→ Ήλιος με ξιφολόγχες (εκδ. Πατάκη) του Γιώργου Σκαμπαρδώνη – 1931. Η μπελ επόκ της Θεσσαλονίκης δεν είναι τόσο λαμπερή, ώστε να καλύψει το σκοτάδι της πόλης με τις έχθρες, τα μίση, το παρακράτος και τα γεγονότα που οδήγησαν στο πογκρόμ του συνοικισμού Κάμπελ. Περιθωριακοί χαρακτήρες, φυσικοί διάλογοι, τόπος και ιστορία απαρτίζουν το μυθιστόρημα-χωνευτήρι του Θεσσαλονικιού συγγραφέα. Π. ΤΣ.
→ Ρυζόχαρτο και άλλες μικρο-ιστορίες (εκδ. Ποταμός) της Αυγής Λίλλη – Είχα αρκετό καιρό να νιώσω την εσωτερική γαλήνη που φέρνει το ξαφνικό γέλιο. Συνέβη στη σελίδα 36, σχεδόν στα καλά καθούμενα, διαβάζοντας το διήγημα με τον απίθανο τίτλο Παγκόσμια Ημέρα Ναυτιλίας. Πικρό, κατά τ’ άλλα, όπως και τα περισσότερα μικροδιηγήματα της Αυγής Λίλλη, που είναι γραμμένα με τη δύναμη της παρατήρησης της μικρής στιγμής. Α. Δ.
→ Μινώταυρος (εκδ. Μεταίχμιο) του Δημήτρη Στεφανάκη – «Για το φονικό δεν κατέχω πράμα». Έτσι ξεκινάει η ιστορία του Γιαννιού Αστάκη στα νότια της Κρήτης, λίγο πριν από το τέλος της Τουρκοκρατίας, διαπερνά τα γεγονότα της Κρητικής Επανάστασης και Πολιτείας μέσα από τη γνωριμία του με τη Μαργώ Μποτέλλη στο Μεγάλο Κάστρο του Χάνδακα και φτάνει μέχρι την Ευρώπη του Μεσοπολέμου. Ένα κλασικό μυθιστόρημα, χτισμένο με μαστοριά. Π. ΤΣ.
→ Το έβδομο θαύμα (εκδ. Ενύπνιο) του Στάθη Ιντζέ – Ένα πολύπλοκο, σπονδυλωτό αφήγημα, σαν παράδοξο κολάζ εποχών και τόπων, υψηλής λογοτεχνικής αξίας, από τον Στάθη Ιντζέ, που είναι πάντα δραστήριος για καλό λόγο. Μεγάλη χαρά και για το περιοδικό μας, που είχε φιλοξενήσει μια πρώτη εκδοχή του κειμένου. Α. Δ.
→ Το αλάτι του Bad Ischl (εκδ. Κίχλη) του Κώστα Μαυρουδή – Ο Μαυρουδής ξεδιπλώνει τις σκέψεις του μέσα από πολύμορφα κείμενα και αναφορές σε έργα τέχνης. Από την άλλη, ο αναγνώστης μεταβαίνει από τη μία μνήμη στην άλλη και συνδέει την τέχνη με την πραγματικότητά του. Μικροδοκίμια, ταχυαφηγήματα και ημερολογιακές καταχωρίσεις από τα θραύσματα της μνήμης δημιουργούν ένα χορταστικό συνονθύλευμα κειμένων. Π. ΤΣ.
→ Χάρτινη Ζωή (εκδ. Ροές) της Παυλίνας Παμπούδη – Μια σπάνια εξιστόρηση που εξυπηρετείται από ένα μείγμα μυθοπλασίας, αφήγησης, ιστορικών αρχείων, σχολικών τετραδίων, επιστολών, ληξιαρχικών πράξεων, δικαστικών υπομνημάτων, πρωτοπρόσωπων αφηγήσεων, που συνθέτουν τις παράλληλες ιστορίες δύο οικογενειών με κινηματογραφική πορεία –της οικογένειας του προπάππου της, Αντώνη Βορεάδη, ενός από τους πρωταγωνιστές στον αγώνα για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, και της δυναστείας των Μάλλιων της Χαλκίδας– μέχρι που οι οικογένειες ενώνονται με τον γαμήλιο δεσμό δύο απογόνων τους. Ε. Σ.
→ Forever (εκδ. Καστανιώτη) της Μαρίας Κουγιουμτζή – Σύντομα ή πολύ σύντομα διηγήματα που κρύβουν συνήθως μια έκπληξη, δίνοντας περίεργες διαστάσεις στο καθημερινό, από μια σταθερή και δυνατή φωνή των σύγχρονων ελληνικών γραμμάτων. Α. Δ.
→ Οι γυναίκες του Άντον (εκδ. Στερέωμα) της Μαρίας Τσίμα – Γυναίκες μοναχικές και υπερχρεωμένες. Γυναίκες που αγάπησαν και τώρα υποφέρουν, που γερνούν δίχως μια στάλα ευτυχίας. Οι γυναίκες των θεατρικών και των διηγημάτων του Άντον Τσέχοφ αποκτούν φωνή. Σκοπός δεν είναι η αναγνώριση της ηρωίδας και η σύνδεσή της με κάποιο από τα έργα του Ρώσου συγγραφέα. Θα μπορούσε να είναι και η μητέρα, η φίλη, η άγνωστη. Π. ΤΣ.
→ Κόκκινο κουκούλι (εκδ. Ιωλκός) της Βάσως Σπηλιοπούλου – Με το κόκκινο κουκούλι να συμβολίζει τα δεσμά –μιας δυσλειτουργικής οικογένειας, μιας εκβιαστικής και απόμακρης μητρικής φιγούρας, μιας εμμονής για τη ζωή που δεν βιώθηκε–, τα διηγήματα της Βάσως Σπηλιοπούλου καταφέρνουν, στη μικρή τους φόρμα, να συμπυκνώσουν μεγάλα όσο και καθημερινά νοήματα με ελκυστική αμεσότητα. Ε. Σ.
→ Ο παππούς στο τζάκι (εκδ. Πόλις) του Δημήτρη Τερζή – Μια συλλογή διηγημάτων που, ενώ πραγματεύεται κάτι τόσο σοβαρό –το τέλος– καταφέρνει να το κάνει με περισσή ευαισθησία και τρόπον τινά ελαφρότητα. Άνθρωποι καθημερινοί, αλλά, αν σκάψεις, καθόλου κοινοί, που αναμετριούνται με τους δαίμονές τους λίγο πριν ή αμέσως αφού πέσει η αυλαία. Β. Δ.
→ Η Ειρήνη του Αριστοφάνη (εκδ. Πατάκη) του Δημοσθένη Παπαμάρκου – Στο επίμετρο της μεταφοράς του αριστοφανικού κειμένου από τον Παπαμάρκο, σε σύνθεση Νίκου Κυπουργού, ο συγγραφέας μάς μεταφέρει μια ποιητική φράση που αποδίδεται στον Πλάτωνα, πλην όμως ανήκει στον φιλόσοφο Τζορτζ Σανταγιάνα: «Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου». Το λιμπρέτο του Παπαμάρκου κατορθώνει όχι μόνο να βάλει σε σκέψεις, αλλά και να προκαλέσει αβίαστα το γέλιο στον αναγνώστη. Β. Δ.
→ Οδός Αέρηδων (εκδ. Ιωλκός) του Γιάννη Πολυβώτη – Η ιστορία καθενός από τους επτά ήρωες γράφεται διαφορετικά. Άλλοτε σαν δημοσιογραφική συνέντευξη, άλλοτε με τη νομική γλώσσα σε μορφή διαθήκης, άλλοτε σαν διάλογος στο MSN ή στoν καναπέ του ψυχοθεραπευτή. Καταπιεσμένη σεξουαλικότητα, ενδοοικογενειακή βία, ανομολόγητοι έρωτες, μια «καθόλου επιεικής» εφηβεία στο 2003 αποτελούν θραύσματα του πρωτόλειου έργου του Πολυβώτη. Π. ΤΣ.
→ Εργαζόμενο Αγόρι (εκδ. Πατάκη) της Λένας Διβάνη – Πώς θα ήταν ο κόσμος εάν αντί για πατριαρχία είχαμε μητριαρχία; Αν τα αγόρια τα μεγάλωναν για να προσέχουν τα παιδιά, να υπακούν τη γυναίκα τους και να ακούν όλη μέρα στην τηλεόραση για το γήρας τους; Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του, και ενώ τότε είχε γίνει best seller χωρίς κανείς να καταλάβει τι ήθελε να μας πει, το βιβλίο λανσάρεται σε νέα έκδοση προσπαθώντας μέσα από μια γάργαρη και παραδόξως οικεία ιστορία να μας δείξει ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο ποιος ή ποια σε καταπιέζει, αλλά στην καταπίεση την ίδια. Ε. Σ.
→ Ιππόκαμπος (εκδ. Καστανιώτη) του Αντώνη Μυλωνάκη – Η Άλις Γοούντερ, σαν άλλη Αλίκη στη Χώρα των θαυμάτων, ζει σ’ έναν δυστοπικό κόσμο όπου όταν συγκινείσαι και κλαις, χάνεις την όρασή σου, ενώ με ένα ειδικό χάπι μπλοκάρεις τις αναμνήσεις σου για να μη νιώθεις. Ο συγγραφέας πλέκει αυτό το αλλόκοτο παραμύθι που θυμίζει το πρόσφατο Προς τον παράδεισο της Χάνια Γιαναγκιχάρα και την Κλάρα και τον Ήλιο του Καζούο Ισιγκούρο. Η ηρωίδα του, σχεδόν ακούσια, θα ανακαλύψει τον εαυτό της και, τελικά, τον λόγο να ζει κανείς. B. Δ.
→ Άκου το λιοντάρι (εκδ. Πατάκη) της Σώτης Τριανταφύλλου – Έτσι κι αλλιώς, κανένα βιβλίο της Σώτης Τριανταφύλλου δεν μοιάζει με τα προηγούμενα ή, σωστότερα, κανένα από τα συναρπαστικά σύμπαντα που δημιουργεί δεν μοιάζει με τα προηγούμενα. Στο Άκου το λιοντάρι οι ήρωες, αθεράπευτα μέτριοι εν γνώσει τους, είναι ταυτόχρονα και τόσο, μα τόσο συναρπαστικοί, η Αθήνα τόσο οικεία, το ροκ εντ ρολ τόσο γυμνό από το ροκ στοιχείο του και η εποχή μας, που οι βιβλιόφιλοι συχνά την απορρίπτουν με τη βαριά κατηγορία της υπερβαρετής, μοιάζει ξαφνικά κάπως άξια λόγου. Ε. Σ.
