Μεσημέρι στον σταθμό του Ρουφ. Είμαστε δεν είμαστε έξι άτομα που περιμένουμε το ωριαίο δρομολόγιο του Προαστιακού για το Κιάτο που ξεκινάει από τον Πειραιά. Ακουμπάμε τις τσάντες θαλάσσης στις μεταλλικές καρέκλες της πλατφόρμας, οι οποίες ζεματάνε από τις υψηλές θερμοκρασίες. Επικρατεί η ησυχία των ημερών του Αυγούστου, που οι δρόμοι της Αθήνας κάπως αδειάζουν. Η πρόταση του φίλου μου έπεσε τελευταία στιγμή στο τραπέζι. Για μπάνιο με τον Προαστιακό; Σάββατο στην Κινέτα και Κυριακή στους Αγίους Θεοδώρους; Αμέ, γιατί όχι; Από το να ξοδεύαμε άλλο ένα Σαββατοκύριακο στην πόλη, να στριμωχνόμασταν στα αραιά δρομολόγια του τραμ και να κάναμε μπάνιο στα αμφιβόλου ποιότητας νερά της Αθηναϊκής Ριβιέρας με τα κοστοβόρα σετ ξαπλώστρας, ήταν μάλλον καλύτερη ιδέα να αλλάζαμε για λίγο παραστάσεις. Την ίδια σκέψη είχαν και οι δεκάδες επιβάτες με τα μαγιό στον Σταθμό Λαρίσης και στις Κάτω Αχαρνές που αναζητούν με το βλέμμα τους ένα πολυπόθητο, μα και δυσεύρετο –λόγω πλήθους– κάθισμα στο τρένο που κατευθύνεται στις ακτές του Βόρειου Σαρωνικού.
Οι τουρίστες του Προαστιακού
Από τον Σταθμό Λαρίσης, ο Προαστιακός αναχωρεί κάθε ώρα (όταν οι δείκτες του ρολογιού δείξουν «και 35»). Αναζητήσαμε δρομολόγια και με το ΚΤΕΛ, αλλά τα χρονικά περιθώρια στη μετάβαση και στην επιστροφή ήταν πολύ δεσμευτικά. Ο Προαστιακός διαθέτει τρία πλεονεκτήματα: α) τα ωριαία δρομολόγια, β) τη σύνδεση του Σταθμού Λαρίσης με την κόκκινη γραμμή του Μετρό (παρά το παράδοξο της έλλειψης κυλιόμενων σκαλών και ανελκυστήρα στην έξοδο του υπόγειου σταθμού) και γ) τη δυνατότητα έκδοσης εισιτηρίων, τόσο ψηφιακά όσο και εντός του τρένου (ευνοεί όσα άτομα είναι της τελευταίας στιγμής). Η Κινέτα και οι Άγιοι Θεόδωροι απέχουν από το κέντρο της Αθήνας 48 και 53 λεπτά αντίστοιχα, με την τιμή του μετ’ επιστροφής εισιτηρίου και για τους δύο προορισμούς να κοστολογείται στα 8,80 ευρώ.
Οι «έμπειροι» του δρομολογίου διακρίνονται από τη στιγμή που θα μπουν στο τρένο. Τοποθετούν τα πράγματά τους στον χώρο πάνω από τα καθίσματα, αναλώνονται σε συζητήσεις, δίχως να αγναντεύουν από το παράθυρο το βιομηχανικό τοπίο του Θριασίου Πεδίου και τον Σαρωνικό Κόλπο στο ύψος της Κακιάς Σκάλας, και σηκώνονται αυτόματα μόλις σταματήσει το τρένο στον σταθμό όπου θα αποβιβαστούν. Οι άπειροι ρωτούν τους συνεπιβάτες για το πόσες στάσεις απομένουν μέχρι τον τελικό προορισμό τους και αποφεύγουν τις συνομιλίες, με φόβο μη χάσουν τη στάση τους.
Στην παραπάνω περίπτωση ανήκουν και οι Ευρωπαίοι τουρίστες. Πετύχαμε δύο ζευγάρια από την Ελβετία και τη Γερμανία και σόλο ταξιδιώτες από την Ισπανία και τη Γαλλία. Προερχόμενοι από χώρες με σιδηροδρομική κουλτούρα, κάποιοι από αυτούς βάσισαν αυτόματα τις μετακινήσεις τους στο τρένο, όπως ο Ντάβιντ και η Πέτρα από την Τριρ της Γερμανίας, στην οποία «ταξιδεύουμε σχεδόν αποκλειστικά με το τρένο. Πριν έρθουμε στην Αθήνα, ψάχναμε έναν τρόπο να συνδυάσουμε μια εκδρομή με το τρένο εκτός Αθήνας και μπάνιο στη θάλασσα. Οι Άγιοι Θεόδωροι μας φάνηκαν πως έχουν καθαρά νερά, αν και, να πω την αλήθεια, δεν ξέρουμε τι θα συναντήσουμε», λένε και κοιτούν συνέχεια την οθόνη του κινητού τους με το σημάδι γεωεντοπισμού να μετακινείται από σημείο σε σημείο των χαρτών της Google.
Ο Πιερ από τη Ζυρίχη της Ελβετίας βρίσκεται στη δεύτερη μέρα των διακοπών του στην Αθήνα. Ο ρεσεψιονίστ του χόστελ του του πρότεινε να ανακαλύψει την παραλία της Κινέτας. Ούτε εκείνος ξέρει τι θα συναντήσει. «Μου είπαν να ακολουθώ πού πηγαίνει το πλήθος που θα κατέβει από το τρένο. Επομένως, αυτό θα κάνω. Και αν χαθώ, θα ρωτήσω κάποιον στις καφετέριες του δρόμου», λέει με αυτοπεποίθηση.
Ποπ και καλτ
Ο παραθαλάσσιος οικισμός της Κινέτας γεννάει συνειρμούς. Οι άνω των 45 θα τη συνδέσουν με τα ξέγνοιαστα καλοκαίρια στις παραθεριστικές κατοικίες που χτίζονταν από τη δεκαετία του ’60 κοντά στη θάλασσα, καθώς η Κινέτα θεωρείται ακόμα και σήμερα το απόλυτο αρχετυπικό θέρετρο της Δυτικής Αττικής. Για τους millennials, οι δρόμοι οδηγούν στην Κινέττα του Γιώργου Λάνθιμου, η οποία κυκλοφόρησε το 2005 και διαδραματίζεται στις ακτές και στα ξενοδοχεία του οικισμού. «Φέρτε μου μία ταμπλέτα, να τον διώξω στην Κινέτα» είναι ένας στίχος που ακουμπάει στις αναμνήσεις της Γενιάς Ζ, ο οποίος παραπέμπει σε μια παρωδία της καλοκαιρινής επιτυχίας Μη μου μιλάς για καλοκαίρια στην κωμική σειρά του Γιώργου Καπουτζίδη Στο Παρά Πέντε. Ποπ κουλτούρα και Κινέτα, σημειώσατε Χ. Ωστόσο, πώς μοιάζει πραγματικά η Κινέτα;
Σε προηγούμενο οδοιπορικό του «Κ» στην ξεχασμένη Ριβιέρα του Βόρειου Σαρωνικού, ο Δημήτρης Ρηγόπουλος επιλέγει αυτά τα λόγια για να περιγράψει τον οικισμό. «[…] Μια ολίγον ξιπασμένη Μαντάμ Σουσού των παραθεριστικών προορισμών της ευρύτερης περιοχής, καθώς από πολύ παλιά την επέλεγαν επώνυμοι των Αθηνών και ως εκ τούτου καλλιεργήθηκε μια νοοτροπία ανωτερότητας». Βέβαια, αυτή η νοοτροπία δεν διαφαίνεται πουθενά.
Ο Πιερ από τη Ζυρίχη βρίσκεται στη δεύτερη μέρα των διακοπών του στην Αθήνα. Ο ρεσεψιονίστ του χόστελ του του πρότεινε να ανακαλύψει την παραλία της Κινέτας.
Βγαίνοντας από τον σταθμό της Κινέτας, η πρώτη εικόνα που αντικρίζει κανείς είναι σακούλες με σκουπίδια, παρατημένες σε έναν τσιμεντένιο φράχτη, πίσω από τον κόμβο της Ολυμπίας Οδού.
Κατεβαίνουμε τον δρόμο προς την παλαιά εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου (ΠΕΟΑΚ) και στρίβουμε αριστερά, προς την κατεύθυνση της Κακιάς Σκάλας, ακολουθώντας μια παρέα νεαρών ατόμων που τους είδαμε να επιβιβάζονται στον σταθμό των Άνω Λιοσίων. Στη γωνία, ένα κατάστημα με σουβενίρ παραμένει ανοιχτό. Οι τοιχογραφίες στην πρόσοψη είναι γραμμένες στα γαλλικά. Κάποτε το μαγαζί αποτελούσε στάση των ταξιδιωτών της παλαιάς εθνικής. Ειδικά των Γάλλων τουριστών, όπως μαρτυρούν οι γαλλικές τοιχογραφίες στην πρόσοψή του – ένα ξεχασμένο καλτ μνημείο μιας Ελλάδας. Στη θέα του πηγαίνεις πίσω στη δεκαετία του ’80 και στην τουριστική Κινέτα εκείνων των χρόνων, πριν από την κατασκευή της Ολυμπίας Οδού.
Δεν μπαίνουμε στον οικισμό της Κινέτας. Κινούμαστε στους παραδρόμους, ανάμεσα από τις εξοχικές κατοικίες (εκτός σχεδίου) και τους καπνούς των ψησταριών. Εκείνο το κομμάτι της βοτσαλένιας παραλίας δεν είναι προσβάσιμο στα αυτοκίνητα. Καθώς δεν διαθέτουμε ομπρέλα, ρωτήσαμε το ποσό που κοστολογείται για το σετ ξαπλώστρας σε δύο μπιτς μπαρ που βρέθηκαν στον δρόμο μας. «Πέντε ευρώ το σετ, επειδή είναι Σαββατοκύριακο. Τις καθημερινές είναι δωρεάν», μας ενημερώνουν και στις δύο επιχειρήσεις. Εξαιρετικά οικονομικά, σε σχέση με τις τιμές των πλαζ των νοτίων προαστίων. Σημείωση: αν βρείτε τις μπροστινές ξαπλώστρες άδειες, αυτό συμβαίνει επειδή οι υπάλληλοι τις διαθέτουν σε οικογένειες με μικρά παιδιά, για να παίζουν ελεύθερα εκεί που σκάει το κύμα.
Η θέα των καταστημάτων με τα σουβενίρ έξω από την Κινέτα παραπέμπει στη δεκαετία του ’80 και στην τουριστική έκρηξη εκείνων των χρόνων.
Η παρέα που προηγουμένως ακολουθήσαμε στήνει την ομπρέλα με δυσκολία στα βότσαλα και μπαινοβγαίνει στη θάλασσα, η οποία βαθαίνει απότομα. «Όταν ήμουν μικρός, ερχόμουν με τη γιαγιά μου εδώ, κοντά σε αυτό το σημείο, σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο, επειδή μια φίλη της είχε εξοχικό. Το σπίτι δεν υπάρχει πια, το έχουν πουλήσει. Εγώ όμως έχω συνδέσει την Κινέτα με την ξεγνοιασιά των παιδικών μου χρόνων. Τώρα έρχομαι με τις φίλες μου και επιστρέφουμε πίσω με όποιο δρομολόγιο θέλουμε», λέει ο 19χρονος Άγγελος από τα Άνω Λιόσια. Η απόσταση από την κοντινότερη παραλία μέχρι τον Προαστιακό απέχει δεκαπέντε λεπτά.
Πριν από το αυλάκι
Σε αντίθεση με την Κινέτα, στους Αγίους Θεοδώρους επικρατεί μια αύρα κωμόπολης, καθώς εξυπηρετεί τις ανάγκες των παραθεριστών και των μόνιμων κατοίκων. Τα Γεράνια Όρη δεσπόζουν ακόμη από πάνω μας, αλλά έχουμε περάσει πια στην Κορινθία – δεν χρειάζεται να διασχίσουμε τον Ισθμό για να θεωρηθεί Πελοπόννησος.
Το παραλιακό μέτωπο των Αγίων Θεοδώρων φαίνεται απέραντο. Διάσπαρτα ταβερνάκια και μπαρ γεμίζουν τις μεσημεριανές και τις βραδινές ώρες, Ο πεζόδρομος διακόπτεται από ένα τεράστιο ξενοδοχείο, του οποίου η παράταιρη αρχιτεκτονική ξεχωρίζει από χιλιόμετρα μακριά, και δύο μπιτς μπαρ που ανταγωνίζονται για το ποιο βάζει δυνατότερα μουσική.
Διασχίζοντάς τα αναγκαστικά, με τα βλέμματα των λουομένων να παρακολουθούν όλους τους περαστικούς, φτάνουμε στην παραλία Πευκάκια. Βρισκόμαστε είκοσι λεπτά μακριά από τον σταθμό του Προαστιακού. Οι παραθεριστές στήνουν τις καρέκλες και τις ψάθες τους κάτω από τις σκιές των πεύκων και των αρμυρικιών. Το παράκτιο πάρκο με τα πεύκα είναι παρατημένο στην τύχη του, την ίδια στιγμή που πολλοί τοποθετούν τις πετσέτες τους σε κάποιο σκιερό παγκάκι και φράζουν τον πεζόδρομο με τις καρέκλες τους. Τα καταγάλανα νερά όμως τους αποζημιώνουν. Δροσερά ρεύματα και βαθιά νερά δεν επιτρέπουν παλικαριές και περιπέτειες.
Το μπάνιο στους Αγίους Θεοδώρους συνοδεύεται παραδοσιακά με παγωτό από το ζαχαροπλαστείο «Ντίνο», το οποίο βρίσκεται στην ΠΕΟΑΚ. Θα καταλάβετε σε ποιο ύψος βρίσκεται από τις ουρές που σχηματίζονται για τα παγωτά του και τα διπλοπαρκαρίσματα. Τα παιδιά των ’90s, που συνέδεσαν τα καλοκαιρινά τους μπάνια με τους Αγίους Θεοδώρους, θυμούνται χαρακτηριστικά τον μικρό κήπο με τα ξύλινα τραπεζοκαθίσματα, όπου απολάμβαναν δύο μπάλες παγωτού ή γαλακτομπούρεκο. «Ήμασταν για μπάνιο στην Ακράτα, αλλά βγήκαμε από την Εθνική, για να κάνουμε μια στάση για παγωτό στο “Ντίνο”, όπως με τους γονείς μου. Τώρα μεταλαμπαδεύω την παράδοση στα παιδιά μου», λέει ο 38χρονος Παναγιώτης Γαβριηλίδης από την Αθήνα.
Η επιστροφή
Σουρουπώνει. Η αλμύρα της θάλασσας είναι ορατή στους λοβούς των αυτιών. Τα πόδια βαραίνουν στην ανηφόρα προς τον σταθμό. Οι σταθμοί των δύο περιοχών είναι ισοπεδωτικά ίδιοι μεταξύ τους: πλίνθινη πρόσοψη με ξύλινες προσθήκες, ένα σημείο θέας στο επίπεδο των αποβαθρών που είναι έναν όροφο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Η κούραση προκαλεί ανυπομονησία για την άφιξη του Προαστιακού στον σταθμό.
Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν πολλά ειδυλλιακά τοπόσημα σε αυτή την ακτογραμμή: εξοχικά εκτός σχεδίου, κατοικίες που φανερώνουν περασμένα μεγαλεία, εκτρωματικά ξενοδοχεία, χώροι αναψυχής που σαπίζουν μέρα με τη μέρα και τα σημάδια των καταστροφικών πυρκαγιών του 2016 και του 2023 στα Γεράνια Όρη. Ωστόσο, για όσους μένουν Αθήνα το καλοκαίρι και έχουν την ανάγκη για μια βουτιά στα μπλε νερά, απλώνοντας μια ψάθα κάτω από τον ήλιο και αλλάζοντας παραστάσεις για λίγες ώρες, δίχως να ταλαιπωρηθούν και να ξοδέψουν μια περιουσία, τα μπάνια του Προαστιακού αποτελούν μια μικρή ταξιδιωτική όαση στα πέριξ της πρωτεύουσας, η οποία έχει καλτ αποχρώσεις από μια τουριστική πλευρά της Ελλάδας που δεν υπάρχει πια.
