Πανεπιστημίου, δώδεκα το μεσημέρι. Η ζεστή ατμόσφαιρα διαδέχεται σε χρόνο dt την αίσθηση δροσιάς που δημιουργήθηκε από τον εξαερισμό του σταθμού, κατά την έξοδο προς την πλατεία Κοραή. Στις διαβάσεις των δρόμων, άνθρωποι συνοφρυώνουν το πρόσωπό τους από τη ζέστη, κάνουν αέρα με τα χέρια, τα καπέλα ή τις βεντάλιες, περιμένουν τα λεωφορεία στριμωγμένοι όπου υπάρχει σκιά, αδειάζοντας τα μπουκαλάκια με νερό που μόλις αγόρασαν από το περίπτερο.Τα αποτελέσματα μιας θερμικής κάμερας από δορυφόρο ή από drone θα έδειχναν το «κόκκινο» της Αθήνας: μιας πόλης θερμής, χωρίς διάσπαρτους χώρους πρασίνου, η οποία μαστίζεται από το φαινόμενο της «αστικής θερμής νησίδας», όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις. Αυτό μεταφράζεται ως εξής: η θερμοκρασία στα μεγάλα αστικά κέντρα διαφέρει από άλλες περιοχές της χώρας, καθώς η άσφαλτος και το τσιμέντο απορροφούν τη ζέστη, επιτείνοντας έτσι το αίσθημα της δυσφορίας.
Μέχρι, λοιπόν, να μεταμορφωθούν οι γκρίζες πόλεις σε πράσινες, η μόνη λύση που προσφέρουν για την αντιμετώπιση του καύσωνα είναι οι κλιματιζόμενοι χώροι. Ή μήπως όχι; Διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις πειραματίζονται με γρήγορους και φιλόδοξους τρόπους, σε μια προσπάθειά τους να κάνουν πιο υποφερτή τη ζωή των κατοίκων τους· η Αθήνα έχει να αντιγράψει από καλές πρακτικές που ήδη εφαρμόζονται. Ποιες είναι κάποιες από αυτές;
Οι ταράτσες του Ρότερνταμ
Η αξιοποίηση των ταρατσών στο Ρότερνταμ ξεκίνησε από το 2008. Αρχικά, το περιβαλλοντικό πείραμα έθεσε ως στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου πράσινων ταρατσών οι οποίες θα βοηθήσουν την πόλη των 650.000 κατοίκων να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της αστικής θερμής νησίδας το καλοκαίρι, να αυξήσει την βιοποικιλότητα, να μειώσει τους ρύπους της ατμόσφαιρας και να συλλέξει το νερό από τις καταιγίδες. Ολοένα και περισσότεροι κάτοικοι στρέφονται προς την φύτευση των ταρατσών, με τον στόχο που έχει τεθεί εξαρχής να είναι η κάλυψη 900.000 τ.μ με πράσινο. Τα θετικά αποτελέσματα θα φανούν τα επόμενα χρόνια.
Περσική τεχνολογία
Τα «κανάτ» (qanat), κατακόρυφες σήραγγες, σαν πηγάδια, αναπτύχθηκαν στην Περσία πριν από μια χιλιετία. Αυτές συνδέονταν με ένα υπόγειο κανάλι που είχε μικρή κλίση. Τα κανάλια ξεκινούσαν από έναν υδροφόρο ορίζοντα και επέτρεπαν στο νερό να φτάσει σε μεγάλες αποστάσεις, χωρίς να εξατμιστεί. Αυτό το σύστημα αξιοποίησαν οι δημοτικές αρχές της Σεβίλλης, δημιουργώντας το πρόγραμμα CartujaQanat. Σκοπός είναι η μεταφορά νερού για την ψύξη μεγάλου μέρους του κέντρου της πόλης με φυσικό τρόπο. Έτσι, αυτά τα κατακόρυφα ανοίγματα στο κέντρο της πόλης επιτρέπουν στον δροσερό αέρα να φτάσει στην επιφάνεια και να μειώσει τη θερμοκρασία της.
Δροσεροί δρόμοι στη Βιέννη
Η ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με την καλύτερη ποιότητα ζωής, σύμφωνα με τους δείκτες του Economist, είναι και από τις πιο περιβαλλοντικά ενεργές, καθώς έχει θεσπίσει στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ήδη από το 1999. Για την ώρα, η Βιέννη έχει εγκαταστήσει στον αστικό της ιστό «ψεκαστήρια» που δροσίζουν τους περίοικους με ψιχάλες νερού. Παράλληλα, κάθε χρόνο οι αρχές φυτεύουν πάνω από 4.500 δέντρα, ενώ συνεχίζει να επενδύει σε δημόσιες βρύσες και πισίνες αναψυχής.
Διάδρομοι Φρανκφούρτης
Παρά τα 200.000 φυτευμένα δέντρα, το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο της Γερμανίας αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα τους καλοκαιρινούς μήνες με τον καύσωνα, καθώς οι ουρανοξύστες αποτελούν εμπόδιο στη διοχέτευση δροσερού αέρα από τα προάστια προς την πόλη. Γι’ αυτό, σε τοποθεσίες όπου δεν υπάρχουν ψηλά κτίρια ή μεγάλες εκτάσεις με δέντρα, οι αρχές έχουν δημιουργήσει διαδρόμους εξαέρισμού, προκειμένου να εισέρχεται δροσερότερος αέρας από τις γύρω περιοχές. Τις καλοκαιρινές νύχτες, 40.000 κυβικά μέτρα ψυχρού αέρα ανά δευτερόλεπτο εισρέουν στην πόλη.
