Ένα ρηχό πήλινο σκεύος που έβαλα κάτω απ’ τη μεγάλη γκορτσιά εξυπηρετεί άριστα τα πουλιά, όλο το καλοκαίρι. Βλέπω ολημερίς απ’ το παράθυρο κοκκινολαίμηδες, καρδερίνες και δεντροσπουργίτες να βουτάνε μέσα στο νερό και να κελαηδούν από ενθουσιασμό. Η χαρά τους με αγγίζει. Η πηγή της δροσιάς προσελκύει και άλλες ψυχές, αγριομέλισσες και σφήκες πετούν ολόγυρα διαρκώς, οι μοναχικές λιβελούλες, αντιθέτως, περιπολούν επιφυλακτικά πριν εφορμήσουν. Κάθε νύχτα, πάλι, ακούω μπάσα, στεντόρεια κοάσματα. Η περιέργεια με ώθησε τελικά να βγω μια φορά με τον φακό ανά χείρας. Το βατραχάκι που αντίκρισα δεν ήταν μεγαλύτερο από καρύδι. Ένας σκαντζόχοιρος δίπλα του με κοιτούσε αποσβολωμένος, ενώ για υπασπιστές του είχε δύο λαμπρές τρανόσαυρες. Μισός κουβάς νερό γέννησε παρευθύς έναν μικρό παράδεισο, δεν έχω καλύτερο ορισμό να δώσω για το τι σημαίνει θαύμα.
Το συζήτησα με αρκετούς φίλους και έτσι έμαθα κάτι που αγνοούσα, ότι τα τελευταία χρόνια έγινε τάση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η, αγγλικής μάλλον έμπνευσης, πρόταση να εγκαθίστανται μικρές οάσεις βιοποικιλότητας σε κήπους, ταράτσες και μπαλκόνια. Η ζωή γεννήθηκε στο νερό και όταν νιώθει ότι απειλείται, όπως δυστυχώς συμβαίνει για πολλά ζωικά είδη μέσα στις πόλεις μας, σε αυτό βρίσκει καταφύγιο. Ξύλινα μισοβάρελα, μεγάλες λεκάνες, σκάφες και παλιές μπανιέρες εξυπηρετούν θαυμάσια αυτόν τον οικολογικό σκοπό, ενώ, χάρη στα υδρόβια και υδροχαρή φυτά που απαραιτήτως φιλοξενούν, ομορφαίνουν τους χώρους όπου τοποθετούνται. Έγραψα «απαραιτήτως», επειδή μόνο χάρη στα φυτά, τα έντομα και τα αμφίβια βρίσκουν τις κρυψώνες που χρειάζονται για την εναπόθεση των αυγών τους. Σημαντικό επίσης είναι το ότι χωρίς την παρουσία τους οι άλγες αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα και το νερό γρήγορα βρομίζει.
Ξύλινα μισοβάρελα, μεγάλες λεκάνες, σκάφες και παλιές μπανιέρες εξυπηρετούν θαυμάσια αυτόν τον οικολογικό σκοπό.
Η επένδυση σε χρήμα και χρόνο που απαιτεί μια τέτοια αναβάθμιση του κήπου είναι μικρή, αρκεί ένα απόγευμα για εργασίες και μετά μια επίσκεψη σ’ ένα φυτώριο. Πρώτα απ’ όλα θα επιλέξετε ένα σημείο που σκιάζεται κάποιες ώρες την ημέρα, σε μια ανοιχτή θέση πάντως, για να μη νιώθουν τα ζώα ότι απειλούνται από εχθρούς. Θα σκάψετε όσο πρέπει, ώστε το χείλος του περιέκτη που επιλέξατε να βρίσκεται περίπου πέντε εκατοστά πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Αν ο κήπος σας δεν διαθέτει χώμα, τα πράγματα είναι ακόμα ευκολότερα, πιο περιοριστικά πάντως όσον αφορά τις διαστάσεις του δοχείου. Θα χρειαστείτε επίσης μερικά τούβλα που θα τοποθετηθούν στον πυθμένα, με σκοπό τα φυτά που θα επιλέξετε να ριζώσουν στο κατάλληλο γι’ αυτά βάθος.
Δημοφιλέστερο όλων είναι το νούφαρο, με τα μεγάλα, επιπλέοντα στιλπνά φύλλα του και την αξιοθαύμαστη ανθοφορία που, αναλόγως της ποικιλίας, μπορεί να είναι λευκή, κίτρινη, ερυθρή ή κυανή. Απαιτεί πάντως μεγάλες επιφάνειες, νερό βάθους τουλάχιστον μισού μέτρου και ειδικά φυτοδοχεία για το ρίζωμά του. Σίγουρα, λοιπόν, δεν ενδείκνυται για μικρούς περιέκτες. Τα ίδια πάνω-κάτω ισχύουν και για τον υπέροχο ινδικό λωτό, που ζητά κάπως ρηχότερα νερά. Ο ανθεκτικός πάπυρος και τα πολυκόμπια (Equisetum spp.), πάλι, ψηλώνουν και φουντώνουν πολύ, ενώ προτιμούν νερό βάθους μιας σπιθαμής. Στις ίδιες συνθήκες ευδοκιμούν οι υδρόβιες ίριδες, ενώ υπάρχουν άλλες υδροχαρείς, κατάλληλες για φύτευση εκτός νερού. Το θέαμα που παράγουν κάθε άνοιξη ή καλοκαίρι, χάρη στα έντονου χρωματισμού, μεγάλα πέταλά τους, είναι αναμφίβολα εντυπωσιακό. Μια ιθαγενής και στην Ελλάδα άγρια μέντα (Mentha aquatica) προκόβει εξίσου καλά στα ρηχά νερά αλλά και σε υγρά έδαφη.
Να θυμάστε ότι όλα τα υδρόβια φυτά αγαπούν το βρόχινο ή έστω το φιλτραρισμένο νερό του δικτύου, ενώ το χώμα που θα μεταχειριστείτε πρέπει να είναι βαρύ, αργιλώδες. Μην αμελήσετε να στερεώσετε, τελειώνοντας, μια μεγάλη πέτρα που θα εξέχει λίγο από το νερό, ώστε να βρίσκουν πάτημα οι πολυάριθμοι επισκέπτες σας.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
