Τι μπορείς να κάνεις αν αφιερώσεις τρεις ώρες την ημέρα σε κάτι; Να φτάσεις στο επίπεδο Α2 στα γαλλικά μέσα σε τρεις μήνες. Να μάθεις πλέξιμο μέσα σε μία εβδομάδα. Να παίζεις φανταστικό σαξόφωνο σε έναν χρόνο. Αυτές τις τρεις ώρες, όμως, πολλοί Αθηναίοι τις περνούν κάθε μέρα στον δρόμο προς και από τις δουλειές τους. Τις προάλλες, μια νεαρή εκπαιδευτικός έγραφε στο X (πρώην Τwitter): «Παιδιά, για πείτε πόση ώρα κάνατε σήμερα για να πάτε στη δουλειά σας; Εγώ από Φάληρο για Παλλήνη έκανα 1 ώρα και 40 λεπτά». «Μα καλά, μένεις στο Φάληρο και δουλεύεις στην Παλλήνη;» αναρωτήθηκε ένας άλλος. «Αφού εκεί διορίστηκα, τι να κάνω; Σκέφτομαι μήπως κοιμάμαι στο σχολείο πλέον», απάντησε εκείνη. Ένας τρίτος χρήστης σχολίασε περήφανος ότι μετακόμισε επιτέλους κοντά στο γραφείο του: «Κέρδισα 2 + ώρες την ημέρα».
Περήφανος με το δίκιο του. Σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας Moovit για το 2022, ο μέσος Αθηναίος που πηγαίνει στη δουλειά του με τη συγκοινωνία κάνει 47 λεπτά από το σπίτι του έως το γραφείο, ενώ περίπου 14 λεπτά κατά μέσο όρο περιμένει στη στάση του λεωφορείου ή του μετρό – αυτό είναι περίπου 4½ ώρες τον μήνα. Οι περισσότεροι (47,22%) χρειάζεται να αλλάξουν δύο φορές μέσο (για παράδειγμα, λεωφορείο και μετά μετρό), ενώ στην ερώτηση «τι θα σας έκανε να χρησιμοποιείτε τη δημόσια συγκοινωνία πιο συχνά;» οι πιο πολλοί απάντησαν «συντομότερες διαδρομές με λιγότερο συνωστισμό», ενώ δημοφιλείς απαντήσεις ήταν και τα «ακριβή και αξιόπιστα χρονοδιαγράμματα», καθώς και η «μεγαλύτερη συχνότητα δρομολογίων». Και όσοι χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο, βέβαια, δεν είναι σε καλύτερη (χρονικά) μοίρα, όπως θα διαπιστώσει κανείς οποιοδήποτε πρωινό σε κάποια από τις κεντρικές αρτηρίες της πόλης. Έχουν και παραπάνω έξοδα, για να μη συζητήσουμε πόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον. Το «Κ» ρώτησε δεκατρείς Αθηναίους πώς πηγαίνουν στη δουλειά τους, πόσο χρόνο σπαταλούν και πώς απασχολούνται τις ώρες που περνούν στις καθημερινές τους διαδρομές.
Ντίνος 40 χρόνων
«Στο μετρό διάβασα τους Ρώσους κλασικούς»
Διαδρομή: Αιγάλεω-δαχτυλίδι Αμαρουσίου
Χρόνος: 1 ώρα και 20 λεπτά
Μέσο: Μετρό, Προαστιακός, περπάτημα
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Ο Ντίνος πια δουλεύει από το σπίτι και έχουν αλλάξει πολλά πράγματα στη ζωή του. Δεν χρειάζεται να ξοδεύει σχεδόν τρεις ώρες από τη μέρα του στον δρόμο και έχει πιο πολύ χρόνο για τον εαυτό του. Στην προηγούμενη δουλειά του έκανε καθημερινά τη διαδρομή από το Αιγάλεω στο δαχτυλίδι της Κηφισίας. Έπαιρνε το μετρό από τον σταθμό Αιγάλεω έως τη Δουκίσσης Πλακεντίας, στη συνέχεια τον Προαστιακό μέχρι το δαχτυλίδι και από εκεί περπατούσε μέχρι το γραφείο του. Όλο αυτό του έπαιρνε γύρω στη 1 ώρα και 20 λεπτά ή αλλιώς, όπως υπολόγισε, 22 μέρες τον χρόνο. Αλλά υπάρχει και κάτι που του λείπει: «Ήταν η πιο βιβλιοφιλική περίοδος της ζωής μου, ποτέ άλλοτε δεν έχω διαβάσει τόσα βιβλία, ούτε πριν ούτε και μετά. Από την πρώτη εβδομάδα κατάλαβα ότι το να τσεκάρω την προσωπογραφία γύρω μου δεν αρκεί και έπεσα με τα μούτρα στο διάβασμα. Διάβασα Καζαντζάκη, που δεν είχα ακουμπήσει μέχρι τότε, τους Ρώσους κλασικούς, Χεμινγουέι, Κάφκα. Μέσα από την ανάγνωση κατάλαβα πράγματα για τη ζωή που δεν τα είχα καταλάβει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Οι διαδρομές στα ΜΜΜ βοήθησαν το “μέσα” μου. Μου άλλαξαν τη ζωή. Αλλά ήταν πολύς ο χρόνος. Πλέον, μου αρέσει η τηλεργασία, για αλλαγή. Και αν εξαιρέσεις την ανάγνωση και ότι λίγο ξεφεύγει το μάτι σου όταν παίρνεις τα μέσα, είμαι αφάνταστα χαρούμενος με το γεγονός ότι δεν έχω να μετακινηθώ».
Σάββας 37 χρόνων
«Με το ποδήλατο δεν αισθάνομαι ότι χάνω τον χρόνο μου»
Διαδρομή: Ιλίσια-Ακαδημία Πλάτωνος
Χρόνος: 30-35 λεπτά
Μέσο: Ποδήλατο, μετρό, περπάτημα
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Ο Σάββας ζει στα Ιλίσια και δουλεύει στην Ακαδημία Πλάτωνος. Δεν διανοείται καν να πάρει το αυτοκίνητο για να πάει στο γραφείο, ξέροντας ότι θα δυσκολευτεί πολύ στην κίνηση και ότι δεν θα βρει πάρκινγκ ούτε για δείγμα όταν επιστρέψει κουρασμένος το απόγευμα. Τις ημέρες που έχει πολλή ζέστη, βροχή ή κρύο, παίρνει το μετρό από το Μέγαρο Μουσικής και κατεβαίνει στην Ακαδημία Πλάτωνος, όλες τις υπόλοιπες μετακινείται με το ποδήλατό του. Η διαδρομή και στις δύο περιπτώσεις τού παίρνει γύρω στη μισή ώρα. «Το ποδήλατο έχει λίγο την αίσθηση του παιχνιδιού και της φυσικής δραστηριότητας, οπότε δεν αισθάνομαι ότι χάνω τον χρόνο μου όταν πηγαίνω με αυτό στη δουλειά. Αντίθετα το αναζητώ. Φυσικά, δεν αισθάνομαι ασφάλεια στους δρόμους της Αθήνας. Μέσω της εμπειρίας μαθαίνεις λίγο να προστατεύεσαι, να προβλέπεις την οδηγική συμπεριφορά των άλλων, αλλά, επειδή βγαίνω σε μεγάλους δρόμους όπως η λεωφόρος Καβάλας, ξέρω ότι αν δω πολλή κίνηση και πολλά μηχανάκια να κάνουν ζιγκ ζαγκ, θα πρέπει να πάω από το πεζοδρόμιο, γιατί αλλιώς κινδυνεύω. Τις ημέρες που δεν μπορώ να πάρω το ποδήλατο, στο μετρό ακούω μουσική ή podcasts Ιστορίας. Στην επιστροφή, στο τέλος της ημέρας, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ τόσο σε αυτό που ακούω, λόγω κούρασης, και τότε είναι που χαζεύω τους περαστικούς. Σε κάθε περίπτωση, το προτιμώ από το να ήμουν μόνος σε ένα αυτοκίνητο».
Αγγελική 40 χρόνων
«Στα μέσα έχω δει αμέτρητες σειρές του Νetflix»
Διαδρομή: Φάληρο-Κορωπί
Χρόνος: Μία ώρα και 40 λεπτά
Μέσο: Προαστιακός, Ηλεκτρικός και μετρό
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Η Αγγελική θυμάται την εποχή που περνούσε μέχρι και τέσσερις ώρες κάθε μέρα στα μέσα μαζικής μεταφοράς, προκειμένου να φτάσει από το σπίτι της στο Φάληρο μέχρι τη δουλειά της στο Κορωπί: «Έκανα 3½ ώρες συνολικά να πάω και να έρθω. Έπαιρνα τον Προαστιακό, τον Ηλεκτρικό και το μετρό. Επειδή είναι συγκεκριμένες οι ώρες που υπάρχουν δρομολόγια για αεροδρόμιο, το λιγότερο που θα μπορούσα να κάνω είναι 3 ώρες και το περισσότερο 4. Εκείνη την εποχή, για να εκμεταλλευτώ τον χρόνο που είχα, διάβαζα πολύ περισσότερο από όσο τώρα και έβλεπα ταινίες και σειρές στο Νetflix στο κινητό μου. Ολόκληρο τον Καστανάνθρωπο και το Μπόργκεν τα είδα μέσα σε κάποιο τρένο».
Ελίνα 26 χρόνων
«Αν είχα πιο μεγάλο αυτοκίνητο, πόση βενζίνη θα πλήρωνα;»
Διαδρομή: Γκύζη-Παλλήνη
Χρόνος: Μία ώρα
Μέσο: Αυτοκίνητο
Κόστος: 150-200 ευρώ, βενζίνη
Όταν έπιασε δουλειά σε ένα γραφείο στην Παλλήνη, η Ελίνα, που συγκατοικεί στου Γκύζη με το αγόρι της, αγόρασε ένα αυτοκίνητο ειδικά για να διανύει τη μεγάλη απόσταση. Το διάλεξε μικρό, για να μην έχει μεγάλη κατανάλωση, παρ’ όλα αυτά ξοδεύει καθημερινά μία ώρα για να πάει και μία ώρα για να γυρίσει και στο τέλος του μήνα ο λογαριασμός της βενζίνης την τρομάζει. «Είμαι σε αυτή τη δουλειά έναν χρόνο και η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές έχω σκεφτεί ότι θα έπρεπε κανονικά να αλλάξω είτε δουλειά είτε σπίτι, γιατί η ταλαιπωρία στον δρόμο είναι μεγάλη. Το αυτοκίνητο το πήρα για να πηγαίνω στη δουλειά και ακόμα το ξεπληρώνω, υποτίθεται ότι είναι και μικρό και καίει λίγο. Δεν θέλω να ξέρω τι θα πλήρωνα εάν είχα μεγαλύτερο! Επειδή το χρησιμοποιώ μόνο για το γραφείο, μπορώ να υπολογίσω τη βενζίνη, που βγαίνει από 150 έως 200 ευρώ τον μήνα. Στη διαδρομή καθώς πηγαίνω, ακούω ραδιόφωνο, ειδήσεις, μουσική, νέα για την κίνηση. Το προτιμώ, γιατί νιώθω ότι έχω μια συντροφιά, για να είμαι ειλικρινής. Στον γυρισμό, επειδή χαλαρώνω, ακούω πιο πολύ μουσική. Οι δύο ώρες την ημέρα που χάνω μου κοστίζουν πολύ: μου λείπει ο έξτρα χρόνος για να κάνω μπάνιο με την ηρεμία μου, να φάω, να χαλαρώσω. Έχω παρατηρήσει επίσης ότι από τότε που ξεκίνησα αυτή τη δουλειά, πηγαίνω λιγότερο στο γυμναστήριο και γενικά, όταν γυρίζω σπίτι μετά από μία ή μιάμιση ώρα στην κίνηση, είμαι πτώμα, δεν αντέχω συνήθως να κάνω καμία δραστηριότητα ούτε να βγω έξω, όπως παλιότερα. Το μόνο θετικό είναι πως, λόγω του ότι περνώ τόσο χρόνο στο αυτοκίνητο μετά τη δουλειά, όταν γυρίζω σπίτι έχω αποφορτιστεί εντελώς. Μπορεί φεύγοντας από το γραφείο να νιώθω έντονη την πίεση της ημέρας, όμως, μέχρι να φτάσω στο σπίτι, η ένταση αυτή έχει εξαφανιστεί».
Γιάννης 60 χρόνων
«Δεν αντέχω τη συγκοινωνία»
Διαδρομή: Αμπελόκηποι-Εξάρχεια
Χρόνος: 15 λεπτά
Μέσο: Ταξί
Κόστος: 250 ευρώ
Έχοντας περάσει έναν χρόνο καθισμένη στο απέναντι γραφείο από τον Γιάννη Νένε, ένας ήχος μού έρχεται στο μυαλό όποτε τον θυμάμαι: το «ντιν!» της γνωστής εφαρμογής, που κάθε απόγευμα ευλαβικά τον ειδοποιούσε ότι το ταξί του τον περίμενε από κάτω για να τον πάει σπίτι. Έχουν περάσει χρόνια, αλλά κάθε φορά που ακούω τον χαρακτηριστικό ήχο από το κινητό μου ή κάποιου φίλου, ασυναίσθητα γυρίζω να τον δω να μαζεύει την τσάντα του και να σηκώνεται χαμογελώντας. Ο Γιάννης, εδώ και σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, μετακινείται αποκλειστικά με ταξί. Να οδηγήσει ούτε λόγος, ενώ το να πάρει το λεωφορείο… Τον ρωτάω αν έχει σκεφτεί ποτέ να βρει μια άλλη λύση: «Όχι, ποτέ. Δεν αντέχω τη συγκοινωνία. Για πολλά χρόνια άλλωστε ζούσα στον Λυκαβηττό, όπου έτσι κι αλλιώς δεν υπήρχε λεωφορείο που να εξυπηρετεί. Ήταν μόνο ένα που έκανε όλο τον γύρο του Κολωνακίου και των Αμπελοκήπων, πριν ανέβει στον Λυκαβηττό. Δεν υπήρχε περίπτωση να το πάρω. Ειδικότερα τα παλαιότερα χρόνια, πριν από το ίντερνετ, κουβαλούσα πολλά πράγματα για τη δουλειά. Έπαιρνα βιβλία, περιοδικά, χαρτιά για τη δουλειά της ημέρας, πολλές φορές την ηλεκτρική γραφομηχανή και τους δίσκους για τη βραδινή εκπομπή, γύρω στους 30-35 δίσκους. Βινύλια, όχι CD. Δεν είχα άλλη επιλογή. Μάλιστα, επειδή από τότε οι ταξιτζήδες που έβρισκα στον δρόμο δεν ανέβαιναν στον Λυκαβηττό, δεν τους άρεσε, ήμουν από τους πρώτους που χρησιμοποιούσα ραδιοταξί. Όταν μετακόμισα στους Αμπελοκήπους, κατάλαβα ότι θα έπρεπε να αλλάζω δύο λεωφορεία για να πάω στο γραφείο. Και πάλι όχι».
Μίνα 26 χρόνων
«Συχνά καθυστερώ να ξεκινήσω, επειδή ξέρω ότι θα ταλαιπωρηθώ»
Διαδρομή: Περιστέρι-Κολωνάκι
Χρόνος: 40 λεπτά
Μέσο: Λεωφορείο, μετρό, περπάτημα
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Η Μίνα ξεκινάει από το Περιστέρι και, για να φτάσει στο Κολωνάκι, όπου δουλεύει, αλλάζει ένα λεωφορείο και δύο γραμμές μετρό. «Για να πάω στο μετρό από το σπίτι, έχω δύο επιλογές: ή θα περιμένω να έρθει το λεωφορείο (όποτε έρχεται) ή θα περπατήσω 25 λεπτά μέχρι εκεί. Πολλές φορές πηδάει ένα δρομολόγιο, οπότε προτιμώ να περπατήσω παρά να περιμένω το επόμενο. Από τον Άγιο Αντώνιο με την κόκκινη γραμμή φτάνω στο Σύνταγμα και μετά αλλάζω γραμμή για να πάω στον Ευαγγελισμό. Συνολικά χρειάζομαι γύρω στα 40 λεπτά, ανάλογα και από το εάν θα χωράω στο βαγόνι ή θα είναι γεμάτο, οπότε αναγκαστικά θα περιμένω το επόμενο. Το βράδυ, μετά το μετρό, παίρνω πάντα το λεωφορείο και έπειτα περπατάω άλλα 10 λεπτά, γιατί η στάση όπου με αφήνει είναι πιο μακριά. Συνήθως στις διαδρομές ακούω μουσική ή γράφω στο τσατ με τη φίλη μου, λέμε για τη διπλωματική μας στο πανεπιστήμιο ή για τη δουλειά. Η αλήθεια είναι πως την ώρα που είμαι στον δρόμο, είμαι κάπως απαθής, το έχω συνηθίσει πια και δεν μου κάνει εντύπωση. Πιο πολύ αισθάνομαι ενόχληση πριν ξεκινήσω, όταν σκέφτομαι τι ταλαιπωρία θα τραβήξω, ότι για ακόμα μία μέρα δεν ξέρω αν θα περάσει το λεωφορείο κ.λπ. Έτσι, πολλές φορές καθυστερώ, κάθομαι στο γραφείο ή στο σπίτι μέχρι να το πάρω απόφαση ότι πρέπει να φύγω».
Αγάπη 41 χρόνων
«Οδηγώντας εκτίμησα το ραδιόφωνο»
Διαδρομή: Βούλα-πλατεία Κλαυθμώνος
Χρόνος: Μία ώρα
Μέσο: Αυτοκίνητο
Κόστος: 160 ευρώ, βενζίνη
Η Αγάπη ένιωσε την ανάγκη να πάρει δίπλωμα πριν από μερικά χρόνια, όταν μετακόμισε με τον σύντροφό της στη Βούλα και ένιωσε απομονωμένη. Τον πρώτο καιρό πήγαινε με τα μέσα στη δουλειά της στην πλατεία Κλαυθμώνος, αλλά σύντομα ανακάλυψε ότι αυτό το πλάνο δεν ήταν πολύ βολικό. «Όταν έκανα τη διαδρομή με τα μέσα, ήταν περίπου μία ώρα και ένα τέταρτο. Η στάση του λεωφορείου δεν ήταν πολύ κοντά και, όσο πιο μακριά είναι η στάση, τόσο περισσότερος χρόνος προστίθεται, γιατί πρέπει να υπολογίσεις και τον χρόνο που ξεκινάς νωρίτερα για να βεβαιωθείς ότι θα δεν θα το χάσεις. Ξόδευα αρκετό χρόνο περιμένοντας το λεωφορείο να έρθει. Έχω κάνει διάφορες δοκιμές, όπως ας πούμε να παρκάρω το αυτοκίνητο στον σταθμό Ελληνικό και να παίρνω το μετρό για τη δουλειά. Όμως, στην καλύτερη περίπτωση κέρδιζα ένα τέταρτο σε χρόνο, ενώ έπρεπε να ξεκινήσω τουλάχιστον μισή με μία ώρα νωρίτερα από τον χρόνο που θα έφευγα κανονικά το πρωί, γιατί, αν φτάσεις στο μετρό μετά τις 08.15, δεν υπάρχει περίπτωση να βρεις θέση να παρκάρεις. Πλέον, νιώθω υπέροχα που δεν εξαρτώμαι από τα μέσα. Οδηγώντας έχω εκτιμήσει την αξία του ραδιοφώνου και έχω απαντήσει στο ερώτημα “γιατί το ραδιόφωνο δεν θα πεθάνει ποτέ;”. Είναι πάντα το πιο εύκολο και διασκεδαστικό που μπορείς να κάνεις: έχω βρει την αγαπημένη μου πρωινή εκπομπή που ξέρω ότι θα με συνοδεύσει, και έτσι αυτή η διαδρομή είναι μέρος της ψυχαγωγίας και της ενημέρωσής μου. Μπορεί επίσης να κάνω και κάποια τηλέφωνα, αν και την ώρα που γυρίζω το βράδυ, ο κόσμος τρώει ή κοιμάται. Επίσης η οδήγηση μου δίνει μια ανεξαρτησία που ψυχολογικά μού είναι σημαντική. Είναι μια αλλαγή στην ποιότητα ζωής μου, την οποία ακριβοπληρώνω βέβαια. Όταν έπαιρνα τα μέσα, μου κόστιζε περίπου 60 ευρώ τον μήνα, γιατί είχα τη μηνιαία κάρτα του μετρό, που ήταν 30 ευρώ, και κάποιες φορές που ήμουν κουρασμένη έπαιρνα κάποια ταξί, που ήταν άλλα 30 ευρώ. Τώρα, θέλω μόνο για τη βενζίνη 160 ευρώ τον μήνα, χωρίς να προσθέσεις το κόστος της συντήρησης, των τελών κυκλοφορίας κ.ά.».
Βάσω 30 χρόνων
«Το θετικό είναι ότι βρίσκω πάντα να καθίσω»
Διαδρομή: Μαρούσι-Κολωνάκι
Χρόνος: 44 λεπτά
Μέσο: Λεωφορείο, περπάτημα
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Συνολικά, για να φτάσει στο Κολωνάκι από το σπίτι της στο Μαρούσι, η Βάσω κάνει περίπου τρία τέταρτα της ώρας, ευτυχώς καθισμένη, μια και, επειδή μπαίνει στις πρώτες στάσεις, το λεωφορείο έχει ακόμη χώρο. «Η στάση του λεωφορείου είναι πολύ κοντά στο σπίτι μου, δύο λεπτά με τα πόδια. Το κακό είναι ότι το λεωφορείο πολλές φορές αργεί ή δεν έρχεται καν και περιμένω το επόμενο. Αυτό μπορεί να προσθέσει 10 λεπτά στη διαδρομή, που δεν ακούγονται πολλά, αλλά το πρωί είναι ενοχλητικό. Μέσα στο λεωφορείο συνήθως περνάω γύρω στα 40 λεπτά και ύστερα έχω και 3-4 λεπτά περπάτημα μέχρι το γραφείο. Το πρωί κοιτάω έξω, το απόγευμα, που έχει σκοτεινιάσει, ακούω μουσική ή χαζεύω στα σόσιαλ μίντια. Πολλές φορές, επειδή ακούω τη μουσική μου, χάνομαι στη σκέψη μου και περνάει γρήγορα η ώρα. Στις περιπτώσεις όμως που έχει κίνηση στον δρόμο, κάνουν την εμφάνισή τους ο εκνευρισμός και η βαρεμάρα. Έχει τύχει να κάνω και πάνω από μία ώρα μέσα στο λεωφορείο. Σίγουρα θα το ευχαριστιόμουν περισσότερο αν ήμουν στο αυτοκίνητό μου, αλλά δεν το παίρνω, και για να κάνω οικονομία στη βενζίνη, και γιατί δεν θα βρίσκω πάρκινγκ με τίποτα – θα έπρεπε να υπολογίσω μισή ώρα σε κύκλους μέχρι να βρω μια θέση. Άσε που έχω την ψευδαίσθηση, ίσως, πως λόγω των λεωφορειολωρίδων, ακόμη και αν δεν λειτουργούν εντελώς, το λεωφορείο φτάνει πιο γρήγορα».
Ιωάννα 55 χρόνων
«Δεν αλλάζω το περπάτημα με τίποτα»
Διαδρομή: Πλατεία Βαρνάβα-Εθνική Πινακοθήκη
Χρόνος: 15 λεπτά
Μέσο: Περπάτημα
Κόστος: Μηδέν
«Νιώθω πάρα πολύ τυχερή, γιατί δουλεύω χρόνια στο Παγκράτι και έχω καταφέρει, μέχρι σήμερα, να βρίσκω σπίτια στην ίδια περιοχή. Για να πάω στη δουλειά μου χρειάζομαι ένα τέταρτο το αργότερο, με πολύ χαλαρό περπάτημα. Εάν θέλεις μία ώρα να πας στη δουλειά σου και μία ώρα να γυρίσεις, αυτές οι ώρες είναι ουσιαστικά απλήρωτες ώρες εργασίας και είναι εντελώς άχρηστες, γι’ αυτό και νιώθω πολύ ωραία που απλώς περπατώ έως το γραφείο. Στην ηλικία μου είναι σημαντικό να γυμναζόμαστε, και το μισάωρο που περπατάω καθημερινά από και προς τη δουλειά μου, στην οποία κάθομαι επί 8 ώρες σε μια καρέκλα, ξέρω ότι προσφέρει στην υγεία μου, στον ύπνο μου, στον χρόνο για τον εαυτό μου, στο σπίτι μου, στο κατοικίδιό μου. Δεν αλλάζω το περπάτημα με τίποτα. Πιστεύω ότι το στρες που έχουν κάποιοι άνθρωποι να τρέξουν να προλάβουν το λεωφορείο, να μπουν και να γίνουν σαρδέλες με άλλους εκατό, δεν κάνει καλό όταν το περνάς κάθε πρωί. Ενώ όταν περπατάς, καθαρίζει το μυαλό σου. Συνήθως, πριν φτάσω στο σπίτι, θα σταματήσω και θα καθίσω σε ένα παγκάκι στο Άλσος Παγκρατίου για δέκα λεπτά και θα αποφορτιστώ. Με βοηθάει. Πιστεύω ότι, ακόμα και αν χρειαστεί να μετακομίσω, για να πάω κάπου πιο μακριά τώρα που τα ενοίκια στο Παγκράτι ανεβαίνουν τόσο, και πάλι με τα πόδια θα έρχομαι, και ας μου παίρνει και τον διπλό χρόνο».
Ειρήνη 45 χρόνων
«Καλύτερα στην κίνηση παρά να μετακομίσω»
Διαδρομή: Αγία Παρασκευή-Παγκράτι
Χρόνος: 44 λεπτά
Μέσο: Λεωφορείο, μετρό
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Η Ειρήνη κάνει γύρω στα τρία τέταρτα για να φτάσει από την Αγία Παρασκευή, όπου ζει, στο Παγκράτι, όπου δουλεύει. Καμιά φορά σκέφτεται ότι θα ήθελε να έχει ένα αυτοκίνητο για να μετακινείται, αλλά, εκτός από το ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να το αποκτήσει, δεν θα είχε πουθενά να το παρκάρει. «Περνούν τρία λεωφορεία κοντά στο σπίτι μου, παίρνω όποιο περάσει πρώτο, φτάνω στο μετρό Νομισματοκοπείο και κατεβαίνω στον Ευαγγελισμό. Η διαδρομή με το λεωφορείο κρατάει γύρω στα 15 λεπτά, ενώ η αναμονή είναι άγνωστη, από 0 έως 20 λεπτά. Άλλο ένα τέταρτο με το μετρό και πέντε λεπτά με τα πόδια. Στο μετρό διαβάζω, χαζεύω τα σόσιαλ μίντια ή παίζω κανένα παιχνίδι. Έχω σκεφτεί πολλές φορές ότι θα ήταν καλύτερα να ζω πιο κεντρικά, αλλά το σπίτι είναι δικό μου και δεν θα μετακομίσω με τίποτα! Η επιχείρηση του άνδρα μου βρίσκεται κι αυτή στο κέντρο, στην Κυψέλη, και έτσι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και οι δύο ταλαιπωρούμαστε λίγο, αλλά το έχουμε συζητήσει και προτιμάμε να κάνουμε λίγο μεγαλύτερη διαδρομή παρά να αφήσουμε το σπίτι μας, που το αγαπάμε και το φτιάξαμε όπως θέλουμε. Καλά είμαι κι έτσι».
Βασίλης 42 χρόνων
«Να επιστρέφεις κατάκοπος και να βλέπεις το φέρι μποτ να φεύγει…»
Διαδρομή: Σαλαμίνα-Μενίδι
Χρόνος: Μιάμιση ώρα τουλάχιστον
Μέσο: Φέρι μποτ, αυτοκίνητο συναδέλφου
Κόστος: 150 ευρώ τον μήνα
Ο Βασίλης πέρασε τρία χρόνια από τη ζωή του κάνοντας καθημερινά τη διαδρομή Σαλαμίνα-Μενίδι: με έναν συνάδελφό του ξεκινούσαν από τη Σαλαμίνα, έπαιρναν το φέρι μποτ μέχρι το Μεγάλο Πεύκο και από εκεί πήγαιναν από Εθνική και στη συνέχεια Αττική Οδό μέχρι να φτάσουν στο Μενίδι. Τους έπαιρνε τουλάχιστον μιάμιση ώρα, ανάλογα με την κίνηση και το αν προλάβαιναν το φέρι – ο καθένας τους πλήρωνε περίπου 150 ευρώ τον μήνα για τη βενζίνη, τα διόδια και τα εισιτήρια του πλοίου. «Με τον συνάδελφό μου γνωριζόμασταν από παλιά. Αν δεν ήταν αυτός, δεν θα είχα δεχτεί τη δουλειά αυτή. Στη διαδρομή μιλούσαμε και ακούγαμε ραδιόφωνο. Η επιστροφή ήταν λίγο πιο βαριά, λόγω της κούρασης της μέρας. Το χειρότερο ήταν όταν κάποιες μέρες φτάναμε στο λιμάνι και βλέπαμε το φέρι μποτ να έχει μόλις φύγει… Εννέα η ώρα το βράδυ, κατάκοποι, αυτή η εικόνα σήμαινε ότι θα καθυστερήσουμε άλλο ένα μισάωρο μέχρι να φτάσουμε απέναντι… Εφιάλτης! Τα χρήματα που έπαιρνα δεν μου έφταναν για να νοικιάσω ένα σπίτι πιο κεντρικά, γι’ αυτό έμενα στο πατρικό μου στη Σαλαμίνα. Με κούρασε φοβερά όμως».
Αθηνά 28 χρόνων
«Στο λεωφορείο διαβάζω τα λόγια για τις πρόβες μου»
Διαδρομή: Βύρωνας-Νέο Φάληρο
Χρόνος: Μία ώρα και κάτι
Μέσο: Λεωφορείο, μετρό, Ηλεκτρικός, περπάτημα
Κόστος: 27 ευρώ (μηνιαία κάρτα διαδρομών)
Για να είναι σίγουρη ότι θα φτάσει στην ώρα της στη δουλειά της στο Νέο Φάληρο, η Αθηνά ξεκινάει από τον Βύρωνα μιάμιση ώρα νωρίτερα, αλλάζει ένα λεωφορείο και δύο τρένα και περπατάει, ενώ όποια δουλειά τής προκύψει, προσπαθεί να την κάνει σε σημείο της διαδρομής της για το γραφείο, για να μη χάνει χρόνο. «Παίρνω το 214, κατεβαίνω στον Ευαγγελισμό, παίρνω το μετρό μέχρι το Μοναστηράκι, εκεί αλλάζω και παίρνω το τρένο, φτάνω στο Νέο Φάληρο, μετά περπατάω και λίγο. Έτσι φτάνω στο γραφείο. Αν έχω να πάω σε τράπεζα, θα πάω σε κάποια τράπεζα που να βρίσκεται κοντά σε μία από τις στάσεις από όπου περνάει ο Ηλεκτρικός για το γραφείο. Νιώθω χάλια που χάνω τόσες ώρες από τη μέρα μου. Έχω σκεφτεί ότι μάλλον θα πρέπει να πάρω μεταφορικό μέσο, αλλά δεν βγαίνω οικονομικά, οπότε μαζεύω λεφτά μήπως αγοράσω ηλεκτρικό ποδήλατο. Στη διαδρομή συνήθως διαβάζω λόγια, γιατί παράλληλα δουλεύω ως ηθοποιός, ή παίρνω τηλέφωνα για να κανονίσω τις δουλειές της ημέρας. Είναι χαμένος χρόνος έτσι κι αλλιώς, οπότε προσπαθώ κάπως να τον αξιοποιήσω».
Ιουλία 36 χρόνων
«Απολαμβάνω την οδήγηση, αρκεί να μην είναι στον Κηφισό»
Διαδρομή: Βύρωνας-Πειραιάς
Χρόνος: 40 λεπτά
Μέσο: Αυτοκίνητο
Κόστος: 80 ευρώ, πετρέλαιο
Η Ιουλία απολαμβάνει την οδήγηση και έτσι τα 40 λεπτά που χρειάζεται για να πάει από το σπίτι της, στον Βύρωνα, στο γραφείο της στον Πειραιά δεν την ενοχλούν. «Συνήθως στη διαδρομή ακούω ραδιόφωνο ή μιλάω στο τηλέφωνο. Τώρα τελευταία έχω κολλήσει και ακούω επενδυτικά podcasts, χωρίς να έχω επενδύσει ποτέ τίποτα. Ποτέ δεν ξέρεις όμως! Το βάζω στο κινητό μου, βάζω το ένα ακουστικό και παίζει καθώς οδηγώ. Δεν έχω σκεφτεί ποτέ να μετακόμιζα πιο κοντά στο γραφείο, μου αρέσει εκεί που μένω. Πιο εύκολα αλλάζεις δουλειά παρά σπίτι… Η διαδρομή μού κοστίζει γύρω στα 80 ευρώ τον μήνα, επειδή το αυτοκίνητό μου καίει πετρέλαιο. Απολαμβάνω και την οδήγηση, οπότε δεν βλαστημάω κιόλας αν τύχει να κάνω 10 λεπτά περισσότερο. Αυτό που δεν θα ήθελα με τίποτα θα ήταν να περνούσα αυτόν τον χρόνο ακινητοποιημένη στην κίνηση, όπως έπαθα κάποιες φορές όταν πήγα από τον Κηφισό. Γι’ αυτό δεν θα έμενα ποτέ μα ποτέ σε μέρος που θα με ανάγκαζε να πηγαίνω από αυτόν τον δρόμο το πρωί. Ποτέ! Με bold γράμματα γράψ’ το. Δεν έχω ξαναδεί χειρότερη κίνηση ποτέ στη ζωή μου. Άρα, δεν με πειράζει να κάνω λίγο παραπάνω στον δρόμο, αρκεί να έχει ροή».