Θερμοκρασία στο κλιματιστικό: 27 βαθμοί. Δροσιά μέσα στο κλειστό «Ανδρέας Παπανδρέου» του Περιστερίου, αποπνικτικός καύσωνας στον έξω κόσμο. Μερικές ηλιαχτίδες διαχέονται στο ξύλινο παρκέ από τους φεγγίτες. Μία από αυτές πέφτει πάνω στην καρέκλα που κάθεται ο Βαγγέλης Ζούγρης. Ο 18χρονος σέντερ του Περιστερίου επιλέχθηκε πριν από λίγες ημέρες στην καλύτερη πεντάδα του Ευρωμπάσκετ Νέων και κρέμασε στο στήθος του το χάλκινο μετάλλιο για την τρίτη θέση που κατέλαβε η εθνική μας ομάδα. Είναι χαλαρός, χαμογελαστός και διψάει πολύ. Ο κ. Κώστας, ο φροντιστής, μας φέρνει παγωμένα μπουκάλια με νερό και ξεκινάμε.
Θέλω να σε πάω πίσω. Πολύ πίσω.
Ωχ… (αμήχανο γέλιο). Τι να πω, εδώ μεγάλωσα, πέντε λεπτά από το γήπεδο. Στο Περιστέρι έχω περάσει όλη μου τη ζωή, εκτός από τα καλοκαίρια που πήγαινα στη Λέσβο. Ο πατέρας μου έχει μια επιχείρηση με έπιπλα. Ξεκίνησε από το μηδέν, αλλά τώρα βρίσκεται σε ένα σημαντικό σημείο. Αυτό που έκανε ήταν να μου λέει ιστορίες με βάση την πειθαρχία, τη στοχοπροσήλωση, το never give up, που λέμε. Με έκαναν καλύτερο αγωνιστή. Από την άλλη, οι γονείς της μητέρας μου ήταν απλοί και καθημερινοί άνθρωποι και τη μεγάλωσαν με αγάπη. Η μητέρα μού μιλούσε για αγάπη, για σεβασμό στον συνάνθρωπο και στις γυναίκες, το πώς να αναπτύξω κριτική σκέψη και να αντιλαμβάνομαι το σωστό και το λάθος.
Τι δουλειά κάνει η μητέρα σου;
Η μαμά δουλεύει full-time στο σπίτι, έχει τέσσερα παιδιά που συνεχώς μεγαλώνουν. Με τα λεφτά που έχουμε ξοδέψει στα σούπερ μάρκετ, θα χτίζαμε άλλα τρία (γέλια). Κανονικά είμαστε πέντε, αλλά η μεγάλη μου αδερφή, η Αναστασία, δεν μένει μαζί μας. Στο σπίτι είμαστε εγώ, ο Διονύσης, ο Δημήτρης και το Μυρσινάκι μας. Υπάρχουν και τριβές, όλοι θέλουμε τον χώρο μας, αλλά όταν γίνεται πανικός, πλακώνομαι κι εγώ. Τα αδέρφια μου ασχολούνται με την ελληνορωμαϊκή πάλη, η Μυρσίνη κι εγώ με το μπάσκετ. Δεν θα την άφηνα να μου ξεφύγει.
Εσύ όμως δεν ξεκίνησες από το μπάσκετ, έτσι;
Άρχισα να παίζω μπάλα στα επτά μου, όταν ήμουν στη Β΄ Δημοτικού. Μου άρεσε πολύ το ποδόσφαιρο, κυρίως λόγω του Χαριστέα και του έπους του 2004. Ήμουν στόπερ, δεν πέρναγε τίποτα. Τσεκούρι. Είτε χτυπούσα μπάλα είτε πόδια.
Πάλι καλά που παίζεις μπάσκετ, δηλαδή.
Για να είμαι ειλικρινής, το βαρέθηκα το ποδόσφαιρο. Απεχθανόμουν όμως και το μπάσκετ. Ήταν Ιούνιος του 2019. Ήμουν δεκαπέντε χρονών, ύψος 1,90 μέτρα και μου έλεγαν να πάω να το δοκιμάσω, αν και ήθελα μποξ. Είπα μέσα μου: «Άντε, να πάω να χάσω μία ώρα από τη ζωή μου, να τους αποδείξω ότι κάνουν λάθος». Πάω στο γήπεδο, με σκανάρει από πάνω μέχρι κάτω η κόουτς Σοφία Γλυκοπούλου. Μέχρι τότε εγώ δεν είχα αγγίξει ποτέ την μπάλα. Συστήνομαι με τα άλλα παιδιά, κοιτάω την μπασκέτα και σκέφτομαι: «Την καρφώνω ή δεν την καρφώνω». Η κόουτς με ρωτάει αν μπορώ. Της απαντάω ναι. Και μπαμ! Τελειώνει η προπόνηση και θέλει να μου μιλήσει. «Κοίτα, δεν θέλω να πάρουν τα μυαλά σου αέρα, αλλά, αν δουλέψεις, εσύ μπορείς να παίξεις μπάσκετ». Πήγα σπίτι, δεν θυμάμαι καν τι όνειρα είδα. Από τότε, ό,τι άσκηση και σουτ μού έδειχνε στις προπονήσεις, εγώ τα εκτελούσα αμέσως. Με φώναζε «σφουγγάρι».
Και τον καιρό της πανδημίας, τι έκανες;
Δύσκολα. Κλείνουν τα πάντα. Στους ανοιχτούς χώρους ο δήμος ξεβιδώνει τα στεφάνια στις μπασκέτες, για να μη βγαίνει να παίξει ο κόσμος. Για μία εβδομάδα δεν έκανα τίποτα, αλλά μετά είπα πως δεν υπάρχει περίπτωση να μη δουλέψω περισσότερο απ’ όλους. Με τη βοήθεια του κόουτς Φοίβου Κωστή, έπαιρνα το μετρό για Ελληνικό, δήθεν για να ταΐσω τον σκύλο μου. Με έπαιρνε με το αμάξι, στέλναμε ξανά το «έξι» και πηγαίναμε σε ένα γήπεδο στη Βούλα, όπου κάναμε ατομικές για ώρες.
Θα επέστρεψες πιο δυνατός.
Σίγουρα, αλλά τι γίνεται; Κάνουμε προετοιμασία με το Εφηβικό του Περιστερίου, δίνω το εκατό τοις εκατό, νιώθω έτοιμος και στην πρώτη αγωνιστική, αλλά είμαι άφαντος από τη δωδεκάδα. Μέχρι να σταματήσουμε ξανά με το δεύτερο λοκντάουν, έβλεπα το παιχνίδι από τις κερκίδες λόγω COVID. Ήταν ό,τι χειρότερο. Να βλέπω μόνος μου το ματς, να είμαι βουρκωμένος, αλλά να μην το δείχνω, επειδή η ομάδα κέρδιζε. Μετά το λοκντάουν, όχι μόνο είμαι στη δωδεκάδα, αλλά είμαι και αρχηγός.
Και πότε έπαιξες με την πρώτη ομάδα;
Όταν ήρθε ο Μίλαν Τόμιτς, τον Δεκέμβριο του ’21, κόντρα στον Κολοσσό. «Tata si» τον έλεγα. «Είσαι μπαμπάς». Αυτό που πιστεύω για τους προπονητές επιπέδου Basket League είναι πως όλοι ξέρουν αρκετό μπάσκετ για να στηρίξουν την ομάδα. Από εκεί και πέρα, είναι θέμα χαρακτήρα και συμπεριφοράς του παίκτη. Είχα την εμφάνιση που είχα απέναντι στον Κολοσσό Ρόδου χάρη στον Τόμιτς. Επτά πόντοι και τρία ριμπάουντ στο ντεμπούτο μου.
Μετά τον Τόμιτς, ήρθε ο Σπανούλης.
Στην αρχή, όταν άκουσα πως θα έρθει, δεν ήξερα πώς να το πάρω και δεν ήξερα πώς ήταν και ο ίδιος ως άνθρωπος και ως χαρακτήρας. Αν δεν τον γνωρίσεις, δεν μπορείς να τον καταλάβεις πραγματικά. Είναι ο απόλυτος winner, όλη του η ζωή τριγυρίζει γύρω από το μπάσκετ. Σου μιλάει με τέτοιο τρόπο, που το μόνο που σου επιτρέπει να κάνεις είναι να μπεις μέσα και να δώσεις το εκατό τοις εκατό. Εξ ου και η φετινή χρονιά του Περιστερίου [σ.σ.: τερμάτισε στην τρίτη θέση].
Εξ ου και η εμφάνισή σου στο ματς με τον Ολυμπιακό, σε εκείνο το 86-87 τον Ιανουάριο.
Ήξερα ότι θα παίξω εκείνη τη μέρα. Δεν υπήρχε άλλος. Από τους ψηλούς τραυματίζεται ο Αγραβάνης στην προπόνηση, επειδή πατάει πάνω στο δικό μου πόδι, ενώ ο Μπίλαν δεν μπορεί να βγάλει σαράντα λεπτά μόνος του. Ο Σπανούλης με πιάνει πριν από το ματς να μου μιλήσει και μου λέει: «Μην κωλώσεις σήμερα σε κανέναν. Ό,τι γίνει, εγώ είμαι εδώ». Έκανα το καλύτερο ματς της ζωής μου. Αν δεν ήταν κι εκείνο το buzzer-beater του Γουόκαπ.
Θέλω να σε ρωτήσω κάτι τώρα, περισσότερο διερευνητικά. Έχεις ύψος 2,02 μέτρα και είσαι σέντερ, σε μια θέση όπου επιλέγονται συνήθως παίκτες που είναι κοντά στα 2,10 μ. Πώς αντέχεις να παίζεις με αντιπάλους που έχουν τόσο ψηλά κορμιά, όπως ο Φαλ (2,18 μ.), στο ματς με τον Ολυμπιακό;
Κοίτα, κοντούλη θα με έλεγες, αλλά όταν έχεις ένα τέτοιο μειονέκτημα σε σχέση με τους άλλους, ή τα παρατάς ή προσπαθείς να χαρτογραφήσεις τις κινήσεις τους και μαθαίνεις να παίζεις με ψηλότερους αντιπάλους. Σίγουρα, θα προτιμούσα να ήταν στο ύψος μου, αλλά θα κάτσω να πεθάνω;
Σωστά. Αντ’ αυτού, βρέθηκες στην ομάδα που κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο του Ευρωμπάσκετ Νέων και επιλέχθηκες στην καλύτερη πεντάδα του τουρνουά.
Σκέψου το εξής: Εμείς, οι μεγάλοι έφηβοι, βγήκαμε στο προηγούμενο Ευρωμπάσκετ δωδέκατοι από τους δεκαέξι. Η ομάδα νέων, επίσης. Είχαμε μια ομάδα από «δωδέκατους» και θα έπαιρνε μετάλλιο; Μου το είχαν πει, όμως. Καθόμουν στη γωνία του γηπέδου, όπως εμείς τώρα, και μου είπαν: «Βαγγέλη, αυτή η ομάδα πάει για χρυσό». Οκέι, έγινε. Χαμογέλασα, αλλά ήμουν σε φάση «κάτσε να τελειώσει η προετοιμασία και μετά, ήρεμα».
Πότε, όμως, το κατάλαβες ότι πράγματι πάτε για μετάλλιο;
Όσο γινόμασταν ομάδα στην προετοιμασία, τότε το πιστέψαμε. Αυτό που ήθελε ο κόουτς Παπαδόπουλος ήταν να μας πιέσει πέρα από τις ικανότητές μας και τα όρια που είχαμε συνηθίσει. Μαζευόμασταν πριν από τις προπονήσεις και λέγαμε: «Αυτός [σ.σ.: ο κόουτς] θα έρθει να μας πειράξει εγκεφαλικά. Πάμε να το κάνουμε εμείς σε εκείνον. Να είμαστε αψεγάδιαστοι. Όλοι μαζί». Όπως στο ματς με την Τουρκία.
Στα προημιτελικά λες, όταν γυρίσατε το ματς από το -13 στο +26.
Μπαίνουμε στο παρκέ και κοιταζόμαστε. Δεν θυμάμαι καν τι είπαμε. Είχαμε τέτοια σύνδεση μεταξύ μας. Πάσα μπροστά. Την πιάνει ο Μπαζίνας στον αέρα, χωρίς ισορροπία. Τρέχει ο Οικονομόπουλος, την πετάει άλεϊ-ουπ, τη χάνει, παίρνω το ριμπάουντ, την καρφώνω και γίνεται πανικός στην Κρήτη.
Στον ημιτελικό τι πήγε στραβά με τη Γαλλία;
Καμία ήττα δεν είναι εύκολη. Ειδικά με τη Γαλλία, να χάνεις με τόση διαφορά στο «σπίτι» σου, ήταν από τις πιο δύσκολες της ζωής μου. Δεν μας αντικατόπτριζε. Ήμασταν ομάδα όμως. Ή θα ξεφτιλιζόμασταν ή θα πηγαίναμε να πάρουμε το μετάλλιο. Υπάρχει κάτι μεγαλύτερο από τη στενοχώρια σου: υπάρχει η πατρίδα σου κι ένα μετάλλιο που μπορείς να της φέρεις. Και εδώ έρχονται τα ψυχικά αποθέματα και η υποστήριξη του κόσμου. Το λέω και το ξαναλέω, αυτός ήταν ο πραγματικός MVP, αυτός έπρεπε να μπει στην πεντάδα.
Τώρα δεν θέλω να σε ρωτήσω πώς νιώθεις που ο Δημήτρης Ιτούδης σε κάλεσε στην προεπιλογή για το Μουντομπάσκετ των Ανδρών, αλλά πώς το ακούς;
Σκέψου εσύ. Πριν από μία τετραετία ήσουν στόπερ. Και κάποιος σου λέει ότι θα είσαι στην Εθνική Ανδρών στο μπάσκετ. Και θα έχεις συμπαίκτες τους Γιάννη, Κώστα, Θανάση Αντετοκούνμπο, τον Παπανικολάου και εγώ δεν ξέρω ποιον άλλο. Πες μου εσύ. Περιγράφεται; Πες μου, περιγράφεται; Δεν περίμενα να ακουμπήσω την Εθνική και ξέρω ότι κανείς δεν προβλέπει ότι θα είμαι στους δώδεκα. Εγώ όμως θα δώσω το εκατό τοις εκατό και ό,τι γίνει.
