Kanellos Cob
To έργο Random Urbanism: Athens έχει διαστάσεις 68 x 400 εκ. − για πρακτικούς λόγους στην εικόνα επάνω βλέπουμε μια λεπτομέρεια. «Το μακρύ φορμάτ έχει τη λογική τού σε πιάνω από το χέρι και πάμε μια βόλτα στην Αθήνα», αναφέρει ο δημιουργός του, Kanellos Cob. Για να το δεις σε έναν τοίχο, πρέπει να περπατήσεις πλάι του και «να δεις πώς εξελίσσεται η ιστορία, ανασύροντας δικές σου μνήμες και εντυπώσεις σε σχέση με αυτό που βλέπεις». Εικονογράφος και κομίστας, ήταν ακόμη στη Γαλλία όταν αποφάσισε να δημιουργήσει ένα μωσαϊκό με όλα τα κομμάτια της Αθήνας: αρχαία σπαράγματα, άστεγοι, το Κοινοβούλιο, αστυνομία, η θέση της LGBTQ+ κοινότητας, σκουπίδια, ναρκωτικά, συρμοί του μετρό, γειτονιές, μπαλκόνια με απλωμένα ρούχα. Ζώντας στο εξωτερικό και βλέποντας τις δοκιμασίες της χώρας στα χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας, «ήθελα να πάρω μέρος στη συζήτηση», όπως λέει.
Ναταλία Τσουκαλά
«Αυτή η φωτογραφία σχολιάζει το φαινόμενο της αστικής θερμονησίδας», διευκρινίζει η φωτογράφος Ναταλία Τσουκαλά, η οποία συμμετείχε στο 112, Climate Tone, ένα πρότζεκτ του ΝΕΟΝ για το World Weather Network. Δεν είμαι εξοικειωμένη με τον όρο, οπότε μου εξηγεί: «Λόγω των δομικών υλικών, τα αστικά κέντρα υπερθερμαίνονται». Ο στόχος της ήταν να δείξει πως το περιβάλλον βρίσκεται σε μια γενικευμένη έκτακτη ανάγκη. «Ανεβαίνοντας στον Υμηττό και στον Λυκαβηττό, σκεφτόμουν πόσο ωραία θα ήταν αν όλες αυτές οι ταράτσες ήταν πράσινες. Αν ο διαχειριστής κάθε πολυκατοικίας, σε συνεργασία με τους ενοίκους, αναλάμβανε να δημιουργήσει έναν χώρο πρασίνου. Έναν τόπο συνάντησης και κοινωνικοποίησης, που θα επιδρούσε σημαντικά στο κλίμα».
Στρατής Ταβλαρίδης
«Τον χάρτη της Αθήνας τον έκανα πρώτη φορά το 2019 και φέτος τον Ιούνιο δοκίμασα μια διαφορετική εκδοχή, με τα χρώματα της σημαίας του Pride», αναφέρει ο εικαστικός Στρατής Ταβλαρίδης. Το έργο του είναι ζωγραφικό, αλλά αντί για πινέλο χρησιμοποιεί νυστέρι, αφαιρώντας στην ουσία ύλη για να φανεί το αποτέλεσμα. «Η σκέψη ήταν να δείξω πού βρίσκομαι εγώ. Έχοντας καταγωγή από Θεσσαλονίκη και αφού αποφοίτησα από τη Σχολή Καλών Τεχνών της πόλης, αποφάσισα να έρθω στην Αθήνα, το πιο καλό και βολικό οικόπεδο της Ευρώπης. Σκέφτηκα πως θα μπορούσα να χτίσω τη ζωή μου στην πρωτεύουσα, να βιοποριστώ, αλλά παράλληλα να προχωρήσω καλλιτεχνικά, και στην ουσία αυτόν τον χάρτη τον δημιούργησα για να προσανατολιστώ εγώ. Αν παρατηρήσεις, είναι το τρίγωνο γύρω από το οποίο οργάνωσα την καθημερινότητά μου: Ομόνοια, Σύνταγμα, Μοναστηράκι».
Tάσος Λάγγης, Γιάννης Γαϊτανίδης
To ντοκιμαντέρ Χτίστες, Νοικοκυρές και η Οικοδόμηση της Σύγχρονης Αθήνας των Τάσου Λάγγη και Γιάννη Γαϊτανίδη είχε ως οδηγό το ομότιτλο βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου, και τα δύο παραγωγή του Ιδρύματος Ωνάση. «Νιώσαμε την ανάγκη και την υποχρέωση να δώσουμε βήμα σε αυτούς τους ανθρώπους, που έχουν συμβάλει στο να χτιστεί αυτή η πόλη, και η ιστορία τους να πάρει τη θέση που της αξίζει, ως αναπόσπαστο στοιχείο του υλικού μας πολιτισμού», αναφέρουν οι δύο δημιουργοί. Πώς ήταν τελικά η Αθήνα που είδαν μέσα από τον φακό τους; «Μια πόλη πέτρινη χωρίς γκέτο, πολυμορφική, κοινωνική, με καταπιεσμένους από το αυτοκίνητο και τη φτώχεια ντόπιους κατοίκους, με νερά αρχαία και ανεκμετάλλευτα, που συνεχίζουν να τρέχουν υπόγεια. Με οχετούς αντί για όχθες. Με κατεστραμμένα πάρκα και με δέντρα που ασφυκτιούν στα κράσπεδα, κακοφυτεμένα. Πόλη δαιδαλώδης και άναρχη, ομορφάσχημη, μεσαιωνική, παλιά και σύγχρονη, μαγικά ρεαλιστική και θανατηφόρα».
Ανέστης Ιωάννου
Το ότι μεγάλωσα στην Αθήνα είναι κάτι που με επηρέασε και συνεχίζει να με επηρεάζει και εμφανίζεται συχνά στα έργα μου», επισημαίνει ο εικαστικός Ανέστης Ιωάννου. Το συγκεκριμένο έργο βασίζεται πάνω στην έρευνά του για την «ξεχασμένη φρουρά» του Γιάννη Τσαρούχη. Όπως και ο Τσαρούχης, εδώ ο Ιωάννου επιλέγει να επανερμηνεύσει μια αρχαία αθηναϊκή ιστορία, τη διαμάχη μεταξύ της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την πόλη της Αθήνας, όπως απεικονίζεται στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα. «Ο φρουρός της Αθήνας απουσιάζει από τη σύνθεση, στη θέση της Αθηνάς βρίσκεται άδεια μια πλαστική καρέκλα, ενώ οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές είναι τα απομεινάρια του Κηφισού, o κορμός του Ποσειδώνα και τέλος ο Ερμής με τη ζώνη. Αυτά τα απομεινάρια αντικαθιστούν τους τρεις στρατιώτες του Τσαρούχη», εξηγεί. Ποια είναι η σχέση της Αθήνας με την ιστορία της; Τη βαραίνει; «Η Αθήνα είναι ένα συνεχόμενα μεταβαλλόμενο τοπίο. Η διαφορά είναι ότι έχει αλλιώτικη χώνεψη, ενσωματώνει την ιστορία της, ενώ αντανακλά άμεσα και τις αντιδράσεις των πολιτών της. Αρχαίες ιστορίες και σύγχρονα θραύσματα μπορούν να γίνουν μια εμπειρία. Απομεινάρια από ένα βαρύ παρελθόν μέχρι ένα χαραγμένο “Σ’ αγαπώ” στο παγκάκι ή στο τσιμέντο».
