Όταν ο Ντεβέντρα Μπάνχαρτ άρχισε να γίνεται γνωστός στα μέσα της δεκαετίας του 2000, με τα μακριά του μαλλιά, τα πυκνά του γένια και την κιθάρα του, τα μίντια τον κοίταξαν με θαυμασμό και απορία· το Pitchfork τον χαρακτήρισε «άλυτο παζλ» και ένα δημοσίευμα στον Guardian ανέφερε ότι ανήκει σε μια φουρνιά Καλιφορνέζων μουσικών που θα μπορούσε να τους έχει επινοήσει ο Νιλ Γιανγκ. Γεννήθηκε στο Τέξας, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Βενεζουέλα (λόγω της καταγωγής της μητέρας του), αλλά ενηλικιώθηκε στη δυτική ακτή των ΗΠΑ, όπου εξελίχθηκε σε έναν ξεχωριστό μουσικό, εκφραστή μιας psych-folk σκηνής, έχοντας τη μορφή ενός εκκεντρικού νεο-χίπη και αργότερα, σύμφωνα με το περιοδικό GQ, του πιο «στιλάτου άνδρα στον κόσμο για τη δεκαετία του 2010». Στα 43 του σήμερα, ακόμα δεν ξέρει ποιος είναι, όπως μας είπε στη σύντομη συζήτηση που κάναμε μέσω Zoom, με αφορμή τον ενδέκατο προσωπικό του δίσκο, Flying Wig, και κυρίως τον ερχομό του στην Αθήνα: Η παγκόσμια περιοδεία του έχει πρώτο σταθμό το Ξέφωτο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος. Αυτά είναι όσα κρατήσαμε από την κουβέντα μας:
Zω στο Λος Άντζελες, σ’ έναν κόσμο περιτριγυρισμένο από απομιμήσεις τέχνης. Εσύ έχεις την τύχη να βλέπεις την Ακρόπολη. Εγώ βλέπω ρεπλίκες της Ακρόπολης.
Θέλω να το διασκεδάζω στη σκηνή, αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτός που βλέπεις είναι συνήθως κάποιος που δεν έχει φάει αρκετά και είναι άυπνος. Ζω με ένα διαρκές στρες κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας. Αν παίζαμε ένα είδος μουσικής, κάτι φαν και εύθυμο, και αν φτιάχναμε ένα χορευτικό σόου κάθε βράδυ, ίσως να ήταν μια όμορφη θεραπεία. Αλλά για μας δεν είναι έτσι. Θέλουμε να φτιάξουμε ένα σόου που να αντιπροσωπεύει κάθε συναίσθημα. Αναπόφευκτα, μας… παίρνει η μπάλα.
Είμαι πάρα πολύ θρήσκος. Η ύπαρξή μου είναι θρησκευτική. Για μένα, η πίστη είναι σαν να προσπαθείς να βρεις λίγη υγεία για την ψυχή σου ζώντας σ’ έναν τρελό κόσμο. Γεννήθηκα με μια δίψα να μάθω για τους θεούς και τις θεές όλων των θρησκειών. Είμαι βουδιστής. Όταν μπαίνω σ’ έναν βουδιστικό ναό, έχω ένα ιδιαίτερο συναίσθημα, σαν να ακούω την αγαπημένη μου μουσική. Αν μπω σε μια ελληνική ορθόδοξη εκκλησία, θα εντυπωσιαστώ από την τέχνη και τις ιστορίες που έχουν ζωγραφίσει στους τοίχους και θα συγκινηθώ.
Υπάρχουν μικρά και μεγάλα πράγματα για τα οποία μετανιώνω. Νομίζω περισσότερο μικρά παρά μεγάλα. Το μεγαλύτερο, που δεν είναι ακριβώς κάτι για το οποίο μετανιώνω, αλλά είναι απλώς μια πραγματικότητα, είναι ότι δεν έχω κάνει οικογένεια. Ζω ακόμη μόνος. Θυσίασα αυτό το ενδεχόμενο, γιατί πέρασα τον χρόνο μου γράφοντας μουσική και κάνοντας τέχνη. Αυτά, όμως, για τα οποία μετανιώνω συνήθως είναι τα μικρά πράγματα. Για παράδειγμα, όταν τελειώσουμε τη συνέντευξη, θα σκεφτώ μια καλύτερη ατάκα και θα μετανιώσω που δεν την είπα.
Το ξέρω ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι κάτι που πρέπει να σκεφτώ, και σ’ έναν βαθμό το κάνω. Αλλά η στάση μου γενικότερα είναι ότι εγώ θα κάνω τη δουλειά μου και τα υπόλοιπα δεν είναι στο χέρι μου. Με τον ίδιο τρόπο που δεν πολυπαίρνω στα σοβαρά όποιον με επαινεί ή όποιον με κατακρίνει, έτσι προστατεύομαι κι απ’ αυτή την κουβέντα. Βρίσκω εκπληκτικό το ότι υπάρχει ένα εργαλείο που μπορεί να καταφέρει τόσο λεπτομερή δουλειά. Έχω μια φίλη ζωγράφο και μου έδειχνε τι μπορεί να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη και είχα μείνει άναυδος. Μπορεί να της ζητήσει να ζωγραφίσει, δεν ξέρω, ένα άλογο με δόντια σε σχήμα ενός νησιού των Κυκλάδων και μέσα σ’ αυτά τα δόντια ένα βιβλίο κόμικ για μιλκσέικ. Λέω μπούρδες, αλλά είναι μαγικό! Ωστόσο, πάντοτε πρέπει να υπάρχει κάποιος που δίνει αυτές τις εντολές. Μπορεί ένα εργαλείο να το κάνει καλύτερα από μένα; Ακόμη δεν έχω πειστεί για κάτι τέτοιο.
Αν δεν κάνεις κάθε μέρα κάτι που να σε συνδέει με τη δουλειά σου, τότε απομακρύνεσαι από αυτήν. Υπάρχουν μέρες που παίζω κιθάρα, άλλες που περισσότερο γράφω πολύ κι άλλες που γράφω μόνο μία γραμμή. Αν κανείς προσθέτει κάθε μέρα μία σταγόνα, η σταγόνα κάποτε θα γίνει ωκεανός. Για μένα, είναι σαν τον διαλογισμό. Κάνω διαλογισμό κάθε μέρα εδώ και δέκα χρόνια. Δεν είναι κάτι που θέλω, αλλά κάτι χωρίς το οποίο δεν μπορώ. Μια φορά το αμέλησα και ένιωσα λίγο περίεργα. Η πειθαρχία είναι κατά κάποιον τρόπο η αφετηρία της δημιουργίας. Ακόμη δεν ξέρω ποιος είμαι. Όταν όμως κάνω διαλογισμό, έρχομαι σ’ επαφή με κάτι πολύ προσωπικό, με την καρδιά μου. Ας πούμε ότι ξέρω την καρδιά μου, αλλά δεν ξέρω ποιος είμαι. Έχω εγκαταλείψει την αναζήτηση του εαυτού μου. Κάνω και ψυχοθεραπεία· μέσω Zoom. Ο διαλογισμός όμως δεν είναι ψυχοθεραπεία. Είναι μια σχέση εντελώς διαφορετική από οτιδήποτε άλλο.
«Κάνω διαλογισμό κάθε μέρα εδώ και δέκα χρόνια. Δεν είναι κάτι που θέλω, αλλά κάτι χωρίς το οποίο δεν μπορώ».
Η γνώμη μου είναι ότι δεν έχω γνώμη. Δεν μου αρέσουν καθόλου οι γνώμες, γιατί έχω ζήσει αρκετά ώστε να αναγνωρίζω ότι όλες οι δικές μου έχουν αλλάξει.
Ο Ντεβέντρα Μπάνχαρτ θα εμφανιστεί στο Ξέφωτο του ΚΠΙΣΝ στις 25 Ιουλίου, στις 21.00. Είσοδος ελεύθερη. Η βραδιά θα ξεκινήσει με τους Amalia & The Architects. / snfcc.org
