Ως «last mile delivery» (παράδοση του τελευταίου μιλίου) ορίζεται το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας αποστολής, όταν ένα δέμα μεταφέρεται από έναν κόμβο μεταφοράς στον τελικό προορισμό του, ο οποίος συνήθως είναι ένα σπίτι ή ένα κατάστημα. Πρόκειται για το πιο κρίσιμο βήμα στη διαδικασία παράδοσης και οι επιχειρήσεις θέλουν να διασφαλίσουν ότι αυτό θα είναι όσο το δυνατόν πιο γρήγορο και αποτελεσματικό. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι αναγκασμένες να συμβαδίζουν με τη συνεχώς αυξανόμενη απαίτηση των καταναλωτών για ταχεία αποστολή, ιδίως όταν έχουν παραγγείλει προϊόντα ηλεκτρονικού εμπορίου, τρόφιμα και είδη λιανικής πώλησης.
Πώς ακριβώς λειτουργεί
Κατά το last mile delivery, η αποστολή της παραγγελίας ανατίθεται στο προσωπικό παράδοσης, με βάση τη διαδρομή και τη διεύθυνση του πελάτη. Η ταξινόμηση όλων των παραγγελιών και ο ορισμός των δεμάτων για παράδοση είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να υπάρχει μια οικονομικά αποδοτική παράδοση τελευταίου μιλίου. Πριν φορτωθούν στα οχήματα, οι παραγγελίες«σαρώνονται» ηλεκτρονικά, προκειμένου να ενημερωθεί ο αποστολέας αλλά και ο τελικός παραλήπτης που παρακολουθεί την αποστολή. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται επίσης ο κίνδυνος να χαθούν συσκευασμένα εμπορεύματα στη διάρκεια της διαδρομής. Τέλος, οι παραγγελίες φτάνουν επιτυχώς στους τελικούς παραλήπτες και «κόβεται» η σχετική απόδειξη ως παραστατικό. Στη συνέχεια, το προσωπικό ενημερώνει αναλόγως τα κεντρικά, για να επαληθευτεί και να επιβεβαιωθεί ότι η παράδοση έχει πλέον ολοκληρωθεί.
Τι πρόβλημα έχει το «τελευταίο μίλι»;
Οι μεταφορικές εταιρείες απαγορεύεται να αποτύχουν και δεν έχουν την πολυτέλεια να απογοητεύσουν, πόσω μάλλον όταν μια αποτελεσματική διαδικασία παράδοσης «τελευταίου μιλίου» είναι απαραίτητη για να μένουν οι πελάτες ευχαριστημένοι. Έτσι, το last mile delivery είναι αυτό που πιέζεται σε όλη τη διαδικασία αποστολής περισσότερο, αφού πρέπει να είναι το πιο γρήγορο, με αποτέλεσμα να αποτελεί το πιο ακριβό και χρονοβόρο μέρος της. Η αποστολή του τελευταίου χιλιομέτρου μπορεί να αντιπροσωπεύει το 53% του συνολικού κόστους της εκτέλεσης μιας παραγγελίας. Οι εταιρείες συνήθως αναλαμβάνουν οι ίδιες περίπου το 25% αυτού του κόστους, αλλά το ποσοστό αυτό αυξάνεται, καθώς οι ανεπάρκειες μιας αλυσίδας εφοδιασμού που συνεχώς αλλάζει και μέσω της τεχνολογίας εξελίσσεται, γίνονται όλο και πιο δαπανηρές.
Εκατομμύρια παραγγελίες, δισεκατομμύρια δολάρια
Η βελτιστοποίηση της παράδοσης του τελευταίου μιλίου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση για τις επιχειρήσεις του ηλεκτρονικού εμπορίου και όσους δραστηριοποιούνται στη λιανική πώληση, ειδικά καθώς ο αριθμός των αποστολών στους περισσότερους κλάδους συνεχίζει να εκτοξεύεται. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, το 2023 ο παγκόσμιος τζίρος της διαδικασίας παράδοσης ανήλθε στα 175 δισ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 5 δισ. σε σχέση με το 2022. Με συνδυασμένο ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης (CAGR – Compound Annual Growth Rate) γύρω στο 6%, το νούμερο αυτό θα φτάσει τα 305 δισ. δολάρια μέχρι το 2032. Μια δεύτερη πρόβλεψη πάει ακόμη μακρύτερα, αφού αναφέρει ετήσια ανάπτυξη 10,4% και παγκόσμιο τζίρο 360 δισ. μέχρι το 2032. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι μέχρι τότε η αγορά αυτή σχεδόν θα διπλασιαστεί. Το 40% των εμπορευμάτων που διακινούνται σήμερα είναι ηλεκτρονικά είδη, ενώ από κοντά ακολουθούν και τα είδη διατροφής. Τον πρώτο λόγο στις μεταφορές έχουν τα φορτηγά και τα βαν, υπάρχει επίσης μια εκπροσώπηση από drones και ρομποτικά μηχανήματα, ενώ δεύτερο πιο δημοφιλές μέσο μεταφοράς στον κλάδο είναι τα δίκυκλα. Οι συσχετισμοί αυτοί δεν αναμένεται να αλλάξουν, τουλάχιστον όχι μέχρι το 2032. Από γεωστρατηγικής πλευράς, η αγορά της Βόρειας Αμερικής είναι η πιο δυνατή στον πλανήτη, με τζίρο 62 εκατ. δολάρια το 2022 και 65 εκατ. το 2023.
Οι προκλήσεις του μέλλοντος
Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν εγκαινιάσει μια νέα εποχή στην παράδοση του τελευταίου μιλίου. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες καινοτομίες στον τομέα αυτόν είναι η χρήση της ρομποτικής. Τα αυτόνομα οχήματα είναι σε θέση να πλοηγούνται και να παραδίδουν δέματα στην ώρα τους. Στο κοντινό μέλλον θα μπορούν να βελτιώνουν τις διαδρομές παράδοσης, να μειώνουν την κατανάλωση καυσίμων και να ελαχιστοποιούν περαιτέρω τους χρόνους. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να εφοδιαστούν με αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, για να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και να εξασφαλίζουν απρόσκοπτη διαδικασία παράδοσης.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, το 2023 ο παγκόσμιος τζίρος της διαδικασίας παράδοσης ανήλθε στα 175 δισ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 5 δισ. σε σχέση με το 2022.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα τεχνολογία για την παράδοση του τελευταίου μιλίου είναι η χρήση drones. Προσφέρουν ταχύτητα και ακραία ευελιξία, καθιστώντας τα ιδανικά για την παράδοση δεμάτων σε απομακρυσμένες ή δυσπρόσιτες και δύσβατες τοποθεσίες. Με την ικανότητα να παρακάμπτουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση, τα drones μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους χρόνους και το κόστος παράδοσης. Τα drones μπορούν επίσης να εξοπλιστούν με αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, για την επικαιροποίηση των διαδρομών πτήσης τους και τη διασφάλιση αποτελεσματικής και ασφαλούς παράδοσης.
Αναλύοντας τεράστιες ποσότητες δεδομένων, οι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να προβλέψουν τη ζήτηση, επιτρέποντας στις εταιρείες να διαχειρίζονται προληπτικά τα αποθέματά τους και να σχεδιάζουν ανάλογα τις διαδρομές τους. Τα συστήματα με τεχνητή νοημοσύνη είναι σε θέση να βελτιώνουν τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως οι συνθήκες κυκλοφορίας και τα καιρικά φαινόμενα, γεγονός που θα οδηγήσει και σε χαμηλότερο κόστος.
Εκτός από τα προαναφερθέντα, διάφορες τεχνολογίες βελτιστοποίησης μπορούν να διαδραματίσουν επίσης σημαντικό ρόλο στην παράδοση του τελευταίου μιλίου. Οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούν προηγμένους αλγόριθμους για να καθορίσουν τις πιο αποτελεσματικές διαδρομές, λαμβάνοντας υπόψη μεταβλητές όπως η κυκλοφοριακή συμφόρηση, τα χρονικά περιθώρια παράδοσης και τα μεγέθη των δεμάτων. Επίσης, η βελτιστοποίηση των διαδρομών επιτρέπει στις εταιρείες να ελαχιστοποιούν την κατανάλωση καυσίμων, να μειώνουν τους χρόνους παράδοσης και να αυξάνουν την ικανοποίηση των πελατών. Τέλος, η δυνατότητα εξοικονόμησης κόστους θα επιτρέψει στις εταιρείες να επενδύσουν σε άλλους τομείς, όπως η ανάπτυξη προϊόντων ή η εξυπηρέτηση πελατών, γεγονός που τελικά οδηγεί σε ανάπτυξη και κερδοφορία.
