουμε πίσω μας; Αντίστοιχα υπάρχει και μια λίστα με τα τραγούδια του θέρους, που περιέχει τα κομμάτια που ακούμε πιο συχνά τους τρεις πιο θερμούς μήνες του χρόνου. «Κάθε φορά που ρωτάμε τους χρήστες, μοιράζονται μαζί μας πάντα περίπου το ίδιο πράγμα, “Το γούστο μου στην μουσική είναι πολύ περίεργο. Μου αρέσει λίγο από αυτό, λίγο από εκείνο, και κάτι εντελώς διαφορετικό”. Οι καλοφτιαγμένες εξατομικευμένες playlist αντανακλούν τις «ιδιόρρυθμες» μουσικές παλέτες των χρηστών, δημιουργούν ένα γνώριμο «περιβάλλον», και ιδανικά κατευθύνουν τους χρήστες να διευρύνουν τους μουσικούς ορίζοντες τους ακόμα περισσότερο», λέει ο Ian VanNest, ένας από τους σχεδιαστές προϊόντων της Spotify.
Το τραγούδι της Σειρήνας & άλλες πολύ συγκεκριμένες ιστορίες
Πέρα από αρκετές εξατομικευμένες playlist, που έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά με βάση το προσωπικό μας μουσικό αποτύπωμα, στο Spotify μπορεί κανείς να βρει και playlist με συγκεκριμένη θεματική, που απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό. Με ένα γρήγορο σκλοράρισμα βλέπω playlist για όταν δεν θέλετε να σηκωθείτε από το κρεβάτι (duvet day), μια εμπνευσμένη από φθινοπωρινά μπαχαρικά (pumpkin spice), μια για όταν έχετε ανάγκη να νιώσετε λίγο παραπάνω αυτοπεποίθηση (confidence boost) καθώς και μια playlist για όταν όλα στην ζωή σας πάνε χάλια (life sucks). Οι ίδιοι οι χρήστες, όμως, έχουν εμπνευστεί από την ιδέα των θεματικών playlist και την έχουν πάει ένα βήμα παραπέρα. «Οι σειρήνες έχουν ένα πιο επικίνδυνο όπλο από το τραγούδι τους, την σιωπή τους. Μπορεί κάποιος να έχει καταφέρει να αποδράσει από το τραγούδι τους, αλλά από την σιωπή τους κανένας»- αυτή είναι η περιγραφή μιας playlist με το όνομα pov: you’re a heartbroken mermaid. Μια playlist που προσπαθεί να μεταφέρει μουσικά τα συναισθήματα, τις εικόνες, την ατμόσφαιρα που θα βίωνε μια λυπημένη γοργόνα στο βάθος του ωκεανού. Σε περίπτωση που αναρωτιέστε τι ακούει μια λυπημένη γοργόνα για να πνίξει τον πόνο της- ορχηστρική μουσική με απόκοσμες φωνές χορωδιών. Αν και απευθύνονται σε ένα πολύ ειδικό κοινό, η playlist αυτή έχει περίπου οκτώ χιλιάδες likes!
Αυτή την στιγμή μπορείτε να βρείτε και άλλες playlist για … πολύ συγκεκριμένες διαθέσεις με τους τίτλους: παλιά τραγούδια να ακούσετε το βράδυ σε χαμηλή ένταση όταν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε (oldies to listen to on low volume at night because you have insomnia), πιάνοντας τα 90 στην εθνική οδό καθώς πηγαίνετε στην παραλία και ο ήλιος δύει στα αριστερά σας πάνω από τον ωκεανό (pushing 90 on the highway driving up the coast with the sun setting over the ocean to your left), νιώθοντας νοσταλγία για ένα μέρος που δεν υπάρχει (homesick for a place that doesn’t exist), αλλά ακόμα και κάποιος έκλεψε την καρδιά σας απευθείας από το στέρνο σας στις 10 μ.μ. ακριβώς και πρέπει να πάτε να την πάρετε πίσω αλλά έχετε μόνο ποδήλατο (someone steals your heart directly from your chest at 10 pm on the dot and you have to go get it back but you only have a bike). Μια τάση που εδώ και κάποιο καιρό μπορεί κανείς να βρει και στο Youtube. Τα πιο διάσημα τραγούδια του ραδιοφώνου μετατρέπονται από τους χρήστες σε ατμοσφαιρικές ιστορίες μικρού μήκους. Αν ψάξετε τον τίτλο ενός τραγουδιού και προσθέσετε την λέξη “but” θα σας βγάλει διάφορες παραλλαγές του τραγουδιού. Για παράδειγμα αν ψάξετε το τραγούδι της Billie Eilish When the party’s over συνοδευμένο από την λέξη “but”, θα σας εμφανιστεί το τραγούδι στις εξής παραλλαγές: σαν να το ακούτε ενώ οδηγείτε στην βροχή, σαν να το ακούτε ενώ βρίσκεστε σε πάρτι που δεν πήγε πολύ καλά, ή σαν να το ακούτε από το μπάνιο του παρτι! Τα βίντεο αυτά περιέχουν και εφέ (π.χ. ήχους βροχής) για να ενισχύσουν την ατμόσφαιρα της ιστορίας.
Χαλαρώνοντας στη βιβλιοθήκη του Χόγκουαρτς
Φυσικά, δεν μπορούμε να μιλάμε για ατμόσφαιρα χωρίς να μιλήσουμε για κινηματογράφο. Ένα κανάλι στο Youtube με περίπου 900.000 συνδρομητές, με το όνομα Ambient Worlds χρησιμοποιεί σάουντρακ ταινιών για να δημιουργήσει ατμοσφαιρικά βίντεο. Η περιγραφή του καναλιού γράφει «Απολαύστε γαλήνιες και νοσταλγικές ατμόσφαιρες βγαλμένες από μερικούς από τους πιο διάσημους φανταστικούς κόσμους. Από τον μαγικό κόσμο του Harry Potter μέχρι την Μέση Γη του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, μπορείτε να διαβάσετε, να χαλαρώσετε ή να κοιμηθείτε ακούγοντας αυτούς τους ατμοσφαιρικούς ήχους». Αν έχετε αναρωτηθεί πως θα έμοιαζε μια χριστουγεννιάτική ατμόσφαιρα από τον κοιτώνα του Σλίθεριν στο κάστρο του Χόγκουαρτς; Ένα ηλιοβασίλεμα από την Μαύρη Λίμνη; ή το να διαβάζετε για το διαγώνισμα ξορκιών στην βιβλιοθήκη του κάστρου μπορείτε να το βρείτε σε αυτό το κανάλι. «Η μουσική αυτού του καναλιού με κάνει να νιώθω νοσταλγία, λες και είμαι στο σπίτι και σε απόλυτη ηρεμία. Ακόμα και στις πιο δύσκολες και σκοτεινές μου μέρες. Δεν ξέρω πως. Αλλά έτσι είναι», γράφει κάποιος συνδρομητής στα σχόλια.
Η βραβευμένη με Πούλιτζερ Αμερικανίδα δραματουργός Lynne Nottage είπε σε πρόσφατη συνέντευξή της «Η μουσική μπορεί να μας φέρει σε επαφή με τα συναισθήματα μας με εξαιρετική οικονομία και αποδοτικότητα». Αυτός είναι πιθανά και ο λόγος ύπαρξης αυτών των πολύ συγκεκριμένων playlist. Μέσα από αυτές εκφράζονται συναισθήματα που δυσκολεύονται να εκφραστούν, τα «τακτοποιούμε» λίγο καλύτερα και βυθιζόμαστε σε κόσμους μακριά από τα προβλήματα μας. Ίσως και μακριά από την πραγματικότητα μας. Εξερευνούμε πτυχές του εαυτού μας που ίσως να μην έχουμε την δυνατότητα να εξερευνήσουμε με άλλους τρόπους, αλλά και «φοράμε» άλλους ρόλους. Μπορεί να προσπαθούμε να αποδεχτούμε καταστάσεις ή ακόμα και να ξεπεράσουμε τραυματικές εμπειρίες. Αν μη τι άλλο όταν βλέπουμε ότι την γοργονίσια playlist μας την ακούνε άλλοι οκτώ χιλιάδες άνθρωποι ίσως να μην αισθανόμαστε τόσο μόνοι.
