Ο Νίκολας Κέιτζ δεν φοβάται να κάνει μεγάλα πράγματα. Πρόκειται, άλλωστε, για έναν άνθρωπο που, όσο πρωταγωνιστούσε στο Κάτω από τη λάμψη του φεγγαριού, διέδωσε τις μεγαλοπρεπείς χειρονομίες –κομμάτι της υποκριτικής των γερμανικών εξπρεσιονιστικών ταινιών– και παραλίγο να απολυθεί από το Η Πέγκυ Σου παντρεύεται, επειδή χρησιμοποίησε φωνή που είχε διαμορφώσει με βάση τη φιγούρα κινούμενων σχεδίων Pokey από την ταινία Gumby. Ακόμα και η απόφαση να αλλάξει το όνομά του –γεννημένος ως Νίκολας Κόπολα, αντάλλαξε το διάσημο κινηματογραφικό όνομα της οικογένειάς του με αυτό του υπερήρωα των κόμικς Λουκ Κέιτζ– του επέτρεψε να επινοήσει μια προσωπική μυθολογία που να συνάδει με τις υπερμεγέθεις φιλοδοξίες του. «Όταν σκέφτεται κανείς το “Νικ Κέιτζ”, ήθελα ο κόσμος να πιστεύει ότι θα δει κάτι λίγο απρόβλεπτο, λίγο τρομακτικό», μου είπε τον περασμένο μήνα στο μπαλκόνι ενός ξενοδοχείου στο Μπέβερλι Χιλς. «Δεν θα είναι κάτι από τα ίδια και τα ίδια».
Αλλά κάποια στιγμή, αυτή η εξτραβαγκάντζα ήταν ακριβώς ό,τι περίμενε το κοινό από εκείνον. Κατά την τελευταία δεκαετία, εμφανίστηκε στο YouTube μια συρραφή ενός τεράστιου αριθμού βίντεο που συνδύαζαν τις πιο «αυτοκτονικές» στιγμές για την καριέρα του σε έναν «μαραθώνιο», ενώ δημοφιλή μιμίδια (π.χ. η εικόνα «You Don’t Say» που βασίζεται στην έκφραση με τα μεγάλα μάτια από το Έρωτας με την πρώτη δαγκωματιά) έκαναν την εκκεντρικότητά του να μοιάζει με το σήμα κατατεθέν του. Ο Κέιτζ μπορούσε να αισθανθεί αυτή την αλλαγή στην αντίληψη του κοινού, αλλά ένιωθε αδύναμος να τη σταματήσει.
Ο Κέιτζ υποδύθηκε μια υπερβολική εκδοχή του εαυτού του στο περσινό The Unbearable Weight of Massive Talent, αλλά βρήκε περισσότερο έδαφος να δράσει στο Ονειρικό σενάριο. Η ταινία της A24, σε παραγωγή του Άρι Άστερ και σε σενάριο και σκηνοθεσία του Κρίστοφερ Μπόρλι, δίνει στον Κέιτζ τον ρόλο του Πολ Μάθιους, ενός χαμηλών τόνων καθηγητή κολεγίου που ανεξήγητα αρχίζει να εμφανίζεται στα όνειρα των ανθρώπων. Για τον Πολ, ο οποίος έχει περάσει χρόνια λαχταρώντας το ίδιο επίπεδο φήμης με τους πιο προβεβλημένους συναδέλφους του, το γεγονός ότι ξαφνικά γίνεται viral είναι μεν απροσδόκητο, αλλά όχι εντελώς ανεπιθύμητο. Ωστόσο, όταν αυτά τα συλλογικά όνειρα γίνονται εφιάλτες, ο άτυχος καθηγητής είναι ανήμπορος να αντιμετωπίσει τη δημόσια κατακραυγή.
«Για μένα, αυτή η ταινία είναι μια ενδιαφέρουσα ανάλυση σχετικά με την εμπειρία της φήμης», δήλωσε ο Κέιτζ, ο οποίος χαρακτήρισε το Ονειρικό σενάριο ως ένα από τα πέντε καλύτερα σενάρια που έχει διαβάσει ποτέ. (Τα άλλα είναι τα Αφήνοντας το Λας Βέγκας, που του χάρισε το Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού, το Raising Arizona, το Έρωτας με την πρώτη δαγκωματιά και το Adaptation.) Και παρόλο που ο χαρακτήρας του Πολ είναι ένας καλοπροαίρετος, αλλά αναποτελεσματικός πανεπιστημιακός («Κάποιοι θα τον αποκαλούσαν αρσενικό τύπου “βήτα”», δήλωσε ο ηθοποιός), μιλάμε για τον Νίκολας Κέιτζ: Η δική του εκδοχή του βαρετού δεν μπορεί παρά να είναι συναρπαστική, και είναι αστείο να παρακολουθείς τον Πολ να βαδίζει με μπότες πεζοπορίας και ένα παλτό που προφανώς παραείναι μεγάλο γι’ αυτόν, αντιμετωπίζοντας κάθε νέα ταπείνωση με αντιρρήσεις που προβάλλονται με γκρινιάρικη και εξοργιστικά τσιριχτή φωνή.
Η ταινία απέσπασε πολύ καλές κριτικές στην πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο και, σε συνδυασμό με την πρωταγωνιστική του ερμηνεία στο Pig (2021), η οποία έχει εγκωμιαστεί, ο 59χρονος Κέιτζ φαίνεται ότι σίγουρα βρίσκεται σε μια ανοδική πορεία. Μόνο μην το αποκαλέσετε αναγέννηση, όπως έκαναν κάποιοι ειδικοί: Ναι, η καριέρα του Κέιτζ έχει κάνει ζιγκ στα βραβευμένα με Όσκαρ δράματα και στις ταινίες δράσης και ζαγκ σε θρίλερ που κυκλοφόρησαν απευθείας στην αγορά και τα οποία τον βοήθησαν να ξεπληρώσει τα χρέη του. Αλλά σε όλο αυτό το διάστημα έφτιαχνε ανεξάρτητες ταινίες, όπως το παραισθησιογόνο Mandy (2018), που του επέτρεπαν την απρόσκοπτη πρόσβαση στα μεγάλα ρίσκα που του ταιριάζουν καλύτερα.
«Είμαι λίγο αναποφάσιστος, επειδή αναρωτιέμαι “είναι όντως αναγέννηση;”» λέει ο Κέιτζ. «Εξακολουθώ να προσεγγίζω το υλικό με την ίδια διαδικασία με την οποία το προσέγγιζα πάντα». Το σκέφτεται για μια στιγμή. «Ίσως να είναι περισσότερο μια επανανακάλυψη», λέει.
Πώς κατέληξες να παίζεις στο Ονειρικό σενάριο;
Ήμουν μεγάλος θαυμαστής του Άρι Άστερ, ιδιαίτερα του Μεσοκαλόκαιρου και της Διαδοχής. Ήθελα να δουλέψω μαζί του και συζητούσαμε να κάνουμε ίσως κάτι στην τηλεόραση με λίγα επεισόδια, αλλά δεν ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα. Τότε μου έστειλε αυτό το σενάριο. Υποθέτω ότι στην αρχή είχαν στο μυαλό τους κάποιους άλλους ηθοποιούς, αλλά το διάβασα και αμέσως κατάλαβα τι θα μπορούσα να προσφέρω στον χαρακτήρα του Πολ Μάθιους.
Και τι ήταν αυτό;
Όλα τα συναισθήματα που βίωσα γύρω στο 2008-2009, όταν βλακωδώς έψαξα το όνομά μου στο διαδίκτυο και είδα το «Nicolas Cage Losing (It)» (Ο Νίκολας Κέιτζ το χάνει). Κάποιος είχε μαζέψει όλες αυτές τις σκηνές όπου φρικάρω και τις μοντάρισε, χωρίς να λάβει υπόψη του πώς ο χαρακτήρας που υποδυόμουν κάθε φορά έφτανε σε αυτό το επίπεδο κρίσης. Και μετά άρχισε να γίνεται viral, να αυξάνεται εκθετικά και να γεννιούνται μιμίδια. Μπερδεύτηκα, απογοητεύτηκα, αλλά προσπάθησα να σκεφτώ θετικά: «Ίσως αυτό οδηγήσει κάποιον να δει την πραγματική ταινία και να καταλάβει πώς ο χαρακτήρας έφτασε σε εκείνη την αντίδραση». Την επόμενη στιγμή έλεγα: «Δεν είχα αυτό στο μυαλό μου όταν αποφάσισα να γίνω ηθοποιός». Είχα αυτό το αίσθημα βάρους για χρόνια και, όταν διάβασα το Ονειρικό σενάριο, είπα: «Επιτέλους, μπορώ να κάνω κάτι με αυτά τα συναισθήματα και μπορώ να τα εφαρμόσω στον Πολ Μάθιους».
Ο Πολ δεν είναι σίγουρος γιατί έχει γίνει viral στα όνειρα των ανθρώπων, αλλά στην αρχή κολακεύεται από την προσοχή. Όταν πρωτοξεκίνησες να νιώθεις διάσημος, αισθανόσουν το ίδιο είδος συγκίνησης;
Θεέ μου, έχει περάσει τόσος καιρός. Άρχισα να παίζω επαγγελματικά, νομίζω, από όταν ήμουν 15 ετών. Δεν ασχολήθηκα με τον κινηματογράφο για τη δόξα ή τις διακρίσεις, οπότε, όταν άρχισαν να μου ζητούν αυτόγραφα, δεν ήξερα πώς να νιώσω. Σχεδόν ντρεπόμουν που κάποιος ήθελε το αυτόγραφό μου. Σκεφτόμουν ότι αυτό θα έπρεπε να με κάνει να νιώθω περήφανος και εγώ δεν βρισκόμουν εκεί γι’ αυτόν τον λόγο.
Δεν ξυπνάω το πρωί λέγοντας στον εαυτό μου: «Ω, είμαι διάσημος». Μερικές φορές συναντώ ακόμα ανθρώπους που συμπεριφέρονται λίγο περίεργα και λέω: «Τι συμβαίνει; Τι έκανα;». Και μετά σκέφτομαι: «Α, ναι, με είδαν σε μια ταινία». Αλλά περισσότερο από ποτέ, ξέρω τώρα ότι δεν πρέπει να βγαίνω έξω, αν δεν έχω καλή διάθεση. Απλώς μένω σπίτι. Δεν θέλω να χαλάσω τη μέρα κάποιου επειδή είχα κακή διάθεση και δεν υπέγραψα κάθε αυτόγραφο.
«Μερικές φορές συναντώ ακόμα ανθρώπους που συμπεριφέρονται λίγο περίεργα και λέω: «Τι συμβαίνει; Τι έκανα;». Και μετά σκέφτομαι: «Α, ναι, με είδαν σε μια ταινία».
Ο Πολ δεν αναζητά απαραιτήτως τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά υπάρχει ένα κομμάτι του που τη θέλει. Η επιθυμία της αναγνώρισης με κάποιον τρόπο κινητοποιεί πολλούς ανθρώπους – συμπεριλαμβανομένων των ηθοποιών, θα έλεγα.
Αν θέλεις να γίνεις διάσημος, να βγάλεις χρήματα, να πάρεις ένα βραβείο, αυτό είναι εντάξει, αλλά αυτό θα σε οδηγήσει μόνο μέχρις ενός σημείου. Σίγουρα είναι ωραίο να σε εκτιμούν. Όπως είπε ο Γκάρι Όλντμαν, ο ήχος του χειροκροτήματος δεν πρέπει ποτέ να λαμβάνεται ελαφρά τη καρδία, και ένας Θεός ξέρει πόσα έχω ακούσει. Αλλά το νόημα όλων αυτών είναι να πεις μια ιστορία και το κοινό να έχει συνδεθεί μαζί της, να καταλάβουν αυτό που θέλεις να μοιραστείς και να νιώσουν στο τέλος ότι βίωσαν κάτι πρωτόγνωρο.
Ως ανιψιός του Φράνσις Φορντ Κόπολα, μεγάλωσες ξέροντας τι θα πει να είσαι διάσημος. Πώς ένιωθες γι’ αυτό πριν το βιώσεις;
Θυμάμαι μια φορά που πήγα σε ένα σινεμά στο Σαν Φρανσίσκο να δούμε το All that Jazz με τον θείο μου. Περπατώντας στον δρόμο, είχα μείνει πίσω, αλλά όλοι έλεγαν «Φράνσις Κόπολα, Φράνσις Κόπολα, Φράνσις Κόπολα». Σκέφτηκα: «Οκέι, αυτό είναι η φήμη, οι άνθρωποι να ψιθυρίζουν το όνομά σου όταν περνάς».
Νομίζεις ακόμη πως η φήμη είναι κάπως έτσι;
Ε, όταν ο γιος μου ήταν πολύ μικρός και συνήθιζε να με αποκαλεί «Νίκολας Κέιτζ», θα το άκουσε από άλλους. Δεν με έλεγε «μπαμπά».
Μπορείς να ταυτιστείς με την εμπειρία του Πολ, που πάει σε ένα εστιατόριο όπου μπορεί να καταλάβει ότι οι άνθρωποι τον παρατηρούν και προσπαθούν να τον φωτογραφίσουν κρυφά;
Θα βγω όσες φωτογραφίες χρειαστεί να βγω. Αν δεν είχα όρεξη να γνωρίσω τους θαμώνες και αν δεν ήμουν ευγνώμων όταν μου λένε πως τους άρεσε η ταινία μου, τότε δεν θα πήγαινα σε ένα εστιατόριο. Πια, είμαι άνετος με τις φωτογραφίες, αλλά, όταν ήμουν μικρότερος, έπρεπε να μάθω πώς να φτάσω σε αυτό το σημείο…
Ο κόσμος βγάζει αμέσως τα κινητά γύρω από τον Πολ, ελπίζοντας να απαθανατίσει μια viral στιγμή και να επωφεληθεί από τη δική του φήμη. Αυτή είναι μια φρέσκια πτυχή της φήμης.
Και πολύ αληθινή. Μου έχουν συμβεί πράγματα, όταν φέρ’ ειπείν πήγα ένα Σάββατο σε ένα μπαρ στο Λας Βέγκας και δεν είχα ιδέα ότι κάποιος με βιντεοσκοπεί και ανέβαζε το βίντεο στο TikTok. Τότε είπα: «Εντάξει, όχι άλλες εξόδους σε μπαρ». Αλλά είναι ένας νέος κόσμος. Και αυτός είναι ένας άλλος λόγος που μου αρέσει αυτή η ταινία [Σ.τ.Μ. το Ονειρικό σενάριο]: είναι επίκαιρη. Έτσι είναι τα πράγματα στον 21ο αιώνα. Δεν ήταν έτσι όταν ο Μπόγκαρτ γύριζε ταινίες.
Αναρωτιέμαι μήπως οδεύουμε προς ένα σημείο όπου οι άνθρωποι θα λένε: «Κοιτάξτε, υπάρχουν υπερβολικά πολλές πληροφορίες μέσα στα κεφάλια μας, πολλές φορές στη διάρκεια της ημέρας». Το Ονειρικό σενάριο πραγματεύεται αυτό το είδος του συλλογικού υποσυνείδητου, αλλά μερικές φορές είναι πολύ ισχυρή η επιθυμία να αποσυνδεθούμε από αυτό.
Ο μεγάλος κομίστας Άλαν Μουρ είπε ότι θα καταλήξουμε σε ένα μέρος όπου οι πληροφορίες θα πυκνώνουν τόσο γρήγορα, που τελικά όλοι θα γίνουμε ατμός. Αλλά το θέμα είναι ότι πρέπει να εξελιχθούμε, πρέπει να προοδεύσουμε. Έτσι έχουν τα πράγματα και έτσι θα μείνουν. Τρέμω στη σκέψη τού τι θα ακολουθήσει. Θα υπάρχει ένα τσιπ στον εγκέφαλό μας; Δεν ξέρω. Αλλά ό,τι κι αν είναι, εμείς εξελισσόμαστε, και θέλω να βρω έναν τρόπο να διαχειριστώ την εξέλιξη.
Τελευταία συνεργάζεστε με πολλούς ανερχόμενους σκηνοθέτες, όπως ο Κρίστοφερ Μπόρλι και ο Μάικλ Σαρνόσκι, ο οποίος σκηνοθέτησε το Pig.
Είμαι πολύ ευγνώμων γι’ αυτό. Πάντα ήξερα ότι θα έρθει ένας νέος κινηματογραφιστής, ο οποίος, κατά κάποιον τρόπο, θα έχει μεγαλώσει παρακολουθώντας με, και θα μου πει: «Θέλω να δοκιμάσω αυτό». Και εγώ θα έχω την ταπεινότητα να απαντήσω: «Είσαι στη μισή μου ηλικία και είσαι διπλά έξυπνος, θα σου δώσω το χειριστήριο». Αλλά είναι ενδιαφέρον να σε ανακαλύπτει εκ νέου κάποιος από μια διαφορετική γενιά. Νομίζω ότι έχουν ακόμα όνειρα. Έχουν δυνατότητες και φαντασία για να πετύχουν όσα μπορούν, και αυτό με κρατάει γόνιμο.
Πόσο άνετοι ήταν οι ατζέντηδές σας όταν αφήνατε ένα μπλοκμπάστερ για να γυρίσετε μια ανεξάρτητη ταινία;
Αυτή ήταν η συμφωνία, ότι πάντα θα επέστρεφα στις ανεξάρτητες παραγωγές, στις ρίζες μου. Στις ταινίες μεγαλύτερου μπάτζετ υπάρχουν πάρα πολλοί «μάγειρες» στην κουζίνα, πάρα πολλοί άνθρωποι που σου δίνουν σημειώσεις. Αλλά σε μια συνθήκη όπως το Ονειρικό σενάριο, είμαι μόνο με τον σκηνοθέτη μου και έχουμε τον χώρο να πειραματιστούμε μαζί. Είναι σημαντικό να υπάρχει αυτή η οικειότητα, για να φτάσουμε στην πραγματικά αληθινή έκφραση της κινηματογραφικής ερμηνείας. Αυτό είναι πιο δύσκολο να γίνει σε μια μεγάλη παραγωγή.
Τι αποκομίσατε από την εποχή που ήσασταν πρωταγωνιστής σε μπλοκμπάστερ;
Ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Μου είχαν πει: «Δεν μπορείς να το κάνεις. Δεν μοιάζεις με αυτούς τους τύπους. Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι μπορείς να τα καταφέρεις;». Απάντησα: «Λοιπόν, είμαι μαθητής και νομίζω ότι μπορώ να το δοκιμάσω και να μάθω κάτι από αυτό. Θα είναι μια πρόκληση. Ας δούμε αν θα πετύχει». Τελικά, ήταν κάτι παραπάνω από επιτυχημένο πείραμα, και έτσι μπήκα σε αυτόν τον κύκλο. Αλλά την εποχή που γύριζα αυτές τις περιπέτειες, υπήρχαν ενστάσεις. Ο ατζέντης μου έλεγε: «Είσαι ένας ηθοποιός που δεν θέλει να λέει ψέματα στο κοινό του. Γιατί θέλεις να το κάνεις αυτό;». Επειδή δεν το είχα ξανακάνει ποτέ!
Κάτι που δεν είσαι πρόθυμος να κάνεις, όμως, είναι να ασχοληθείς με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δεν έχω λογαριασμό σε κανένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Δεν θέλω να τουιτάρω, δεν θέλω να είμαι στο Instagram ή στο TikTok. Αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό επειδή αισθάνομαι ότι είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσα να μείνω κοντά σε μια ιδέα της «χρυσής εποχής», ως προς το πώς θα έπρεπε ίσως να είναι ένας ηθοποιός του κινηματογράφου, ο οποίος μοιάζει τώρα πολύ μακριά. Ο Τζακ Νίκολσον αρνιόταν να πάει σε τοκ σόου.
Δεν φοβάστε να μιλήσετε σε τοκ σόου.
Προσωπικά πιστεύω ότι είναι ένας πολύ καλός τρόπος συνέντευξης, γιατί μπορείς να διαλέξεις τον τόνο, το ύφος, τις κατάλληλες αποχρώσεις στην έκφρασή σου. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς μήπως παρερμηνευτείς. Αυτός είναι τώρα ο κίνδυνος, οι clickbait ειδήσεις: λες κάτι, ύστερα μεταμορφώνεται σε κάτι που δεν είπες και ξαφνικά αυτό γίνεται η αλήθεια σου. Δεν θέλω να αισθάνομαι ότι «φυλάω τα ρούχα μου» και να προσέχω διαρκώς ό,τι λέω, διότι θέλω να σας δώσω μια αυθεντική συνέντευξη και να είναι ευχάριστη για τους αναγνώστες σας. Αλλά υπάρχει ένα συνήθειο εδώ. Ξέρω ότι [Σ.τ.Μ. οι δημοσιογράφοι] κάτι θα διαλέξουν, θα το συνδυάσουν και θα πουν πως είπα κάτι που τελικά δεν είπα. Αλλά μπορείτε να φανταστείτε τι θα γινόταν αν ο Τζον Λένον έδινε μια συνέντευξη σήμερα;
Ξαναδιαβάζοντας συνεντεύξεις σε περιοδικά πριν από μερικές δεκαετίες, φαίνεται εκπληκτικό το πόσο ειλικρινείς ήταν οι διασημότητες.
Πιστεύω ότι οι άνθρωποι πραγματικά απολαμβάνουν την αυθεντικότητα, όπως ακριβώς νιώθουν τη σύνδεση με μια παράσταση που τους φαίνεται αληθινή. Αλλά και πάλι, βρισκόμαστε σε αυτή την εποχή όπου το συναίσθημα θα χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς. Αυτό συμβαίνει μερικές φορές και σ’ εμένα και γνωρίζουμε τον λόγο: το clickbait πουλάει. Αλλά θα επιλέξω να παραμείνω αυθεντικός και δεν θα αφήσω αυτή τη σκέψη να εμποδίσει μια συζήτηση που είναι συναρπαστική. Δεν μπορώ να το επιτρέψω αυτό. Δεν θέλω να ζω με τον φόβο.
ΙΝFO
Η ταινία Dream Scenario θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 11 Ιανουαρίου, σε διανομή της Tanweer.
