Τρώω πικάντικα φαγητά σχεδόν κάθε μέρα. Λατρεύω τη γεύση και την κάψα στο στόμα μου, αλλά αναρωτιέμαι: Πώς επηρεάζουν το σώμα μου; Σύμφωνα με τον Nομπελίστα Ιατρικής (2021) Ντέιβιντ Τζούλιους, φυσιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, η κατανάλωση πικάντικου φαγητού μπορεί να προκαλέσει διάφορες αντιδράσεις, όπως ένα μυρμήγκιασμα στη γλώσσα και στα χείλη, καθώς και εφίδρωση. «Όλοι μας απολαμβάνουμε εμπειρίες που σχετίζονται με τις αισθήσεις. Τα πικάντικα φαγητά κάνουν τη ζωή πιο ενδιαφέρουσα», είπε. Αλλά δεν είναι ευπρόσδεκτες όλες οι πιθανές αντιδράσεις, ακόμη και για όσους/ες απολαμβάνουν τη γεύση. Δείτε τι γνωρίζουμε για το πώς επηρεάζουν τα πικάντικα φαγητά τον οργανισμό.
Σαν να έχει καύσωνα
Οι λάτρεις των πικάντικων φαγητών είναι πιθανό να είναι εξοικειωμένοι με τη μία, άμεση σωματική αντίδραση: την εφίδρωση. Αυτό συμβαίνει επειδή μερικά από τα πιο πικάντικα τρόφιμα περιέχουν ενώσεις που δεσμεύονται σε νευρικούς υποδοχείς κατά μήκος του γαστρεντερικού σωλήνα, συμπεριλαμβανομένου του στόματος, οι οποίοι ενεργοποιούνται από τη θερμότητα. Τα τσίλι, η γευστική ραχοκοκαλιά πολλών πικάντικων πιάτων, περιέχουν την ένωση ονόματι καψαϊκίνη, η οποία δεσμεύεται σε αυτούς τους υποδοχείς και στη συνέχεια στέλνει ένα σήμα πόνου στον εγκέφαλο, όπως ανακάλυψε ο Τζούλιους στο έργο του για το συγκεκριμένο θέμα, που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ (από κοινού με τον μοριακό βιολόγο Αρντέμ Παταπουτιάν).
Οι κύριες χημικές ουσίες που βρίσκονται στους κόκκους πιπεριού, στο χρένο και στη μουστάρδα δεσμεύονται επίσης στους ίδιους υποδοχείς, αν και είναι λιγότερο ισχυρές. Αυτά τα νεύρα στέλνουν παρόμοια σήματα στον εγκέφαλο μ’ εκείνα που θα έστελναν αν ερχόσασταν σε επαφή με πραγματική φωτιά. Γι’ αυτό μπορεί να αρχίσετε να ιδρώνετε ή να κοκκινίζετε. Αυτός είναι ο τρόπος του οργανισμού να δροσιστεί.
«Η καψαϊκίνη ξεγελάει το σώμα σας κάνοντάς το να νομίζει ότι η θερμοκρασία έχει ανέβει, και έτσι ο εγκέφαλός σας πιστεύει ότι πρέπει να αποβάλει θερμότητα», παρατήρησε ο Τζούλιους. «Στους ανθρώπους, αυτό γίνεται κυρίως με την εφίδρωση».
Γαστρεντερική δυσφορία
Η κατανάλωση πικάντικων φαγητών με μέτρο είναι γενικά ασφαλής για τους ανθρώπους που δεν έχουν ήδη προβλήματα στο στομάχι. Ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στις περιοχές που βοηθούν την πέψη και μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε καούρα, στομαχόπονο ή διάρροια. Τα άτομα με γαστρίτιδα, η οποία εμφανίζεται όταν η επένδυση του στομάχου παθαίνει φλεγμονή, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε αυξημένο κοιλιακό πόνο.
Ωφέλιμα για την υγεία
Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση πικάντικων τροφίμων μπορεί να σχετίζεται με ορισμένα οφέλη για την υγεία. Έρευνα έδειξε ότι η λήψη ενός ημερήσιου συμπληρώματος καψαϊκίνης (που περιέχει την ποσότητα τεσσάρων ή πέντε πιπεριών χαμπανέρο) επιτάχυνε τον μεταβολισμό, όπου οι συμμετέχοντες έκαψαν το ισοδύναμο διακοσίων επιπλέον θερμίδων την ημέρα, σε μια περίοδο 14 εβδομάδων. Σε μια μελέτη του 2022, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από έξι χιλιάδες ενήλικες, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη τσίλι συνδέθηκε με μείωση της συσσώρευσης ασβεστίου στα τοιχώματα των στεφανιαίων αρτηριών, οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Δεν είναι σαφές, ωστόσο, αν η κατανάλωση πικάντικων τροφών μπορεί να μειώσει μακροπρόθεσμα την πιθανότητα παχυσαρκίας ή καρδιακών προσβολών. Τα στοιχεία είναι ανάμεικτα, σχετικά με το αν τα πικάντικα τρόφιμα αυξάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η καθημερινή κατανάλωση καυτερών ποικιλιών σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου, αλλά όχι του γαστρικού ή του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Και ενώ διάφορα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σε κύτταρα που βρίσκονται σε εργαστήρια έδειξαν πως η καψαϊκίνη και η πιπερίνη (η χημική ουσία που περιέχεται στους κόκκους πιπεριού) μπορούν να βοηθήσουν στην παρεμπόδιση ή στην καταστροφή των ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων του μαστού, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα αν αυτά τα ευρήματα μπορούν να οδηγήσουν σε πιθανή θεραπεία.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2015, με δείγμα σχεδόν μισό εκατομμύριο ανθρώπους στην Κίνα, διαπίστωσε ότι όσοι έτρωγαν πικάντικα φαγητά έξι έως επτά φορές την εβδομάδα για αρκετά χρόνια είχαν 14% μειωμένο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με όσους έτρωγαν πικάντικα φαγητά λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα. Οι ερευνητές θεώρησαν ότι τα αποτελέσματα αυτά ίσως σχετίζονται με την αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση των πικάντικων τροφών, η οποία μπορεί να προστατεύει από παθήσεις, όπως ο διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρδιαγγειακών παθήσεων.
Σπάνιες ακραίες αντιδράσεις
Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι πολύ καυτερές πιπεριές έχουν προκαλέσει ακραίες φυσιολογικές αντιδράσεις, όπως εξαντλητικούς πονοκεφάλους ή τόσο έντονο εμετό, που προκάλεσε στον ασθενή ρήξη οισοφάγου. Αν έχετε δαγκώσει φαγητό που έχει περισσότερο καρύκευμα από όσο μπορείτε να αντέξετε, προτιμήστε να το «σβήσετε» πίνοντας κάτι με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, όπως γάλα ή ξινή κρέμα, όπως συνιστά ο Τζούλιους. Η καψαϊκίνη είναι μια λιποδιαλυτική ένωση, οπότε δεν θα διαλυθεί στο νερό, όσο κι αν πιείτε. Είναι σημαντικό να σέβεστε το πόση θερμότητα μπορεί να αντέξει το σώμα σας, προσθέτει ο ειδικός. Ωστόσο, αν αγαπάτε τα πικάντικα φαγητά και το σώμα σας μπορεί να τα αντέξει, οι ειδικοί λένε ότι δεν υπάρχει λόγος να τα αποφεύγετε.
