Αρχίσαμε το κόψιμο με τα δρεπάνια νωρίς. Η έκταση όπου καλλιεργώ το ενδημικό «τσάι της Πάρνηθας» (Sideritis raeseri ssp. attica) είναι μικρή, τελειώσαμε έτσι πριν πλακώσει η μεγάλη ζέστη. Δεν ταλαιπωρηθήκαμε σχεδόν καθόλου, ενώ οι δεματιασμένες, προς ξήρανση, ταξιανθίες διατήρησαν στο ακέραιο την ευωδιά τους. Εδώ και χρόνια έχω καθιερώσει να ρίχνω πρωινιάτικα μια χούφτα νωπά άνθη σε ένα γυάλινο δοχείο με νερό. Σφραγισμένο καλά, το λατρεύουν βλέπετε οι αγριομέλισσες, έμεινε κάτω από τον ήλιο μέχρι ντάλα μεσημέρι. Το άφησα μετά στη σκιά μέχρι να κρυώσει. Το αποτέλεσμα κρίθηκε από όλους ως λίαν απολαυστικό – το ίδιο συμβαίνει κάθε χρόνο. Απέχει αναμφίβολα πολύ και υπερέχει η γεύση του εγχύματος των νωπών ανθέων από την, φαντάζομαι, γνωστή σας του κλασικού «ελληνικού τσαγιού» που φτιάχνεται από την αποξηραμένη δρόγη.
Δεν θυμάμαι αν είχα διάθεση πιότερο να πειραματιστώ ή να παίξω την πρώτη φορά που πριν από πολλά χρόνια το επιχείρησα, σίγουρα πάντως η διαφορά με παραξένεψε πολύ. Το έψαξα αρκετά μέχρι να βρω εξήγηση, σας την αποκαλύπτω εδώ λακωνικώς: όλα τα μέρη των φυτών, όταν αποξηραίνονται, χάνουν, λόγω εξάτμισης, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τα πτητικά τους συστατικά (αιθέρια έλαια, τερπένια κ.ά.), και έτσι «φτωχαίνουν» σε άρωμα, γεύση αλλά και σε δραστικότητα. Αυτονόητο βεβαίως τούτο αν ασχολείστε έστω και λίγο με τη μαγειρική: αλλιώς καρυκεύουν τα εδέσματα ο βασιλικός, το δενδρολίβανο και ο μαϊντανός σε νωπή μορφή, κι αλλιώς σε αποξηραμένη. Δεν ισχύει όμως μόνο για τα βότανα που αποκαλούνται αρωματικά τούτος ο κανόνας, βρίσκει εφαρμογή και σε άλλα πολλά. Όπως, για παράδειγμα, στην τσουκνίδα, τα φρέσκα φύλλα της οποίας χρησιμοποιώ για να παρασκευάζω, άνοιξη και καλοκαίρι, το αγαπημένο μου τονωτικό και αποτοξινωτικό έγχυμα. Για μερικές εβδομάδες δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω από το να κόβω μερικά και να τα ρίχνω σε μια κούπα βραστό νερό μαζί με δυο τρία φυλλαράκια από μια μεγάλη στέβια που διατηρώ σε γλάστρα.
Όλα τα μέρη των φυτών, όταν αποξηραίνονται, «φτωχαίνουν» σε άρωμα, γεύση αλλά και σε δραστικότητα.
Ανοίγω μια μικρή παρένθεση εδώ, επειδή διαπίστωσα ότι πολλοί δεν συμπαθούν καθόλου τη στέβια, παρότι γνωρίζουν ότι αποτελεί ιδανική λύση αν επιθυμείς να περιορίσεις την κατανάλωση ζάχαρης. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι τη γνωρίζουν μόνο από τα κρυσταλλωμένα, ξηρά εκχυλίσματά της που σε πολλές περιπτώσεις αφήνουν μια μεταλλική επίγευση στη γλώσσα. Αν ανήκετε σε αυτούς, σας προτρέπω να δοκιμάσετε τα ξερά φυλλαράκια της, πιστεύω ότι μετά θα βαλθείτε να φροντίζετε ένα δυο φυτά της. Κλείνω την παρένθεση και γυρίζω στα της τσουκνίδας.
Κάθε φυτό έχει την ιδανική εποχή συγκομιδής, στην περίπτωσή της είναι οι αρχές της άνοιξης, μετά τα φύλλα της σκληραίνουν, χάνουν σε νοστιμιά και δραστικότητα. Φροντίζω λοιπόν να τα μαζεύω με τις χούφτες και να τα καταψύχω, αφού πρώτα τα πλύνω καλά και τα στεγνώσω. Τα διατηρώ έτσι αναλλοίωτα για μήνες, χωρισμένα σε μικρές ποσότητες, για μεγαλύτερη ευκολία. Υπάρχουν αρκετά ακόμα πρόθυμα να καλλιεργηθούν στη γλάστρα ή στον κήπο φυτά που, ενώ τα ξερά φύλλα τους δίνουν υπέροχα ροφήματα τον χειμώνα, ενδείκνυνται για την παρασκευή εγχυμάτων από τα νωπά φύλλα τους από τώρα μέχρι το φθινόπωρο. Δοκιμάστε άφοβα τους συνδυασμούς τους, καλό πάντως είναι να αναζητήσετε και να μάθετε, για μια ώρα δύσκολη οπότε θα τα αξιοποιήσετε σκέτα, τις ιαματικές τους ιδιότητες. Κατά προσωπική σειρά προτίμησης, με βασικό κριτήριο τη γεύση, ξεχωρίζω τη λουίζα, το μελισσόχορτο, το δενδρολίβανο, τον βασιλικό και τη λεβάντα. Υπολογίστε για κάθε κούπα διπλάσια μέχρι τριπλάσια ποσότητα απ’ όση κανονικά, καθώς το μόνο στο οποίο υπολείπονται έναντι των ξερών είναι η ένταση, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς τους σε νερό. Εξαιτίας μάλιστα αυτής, χαλάνε γρήγορα, δεν διατηρούνται εύκολα ούτε στο ψυγείο, φροντίστε λοιπόν κάθε φορά να κόβετε μόνο την απαιτούμενη ποσότητα.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
