Το λάθος είναι δάσκαλος. Μαθαίνω από αυτό, με υποχρεώνει να αλλάζω αντιλήψεις και να προσαρμόζω τη συμπεριφορά μου. Ως ερασιτέχνης περιβολάρης σάς τα εξομολογούμαι, επειδή χωρίς σφάλματα και παταγώδεις αποτυχίες δεν θα μπορούσα να καμαρώνω σήμερα για την ποιότητα των λαχανικών που συγκομίζω. Ένα σχετικά πρόσφατο σφάλμα, περσινό για να είμαι ακριβής, που νομίζω ότι σας ενδιαφέρει, αφορά το πότισμα της ντοματιάς. Καλλιεργώ υπαίθρια μόνο «παραδοσιακές» ποικιλίες της, με αφετηρία σπόρους της που προμηθεύομαι από την ημεδαπή και την αλλοδαπή. Κάθε χρόνο περιποιούμαι πλέον αρκετά τεμάχια από περίπου μια ντουζίνα διαφορετικές, οι οποίες παράγουν ντομάτες κόκκινες, κίτρινες, μαύρες, κατάλληλες για σαλάτα, για σάλτσα, για γεμιστά κ.λπ. Στις περσινές μεγάλες ζέστες, ακολουθώντας τη συμβουλή ενός γείτονα, παραγωγού ντομάτας, τις πότιζα γενναία κάθε τρίτη μέρα. Γλίτωσαν βέβαια από τον καύσωνα, όμως οι ντομάτες που έκοβα ήταν κάπως άνοστες, ενώ μετά από μόλις δύο μέρες άρχιζαν να χαλάνε. Άλλες οι ανάγκες σε νερό των δικών του ντοματιών, μιλάμε για υβρίδια ασφαλώς, και άλλες των φιλενάδων μου. Φέτος διαφοροποίησα την τεχνική μου, για να αραιώσω τα ποτίσματα: αυξάνω την ποσότητα της κοπριάς που ρίχνω σε κάθε παρτέρι, θα προσθέσω σε κάθε ρίζα και από δύο φτυαριές περλίτη, και όλα αυτά θα βελτιώσουν την ικανότητα του εδάφους στο να συγκρατεί νερό και να διατηρεί την υγρασία του. Γιατί χωρίς νερό τα φυτά είναι αδύνατον να ζήσουν και άρα η σωστή παροχή του αποτελεί μία από τις σημαντικότερες υποχρεώσεις όποιου τα καλλιεργεί, σε κτήμα, κήπο ή μπαλκόνι. Και από την πολυετή συναναστροφή μου με πολλούς άλλους ανθρώπους του πράσινου μονοπατιού, έχω διαπιστώσει ότι δεν γνωρίζουν άπαντες τους βασικούς κανόνες του ποτίσματος. Αρκετοί το ξεχνούν ολότελα μέχρι να δουν τα πρώτα σημάδια μαρασμού, άλλοι πάλι επιμένουν να ποτίζουν υπερβολικά.
Για να ευδοκιμήσουν τα φυτά, πρέπει να μη βιώνουν μεγάλες αυξομειώσεις στην εδαφική υγρασία, καλό λοιπόν είναι να ποτίζουμε την κατάλληλη χρονική στιγμή. Ποια όμως είναι αυτή; Εξαρτάται από το είδος του φυτού, τη θέση του και την εποχή. Οι απαιτήσεις μιας αλόης, για παράδειγμα, που μεγαλώνει στη γλάστρα είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από εκείνης που ρίζωσε καλά στον κήπο. Απόλυτοι κανόνες δεν υπάρχουν, όλοι μας διαθέτουμε όμως ένα όργανο που επιτρέπει να συλλέγουμε ασφαλή δεδομένα. Λέγεται, ευστόχως, «δείκτης», είναι δάχτυλο και θα μάθουμε να το βυθίζουμε με τόλμη μέσα στο χώμα. Βαθιά, μέχρι τη βάση του. Αν νιώσουμε ότι το χώμα δεν είναι επαρκώς νοτισμένο, πρέπει να ρίξουμε νερό – η πείρα βαθμηδόν θα μας επιτρέψει να καλιμπράρουμε ιδανικά το αναντικατάστατο τούτο εργαλείο. Πότε και τίνι τρόπω ποτίζουμε; Ποτέ το μεσημέρι – εξαιρείται μονάχα ο βασιλικός που, ως γνωστόν, του αρέσει να νιώθει ζέστη στην κεφαλή και κρύο στα πόδια. Νωρίς το πρωί είναι αναμφίβολα η καλύτερη ώρα, έπεται το σούρουπο. Σε κάποιους αρέσει να βρέχουν τα φυτά τους με το λάστιχο για να δροσίζονται στον καύσωνα, ελλοχεύει όμως εδώ ο κίνδυνος της προσβολής από μύκητες. Αν έχετε λίγα φυτά ή μικρό κήπο, το ποτιστήρι σάς επιτρέπει να διατηρείτε απόλυτο έλεγχο στο πότισμα. Αν πάλι είναι μεγάλος και χρησιμοποιείτε λάστιχο, να κρατάτε χαμηλά την άκρη του για να αποφεύγετε το βρέξιμο των φυλλωμάτων και φροντίστε επίσης να ρίχνετε νερό γύρω από κάθε φυτό, όχι μόνο σε μία μόνο μεριά του κάθε λάκκου. Αυτό, αντιθέτως, το ότι δηλαδή ποτίζει μόνο στα σημεία που πακτώθηκαν τα μπεκ, είναι το μόνο ίσως μειονέκτημα του αυτόματου ποτίσματος, που κατά τα λοιπά λύνει τα χέρια μας. Απλά όλα τα παραπάνω, ας βάλω και ένα δύσκολο. Ξέρετε ποιο είναι το καλύτερο νερό ποτίσματος; Το βρόχινο! Αν έχετε μεράκι, ίσως θα πρέπει μελλοντικώς να σχεδιάσετε τρόπους συλλογής και αποθήκευσής του.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
