Όπως όλα, έτσι και τα υλικά μπορείς να τα δεις με δύο τρόπους. Εξαρτάται πότε τα συναντάς και πώς σκέφτεσαι γι’ αυτά. Ένα υλικό, όσο χρησιμεύει για το στήσιμο ενός κινηματογραφικού σετ, για την υλοποίηση μιας έκθεσης ή το ανέβασμα μιας παράστασης, μπορεί να χαρακτηρίζεται πολύτιμο, ακριβό, σπάνιο και λίγες μέρες ή μήνες αργότερα, το ίδιο αντικείμενο να αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα ή ακόμα χειρότερα ως σκουπίδι. Πού αποθηκεύονται όλα αυτά τα υφάσματα, οι τσόχες, οι καπλαμάδες, τα χαρτόνια και τα πλέξιγκλας; Ανακυκλώνονται; Δωρίζονται; Πετιούνται; Η Μαρία-Αντέλα Κονόμι ξεκίνησε την onmaterials.org, μια πιλοτική πλατφόρμα που διευκολύνει τη δημιουργική επανάχρηση υλικών, για να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα;
Εργαζόμουν στο κομμάτι της παραγωγής στη State of Concept Athens για τέσσερα χρόνια και παρατήρησα ότι πολλά υλικά ξέμεναν μετά το τέλος των εκθέσεων. Λυπόμουν να τα πετάξω –δεν υπήρχε τρόπος αποθήκευσης ούτε μπορούσαν να χρησιμεύσουν σε κάποιο άλλο πρότζεκτ– και σκεφτόμουν τι ωραία που θα ήταν αν μπορούσαμε να συγκεντρώναμε όλα αυτά τα αντικείμενα από παραστάσεις, εγκαταστάσεις, κινηματογραφικές παραγωγές σε έναν χώρο και να πηγαίνει ο καθένας να παίρνει ό,τι χρειάζεται.
Πόσο εύκολο ήταν να βρεις «συμμάχους» στην πρωτοβουλία σου;
Στην αρχή οργάνωσα συναντήσεις με κάποιους φορείς, υπήρχε διάθεση, αλλά δεν υπήρχε χρόνος από όλους για να μπουν σε αυτή τη διαδικασία. Πήγαμε και σε μεγάλα μουσεία, όπως το Μπενάκη, όπου αποθηκεύουν πολλά υλικά, όμως και εκεί ήρθαμε αντιμέτωποι με ένα σημαντικό πρόβλημα: δεν είχε γίνει ποτέ καταγραφή των αποθεμάτων, οπότε δεν μπορούσαν να προχωρήσουν σε δωρεές.
Η πλατφόρμα στοχεύει και στην εκπαίδευση;
Φυσικά, είχαμε επισκεφτεί τη Σχολή Καλών Τεχνών και τη Σχολή Βακαλό και με υλικά που παραχωρήσαμε στους σπουδαστές έκαναν νέα έργα. Δεν είναι μόνο το θέμα της εξοικονόμησης πόρων και της κυκλικής προσέγγισης στη διαχείριση των αποβλήτων, είναι και το δημιουργικό κομμάτι που πρέπει να αναδειχθεί. Πρέπει να ανατραπεί αυτή η λογική του αγοράζω, χρησιμοποιώ, απορρίπτω. Οι καλλιτέχνες διαθέτουν τη φαντασία που απαιτείται για να διακρίνουν μια δεύτερη ζωή σε κάτι.
Παρακολουθείς την πορεία των υλικών που διανέμονται;
Ναι, όπου είναι εφικτό. Για παράδειγμα, οι Latent Community (Σωτήρης Τσίγκανος, Ιώνιαν Μπισάι) πήραν από εμάς φελιζόλ και μεγάλες επιφάνειες από φελτ και έφτιαξαν μια μικρή αίθουσα για προβολές στο στούντιό τους.
Τελικά, βρέθηκε χώρος αποθήκευσης;
Tα διαθέσιμα υλικά μπορεί κανείς να τα δει μόνο online. Oι αντίστοιχες πλατφόρμες του εξωτερικού, όπως η παριζιάνικη La Reserve des Arts ή η νεοϋορκέζικη Μaterials for the Arts διαθέτουν τεράστιες αποθήκες, μπορούν να διαχειριστούν μεγάλους όγκους υλικών αλλά και να υποδεχθούν εκατοντάδες ενδιαφερομένους. Στη δική μας περίπτωση τον ρόλο αυτόν τον επιτελεί το ατελιέ μοδιστρικής της μαμάς μου στην Κυψέλη. Εκεί αποθηκεύω προσωρινά ό,τι δεν μπορώ να διακινήσω άμεσα, ποντάροντας στη δική της υπομονή και καλή διάθεση.
Πόσο τηρείς στην καθημερινότητά σου το zero waste;
Μεγάλωσα με το μικρόβιο της μεταποίησης από τη μαμά μου. Τα ρετάλια υφάσματος γίνονταν ρούχα για τις κούκλες μου, τα κουμπάκια έβρισκαν θέση σε χειροτεχνίες. Δεν υπάρχει άχρηστο υλικό, το δικό σου άχρηστο είναι θησαυρός για τον άλλο. Πρέπει να έχεις εξαντλήσει κάθε πιθανότητα για να απορρίψεις κάτι. Δεν μου αρέσουν οι σπατάλες, θέλω να κάνω πιο συνειδητές επιλογές, ψωνίζω συχνά δεύτερο χέρι. Θέλω να ξέρω πως έχω κάνει την καλύτερη διαχείριση που μπορώ με τον χρόνο μου και τα αντικείμενα που με περιβάλλουν.
INFO
Για όποιον διαθέτει υλικά που δεν χρειάζεται και για όποιον αναζητά πρώτες ύλες για κάποιο δημιουργικό εγχείρημα: onmaterials.org
