Πώς θα ορίζατε την τοξική θετικότητα;
Η τοξική θετικότητα είναι η πεποίθηση ότι, ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολη είναι μια κατάσταση, οι άνθρωποι οφείλουν να διατηρούν μια θετική νοοτροπία ή ακόμα και να φτάνουν στο σημείο να καταπιέζουν τα αρνητικά τους συναισθήματα.
Γιατί προσπαθούμε να είμαστε συνεχώς θετικοί;
Μας έχουν πουλήσει αυτή την ιδέα, ότι αν μάθουμε να ελέγχουμε τις σκέψεις μας, αν παραμένουμε θετικοί, μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα, συνεπώς η θετικότητα είναι το κλειδί για την υγεία, την επιτυχία και την ευημερία. Δεν είναι όμως μόνο η θετική σκέψη που θα βοηθήσει να πετύχουμε πράγματα, άλλα πράγματα παίζουν σημαντικότερο ρόλο.
Αυτό είναι κάτι που μας επιβάλλεται στο περιβάλλον εργασίας;
Έως έναν βαθμό, το να παραμένουμε θετικοί είναι κάτι που βοηθάει. Αλλά πολλές φορές στον χώρο εργασίας η επιβολή της τοξικής θετικότητας χρησιμοποιείται σαν όπλο για να αποπροσανατολιστούν οι εργαζόμενοι από προβληματικές καταστάσεις που συμβαίνουν. Πολλές φορές παρατηρούμε ότι η ολοκληρωτική έλλειψη αρνητισμού ή κριτικής αποτελεί τροχοπέδη για τη δημιουργικότητα αλλά και την εξέλιξή μας. Έρευνες δείχνουν ότι η καταπίεση των συναισθημάτων μας οδηγεί στην όξυνσή τους, ενώ είναι πιθανό να εμφανιστούν ως προβλήματα υγείας, προβλήματα με τον ύπνο αλλά και ως μια συνεχής αίσθηση κόπωσης.
Στο βιβλίο σας αναφέρετε πώς η ευτυχία μας εξαρτάται αρκετά από τα συστήματα της κοινωνίας. Συνεπώς, πώς μπορεί κάποιος να επωφεληθεί από ένα βιβλίο αυτοβοήθειας;
Πρέπει να βρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στα συστήματα και στον εαυτό μας. Αυτό που συμβαίνει σε πολλά βιβλία αυτοβοήθειας είναι ότι δεν λαμβάνουν υπόψη τους καθόλου τα συστήματα. Μέσα από την επίγνωση των συστημάτων, έχουμε αίσθηση της μεγαλύτερης εικόνας και αντιλαμβανόμαστε για ποια πράγματα έχουμε πραγματικά τον έλεγχο, μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε την επίδραση των συστημάτων στην ευτυχία μας αλλά και να ελισσόμαστε μέσα σε αυτά.
Κάνετε επίσης κριτική για το κίνημα του body positivity. Θέλετε να μου πείτε λίγα πράγματα γι’ αυτό;
Το κίνημα του body positivity είναι πολύ σημαντικό που υπάρχει, αλλά δυστυχώς έχει επηρεαστεί αρκετά από την κουλτούρα της τοξικής θετικότητας. Έχει πάει στο άλλο άκρο, όπου πρέπει να αγαπάς τα πάντα για το σώμα σου και να του δείχνεις κάθε μέρα αγάπη. Αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Πολλές φορές αισθανόμαστε πόνο από το σώμα μας, καθώς και να αισθανόμαστε δυσφορία από αυτό. Δεν μπορούμε να το αγαπάμε συνέχεια. Η εναλλακτική είναι το body neutrality (ουδετερότητα). Η ιδέα είναι η εξής: δεν χρειάζεται να αγαπάμε κάθε μέρα το σώμα μας –γιατί κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό–, αλλά δεν χρειάζεται και να το μισούμε. Δεν ωφελεί να του δίνουμε κάποιο πρόσημο. Είναι αυτό που είναι.
Μπορούμε να είμαστε θετικοί χωρίς να είμαστε τοξικοί;
Ναι, φυσικά. Το κλειδί είναι να εκφράζουμε τη θετικότητά μας τις στιγμές που αρμόζει στις συνθήκες ή όταν βρισκόμαστε σε μια οπτιμιστική διάθεση ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Το πρόβλημα αρχίζει να υπάρχει όταν δεν αφήνουμε τους εαυτούς μας ελεύθερους να εκφράσουν τα αρνητικά συναισθήματα ή όταν εργαλειοποιούμε τη θετικότητα για να σωπάσουμε ή να ντροπιάσουμε τους άλλους.
ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΑΣ, Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ
Κρίνετε τα πράγματα με γνώμονα τη λογική ή το ένστικτο; Σας αρέσει να περνάτε τον ελεύθερο χρόνο σας με άλλους ή να χαλαρώνετε μόνοι σας στο σπίτι; Βλέπετε το δάσος ή το δέντρο; Αν καταφέρουμε να έχουμε αυτογνωσία όσον αφορά κάποια βασικά στοιχεία της προσωπικότητάς μας, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε τη δική μας συμπεριφορά, αλλά και των άλλων, από ένα εντελώς διαφορετικό πρίσμα. Στο βιβλίο Έτσι είμαι φτιαγμένος (εκδ. Διόπτρα) η ψυχολόγος Στέφανι Στολ παρουσιάζει ένα σύστημα χαρακτήρων που βασίζεται στους δεκαέξι τύπους των Myers-Briggs – ένα από τα πιο διαδεδομένα τεστ προσωπικότητας στον κόσμο. Μέσα από αυτό το εγχειρίδιο η Στολ σάς βοηθά να κατανοήσετε καλύτερα το δικό σας προφίλ, με σκοπό να βελτιώσετε την καριέρα σας, αλλά και να μάθετε να διαχειρίζεστε καλύτερα τις σχέσεις σας. Μιλώντας για σχέσεις, στο βιβλίο Τα δεσμά του έρωτα (εκδ. University Studio Press) η ψυχαναλύτρια Τζέσικα Μπέντζαμιν μας εξηγεί γιατί αποδεχόμαστε σχέσεις επιβολής και υποταγής. Γιατί οι άνθρωποι υποτάσσονται στην εξουσία και μάλιστα αντλούν απόλαυση από την εξουσία που οι άλλοι ασκούν επάνω τους; Πού έγκειται η γοητεία της κυριαρχικότητας και της υποταγής και γιατί τις συναντάμε τόσο συχνά στην ερωτική ζωή; Γιατί είναι τόσο δύσκολο για τους άνδρες και τις γυναίκες να συναντηθούν ως ίσοι; Βέβαια, τα ερωτήματα που μπορεί να σας απασχολούν περισσότερο είναι πιθανό να αφορούν την προσωπική σας ευτυχία. Με χιούμορ αλλά και επιστημονική δριμύτητα, τα Μαθήματα καλής ζωής (εκδ. Ψυχογιός) παρουσιάζουν τα ευρήματα μιας έρευνας του Χάρβαρντ πάνω στην ευτυχία, η οποία ξεκίνησε το 1938! Σπόιλερ: το μυστικό βρίσκεται στις σχέσεις μας. Πάλι από τον κόσμο της επιστήμης, ο Σουηδός ψυχίατρος Άντερς Χάνσεν στο Brainfit (εκδ. Πατάκη) μάς ξεναγεί, με απλό και εμπνευσμένο τρόπο, στον κόσμο του εγκεφάλου συνολικά, παρουσιάζοντας τα πιο σύγχρονα ευρήματα για την υγεία του, αλλά και το πώς οι γνωστικές λειτουργίες μας βελτιώνονται θεαματικά μέσα από τη σωματική άσκηση.
