Οι βασιλικοί μου θέριεψαν και φέτος, έφτασαν μέχρι τους ώμους μου, μαζί με τη γλάστρα εννοείται. Τους φροντίζω σαν παιδιά μου· χωρίς όμως τα δύο κόλπα που εφαρμόζω, ποτέ δεν θα ψήλωναν τόσο. Το ένα είναι ότι φροντίζω να αφαιρώ τακτικά τις ταξιανθίες τους, επειδή αυτές αναμφίβολα υποσκάπτουν τη βλαστητική ορμή τους. Το άλλο είναι ότι μία φορά τον μήνα προσθέτω από μισή φτυαριά κομπόστ στο χώμα τους. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα μαγικό υλικό που διαθέτει τη δύναμη να ενισχύει άμεσα την ανάπτυξή τους, πολύ ταχύτερα δηλαδή από ό,τι συμβαίνει με την κοπριά. Στο πλαίσιο αυτής της στήλης σάς έχω προτείνει πολλές φορές να το χρησιμοποιείτε, χωρίς όμως ποτέ να εξηγήσω τι ακριβώς είναι και πώς μπορείτε να το φτιάχνετε μόνοι σας. Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Άρχισα να ασχολούμαι μαζί του πριν από περίπου είκοσι χρόνια, αγνοώντας ακόμα τότε πόσο σημαντικό είναι για τον κήπο. Προμηθεύτηκα τον ειδικό πλαστικό κάδο που τάιζα με οργανικά υπολείμματα του κήπου και της κουζίνας, περισσότερο επειδή με ενοχλούσε πολύ το γεγονός ότι στον σύγχρονο πολιτισμό ο καθείς «οφείλει» να παράγει καθημερινά ένα κιλό σκουπίδια. Στενοχωριόμουν επίσης βλέποντας τα βουνά από μαραμένα λαχανικά που συγκεντρώνονται όταν σχολάνε οι λαϊκές αγορές, γνωρίζοντας ότι καταλήγουν στις χωματερές. Πρότεινα λύσεις γι’ αυτό εκεί που έκρινα πως έπρεπε, έλαβα απαντήσεις χειρότερες κι από αυτές που ίσως φαντάζεστε. Αποδείχτηκε, αντιθέτως, εύκολο το να υπερνικήσω τους ενδοοικογενειακούς δισταγμούς που αφορούσαν τις δυσάρεστες μυρωδιές που δήθεν αναδίδει ο κομποστοποιητής. Πολύ γρήγορα επίσης φάνηκε πως η χρήση του παραγόμενου κομπόστ στον ταρατσόκηπό μας ωφελούσε αφάνταστα την ανάπτυξη και την ανθοφορία των φυτών, ενώ σίγουρα βελτίωσε και τη γεύση των καρπών.
Μόνο για ένα πράγμα μπορεί να μετανιώσετε αφότου υιοθετήσετε τη συνήθεια της κομποστοποίησης: για το ότι δεν την ξεκινήσατε πολλά χρόνια πριν.
Έχω από τότε πειραματιστεί με όλους τους τύπους κομποστοποιητή της αγοράς, πλαστικούς, ξύλινους και μεταλλικούς, σταθερούς και περιστρεφόμενους, με γαιοσκώληκες ή χωρίς. Αν θέλετε να ενισχύετε και εσείς τα φυτά σας με ένα εξαιρετικό φυσικό λίπασμα, θα επιλέξετε βάσει της ποσότητας και της προέλευσης των υπολειμμάτων που διαχειρίζεστε. Στην περίπτωση που έχετε να διαχειριστείτε μόνο περισσεύματα μαγειρέματος και γευμάτων, ένας μικρού μεγέθους κομποστοποιητής είναι ιδανικός, διότι, αν παραμένει μισοάδειος, η διαδικασία της «χώνευσης» επιβραδύνεται. Θα διαλέξετε με πάτο ή άνευ, ανάλογα με το αν θα τοποθετηθεί σε βεράντα ή στον κήπο, απαραιτήτως σε σκιερό σημείο. Εδώ και λίγα χρόνια κυκλοφορούν και μικροί, αναερόβιοι κομποστοποιητές τύπου Bokashi, οι οποίοι, επειδή σφραγίζουν αεροστεγώς και συνεπώς δεν αναδίδουν καθόλου οσμή, τοποθετούνται άφοβα κάτω από τον νεροχύτη. Χάρη δε στους ενεργούς μικροοργανισμούς που περιέχουν, γρήγορα «χωνεύουν» κρεατικά, ψαρικά και γαλακτωματικά, τα οποία, σημειωτέον, είναι εντελώς ακατάλληλα για τους κλασικούς κάδους. Αν, πάλι, διατηρείτε αγρόκτημα ή μεγάλο κήπο, θα επιλέξετε έναν ευμεγέθη ξύλινο, στον οποίο τον πρώτο καιρό, μετά από κάθε προσθήκη ξερών φύλλων, προϊόντων της χορτοκοπής και χαλασμένων οπωρολαχανικών, θα ρίχνετε μερικές φτυαριές χώμα του κήπου σας. Έτσι θα «εμβολιαστεί» το περιεχόμενό του με τα βακτήρια και τους μύκητες που διασπούν τα οργανικά υλικά και μέσα σε διάστημα μερικών εβδομάδων θα παράγουν το κομπόστ. Όταν πια το χρώμα του σκουρύνει αρκετά και σας μυρίζει ευχάριστα, είναι έτοιμο να το ανακατέψετε με το χώμα, ώστε να το εμπλουτίσετε με ωφέλιμους για την υγεία των φυτών μικροοργανισμούς, αλλά και για να αυξήσετε την απαραίτητη για την ανάπτυξή τους οργανική ουσία. Ταυτόχρονα το κομπόστ βελτιώνει τη δομή του εδάφους, το κάνει δηλαδή πιο συνεκτικό αν πρόκειται για αμμώδες και το «αφρατεύει» όταν είναι αργιλώδες, προάγει τον καλύτερο αερισμό του και αυξάνει την ικανότητά του να συγκρατεί το νερό. Μόνο για ένα πράγμα μπορεί να μετανιώσετε αφότου υιοθετήσετε τη συνήθεια της κομποστοποίησης: για το ότι δεν την ξεκινήσατε πολλά χρόνια πριν. Και δεν υπερβάλλω καθόλου.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
