Στο τέλος του 15ου αιώνα, οι Τούρκοι την είχαν ονομάσει «αγορά αλεύρων», ή αλλιώς «Ουν Καπάν». Σήμερα, το Καπάνι, γεμάτο με πάγκους προϊόντων και μεζεδοπωλεία, στριμωγμένους ανάμεσα στις οδούς Βλάλη, Κυδωνιάτου και Ασκητού, συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς της Θεσσαλονίκης. Το σκηνικό αυτό, λοιπόν, έδωσε έμπνευση σε μια ομάδα ανθρώπων της πόλης, όταν αποφάσισε το 2016 να στήσει σε διάσπαρτα σημεία της αγοράς μια διήμερη γιορτή με ελεύθερη είσοδο για όλους.
Για τους Θεσσαλονικείς το ραντεβού είναι πλέον γνωστό. Φέτος, στις 5 και 6 Οκτωβρίου, θα τρυπώσουν ξανά στην αγορά από την Εγνατία και την Ερμού προκειμένου να λικνιστούν σε ηλεκτρονικούς ρυθμούς με συναυλίες και DJ sets που κρατούν μέχρι το ξημέρωμα. Θα ξαφνιαστούν από σκιές, χορευτές και ευφάνταστες μάσκες που ξεπροβάλουν απρόσμενα πίσω από λαμαρίνες εμπορικών καταστημάτων.
Ο «ιθύνων νους» του φεστιβάλ, Κωνσταντίνος Τίκης, είναι αυτός που οραματίστηκε πριν από επτά χρόνια μια σύγχρονη διοργάνωση που ξεδιπλώνεται πάνω στην πλούσια παλέτα της παράδοσης. Σήμερα, σε καιρούς που η Θεσσαλονίκη, μοιάζει να έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ τη δημιουργική φλέβα και το μεράκι των ανθρώπων της, μας ξεναγεί στη διαδρομή μιας ιδέας που έγινε θεσμός.
Τι προσφέρει η αγορά ως σημείο και χώρος; Με ποιο τρόπο σας εμπνέει;
Προσφέρει μια μοναδική πλατφόρμα για τη σύνδεση την παράδοσης με τη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση. Το ίδιο το περιβάλλον της αγοράς, γεμάτο ζωντάνια, ήχους, χρώματα και καθημερινή κίνηση, εμπνέει καλλιτέχνες να εξερευνήσουν την έννοια του αστικού θορύβου και τη μουσικότητα της καθημερινότητας. Η αγορά δεν είναι απλά ένας εμπορικός χώρος, αλλά μια ζωντανή ιστορία της πόλης, που συνδέει τους ανθρώπους μέσω της κουλτούρας, της παράδοσης και της τέχνης. Αυτό το περιβάλλον δίνει την ευκαιρία να την προσεγγίσουμε όχι μόνο ως έναν χώρο εμπορίου, αλλά ως μια ζωντανή σκηνή για την πολιτιστική αναζήτηση και την καλλιτεχνική έκφραση.
Πώς έχει εξελιχθεί το Kapani Project μέσα από έξι διοργανώσεις;
Δεν μπορώ να ξεχάσω την πρώτη ατάκα του προέδρου της αγοράς κ.Νικολόπουλου. Όταν του είπα τις σκέψεις μου για την πρώτη διοργάνωση και το όραμα μου για αυτό το project. «Η αγορά περνά δύσκολες μέρες,» είχε πει και ζήτησα την εμπιστοσύνη του, λέγοντας του πως το Kapani Project όχι απλά θα πετύχει αλλά θα είναι ένα από τα πιο καινοτόμα σχήματα της χώρας. Είναι μια διοργάνωση που ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη με σκοπό να αναδείξει τον παραδοσιακό χαρακτήρα της αγοράς και να συνδυάσει τις ρίζες με τη σύγχρονή καλλιτεχνική έκφραση. Στα έξι χρόνια λειτουργίας του, το project έχει εξελιχθεί σημαντικά, καθώς μεταμορφώθηκε από ένα μικρό φεστιβάλ σε έναν θεσμό της Θεσσαλονίκης, προσελκύοντας όλο και περισσότερους καλλιτέχνες και επισκέπτες.
Στην αρχή δώσαμε έμφαση στην ανάδειξη της αυθεντικής πλευράς της ιστορικής αγοράς. Τα πρώτα μουσικά events προσπάθησαν να δώσουν ζωή σε αυτή. Αργότερα οι καλλιτέχνες άρχισαν να εξελίσσουν τα project τους. Η συμμετοχή του κόσμου αυξήθηκε, και η αγορά έγινε ένας χώρος που συνδυάζει μουσική, παραστατικές τέχνες και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Στη συνέχεια το φεστιβάλ άρχισε να παίρνει διεθνείς προεκτάσεις με τη συμμέτοχη καλλιτεχνών από άλλες χώρες. Η περιοχή έγινε σημείο αναφοράς για καλλιτέχνες της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι συνεργασίες με τοπικούς φορείς επεκτάθηκαν και το Καπάνι έγινε σύμβολο αναγέννησης του κέντρου της πόλης. Μέσα από έξι διοργανώσεις το Kapani Project κατάφερε να επαναπροσδιορίσει την Αγορά, μετατρέποντας την σε έναν σύγχρονο χώρο πολιτιστικής έκφρασης και κοινωνικής σύνδεσης.
Με ποιο τρόπο και ως τι έχει αποτυπωθεί στο μυαλό των ανθρώπων της Θεσσαλονίκης;
To project έχει καταφέρει να κερδίσει την αγάπη και την υποστήριξη του κόσμου, μέσα από μια μοναδική προσέγγιση που συνδυάζει την τέχνη, τη μουσική και τον αστικό πολιτισμό με έναν ιστορικό χώρο της πόλης. Είναι ένα μείγμα. Έχει αποτυπωθεί στη συλλογική συνείδηση των Θεσσαλονικιών ως κάτι περισσότερο από ένα φεστιβάλ που αναδεικνύει τη ζωντάνια και την πολυπολιτισμικότητα της πόλης. Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το Kapani Project λόγω της αναζωογόνησης του ιστορικού κέντρου και λόγω της σύνδεσης της παράδοσης με τον μοντερνισμό. Είναι φιλόξενο και προσβάσιμο για όλες τις ηλικίες και τα κοινωνικά στρώματα. Παράλληλα έχει λάβει τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης, των εμπόρων και της τοπικής κοινότητας.
Κατά πόσο έχει ανάγκη η Θεσσαλονίκη από διοργανώσεις σαν και αυτές για να διευρύνουν το πολιτιστικό της γίγνεσθαι;
Η Θεσσαλονίκη έχει μεγάλη ανάγκη από διοργανώσεις πολιτιστικού χαρακτήρα, καθώς αυτές συμβάλλουν στην ενίσχυση της πολιτιστικής της ταυτότητας, στη διεθνή προβολή της και στην ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας. Η διοργάνωση φεστιβάλ εκθέσεων και συνεδρίων αναδεικνύει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της πόλης. Προσελκύουν τουρίστες και επισκέπτες, ενισχύοντας την τουριστική βιομηχανία της πόλης. Αυτό συμβάλει όχι μόνο στην οικονομική ανάπτυξη αλλά και στην προβολή της Θεσσαλονίκης ως έναν δυναμικό πολιτιστικό κόμβο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πολύ σημαντικό κομμάτι είναι οι ανταλλαγές ιδεών και καλλιτεχνικών ρευμάτων, δίνοντας ώθηση στη δημιουργικότητα και την καινοτομία σε τοπικό επίπεδο. Τέτοιες διοργανώσεις είναι απαραίτητες για την εξέλιξη της σε έναν διεθνή πολιτιστικό προορισμό.
Όσα θα δούμε στη φετινή διοργάνωση
Το φετινό Kapani Project θα προσφέρει μια ματιά στο μέλλον αλλά και μια γεύση από το παρελθόν της αγοράς. Θα υπάρχουν τρεις μουσικές σκηνές, live μπάντες και DJ’s αλλά και ένα ευρύ φάσμα παραστατικών τεχνών, εικαστικών και γαστρονομίας. Μερικά από τα ονόματα που θα ανέβουν στις σκηνές είναι: Alkyone, Billie Kark, Cilia Katrali, Matina Sous Peau, Καπτεν, Μιμής Νικολοπουλος, Γιώργος Αβραμίδης, Nicolas Duvoisin, Φιλιππός, Αννα Μαρία Παπαγιάννη, Maark.
H φετινή διοργάνωση θα φιλοξενήσει κατασκευές φοιτητών/τριών της κατεύθυνσης Σκηνογραφίας του Τμήματος Θεάτρου και του τμήματος Εικαστικών του Α.Π.Θ. Οι καλλιτέχνες αντλώντας έμπνευση από τους ήχους της αγοράς, θα δημιουργήσουν performances σε συγκεκριμένες τοποθεσίες που θα προκαλέσουν το κοινό να ανακαλύψει τον χώρο μέσω της κίνησης και της μουσικής.
Η Κικα Κουπαράνη και η Χριστίνα Ξενίδου θα παρουσιάσουν ένα project όπου το visual art συναντά την τέχνη του χορού στο απόλυτο σκοτάδι, εκεί όπου οι κινήσεις θα μιλάνε με χρώματα. Η Ευρώπη Κεσσίδου, η ομάδα rest in beat κα η Βίνιαν Τσούρβη θα δράσουν σε όλη την αγορά, ενώ εικαστικές εκθέσεις όπως και μια έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Η αγορά Καπάνι σε 40 κλικ», θα συμπληρώσουν το πρόγραμμα. Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείψει και το street food με προτάσεις από διάφορα σημεία του πλανήτη.
