Η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων αποτελεί σήμερα ένα από τα μειονεκτήματα του ελληνικού εργατικού δυναμικού, ειδικά όταν πρόκειται για άτομα μεγαλύτερων ηλικιών ή χαμηλού οικονομικού και μορφωτικού προφίλ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2020 της μελέτης του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ, το 16% του πληθυσμού ηλικίας 25-64 ετών δεν έχει κάνει χρήση του διαδικτύου τους τελευταίους τρεις μήνες, ποσοστό διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (8%). Παράλληλα, τα ποσοστά συμμετοχής των ενηλίκων σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης παρέμειναν σε χαμηλά επίπεδα, περίπου στο 4% τη δεκαετία 2010-20, ποσοστό που απέχει κατά πολύ από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (9,2% για το 2020).
Στην ανάγκη των εργαζομένων να αποκτήσουν νέες δεξιότητες (reskilling) ή να διευρύνουν τις γνώσεις τους στο αντικείμενο εργασίας τους (upskilling), προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί στην ψηφιακή εποχή, απαντά το ελληνικό πανεπιστήμιο με τη δημιουργία προγραμμάτων στοχευμένων για φοιτητές και εργαζομένους.
Στο reskilling και στο upskilling εξειδικεύονται τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης των πανεπιστημίων, με πρωτοπόρους το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, τα οποία παρέχουν πιστοποιημένα προγράμματα σε δεξιότητες που αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη χρηματοοικονομική διοίκηση, τις πωλήσεις και το μάρκετινγκ, την ελεγκτική και λογιστική διοίκηση, τη διοίκηση παραγωγής και logistics κ.λπ.
Ο καθηγητής του Τμήματος Διοικητικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ), Γεώργιος Δουκίδης, αναφέρει επίσης πως πολλά μεταπτυχιακά προγράμματα των ΑΕΙ εξυπηρετούν αυτούς τους στόχους. Πτυχιούχοι με ευρύτερο αντικείμενο, όπως για παράδειγμα τα μαθηματικά, έχουν τη δυνατότητα να εξειδικευτούν σε αντικείμενα όχι τόσο συναφή με το πρώτο τους πτυχίο, όπως ο προγραμματισμός πληροφοριακών συστημάτων και η ανάλυση μεγάλων δεδομένων. Επίσης, πτυχιούχοι θεωρητικών κατευθύνσεων μπορούν να εξειδικευτούν σε αντικείμενα με μεγάλη ζήτηση, όπως η διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού και το ψηφιακό μάρκετινγκ.
ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Ο ιδιωτικός τομέας συμβάλει κι αυτός, πάντως, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, με μεγάλες επιχειρήσεις να φροντίζουν για τα προσόντα των εργαζομένων τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αμερικανικής φαρμακοβιομηχανίας Pfizer, η οποία πραγματοποιεί σχετικά προγράμματα στο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας (CDI) που δημιούργησε στη Θεσσαλονίκη. Το ίδιο κάνουν και μεγάλες εταιρείες στον χώρο της συμβουλευτικής επιχειρήσεων, όπως η ΕΥ, η Deloitte, η Accenture, η PwC, που δημιούργησαν κέντρα ανάπτυξης και συμβουλευτικής σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, με οργανωμένα προγράμματα εκπαίδευσης νέων στελεχών σε δεξιότητες (τεχνικές και ποιοτικές) που θα τους είναι αναγκαίες στη μελλοντική τους εργασία σε θέματα συμβουλευτικής, τεχνολογίας, ελεγκτικής.
Όπως μας ανέφερε ο Νίκος Χριστοδούλου, επικεφαλής των συμβουλευτικών υπηρεσιών της Deloitte, στο Deloitte Alexander Competence Center (DACC) προσλαμβάνουν επιστήμονες από διάφορους τομείς (μαθηματικά, οικονομία, πληροφορική) και τους μετεκπαιδεύουν. «Σε συνεργασία με κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της περιοχής, εστιαζόμαστε στην εκπαίδευση των στελεχών μας σε εκθετικές τεχνολογίες, νέες δεξιότητες και στη συμμετοχή τους σε διεθνή πρωτοποριακά πρότζεκτ. Έτσι αποφασίσαμε να επεκταθούμε, μετά τη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και σε άλλες πόλεις όπου υπάρχει καλό πανεπιστήμιο».
Το μοντέλο αυτό υιοθετείται και από άλλες εταιρείες. Χαρακτηριστικά, η Accenture ανακοίνωσε τα σχέδιά της για τη Θεσσαλονίκη, ενώ η PwC Greece δημιούργησε στην Πάτρα το PwC Technology & Innovation Hub. Ο κόμβος δίνει τη δυνατότητα σε νέους να έχουν έναν δικό τους εργασιακό χώρο, ώστε να εξελίξουν τις ιδέες τους και να κάνουν βιώσιμες επιχειρήσεις, έχοντας την υποστήριξη του εξειδικευμένου προσωπικού της PwC. Παράλληλα, το PwC Technology & Innovation Hub στοχεύει να αναπτύξει ακόμα μεγαλύτερες συνέργειες μεταξύ των επιχειρηματικών φορέων, των νεοφυών επιχειρήσεων και των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της πόλης.
Από την πλευρά της, η ΕΥ Ελλάδος εγκαταστάθηκε στην Πάτρα, με στόχο να επενδύσει στο ταλαντούχο, υψηλής εκπαίδευσης ανθρώπινο δυναμικό της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Τα νέα γραφεία, που συμπληρώνουν τις εγκαταστάσεις της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, θα αποτελέσουν πύλη της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας προς το παγκόσμιο δίκτυο του οργανισμού.
Όπως τονίζει ο κ. Χριστοδούλου, «οι ξένοι γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα έχουμε καλούς επιστήμονες, με καλή γνώση ξένων γλωσσών. Αυτό το αξιοποιούμε. Δίνουμε τη δυνατότητα στους νέους να εργάζονται εξ αποστάσεως. “Εξάγουμε” τις υπηρεσίες των επιστημόνων μας οι οποίοι παραμένουν στον τόπο, στην Ελλάδα».
→ ΤΑΧΥΡΡΥΘΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Ένα καινοτόμο πρόγραμμα reskilling που λέγεται Coding Bootcamp και οργανώνεται εδώ και πέντε χρόνια από την εταιρεία PeopleCert, αφορά τη δημιουργία προγραμματιστών από αποφοίτους ελληνικών πανεπιστημίων μέσω ενός ταχύρρυθμου εκπαιδευτικού προγράμματος. Σε 15 εβδομάδες οι συμμετέχοντες παρακολουθούν ένα εντατικό πρόγραμμα 500 ωρών σε θέματα προγραμματισμού, με πρακτικές εργασίες και άσκηση, σε πραγματικό περιβάλλον. Στο τέλος του προγράμματος, οι σπουδαστές έχουν επαγγελματική πιστοποίηση στο εξειδικευμένο αντικείμενο της ανάπτυξης λογισμικού. Oι εκατοντάδες απόφοιτοι αυτών των πέντε χρόνων έχουν όλοι προσληφθεί ως προγραμματιστές από ελληνικές ενδιαφερόμενες εταιρείες.
