Προσπάθησε να χωρέσεις τη δράση του Blend Mishkin (κατά κόσμον Γιώργος Μαντάς) σε μία παράγραφο. Θα παραλείψεις πολλά. Οι συνεργασίες με μεγάλα ονόματα της ρέγκε, της dancehall και της χιπ χοπ σκηνής, η παρουσία του σε διεθνή φεστιβάλ (τόσο ως DJ όσο και με την μπάντα του, τους Roots Evolution), οι δουλειές που έχει κυκλοφορήσει σε βρετανικά labels και οι συμπράξεις με τη δική μας Sugahspank σίγουρα μετράνε. Κυρίως όμως αξίζει να σταθείς στη σοβαρότητά του. Στο πείσμα του να υπερασπίζεται παρεξηγημένα και αντιδημοφιλή είδη. Στα ατελείωτα χιλιόμετρα που έχει διανύσει ταξιδεύοντας, αλλά και στις ατελείωτες ώρες που περνά μέχρι σήμερα κλεισμένος στο σπίτι του, φτιάχνοντας ήχους.
Χωρίς να τον έχω γνωρίσει ποτέ από κοντά, τον ξέρω από τότε που άρχισα να γράφω για μουσική. Μου άρεσε πάντα το ψευδώνυμό του: Blend Mishkin. Από τη μία η ανάμειξη μουσικών ειδών, από την άλλη o κεντρικός ήρωας στον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκι. Όταν τον παίρνω τηλέφωνο για τη συνέντευξη, βρίσκεται στη Λάρισα. Χαίρεται τον απογευματινό ήλιο, λίγο πριν από το set του σε ένα από τα μαγαζιά της πόλης. Στη διάρκεια της κουβέντας μας, δεν «πουλάει» τον εαυτό του. Βγάζει μια ταπεινότητα, όπως και μια απροθυμία για υπερανάλυση. «Σε περιμένω στο live», μου λέει στο τέλος – και καταλαβαίνω ότι το μυαλό του βρίσκεται ήδη εκεί.
Ψάχνοντας πληροφορίες για σένα, διαπίστωσα ότι είσαι ενεργός στη δισκογραφία από το 1993. Αισθάνεσαι κατά κάποιον τρόπο «survivor»;
Όχι, μωρέ… Αν το έβλεπα έτσι, θα είχα κουραστεί. Δεν θεωρώ καν τον εαυτό μου «παλιό». Ίσως επειδή αλλάζει κάθε τόσο ο ήχος που παίζω, οι συνθήκες… Ψάχνω συνέχεια να βρω κάτι καινούργιο. Μόλις κατακτώ κάτι, πάω για το επόμενο.
Το τελευταίο σου άλμπουμ, Unity of Opposites (2022), οραματίζεται μια μοντέρνα ρέγκε, με στοιχεία τζαζ, μπλουζ αλλά και ελληνικής παραδοσιακής μουσικής. Ποιο ήταν το κίνητρο;
Δεν έχω συγκεκριμένο κίνητρο όταν ετοιμάζω ένα άλμπουμ. Ξεκινάω φτιάχνοντας δυο τρία κομμάτια. Αυτά με οδηγούν στο επόμενο, και έτσι αρχίζει να σχηματίζεται ένα κόνσεπτ. Προσπαθώ να νιώθω ελεύθερος και να φτιάχνω τη μουσική που θέλω, χωρίς να με περιορίζει κανένα «συμβόλαιο».
Στο The Crossing, αυτό το έγχορδο που ακούμε στην εισαγωγή τι είναι;
Είναι κανονάκι και το παίζει ο Πάνος Δημητρακόπουλος, από τους πιο γνωστούς σπεσιαλίστες του οργάνου. Χαίρομαι που με ρωτάς, γιατί αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται ένας δίσκος που ηχογραφήσαμε μαζί, στον οποίο το κανονάκι πρωταγωνιστεί. Ένα αρκετά «κινηματογραφικό» άλμπουμ… Σκέψου ότι τα περισσότερα κομμάτια δεν έχουν καν ντραμς.
Γενικά, όταν φτιάχνεις μουσική, σκέφτεσαι πού θα την ακούσει ο άλλος; Αν θα την ακούσει π.χ. σε μπαρ, σε ένα μεγάλο ανοιχτό φεστιβάλ ή στο σπίτι του;
Καθόλου δεν το σκέφτομαι! Και μπορεί να είναι στρατηγικά λάθος. Αλλά πιστεύω ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να παράγει το έργο που ευχαριστεί τον ίδιο. Από προσωπική ανάγκη. Αν αυτό τελικά βρει αποδέκτες, ακόμη καλύτερα. Αλλά δεν πρέπει να είναι το ζητούμενο.
Έχεις γυρίσει όλη την Ευρώπη, παίζοντας σε φεστιβάλ. Υπάρχει κάποια σκηνή που ξεχωρίζεις αυτή τη στιγμή;
Πάντα μου έκανε εντύπωση η ρέγκε σκηνή που έχουν καταφέρει και διατηρούν στην Ιταλία. Η οποία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980 (κάπως σαν συνέχεια του πανκ) και διαδόθηκε μέσα από καταλήψεις, κ.λπ. Είναι κάτι που συνέβη τόσο κοντά μας, οπότε λες «θα μπορούσε να είχε συμβεί και εδώ». Βέβαια, την Ελλάδα θα την παρομοίαζα κυρίως με τα υπόλοιπα Βαλκάνια. Οι μικρές σκηνές της θυμίζουν τις σκηνές της Σερβίας, της Κροατίας… Σε άλλες χώρες, το ενδιαφέρον δεν εστιάζεται τόσο στο να αναδειχθεί ένας καλλιτέχνης, αλλά στο να αναδειχθεί όλη η φάση. Γιατί είναι της λογικής «αν βοηθήσω τον δίπλα μου, θα βοηθηθώ στο μέλλον κι εγώ».
Περιπέτειες έχεις ζήσει στο εξωτερικό;
Κατ’ αρχάς με έχουν κλέψει μέσα σε τρένο δύο φορές. Έμπαιναν στην καμπίνα μου κανονικά, μου έπαιρναν όλα τα λεφτά και γύριζα στην Αθήνα με δανεικά.
Να μη σε πληρώνει κάποιος μαγαζάτορας;
Αυτό το έχω πάθει στην Ελλάδα (γέλια). Έπαιζα σε ένα beach bar. Ο μαγαζάτορας με κατέβασε κάτω και μου είπε «δεν είναι αυτό που θέλω, άλλα περίμενα». Του απάντησα ότι θα έπρεπε, προτού με καλέσει, να έχει μπει να ακούσει τι παίζω. Τέλος πάντων, ανέβηκαν οι τόνοι και στο τέλος μου είπε «φύγε τώρα, γιατί εδώ είναι περίεργες οι περιοχές και οι εποχές». Ήταν και άλλοι πέντε φίλοι του εκεί στο μπαρ που κοιτούσαν περίεργα… Οπότε έφυγα.
«Για την ελληνική μουσική πραγματικότητα δεν έχουμε καμία σημασία», έλεγες πρόσφατα σε μια συνέντευξη. Το λες με πικρία;
Το λέω κυρίως με επαναστατική διάθεση (γέλια). Αν δεν σας κάνουμε εμείς μία, δεν μας κάνετε εσείς δέκα. Εντάξει, μπορεί να ήμουν και υπερβολικός όταν το είπα, αλλά εννοείται ότι έχω νιώσει απόρριψη λόγω είδους μουσικής και στίχου. Δεν είμαι σίγουρος βέβαια ότι μπορώ να ρίξω το φταίξιμο στη χώρα.
Προσπάθησες ποτέ να απευθυνθείς σε αυτό που λέμε «ευρύ κοινό»;
Γυρνάμε σε κάτι που με ρώτησες νωρίτερα: Ποτέ δεν ξεκινάω με σχέδιο. Ευτυχώς ή δυστυχώς, δεν είμαι καλός σε αυτό. Δεν μπορώ δηλαδή να πω «θα βρω τα υλικά που πρέπει να βάλω μέσα, για να το φάνε όλοι».
Παραγωγές σε ελληνόφωνα έχεις κάνει;
Λίγα πράγματα. Πρόσφατα έκανα μια διασκευή στον Μάνο Λοΐζο, όπου τραγουδούσε η Νεφέλη Φασούλη. Παλιότερα είχα κάνει μια παραγωγή με τους Burger Project και τη φωνή της Ματούλας Ζαμάνη. Έχω συνεργαστεί και με τον Τάκι Τσαν. Πραγματικά, δεν έχω κάτι εναντίον του ελληνικού στίχου. Όμως, πρώτον, δεν υπάρχει τόσο στα είδη που κινούμαι και δεύτερον, επειδή με τον ελληνικό στίχο ταυτιζόμαστε όλοι άμεσα, το κριτήριο για να τον αποδεχτείς είναι ακόμη πιο αυστηρό.
Έχεις περάσει από είδη όπως η ρέγκε, η σόουλ, το φανκ, το χιπ χοπ… Για ποια από τις μέχρι τώρα δουλειές σου είσαι περισσότερο περήφανος;
Να σου πω την αλήθεια, για την επόμενη. Αυτό ισχύει κάθε φορά. Όταν πρόκειται να βγάλω κάτι παθιάζομαι, είμαι περήφανος, γουστάρω – και μετά το απομυθοποιώ και ξεκινάω το επόμενο. Γενικά δεν παίζω πολύ με τη νοσταλγία, να λέω «κοίτα τι ωραίες εποχές ήταν τότε, που κάναμε το τάδε».
Στο Arch club τι ετοιμάζετε με τους Roots Evolution;
Είναι μια ωραία ευκαιρία να παίξουμε ξανά με την μπάντα σε έναν αμιγώς συναυλιακό χώρο έχουμε καιρό. Θα παρουσιάσουμε κομμάτια από διάφορα άλμπουμ, προσαρμοσμένα για μπάντα. Στην ουσία κάνουμε ένα live remix…
Πού βγαίνεις; Πώς διασκεδάζεις;
Δεν βγαίνω συχνά σε μαγαζιά. Κυρίως σινεμά πηγαίνω και κάνω βόλτες με τα πόδια. Μου αρέσει να περπατάω.
Όταν περπατάς, ακούς μουσική;
Αν είμαι στις κλειστές μου, ναι. Αλλά γενικά προτιμώ να έχω μια επαφή με το τι γίνεται γύρω μου. Επίσης, αν ακούσω κάτι, συνήθως θα είναι κανένα podcast.
Βλέπεις αλλαγές προς το καλύτερο στην Αθήνα, πέρα από τα γνωστά προβλήματά της;
Δυστυχώς, βλέπω μια πόλη παρατημένη. Οι ελάχιστες ενέργειες της πολιτείας αποσκοπούν μόνο στο ιδιωτικό όφελος και αφορούν κυρίως στον τουρισμό. Η αλήθεια είναι πως μερικά σημεία της πόλης είναι όμορφα από μόνα τους, αρκεί κανείς να είναι σε θέση να εντοπίσει την ομορφιά τους.
Τα πρωινά σηκώνεσαι άνετα από το κρεβάτι;
Είμαι πρωινός τύπος. Τα τελευταία χρόνια ξυπνάω πολύ νωρίς γιατί μου αρέσει η ησυχία που επικρατεί πριν από τις οκτώ το πρωί, πριν ξυπνήσουν όλοι. Είναι η ιδανική ώρα για να γράψω μουσική.
Και τι ονειρεύεσαι όταν είσαι ξύπνιος;
Μια καλύτερη καθημερινότητα για όλους.
ΙΝFO →
Ο Blend Mishkin εμφανίζεται με τους Roots Evolution στο Arch club (Ελασίδων 6, Γκάζι) στις 21/4. Τη βραδιά ανοίγουν οι Les Skartoi, ενώ θα ακολουθήσει after party με τους Bass Delight feat. MC Yinka. Το άλμπουμ Unity of Opposites κυκλοφορεί από την Boom Selectah Records.
