Εξομολογούμαι: υπάρχουν φυτά που δεν αγαπώ. Για παράδειγμα, όταν παλαιότερα αντίκριζα αραουκάριες (Araucaria heterophylla) να θεριεύουν μέσα σε ελληνικούς κήπους, θύμωνα. Δεν έχει καμιά σχέση με την αίσθηση του μέτρου που διέπει τα πεδινά της Μεσογείου η κορμοστασιά τους, ενώ όλες οι απαιτήσεις τους δεν δύνανται εδώ να ικανοποιηθούν, με συνέπεια συχνά να εμφανίζουν θλιβερή εικόνα. Κάπως έτσι ξετύλιγα την επιχειρηματολογία μου προς άπαντες, εις μάτην βέβαια, γεγονός που ασφαλώς συντέλεσε στη μετέπειτα στανική συμμόρφωσή μου. Πέρασα μια μακρά περίοδο ακαμψίας και ίσως τότε να κακοκάρδισα αρκετούς που περηφανεύονταν για τον ωραίο κήπο τους. Επέμενα πάντοτε ότι έχουμε χρέος να στολίζουμε τους κήπους μας κυρίως με δέντρα, θάμνους και πόες της ελληνικής χλωρίδας. Εξαιρούσα βεβαίως τα ξινά, που έχουν πολιτογραφηθεί ελληνικά εδώ και αιώνες, καθώς και όλα τα κηπευτικά – δεν είμαι φυσικά αγνώμων για να τα βάζω με την ντοματιά, την πιπεριά, τη φασολιά και τα άλλα εισαχθέντα νοτιοαμερικανικά είδη. Άλλαξαν πολλά από τότε και νέρωσα το κρασί μου. Τώρα λοιπόν, όταν βλέπω αραουκάριες, δεν θυμώνω, απλώς στενοχωριέμαι. Επί του πρακτέου, αποδέχομαι αναφανδόν ότι όλα τα αυτόχθονα φυτά της μεσογειακής λεκάνης είναι κατάλληλα για τους κήπους μας, αρκεί φυσικά οι εδαφοκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή τους να τα ευνοούν. Χάρη όμως στον κεραυνοβόλο έρωτα που ένιωσα πριν από μία δεκαετία για κάποια πανέμορφα και ευώδη καλιφορνέζικα φασκόμηλα (Salvia apiana, S. spathacea κ.ά.), υποχρεώθηκα να ερμηνεύσω διασταλτικά τον όρο «μεσογειακή χλωρίδα» και να συμπεριλάβω σε αυτήν είδη ιθαγενή άλλων ηπείρων. Ως δίχτυ ασφαλείας σε τούτη την ακροβασία είχα τους επίσημους ορισμούς – όποιο σοβαρό λεξικό και αν ανοίξετε, θα επιβεβαιώσει ότι μεσογειακά θεωρούνται ακόμα και φυτά που προέρχονται από περιοχές της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, της Αυστραλίας και της Νότιας Αφρικής.
Θυμάμαι ότι, αφού πλέον διέθετα ατράνταχτα επιχειρήματα για να κατευνάζω τον ενδότερό μου ψέκτη, προμηθεύτηκα δύο τεμάχια από έναν εξωτικό θάμνο που ανέκαθεν γλυκοκοίταζα και τα έχωσα θριαμβευτικά στις γλάστρες. Έχει νοτιοαφρικανική καταγωγή, ονομάζεται πολύγαλα (Polygala myrtifolia) και κερδίζει διαρκώς σε δημοτικότητα, λόγω του σφαιρικού σχήματος, διαμέτρου τουλάχιστον δύο μέτρων, που λαμβάνει σχεδόν από μόνος του, αλλά και της ασυγκράτητης ορμής του να γεμίζει με ανοιχτόχρωμα πορφυρά άνθη από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τα τέλη του φθινοπώρου.
Στα ορεινά της χώρας μας συναντάμε μερικές, χαμηλές κατά κανόνα, πόες που ανήκουν στο ίδιο γένος και για τις οποίες ο λαός μας πιστεύει (όπως άλλωστε δηλώνει και το επιστημονικό του όνομα) ότι προάγουν τη γαλακτόρροια των ζώων όταν αφθονούν στα βοσκοτόπια τους. Ο επιθετικός προσδιορισμός myrtifolia, πάλι, αναφέρεται στην ομοιότητα των φύλλων του με εκείνων της μυρτιάς, ένα γνώρισμα που αναμφίβολα τονίζει τον μεσογειακό του χαρακτήρα. Μετά από χρόνια συμπόρευσης μαζί του διαπίστωσα πως, όταν φυτεύεται στον κήπο και μεγαλώνει αρκετά, αντίθετα δηλαδή με ό,τι συμβαίνει στη γλάστρα, το πολύγαλα μοιάζει κάπως γυμνό στον πυρήνα του, επειδή τα άνθη και τα περισσότερα από τα φύλλα του εκφύονται στην άκρη των βλαστών. Μια δοκιμασμένη λύση είναι να τον φυτέψετε ομαδικά ή με άλλους θάμνους μπροστά του, χαμηλότερης από εκείνου ανάπτυξης, με άνθη, προτείνω, χωρίς εντυπωσιακούς χρωματισμούς, ώστε να μην κλέβουν τη δόξα του γείτονά τους.
Ποτίζουμε τακτικά & γενναία
→ Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες θέσεις και σε γόνιμα εδάφη που διατηρούν την υγρασία τους και είναι κατάλληλο και για παραθαλάσσια φύτευση. Αποστρέφεται τους δυνατούς βοριάδες και τον παγετό και δεν αντέχει σε θερμοκρασία χαμηλότερη από -2°C. Ποτίζουμε τακτικά και γενναία. Λιπαίνουμε με κοκκώδη (στον κήπο) ή υδατοδιαλυτά (στη γλάστρα) σκευάσματα νωρίς κάθε άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο, για να ομορφύνουμε την ανθοφορία του. Κλαδεύουμε ελαφρά στα τέλη του φθινοπώρου, για να διατηρήσουμε το ωραίο σχήμα του.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
